پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
عکس: نسیم اعتمادی
گفت‌وگویی با معاون بازاریابی و فروش دیجی‌پی درباره سرویس‌ها و اهداف این لندتک / دیجی‌پی می‌خواهد تسهیلات برای همه مردم باشد
در ایران فراگیری مالی وام و تسهیلات معنای خود را از دست داده و به دلایل متعدد متقاضیان موفق به دریافت وام نمی‌شوند. بسیاری از افراد یا رتبه اعتباری ندارند یا نمی‌توانند دغدغه‌ها و شرایط بانک برای دریافت تسهیلات خرد را برآورده کنند. صاحب وام، محل مصرف تسهیلات و تأمین مبلغ تسهیلات از مهم‌ترین دغدغه بانک‌ها برای اعطای تسهیلات و اصلی‌ترین موانع فراگیری اعتبار برای مردم به شمار می‌آید.
لندتک دیجی‌پی با هدف توسعه فراگیری مالی و برای کمک به باز کردن قفل بحران‌های اقتصادی سعی کرده برخی از دغدغه‌های بانک را برطرف کند و به روش‌های متفاوت اعطای تسهیلات فراگیری مالی را گسترش دهد و بخشی از چرخش مالی اکوسیستم دیجیتال را برعهده بگیرد. پویان عطاآبادی، معاون بازاریابی و فروش دیجی‌پی می‌گوید: «دیجی‌پی با هدف فراگیری مالی و با در نظر داشتن دغدغه بانک درباره استفاده درست از اعتبار و شفافیت محل استفاده تسهیلات، خدمات اعتباری بلندمدت را راه‌اندازی کرد. سقف استفاده از این تسهیلات در حال حاضر ۳۰ میلیون تومان است که در آینده‌‌ای نزدیک بیشتر خواهد شد.»
او می‌گوید: «دیجی‌پی به آن بخش از فرایند اعطای اعتبار خرید اقساطی که برای بانک‌ها مقرون‌به‌صرفه نیست، ورود و سرویس‌های اعتباری را پیاده‌سازی کرده است.»
عطاآبادی معتقد است که لندتک موتور تقویتی و محرک اقتصاد دیجیتال است که اهدافی مانند دسترس‌پذیرکردن اعتبار برای همه، افزایش سرعت دستیابی به اعتبار، کاهش هزینه‌های تمام‌شده عملیاتی و کاهش نرخ نکول را برای چرخه اقتصاد دیجیتال تأمین می‌کند. همچنین با اختصاص مبالغ متنوع و متناسب با رتبه اعتباری افراد، در افزایش قدرت خرید مردم و رشد اقتصاد دیجیتال همراه تأثیر مثبت دارد. نقش لندتک‌ها در این چرخه به این موارد محدود نمی‌شود. لندتک می‌تواند در بهبود جایگاه و محبوبیت بانک‌ها در بین مشتری‌ها نیز نقش‌آفرینی کند؛ چراکه فرایندهای سنتی و زمان‌بر در بانک‌ها از محبوبیت سرویس‌هایی مثل تسهیلات و اعتبار در میان کاربران کاسته است. لندتک به‌نوعی نقش پل ارتباطی بین بانک‌ها و مردم در تمام نقاط کشور را بازی می‌کند. علاوه بر این فرهنگ‌سازی و شکل‌گیری رد پای دیجیتال، شناساندن مفهوم رتبه اعتباری به کاربران، هدایت اعتبار به سمت خرید کالاهای اساسی و مورد نیاز، گذر از وثیقه‌محوری و شناسایی دقیق محل مصرف تسهیلات خرد ازجمله کمک‌هایی است که لندتک‌ها به نظام بانکی کشور می‌کنند.»
عطاآبادی در ادامه و با اشاره به فعالیت‌های دیجی‌پی در ارائه محصول BNPL یا «الان بخر، بعداً پرداخت کن»، گفت: «هدف از ارائه این محصول، ایجاد قدرت خرید متناسب با توان بازپرداخت در کوتاه‌مدت برای کاربران اقتصاد دیجیتال است. این سرویس به کاربران کمک می‌کند محصول یا کالای مورد نیاز خود را هنگام نیاز خریداری و پول آن را یک ماه دیرتر پرداخت کنند.»
معاون بازاریابی و فروش دیجی‌پی اعتبار خرید اقساطی و سرویس BNPL را مکمل یکدیگر می‌داند و معتقد است نمی‌توان فقط به ارائه یکی از دو خدمت بسنده کرد: «بسیاری از افراد تاکنون از نظام بانکی کشور وام نگرفته‌اند. به همین دلیل رفتار اعتباری آنها برای نظام بانکی نامشخص است. این افراد شاید نتوانند به‌راحتی و سادگی واجد دریافت تسهیلات خرد از شبکه بانکی باشند. دیجی‌پی سرویس BNPL را با هدف کمک به برنامه‌ریزی بهتر و مدیریت سبک زندگی و بهبود رتبه اعتباری مشتریان راه‌اندازی و اجرایی کرده است. به این ترتیب علاوه بر یک اعتبار کوتاه‌مدت، فرصتی برای ساخت پیشینه اعتباری در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.»
او می‌گوید: «BNPL شرایطی ایجاد می‌کند که خانواده‌ها بهتر بتوانند تا انتهای ماه نیازهای ضروری و حتی پیش‌بینی‌نشده خود را مدیریت کنند و هم‌زمان بستری فراهم می‌کند که فرد به‌واسطه مدیریت منابع مالی و با خوش‌حسابی رتبه اعتباری خود را افزایش دهد و با پشتوانه آن بتواند سرویس‌های اعتباری بیشتری دریافت کند.»
سرویس‌هایی برای گسترش فراگیری مالی
بر اساس گفته‌های عطاآبادی، تورم روزانه و لحظه‌ای، نیاز کاربران به وام‌های کوتاه‌مدت را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر باید روشی را در پیش گرفت که از بدهی‌های بزرگ‌تر از توان مشتریان جلوگیری شود و در عین حال قدرت خریدهای ضروری به تمام بازه زمانی یک‌ماهه (فاصله دریافت دو دستمزد برای کارمندان) گسترش پیدا کند. تحقیقات نشان داده است که سهم قابل‌توجهی از حقوق کارکنان سازمان‌ها در همان روزهای ابتدای ماه و بعد از دریافت حقوق خرج می‌شود. دریافت اعتبار متناسب با قدرت بازپرداخت هم به توان خرید در روزهای بعدی ماه کمک می‌کند و هم خطر و احتمال گرفتاری در بدهی‌های خارج از توان بازپرداخت را کاهش می‌دهد. در عین حال دریافت‌کننده اعتبار هم حس معتبر بودن در اکوسیستم اقتصاد دیجیتال و رضایت بیشتر از خرید را به دست می‌آورد و با افزایش میزان اعتبار در طول زمان (در صورت خوش‌حسابی) بیش از گذشته به ساخت یک پورتفو مناسب از شهروند دیجیتال خوب برای خود نزدیک می‌شود.»
عطاآبادی ادامه داد: «در دیجی‌پی ما به دو روش به کاربران اعتبار BNPL می‌دهیم: یک روش با همکاری سازمان‌ها و برای کارکنان سازمان که به آن روش تضمین‌شده یا Secured می‌گوییم. در این روش هر کارمند به میزانی که سازمانش مشخص کند، اعتبار دریافت می‌کند.
روش دیگر به این صورت است که خود شخص با روش‌های هوشمند و به کمک ردپاهای دیجیتال در اکوسیستم تجارت الکترونیک، در لحظه خرید اعتبارسنجی می‌شود و اعتبار دریافت می‌کند.
در حالت تضمین‌نشده هم مبلغ اعتبار BNPL ما با مبلغ ۳۰۰ هزار تومان شروع می‌شود و به‌مرور بر اساس رفتارهای کاربر در خوش‌حسابی و استفاده درست از سرویس این اعتبار بیشتر می‌شود. در حال حاضر سقف این مبلغ تا یک میلیون تومان در نظر گرفته شده، اما می‌تواند در آینده بیشتر هم باشد.
در اعتبار BNPL، شخص از اول تا سی‌ام ماه فرصت خرید و از یکم تا پنجم ماه بعد فرصت بازپرداخت دارد و البته هر فردی زودتر از موعد می‌تواند بازپرداخت خود را انجام دهد که هم در امتیاز آن فرد تأثیر دارد و هم می‌تواند بلافاصله اعتبار جدید دریافت کند. علاوه بر این در صورت دیرکرد هم به‌صورت روزشمار جریمه‌ای به پرداخت بدهی تعلق خواهد گرفت.»
عطاآبادی با اشاره به انگیزه‌های دیجی‌پی برای ارائه BNPL به کارکنان سازمان‌ها توضیح داد: «در شرایط تورمی کنونی، سبد مایحتاج خانوارها روزبه‌روز گران‌تر می‌شود. لندتک دیجی‌پی که رسالتش را فراگیری مالی برای تمام مردم می‌داند، با هدف افزایش قدرت خرید کارکنان سازمان‌ها، این سرویس را راه‌اندازی کرده است.»
پویان عطاآبادی در بخش دیگری از صحبت‌هایش عنوان کرد: «همان‌طور که ابتدای صحبت‌هایم تأکید کردم دریافت اعتبار همیشه با سختی‌هایی شامل معرفی ضامن و طی فرایندهای طولانی و خسته‌کننده همراه بوده است، به همین دلیل ما در دیجی‌پی سعی کردیم این پروسه را تا حد ممکن آسان‌سازی کنیم. همچنین در کنار ارائه سرویس‌های اعتباری موضوع فرهنگ‌سازی را مورد توجه قرار دادیم. به همین منظور هم سرویس اعتبار خرید اقساطی سازمانی را معرفی کرده و تاکنون به کارکنان چندین سازمان ارائه کرده‌ایم. این سرویس به‌راحتی و تنها با یک قرارداد در کوتا‌ه‌ترین مدت برای استفاده کارکنان سازمان‌ها اجرایی می‌شود و علاوه بر مزیت‌هایی که برای دسترسی کارکنان سازمان‌ها به تسهیلات خرد فراهم می‌کند، مزایای بسیاری هم برای نظام بانکی و مالی کشور در پی خواهد داشت که از جمله آن می‌توان به دسترس‌پذیری اعتبار با هزینه‌های عملیاتی کمتر و ریسک نکول پایین‌تر برای تعداد بیشتری از افراد جامعه اشاره کرد.»
آمارها و برنامه‌های آتی دیجی‌پی
بنا بر گفته‌های معاون بازاریابی و فروش دیجی‌پی، این لندتک با همین رویکرد تاکنون بیش از ۲.۶ همت برای خرید اقساطی و BNPL اعتبار اعطا کرده است.
او با اشاره به مزیت‌های رقابتی دیجی‌پی نیز توضیح داد: «نرخ مؤثر مناسب، دسترس‌پذیری، آسان و سریع بودن فرایندها، پوشش‌دهی همه نقاط کشور، قابلیت استفاده از اعتبار در دیجی‌کالا (بزرگ‌ترین بازارگاه خاورمیانه با تنوع کالایی بیش از هشت میلیون کالا) مزیت‌های رقابتی دیجی‌پی به شمار می‌آیند.»
او در پایان صحبت‌هایش با نگاهی به برنامه‌های آتی دیجی‌پی گفت: «سهم لندتک‌ها در سال گذشته در بازار اعتبارات خرد رقمی بین دو تا سه همت برآورد می‌شود؛ این در حالی است که کل اعتبارهای خرد اعطاشده در سال گذشته نزدیک به ۱۹ هزار همت عنوان شده است. در همان بازه رقم کل تسهیلات اعطاشده در کشور (خرد و کلان) ۴۵ هزار همت بوده است. این آمار نشان می‌دهد که چه بازار بالقوه و بکری در اعتباردهی پیش روی لندتک‌ها قرار دارد که می‌تواند با حمایت و همراهی همه فعالان لندتک و رگولاتور به یک بازار بالفعل و هیجان‌انگیز تبدیل شود.»
عطاآبادی با اشاره به پتانسیل بازار ۱۶۰۰ همتی تسهیلات‌یاری اظهار کرد که رسیدن به این عدد دست‌یافتنی است و لندتک‌ها می‌توانند با ارتقای زیرساخت‌ها از فشار عملیاتی بانک‌ها بکاهند تا با کمک رگولاتور، فراگیری مالی را در میان تمام دهک‌ها گسترش دهند.