پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
«چایم» بانک‌های بزرگ را به مبارزه می‌طلبد
چایم که خدمات بانکی خود را از طریق یک اپلیکیشن تلفن همراه ارائه می‌دهد، در سال 2020 حجم تراکنش‌ها و درآمدهای خود را سه برابر کرده است. این شرکت اعلام کرده که ماهیانه صدها هزار عضو جدید جذب می‌کند و بعضی از آنها به خاطر وجود چایم از مراجعه به بانک‌های بزرگ خودداری می‌کنند.
نیروهای اقتصادی که به دنبال همه‌گیری کرونا ایجاد شده‌اند در حال در هم شکستن بانک‌های سنتی هستند. با این حال چایم، استارت‌آپی که هدف خود را در گرفتن زمین بازی بانک‌های بزرگ دنبال می‌کند به سرعت در حال پیشرفت است. این استارت‌آپ یک شعبه بانکی هم ندارد.
چایم که خدمات بانکی خود را از طریق یک اپلیکیشن تلفن همراه ارائه می‌دهد، در سال 2020 حجم تراکنش‌ها و درآمدهای خود را سه برابر کرده است. این شرکت اعلام کرده که ماهیانه صدها هزار عضو جدید جذب می‌کند و بعضی از آنها به خاطر وجود چایم از مراجعه به بانک‌های بزرگ خودداری می‌کنند.
در حالی که بانک‌های بزرگی چون ولز فارگو و بنک او آمریکا ده‌ها میلیارد دلار از ارزش بازار خود را در طول این همه‌گیری از دست داده‌اند، ارزش چایم به صورت تصاعدی در حال رشد است.
بر اساس اطلاعات شرکت PitchBook تنها در 18 ماه، ارزش بازار خصوصی چایم با رشد چشمگیر 1.015% به 14.5 میلیارد دلار رسیده است. این موضوع باعث شده است که چایم ارزش بیشتری نسبت به شرکت‌های سهامی عامی چون یونایتدایرلاینز، تیفانی و ویرپول داشته باشد. بر اساس این اطلاعات چایم حتی از رابین‌هود (اپلیکیشن محبوب ارائه‌دهنده خدمات انجام معاملات بورس) پیشی گرفته است تا به ارزشمندترین استارت‌آپ فین‌تکی با پشتوانه سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) در ایالات‌متحده تبدیل شود.
کریس بریت هم بنیان‌گذار و مدیرعامل چایم به CNN Business گفت «ما رشد خیره‌کننده‌ای را تجربه کرده‌ایم». «ما شرکتی هستیم که در زمان مناسب در موقعیت درستی قرار داریم چون بسیاری از مردم آمریکا نسبت به پول خود احساس نگرانی می‌کنند». چایم با قابلیت خود که از آن تحت عنوان Get Paid Early یاد می‌شود در آمریکا شناخته شده است. این قابلیت امکان دسترسی زودتر از موعد حقوق ماهانه کاربران چایم را به آنها می‌دهد.
کارمزد کمتر و انعطاف‌پذیر نسبت به نرخ بهره
چایم یک مزیت ساده نسبت به بانک‌های سنتی دارد: در واقع چایم یک بانک نیست. هرچند این استارت‌آپ در حوزه حساب‌های جاری و پس‌انداز با بانک‌ها رقابت می‌کند اما حساب‌هایش که توسط FDIC ( شرکت بیمه پس‌انداز فدرال) بیمه شده‌اند در بانک‌های شریکی چون Stride Bank نگه‌داری می‌شود. چایم در واقع یک شرکت فین‌تک مصرفی است که مدل کسب‌وکاری آن کاملاً با وام‌دهندگان متفاوت است.
این شرکت به این موضوع افتخار می‌کند که به انواع کارمزدهایی که مشتریان را فراری می‌دهد و در حال حاضر بسیاری از افراد توانایی پرداخت آن را ندارند، متکی نیست. در عوض، چایم هر بار که کاربران از کارت‌های خود استفاده می‌کنند کارمزد کمی از ویزا دریافت می‌کند.
به جای بیش‌برداشت (overdraft)، چایم با قابلیت SpotMe خود به کاربران این امکان را می‌دهد در صورتی که تراز حساب‌شان منفی شد بتوانند تا سقف معینی خرید کنند. چایم این امکان را هم بدون دریافت کارمزد در اختیار کاربران خود گذاشته است.
کریس بریت مدیرعامل چایم می‌گوید: «بانک‌های بزرگ تنها در خدمت‌رسانی به 20 یا 25 درصد ثروتمند آمریکایی مهارت دارند و قشر متوسط و ضعیف جامعه کم‌ارزش شمرده می‌شوند».
وجه تمایز کلیدی دیگر چایم این است که به فدرال رزرو و بازار اوراق قرضه وابسته نیست. بانک‌های مین‌استریت از تفاوت میان سود دریافتی از وام‌ها و پولی که برای سپرده‌ها پرداخت می‌شود درآمد کسب می‌کنند. در حال حاضر، این اختلاف بسیار اندک است و موضوع درآمدزایی از طریق وام‌ها و سپرده‌ها را با چالش مواجه کرده است.
در حقیقت چایم یک کسب‌وکار وام‌دهی ندارد، به این معنا که نه با افزایش ورشکستگی‌ها و نه با نرخ‌های بهره پایین آسیب نمی‌بیند.
در هر صورت، این روندها به چایم کمک می‌کند. این نرخ‌های به شدت پایین باعث شده است که سرمایه‌گذاران در سراسر جهان نسبت به کسب سود منطقی از پول خود ناامید شوند. آنها مجبور شده‌اند که روی سهم‌های ریسکی که ارزش آنها به بالاترین سطح در 20 سال اخیر رسیده است قمار کنند و روی استارت‌آپ‌های در حال رشدی چون چایم سرمایه‌گذاری کنند.
بریت در این زمینه می‌گوید: «سرمایه‌گذاران در واقع پیش‌بینی‌پذیری، تکرارپذیری و ساختار حاشیه‌ای مدل کسب‌وکاری ما را دوست دارند. این مدل بسیار قابل پیش‌بینی و منوط به چرخه‌های اعتباری نیست».
دسترسی زودهنگام به چک‌های حمایتی
ماه گذشته، چایم در آخرین دور از تأمین مالی خود 485 میلیون دلار به دست آورد و مجموع جذب سرمایه خود را به 1.5 میلیارد دلار رساند.
رابرت لی، تحلیلگر ارشد فین‌تک در PitchBook در ایمیلی بیان داشت «همه‌گیری ویروس کرونا برای شرکت‌های خدمات مالی که کاملاً دیجیتال، کاربرپسند و دارای مراحل ثبت‌نام آسانی بودند مفید بود».
لی به موفقیت‌های اخیر دیگر فین‌تک‌های دیجیتال در جذب سرمایه از جمله رابین‌هود که بر نسل هزاره متمرکز است و نکست‌اینشورنس ارائه‌دهنده خدمات بیمه به کسب‌وکارهای کوچک اشاره کرد. افزایش قابل‌توجه قیمت سهام دیگر شرکت‌های فناوری از جمله Zoom و DocuSign که فعالیت‌های کسب‌وکاری خود را به صورت از راه دور انجام می‌دهند نیز از جمله روندهای اخیر است.
بهار امسال، وقتی چایم به کاربران پنج روز زودتر امکان دسترسی به چک‌های حمایتی 1.200 دلاری را فراهم کرد سروصدای زیادی به پا کرد. در کل، چایم به کاربران خود امکان دسترسی سریع به 1.5 میلیارد دلار در چارچوب پرداخت‌های محرک دولت را فراهم کرد.
بریت در این خصوص می‌گوید: «این موضوع هیاهوی بزرگی ایجاد کرد و شلوغ‌ترین روزهای ثبت‌نام در تاریخ شرکت ما را رقم زد. ما نسبت به چالش‌های روزمره مردم آمریکا بسیار احساس همدردی می‌کنیم. یکی از ارزش‌های اصلی ما انسانیت داشتن و درک نیازهای مشتریان‌مان است».
آیا چایم وارد حوزه وام‌دهی خواهد شد؟
یک چالش اساسی که چایم با آن روبروست توانایی این شرکت در برآورده ساختن انتظاراتی است که به دنبال افزایش قابل‌توجه ارزش آن به وجود می‌آید.
رابرت لی بیان می‌کند: «این شرکت برای ادامه دادن به مسیر رشد خود تحت‌فشار قرار خواهد گرفت تا اثبات کند که آیا می‌تواند این ارزش قابل‌توجه که در حال حاضر بیش از 20 برابر شده است را کنترل کند».
مانع دیگری که وجود دارد رقابت است، به ویژه این‌که چایم مشتریان با درآمد بالاتر که قبلاً در جی‌پی‌مورگان‌چیس و دیگر مؤسسات مالی خدمات کاملی دریافت می‌کردند را هدف قرار می‌دهد. چایم باید برای پیشی گرفتن از پلتفرم‌های رقیب به نوآوری ادامه دهد. این موضوع بار مسئولیت چایم را سنگین‌تر خواهد کرد، چراکه این شرکت به مشتریان وام‌های رهنی یا خدمات مشاوره مالی ارائه نمی‌دهد.
در اوایل سال جاری، چایم برای تقویت شفافیت خود هزینه زیادی در حوزه بازاریابی انجام داد و قرارداد یک همکاری تجاری چندساله را با تیم Dallas Mavericks منعقد کرد. این قرارداد موجب شد که چایم به عنوان اسپانسر رسمی پیراهن این تیم حاضر در لیگ بسکتبال NBA شناخته شود.
در ماه ژوئن، چایم یک کارت اعتباری ویزای بدون کارمزد که با هدف تقویت امتیازهای اعتباری آمریکایی‌ها طراحی شده بود را ارائه کرد. این کارت به چک اعتباری نیاز ندارد چون پشتوانه آن حساب وثیقه‌ای است که کاربران از قبل در آن پول گذاشته‌اند. (آنها برابر با میزان پولی که در آن حساب‌هاست یک خط اعتباری دریافت می‌کنند). چایم این پرداخت‌های ماهیانه را به اتحادیه‌های اعتباری بزرگ گزارش می‌دهد و امتیازهای اعتباری کاربران را تقویت می‌کند.
بریت در این زمینه می‌گوید: «مردم از آن لذت می‌برند چون آنها نمی‌خواهند خود را به دردسر بیندازند».
به گفته بریت، برنامه بعدی چایم، افزایش طرح‌های وام‌دهی خواهد بود. این طرح‌های وام‌دهی به طور بالقوه از طریق یک کارت اعتباری بدون وثیقه که پشتوانه آن گنجینه داده‌های این استارت‌آپ در مورد عادات هزینه‌ای و پرداخت قبض کاربران است، صورت می‌پذیرد.
هم‌چنین بریت معتقد است که طبیعی است چایم در نهایت به فکر افزودن یک پلتفرم سرمایه‌گذاری خودکار و بنیادی باشد که دارای ETF ها (صندوق‌های قابل معامله) و دیگر محصولات مالی ارزان‌قیمت است.
عرضه عمومی سهام چایم؟
بریت ابراز اطمینان می‌کند که چایم در درازمدت به یک شرکت سهامی عام مستقل تبدیل خواهد شد، هرچند احتمالاً این کار احتمالاً از طریق شرکت‌های چک سفید (blank-check company) یا SPAC
(special purpose acquisition company) صورت نمی‌گیرد. این شیوه محبوبی است که سهام شرکت‌هایی چون Nikola، DraftKings، Virgin عرضه عمومی شده است.
بریت بیان داشت که SPAC رویکرد مناسبی برای عرضه عمومی چایم نیست و تأکید کرد این استارت‌آپ نیاز فوری به جذب سرمایه از طریق یک عرضه اولیه ندارد.
بریت گفت «ما برای عرضه عمومی سهام خود جهت به دست آوردن ارزش عجله نداریم چون همه شاخص‌ها رو به بالا بوده و شرکت‌ها با قیمت بالایی در حال معامله شدن هستند».
منبع
CNN Business
