پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
استفاده از «کارت اعتباری» در نظام بانکی ایران اصلا امر غیرممکنی نیست. تنها نیازمند دستور یک مدیر است و بهره‌گیری از نیروی انسانی متخصص و کارآمد که خوشبختانه تعداد آن‌ها در ایران بی‌شمار است.
در میزگردی با عنوان «کارت اعتباری» که با حضور مسیح قائمیان مدیرعامل شرکت توسعه و نوآوری شهر و حجت‌الاسلام سید عباس موسویان دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تشکیل شد چالش‌های موجود در استفاده از کارتهای اعتباری توسط نظام بانکی کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
.
اهمیت میزان نرخ سود
حجت‌الاسلام موسویان با اشاره به نقش بانک مرکزی در اجرای پروژه مربوط به کارتهای اعتباری در ایران گفت: «هر چند سفارشها و توصیه‌ها برای استفاده نظام بانکی از کارتهای اعتباری زیاد بوده است اما در عمل آئین‌نامه بانک مرکزی که به صورت رسمی برای اجرا به بانک‌ها ابلاغ شد، برمی‌گردد به سال ۱۳۹۱ که به نسبت آن سفارشها خیلی دیر به نظر می‌رسد. در این ابلاغیه قرارداد «مرابحه» به‌عنوان قرارداد پایه برای کار‌های اعتباری تاًیین شد. بانک‌ها نیز باید بر همین اساس بین بانک با دارنده کارت، بانک با مراکز فروش کالا و خدمات و همچنین با بانک‌های واسط، به نوعی قرارداد تیپ طراحی کنند که این خود امری زمان‌بر است. بنابراین باید گفت گرچه نسبت به توصیه‌ها در انجام کار تاًخیر وجود داشته اما نسبت به اقدام عملی بانک مرکزی خیلی هم تاًخیری صورت نگرفته است. واقعیت این است که تصویب قانون مرابحه مربوط به سال ۱۳۸۹ و قانون برنامه پنجم توسعه است، ازاین‌رو است که در واقع بانک مرکزی در ابلاغ آئین‌نامه خود به بانک‌ها نزدیک به دو سال تاًخیر داشته است».
موسویان در ادامه با اشاره به نرخ سود در نظر گرفته‌شده برای کارتهای اعتباری، این نکته را از مهم‌ترین موانع موجود در این راه عنوان کرد و گفت: «بانک مرکزی کارت اعتباری را بر اساس قرار دارد مرابحه طراحی کرد که جزء عقود مبادله‌ای است که نرخ سود آن تا همین چند ماه پیش ۱۶ یا ۱۷ درصد بود، برای بانک‌ها هم انتشار کارت اعتباری با این میزان سود نه صرفه اقتصادی که ضرر اقتصادی به شمار می‌رفت. چراکه باید سپرده‌ها را با ۲۴ درصد سود جمع‌آوری کرده و آنگاه کارت اعتباری را با ۱۶ درصد سود منتشر کند. اما از حدود پنج یا شش ماه پیش که نرخ سود عقود مبادله‌ای ۲۲ درصد و از سوی دیگر نرخ سپرده‌ها نیز بیست الی ۲۲ درصد تعریف شد، صدور کارت اعتباری برای بانک‌ها توجیه اقتصادی پیدا کرد. ازاین‌روست که به نظر من مانع جدی بحث نرخ سودی است که بانک مرکزی برای صدور کارت اعتباری در نظر گرفته بود و با هزینه تمام‌شده آن سازگار نبود».
.
استفاده از نیروی انسانی متخصص
اما مسیح قائمیان که با دیدگاهی عمل‌گرایانه به موضوع می‌نگرد معتقد است که هیچ مانعی بر سر راه استفاده از کارتهای اعتباری در نظام بانکی کشور وجود ندارد. او در ادامه می‌گوید: «نکته اینجاست که ما همیشه از شیوه معاملات اعتباری در نظام اقتصادی کشورمان تحت عناوینی چون چوب‌خط یا بیجک برخوردار بوده‌ایم و از آن استفاده می‌کردیم، اما آمده‌ایم با وضع مقررات پیچیده برای آن راهی را که می‌رفتیم خراب کرده‌ایم و راه‌حل تازه‌ای نیز به‌جای آن ارائه نکرده‌ایم. به این صورت که مثلا فروشنده محل می‌دانست که پدر بنده کارمند دولت است و به همین اعتبار در طول یک ماه اجناس خود را در اختیار ما می‌گذاشت و آخر ماه نیز با پدرم حساب‌وکتاب می‌کرد. در این مکانیزم اعتباری، فروشنده اعتباردهنده بود و بانک هم هیچ دخالتی نمی‌کرد. حالا که سیستم پیچیده‌تر شده است، بانک می‌خواهد این وسط نوعی ضمانت ایجاد کند. خب، می‌تواند این ضمانت را خیلی ساده‌تر و بدون ورود به مباحثی چون نرخ سود و بهره ارائه کند. اگر به کلیت مسئله کارتهای اعتباری این‌گونه نگاه کنید کلیت شکل آن تغییر می‌یابد و خیلی راحت‌تر حل می‌شود».
قائمیان در ادامه تاکید کرد: «فقط کافی است یک نفر دستور این کار را صادر کند. به همین آسانی. ببینید باور این سخن که «مردم خوب هستند» به‌خودی‌خود بسیاری از موانع را از جلوی پای ما برمی‌دارد. انجام این کار اصلا چیز پیچیده‌ای نیست تنها نیازمند شجاعت یک مدیر است و دستور او. واقعیت این است که ما در عرصه بانکداری از نیروی انسانی به‌شدت متخصص و خوبی برخوردار هستیم که بسیاری از عملیات بانکی که حتی در غرب به‌راحتی انجام نمی‌شود را کاربردی کرده‌ایم. برای اجرایی شدن طرح کارتهای اعتباری نیز استفاده و اعتماد به همین نیروی متخصص بسیار راهگشا خواهد بود».
متن کامل مربوط به موضوعات مطرح‌شده در این میزگرد را در ویژه‌نامه چهارمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت دنبال کنید.
منبع: دبیرخانه همایش
