پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
آشنایی با کیف پول خرد الکترونیک مبتنی بر استاندارد سیمرغ
مدتی است که مفاهیم مرتبط با کیف پول الکترونیک از زبان مردم و مسئولین شنیده می‌شود. به همین خاطر با احمد میردامادی رئیس هیات مدیره شرکت سها گفت و گو کردیم تا با یکی از شرکت‌های پیشرو در زمینه بلیت و کیف پول الکترونیک بیشتر آشنا شویم. در این گفت و گو از کارها و برنامه‌هایشان در این سال‌ها حرف زدیم. اینکه چه کاری می‌کنند و برای آینده چه برنامه‌هایی دارند.
آقای میردامادی! شرکت سها چگونه شکل گرفت؟
در سال 1387 پس از یک دوره شش ساله، کار پروژه استقرار شبکه گسترده رزرواسیون هوایی آمادئوس (Amadeus) در ایران را به ثبات رسانده بودم و در حال بررسی چند پروژه برای ادامه کار بودم. در دی‌ماه آن سال در یکی از جلساتی که با دکتر فاطمی داشتم، درباره ورود توسن به حوزه پرداخت‌های شهری با نگاه شبکه‌های حمل‌و‌نقل عمومی و خدمات شهری صحبت کردم. دلیل موضوع هم این بود که با نگاه توسعه‌گرای دکتر فاطمی و اتکای ایشان به پروژه‌هایی که پایه و اساس داخلی داشتند از زمان دانشگاه آشنا بودم. آن زمان توسن هم در این مورد کار کرده بود و در فکر ایجاد کارت شهروندی و کیف پول خرد بود با توجه به پتانسیل مسافر در شهر تهران و اینکه حمل‌و‌نقل عمومی نقطه شروع خیلی خوبی برای کیف پول خرد الکترونیکی است، قرار شد کار را شروع کنیم.
سال 1388 مطالعات لازم شروع شد و گروهی در قالب یک واحد تجاری مستقل در دل توسن شکل گرفت. پس از برنده شدن در مناقصه کارت‌بلیت شهر تهران شرکت سامانه‌های هوشمند اطلاعاتی توسن یا “سها”یا به روایت برخی دوستان “سهاتو” تشکیل شد. در ابتدا هم قرار بود سها هلدینگ سامانه‌های هوشمند حمل‌و‌نقل
(ITS:Inteligence Transportation System) و به‌ویژه ارائه‌کننده راه‌حل‌های مبتنی بر پرداخت‌های خرد باشد، اما موضوع کارت‌بلیت و پروژه تهران آنقدر بزرگ و سنگین بود که موضوع فعلاً به همین بخش محدود شده است.
دفتر مرکزی سها در حال حاضر حدود 40 نفر کادر دارد و با احتساب نیروهای پیمانی که شبکه‌های توزیع، فروش، شارژ و کنترل را راهبری می‌کنند، حدود 800 نفر نیرو به‌صورت مستقیم و یا از طریق پیمانکاران تحت پوشش خود دارد.
سهام‌داران عمده شرکت چه کسانی هستند؟
توسن سهام‌دار اصلی و عمده است، اما فکر می‌کنم با توجه به گستردگی حوزه فعالیت و حجم سنگین پروژه‌های پیشرو سها باید نهایتاً به بورس برود.
محصولات شرکت را معرفی کنید.
محصولات شرکت شامل مجموعه محصولات مرتبط با صدور، توزیع، فروش شارژ و تسویه است. سامانه‌های مرتبط به تعریف ساختار، صدور و شخصی‌سازی، سامانه‌های مدیریت توزیع، فروش و شارژ، سامانه‌های تسویه و واریز محصولات حوزه نرم‌افزاری هستند که این محصولات یا توسط سها ایجاد شده و یا بر اساس سفارش توسط توسن ایجاد و در اختیار سها قرار گرفته است.
پایانه های فروش POS، دستگاه‌های خودکار فروش و شارژ TVM، گیت، سامانه‌های نفرشمارمربوط به حوزه سخت افزاری هستند که از طریق قرارداد با شرکت‌های همکار تامین می‌شوند و عملیات استقرار، بهره‌برداری، پشتیبانی و ارتقاء توسط سها انجام می¬گیرد.
محصولات سها یک پکیج است یا سلسله ای از خدمات را شامل می¬شود؟
اگر تخصصی¬تر نگاه کنیم حوزه پرداخت خرد حوزه بسیار وسیعی است و بزرگترین چالش در این حوزه آن است که مردم راغب به استفاده از کارت برای پرداخت خرد شوند و اصطلاحاً از کیف پول خرد الکترونیکی استفاده کنند. وقتی به تجربه‌های موفق این حوزه دردنیا نگاه می¬کنیم، می¬بینیم در مواردی موفقیت حاصل شده که این کار از شبکه¬ حمل و نقل عمومی آغاز شده است. چون در این بخش باید تعداد زیادی تراکنش در زمان کوتاه و عمدتاً به شکل آفلاین صورت گیرد و با افزایش حجم شبکه‌های حمل و نقل هم استفاده از بلیت‌های سنتی و یا پرداخت نقدی دشوار یا غیر ممکن است،پس مسافرین و شبکه تمایل زیادی به استفاده از این کارت پیدا می‌کنند و این در حقیقت شاه‌کلید پروژه کیف پول خرد و یا کارت شهروندی است. نکته مهم دیگر دراین زمینه این است که چون این کارت باید وارد شبکه حمل و نقل شود پس باید ساختار و رویه¬ها بر اساس شرایط، قوانین و تعرفه‌های شبکه تعریف و تدوین شود،پس نمی¬تواند یک بسته صلب باشد و نیاز به انعطاف‌پذیری و تغییرات مداوم دارد. بنابراین به مجموعه¬ای از سامانه¬ها که به شکل کاملاً منعطف خدمات ارائه می¬کنند می‌رسیم و این مجموعه خدمات جزیی از سلسله خدمات دیگری است که در نهایت زنجیره کیف پول خرد یا کارت شهروندی را کامل می¬کند. این زنجیره حداقل شامل انتخاب فناوری، تأمین کارت، تعریف ساختار کارت، تشکیل شبکه توزیع، فروش و شارژ کارت، جمع‌آوری اطلاعات و پالایش آن، تسویه حساب در بازه¬های زمانی کوتاه با ذینفعان شبکه و در مراحل پیشرفته¬تر مدیریت سفر شهروندان و ایجاد شبکه وفاداری (Loyalty) می‌شود که بر اساس تحلیل آماری بسته‌های لازم را تدوین کند و از یک طرف شهروند را راهنمایی می‌کند تا برنامهسفر خود را تهیه کند و از طرفی بار شبکه هم متعادل باشد. اگر این کار اتفاق بیفتد شما شهروندی دارید که رفتارش قابل بررسی و مدیریت است و می¬توانید در عین اینکه تعادل شبکه فروش و مصرف را برقرار و سود حاصل از گردش پول را هم تهیه می‌کنید.
شرکت تاکنون چند پروژه را به پایان رسانده و یا در دست دارد؟
پروژه‌های این حوزه که در ادبیات حمل و نقل گردآوری خودکار کرایه(AFC : Automatic Fair Collection) نامیده می¬شود ذاتاً پروژه¬ای بلند مدت است و پس از آغاز نیاز مداوم به بهینه‌سازی و تغییر دارد بنابراین عملاً به پایان نمی‌رسد. در این‌باره بزرگترین پروژه‌ای که در دست است پروژه بلیت الکترونیک تهران است که در حال حاضر شبکه حمل و نقل عمومی شامل مترو و اتوبوس‌رانی را پوشش می¬دهد و به تدریج به بخش‌های دیگر حمل و نقل و همچنین خدمات شهری شامل پارکینگ¬ها، پارک حاشیه¬ای، میادین میوه و تره‌بار، مراکز فرهنگی و تفریحی، کیوسک¬های روزنامه فروشی و حتی مدارس و دانشگاه¬ها گسترش می¬یابد. به این دلیل که هر جا پرداخت خردی وجود دارد بسیار ساده‌تر است که از طریق یک کارت پرداخت شود. به‌ویژه اینکه زمان تراکنش کارت‌های آفلاین کسری از ثانیه است. در شهر تهران تمامی ایستگاه¬های مترو (69 واحد)، باجه‌های فروش کارت اتوبوس‌رانی (173 واحد)، ایستگاه¬های خطوط تندرو BRT (129 ایستگاه)، پایانه¬های فروش و شارژ (POS) و دستگاه¬های خودکار فروش و شارژ (TVM) در اختیار سها است و مقرر است حداکثر طی یک سال آینده حداقل دویست دستگاه TVM و دو هزار POSبه شبکه اضافه شوند و در تمامی نقاطی که شهروندان به کارت نیاز دارند خدمات ارائه کارت حاضر باشد. سها همچنین در پروژه AFC تبریز همکاری نزدیکی با شرکت موبایل پرداخت (وابسته به توسن و سامان‌پرداخت) داشته است و در حال ورود به بازار بقیه استان‌ها چه در قالب کارت تهران و چه در قالب ایجاد ارتباط و تبادل تراکنش بین کارت‌های موجود و کارت تهران شده است.
از نظر شما مهم‌ترین و موفق‌ترین پروژه سها کدام بوده است؟
پروژه¬ی AFC تهران آنقدر حجیم و بزرگ و نسبتاً موفقیت‌آمیز است که شاید نمی¬گذارد کارهای دیگر به چشم بیاید، اما پروژه¬های مهم دیگری هم هستند و تلاش جدی برای گسترش کارت تهران به بقیه شهرهای نزدیک به تهران در جریان است که در موادری به نتیجه رسیده و بقیه موارد هم در حال پیگیری است. شاید دلیل موفقیت پروژه تهران این است که حجم کار بسیار بسیار بالایی دارد. در واقع این پروژه تغییری ساختاری در شبکه حمل و نقل عمومی و در فرهنگ و رفتارسازی در عامه مسافرین و شهروندان پدید می‌آورد.برای درک اندازه پروژه اشاره به این نکته کافی است که تمام سامانه¬های مبتنی بر بلیت¬های سنتی و پول نقد شبکه حمل و نقل تهران در تمامی بخش‌ها و جوانب از راننده و مسافر گرفته تا سازمان‌ها و روش‌ها و سامانه‌های اداری و مالی آنها در حال تبدیل بر پایه کارت هستند.
شرکت سها چه چشم اندازهایی برای آینده دارد؟
برنامه آینده ما در جهت برنامه‌های توسن برای گسترش کیف پول خرد است. در واقع کارت تهران مبتنی بر استاندارد سیمرغ است. همان‌طور که می¬دانید این برنامه را توسن تدوین و ثبت کرده و هدف آن هم جایگزین کیف پول خرد و حرکت به سوی افق کارت شهروندی است به شکلی که تمام پرداخت¬های خرد از طریق این کارت انجام شود.