پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
از سوی بانک مرکزی ابلاغ شد / اجرای نقشه راه فناوری تنظیمگری توسط شرکت ملی انفورماتیک
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در دهمین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت که اواخر آبانماه برگزار شد، از رهنگاشت فینتک بانک مرکزی رونمایی کرد و جزئیاتی از آن ارائه داد. اکنون و بعد از گذشت حدود دو ماه از این رونمایی، بانک مرکزی اجرای پروژه تدوین نقشه راه فناوری تنظیمگری (رگتک/ سوپتک) را به شرکت ملی انفورماتیک ابلاغ کرد.
محرمیان در مورد رهنگاشت مذکور اعلام کرده بود که شمولیت مالی یکی از چشماندازهای اصلی آن است. او تأکید کرد که سعی شده در برنامه جدید، رگولاتوری از مجوزدهی فاصله بگیرد و به جای آن به سمت ارائه چهارچوب به فعالان و کسبوکارهای حوزه فینتک حرکت کند. معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی همچنین عنوان کرد که مقررات بانک مرکزی در راهبردهای جدید باید بهگونهای طراحی شود که توسط ماشین قابل خواندن باشد.
از دیگر نکات مهم رهنگاشت فینتک بانک مرکزی، تأکید این نهاد بر ایجاد یک رگولاتوری واحد برای تنظیمگری فینتکهاست. محرمیان در این خصوص عنوان کرد که انجام این مورد کار دشواری است؛ چراکه هر سازمانی وظایف خودش را دارد اما تلاش ما بر این است که در همافزایی با سایر نهادهای تنظیمگر به سمت ایجاد نوعی رگولاتور یکپارچه حرکت کنیم.
ابلاغ اجرای پروژه تدوین نقشه راه فناوری تنظیمگری به شرکت ملی انفورماتیک
رهنگاشت مذکور امروز توسط بانک مرکزی به شرکت ملی انفورماتیک برای اجرا ابلاغ شد.
به گزارش روابط عمومی شرکت ملی انفورماتیک، معاونت فناوریهای نوین بانک مرکزی در راستای اجرای سند رهنگاشت فناوری مالی و با هدف تحقق نظارت و تطبیق هوشمند، اجرای پروژه تدوین نقشه راه فناوری تنظیمگری (رگتک/ سوپتک) در صنعت بانکداری را جهت اجرا به شرکت ملی انفورماتیک ابلاغ کرد.
این پروژه با هدف بهرهبرداری حداکثری از ظرفیتها و قابلیتهای فناوری تنظیمگری در صنعت بانکداری و توسعه اکوسیستم فناوری تنظیمگری و فناوری نظارتی با ایفای نقش مؤثر بانک مرکزی تعریف و اجرا خواهد شد.
احصای بازیگران و نیازمندیهای ذینفعان، شناخت وضع موجود (As-Is) اکوسیستم رگتک، ترسیم وضع مطلوب (To-Be) اکوسیستم و سپس انجام تحلیل شکاف، تدوین نقشه راه و تهیه پیشنویس چهارچوب مقرراتی مورد نیاز ازجمله گامهای اساسی در اجرای این پروژه است.
رگتک به مجموعهای از فناوریها اطلاق میشود که برآوردهسازی نیازمندیهای تنظیمگری را به شیوهای مؤثرتر و کارآمدتر از توانمندیهای موجود، تسهیل میکند و مخاطبان عمده آن نهادهای مالی تحت نظارت بانک مرکزی هستند.
از طرف دیگر سوپتک شامل آن دسته از فناوریها میشود که انجام وظایف و مأموریتهای نظارتی را برای نهاد ناظر و رگولاتور، سادهتر و هوشمندتر میسازد. احراز هویت مشتریان، انطباق با مقررات، پایش تراکنشها، مدیریت ریسک و گزارشگیری تنظیمگری ازجمله پنج کاربرد اصلی رگتک در دنیا به شمار میروند که برخی از این کاربردها در چند سال اخیر در کشور ظهور قابل توجهی داشته است.
این پروژه از پروژههای راهبردی و کلیدی بانک مرکزی جهت تحقق نظارت هوشمند به شمار میرود که پیش از این توسط شرکت ملی انفورماتیک به بانک مرکزی پیشنهاد شده بود و پس از اخذ تأییدیههای لازم از سوی بانک مرکزی جهت اجرا به شرکت ملی انفورماتیک ابلاغ شد.
همچنین در تدوین نقشه راه رگتک صنعت بانکداری کشور، نظر خبرگان، بازیگران و ذینفعان این اکوسیستم اخذ و در طراحی وضع مطلوب اکوسیستم رگتک، لحاظ خواهد شد.
رهنگاشت فینتک قدم مثبتی است اما محدودیت ایجاد میکند
نقشه راه فناوری تنظیمگری (رگتک/ سوپتک) در حالی در آستانه اجرا قرار دارد که کارشناسان تدوین رهنگاشت که یک برنامه میانمدت برای حوزه فینتک از سوی بانک مرکزی است را قدم مثبتی برای حوزه رمزارزها میدانند و بر این باورند که این رهنگاشت تا حدودی میتواند جای خالی آیندهنگری در کشور را پر کند. اما در مقابل صاحبنظران بر این موضوع تأکید میکنند که نگاه سند در زمینه تبادل رمزارزها محافظهکارانه است؛ در حالی که میتوانست امیدبخش باشد و تصویری زیبا و جذاب از آیندهنگری به مخاطبان نشان دهد.
کارشناسان بر این باورند که این سند به دنبال توسعه نوآوری و زیرساختهای فناوری است، اما روح حاکم بر آن گذشتهنگر بوده و از جنس ایجاد محدودیت است. از سوی دیگر مواردی مانند مسئله دیفای (برای توصیف هرگونه خدمات مالی غیرمتمرکز، از ارز دیجیتال گرفته تا بلاکچین به کار میرود و هدف اصلی آن از بین بردن واسطههای مختلف در معاملات رمزارزهاست) که در سالهای آینده تأثیرگذار خواهند بود، در این مستند دیده نشده است. با اینکه میخواهد مسیر را طبق این نقشه تا سال ۱۴۰۵ نشان دهد اما در عمل مصداقهای جدی در آن مشاهده نمیشود.
من از این یادداشت (که فرض می کنیم برگرفته از نظرات بانک مرکزی و سخنرانی آقای محرمیان می باشد) باید این برداشت را کنم که قرار است صنعت بانکداری و پرداخت خیلی مدرن و امروزی بشود ولی کافی است به این سوال پاسخ دهیم که چه رویکردی ممکن است تغییر کرده باشد که انتظار نتیجه متفاوتی را داشته باشیم. در عصر دیجیتال انتظار داریم افزایش شفافیت اتفاق بیافتد ولی با توجه به اینکه نقشه راه هنوز توسط هیچ نامحرمی رویت نشده می توان انتظار داشت نسخه ای که تجویز شده باشد هم خیلی با انتظارات ما همسو نباشد.
در شرایط آرمانی مورد نظر باید آزادی ورود و خروج بخصوص برای بنگاههای کوچک و متوسط وجود داشته باشد ولی از همین آغاز می بینیم که هلدینگی که خود فعالیت اقتصادی در صنعت دارد وظیفه تقسیم وظایف و کنترل و نظارت و … را به عهده دارد، در ادبیات اقتصادی به چنین شرایطی ایجاد رانت می گوییم!
نکته جالب دیگر در این یادداشت این است که باید ضوابط و مقررات قابل خواندن برای ماشین ها باشد! البته بعد از سالها به سختی با زبان انسانی فارسی می توان این بخشنامه ها را خواند در این صورت ماشین ها هم می توانند این مستندات را بخوانند اما نکته مهم این است که فهم آن نه تنها برای ماشین بلکه برای انسان هم هنوز فراهم نشده است. گزاره های متناقض که در دستورالعمل ها وضوابط بانک مرکز ی به چشم می خورد حتما باعث به کما رفتن کامپیوتر ها و ماشین ها خواهد شد!!! (مثال در دستورالعمل جدید نئوبانک ها و فین تک ها آمده است که فین تک (یک موجود خیالی که احتمالا یکجور استارت آپ حساب می شود) باید خدمات بانکداری دیجیتال از طرف بانک ارایه دهد ولی نه بانک می تواند آنرا بخرد نه می تواند کار را برون سپاری کند!!! من که تاحالا رابطه این موجود خیالی با یک بانک را نفهمیده ام و بعید می دانم چت جی بی تی و سایر هوش های مصنوعی هم آنرا بفهمند !!! امتحانش ضرری نداره لطفا امتحان کنید.