پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
برای اولین‌بار یک زن در فهرست 10 فرد اول مورد تعقیب FBI قرار گرفته است. ماجرای «روجا ایگناتوا» و پروژه کلاهبرداری وان‌کوین چه بود و چه درسی می‌تواند برای سیاست‌گذار داخلی داشته باشد؟
برخی می‌گویند شاید او را کشته باشند! برخی می‌گویند او تنها ویترین یک ماجرای پیچیده بوده که در آن افراد گردن‌کلفت دیگری دست داشته‌اند. برخی هم می‌گویند احتمالاً با یک هویت جدید در یک گوشه دنیا نشسته و با پول‌های زیادی که در حساب‌های مختلف ذخیره کرده، یک زندگی شاهانه می‌کند. ملکه رمزارزها؛ نامی است که برای او گذاشته‌اند. کسی که بیشترین حجم کلاهبرداری را در لندن و امارات انجام داده است؛ دو مکانی که برای سرمایه‌گذاری امن و تجارت مطمئن در سال‌های گذشته تبلیغات زیادی برای آن کرده‌اند، اما حالا یکی از بزرگ‌ترین کلاهبرداری‌های تاریخ نام آنها را هم آلوده کرده است. صحبت از روجا ایگناتوا و پروژه وان‌کوین است که حالا FBI در جست‌وجوست تا سرنخ‌هایی از متهمان اصلی آن پیدا کند.
خبر جدید چیست؟
روز پنجشنبه 30 ژوئن مقامات آمریکایی اعلام کردند یک زن بلغاری به کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران با فروش یک ارز دیجیتالی جعلی به نام وان‌کوین (OneCoin) متهم شده است. ظاهراً این زن حدود چهار میلیارد دلار کلاهبرداری کرده و اکنون در فهرست 10 فراری مهم تحت تعقیب FBI قرار گرفته است. او تنها زنی است که در فهرست ۱۰ مورد تحت تعقیب FBI قرار دارد.
مأموران FBI می‌گویند که وان‌کوین بی‌ارزش بوده و هرگز توسط فناوری بلاکچین مورد استفاده سایر ارزهای دیجیتال، محافظت نشده است. بر اساس ادعاهای مطرح‌شده توسط دادستان‌های فدرال، وان‌کوین اساساً یک طرح پانزی بوده که در پوشش ارز دیجیتال فعالیت می‌کرده است.
روجا ایگناتوا که به ملکه کریپتو هم شهرت دارد، در سال ۲۰۱۹ به هشت فقره جرم ازجمله کلاهبرداری مالی و اوراق بهادار به‌دلیل اداره شرکتی به نام OneCoin Ltd متهم شد. شرکت وان‌کوین که در بلغارستان مستقر بود، به‌عنوان یک طرح هرمی شناخته شد. بر اساس گفته‌های دادستان‌ها، این شرکت به کارمندانش در ازای ترغیب مردم به خرید ارز دیجیتالی وان‌کوین کارمزد می‌داد.
«جن مک‌آدام»، یکی از قربانیان وان‌کوین در سال ۲۰۱۹ به بی‌بی‌سی گفت که او و دوستان و خانواده‌اش 250 هزار یورو را دور ریخته‌اند. خانم مک‌آدام گفت که همه‌چیز از پیام یکی از دوستانش در مورد یک فرصت سرمایه‌گذاری باورنکردنی شروع شد. او گفت: «روی یک لینک کلیک کردیم. وارد وبینار وان‌کوین شدیم و یک ساعت به صحبت‌های افراد در مورد این ارز دیجیتال گوش دادیم. همه بسیار مشتاق بودند و با هیجان از این ارز دیجیتال صحبت می‌کردند و می‌گفتند این یک فرصت و شانس برای شماست تا به کمک آن بتوانید ثروت خود را چندبرابر کنید.»
یکی از پانزی‌های بزرگ تاریخ
«دامیان ویلیامز»، دادستان ارشد فدرال در منهتن، وان‌کوین را به‌عنوان «یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های پانزی در تاریخ» توصیف کرد. او گفت که ایگناتوا در اواخر سال ۲۰۱۷ پس از اینکه در خانه نامزد آمریکایی‌اش دستگاه شنود پیدا کرد و فهمید نامزدش با FBI همکاری می‌کند، ناپدید شد. ظاهراً با پروازی از بلغارستان به یونان رفته و از آن زمان دیگر دیده نشده است.
«مایکل دریسکول»، دستیار رئیس FBI در نیویورک گفت که FBI برای اطلاعاتی که به دستگیری ایگناتوا منجر شود، ۱۰۰هزار دلار جایزه تعیین کرده است. دریسکول از اظهارنظر در مورد هرگونه سرنخ مبنی بر اینکه ایگناتوا ممکن است کجا باشد، خودداری کرد. این اداره زمانی که فکر می‌کند مردم می‌توانند در ردیابی مظنونان کمک کنند، آنها را به فهرست افراد تحت تعقیب خود اضافه می‌کند.
دریسکول به خبرنگاران گفت: «ایگناتوا وقتی فرار کرد پول زیادی به همراه داشت. با پول می‌توان دوستان زیادی خرید. ایگناتوا از پول خود برای فرار و پنهان‌شدن استفاده می‌کند.» آقای بارتلت هم که سال‌ها در حال بررسی این پرونده بود، می‌گوید یکی از دلایل دشوار بودن ردیابی روجا ایگناتوا این است که او با حداقل ۵۰۰ میلیون دلار (۴۱۱میلیون پوند) ناپدید شده است. این پول به او کمک کرد تا از قانون پنهان شود. او معتقد است که با توجه به ضرر مالی که وان‌کوین به مردم وارد کرده، اعلامیه FBI و جایزه صد هزار دلاری می‌تواند شانس دستگیری ایگناتوا را افزایش دهد.
او گفت: «این احتمالاً بزرگ‌ترین پیشرفت در این پرونده از زمان ناپدید شدن دکتر روجا در اکتبر ۲۰۱۷ است.» او افزود: «احتمال می‌دهیم که او مدارک هویتی جعلی داشته و هویت خود را تغییر داده باشد.»
از دیگر متهمان این پرونده «مارک اسکات»، وکیل سابق شرکتی است که به گفته دادستان‌ها حدود ۴۰۰ میلیون دلار برای وان‌کوین پول‌شویی کرده است. اسکات پس از یک محاکمه سه‌هفته‌ای در دادگاه فدرال منهتن، به جرم ارتکاب پول‌شویی و کلاهبرداری بانکی مجرم شناخته شد.
ملکه کریپتو، دبی و کاربران ایرانی
واقعیت این است که هیچ آماری وجود ندارد که در این کلاهبرداری بزرگ پروژه وان‌کوین آیا کاربران ایرانی هم قربانی شده‌اند یا نه. اساساً در چنین مواردی کاربران ایرانی امکان و حق چندانی برای شکایت و پیگیری ندارند، اما هیچ بعید نیست که ایرانی‌هایی هم در این ماجرا متضرر شده باشند. به‌خصوص که یک پای ماجرا در دبی بوده است.
نباید فراموش کرد که در یکی، دو سال اخیر برخی فعالان رمزارزی به دبی مهاجرت کرده‌اند و با این استدلال که ممکن است رگولاتوری سخت‌گیرانه سیاست‌گذار داخلی باعث از دست رفتن سرمایه‌گذاری‌های آنها شود، ترجیح داده‌اند از دبی و با هزینه‌های زیاد ثبت شرکت و گرفتن اقامت و… آنجا را برای فعالیت‌های رمزارزی خود انتخاب کنند. از طرف دیگر آنها که نتوانسته‌اند به شکل رسمی در این حوزه در امارات فعالیت کنند، با اعتماد به دیگران سرمایه خود را به آنها داده‌اند تا به عبارتی برایشان پورتفوی بسازند.
ماجرای ملکه کریپتو و کلاهبرداری‌اش از این جهت که در امارات خیلی فعال بوده‌اند، احتمالاً دامن برخی ایرانی‌ها را هم گرفته باشد؛ موضوعی که نشان می‌دهد تا چه اندازه دور شدن کاربران ایرانی از فضای داخلی و رفتن به سمت کسب‌وکارهای فعال در کشورهای همسایه می‌تواند برای آنها خسارت‌بار باشد؛ کاربرانی که در سال‌های گذشته مدام از صرافی‌های داخلی و سیاست‌گذار داخلی ترسانده و تشویق شده‌اند فعالیت‌های رمزارزی خود را به دست کسب‌وکارهای خارجی بسپارند.
کلاهبرداری و پروژه‌های پانزی در هر صنعت و بازاری وجود دارد. در بازارهای رگوله‌نشده احتمال آن بیشتر هم خواهد بود، اما آنچه اهمیت دارد، داشتن امکان پیگیری و جبران خسارت‌هایی است که کاربران در این بازارها می‌بینند. موضوعی که با کشیده‌شدن پای کاربران ایرانی به بازارهای پرریسک خارجی عملاً غیرممکن است. این درسی است که هم کاربران و هم سیاست‌گذاران داخلی حوزه رمزارزها باید از ملکه کریپتو و قرار گرفتنش در فهرست 10 فرد اول مورد تعقیب FBI بگیرند.
منبع
هفته‌نامه کارنگ
