پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در رویداد نظاره چالش‌های تنظیم‌گری اکوسیستم نوآوری مطرح شد / عینک امنیتی برای اداره کشور را از روی چشمتان بردارید
رویداد «نظاره» با محوریت مجلس؛ چالش‌های تنظیم‌گری اکوسیستم نوآوری، دیروز 26 مهرماه در مرکز پژوهش‌های مجلس به میزبانی خانه خلاق و مرکز نوآوری قوه مقننه به همراه 100 استارتاپ برگزار شد. در این رویداد که شامل چند سخنرانی و یک پنل تخصصی بود، سخنرانان هر کدام از زاویه‌ای به مسائل اخیر کشور؛ به‌خصوص بحث اینترنت اشاره کردند و نسبت به تبعات وضعیت فعلی به مسئولان هشدار دادند.
اولین سخنران این رویداد حسین ملک‌نژاد، مدیرعامل «رسمیو» بود که با مروری بر پدیده داده باز در جهان از عملکرد خود در این حوزه صحبت کرد و گفت: «ما کار خود را با روزنامه رسمی و داده‌های خام آن آغاز کردیم، اما اگر این رویه را به نهادهای دیگر همچون مجلس بسط دهیم، به داده‌های بسیار خوبی برای تحلیل و پژوهش می‌رسیم. هرچند تاکنون تقریباً هیچ داده خاصی روی سایت خود مجلس موجود نیست که بتوانیم از آن استفاده کنیم.»
او ادامه داد: «همان زمان هم که ما کار رسمیو را آغاز کردیم با مقاومت جدی روزنامه رسمی مواجه شدیم، اما توانستیم به مسیر خود ادامه دهیم و امیدواریم در دسترس‌کردن داده‌ها برای عموم در تمامی حوزه‌ها دنبال شود.»
ملک‌نژاد در ادامه در پاسخ به سوال «راه پرداخت» درخصوص مشتریان رسمیو عنوان کرد: «عمده مشتریان ما از کسب‌وکارها هستند که در تعامل با دیگر کسب‌وکارها داده برایشان مهم می‌شود. هرچند محوریت کار ما در دسترس قراردادن داده و خواناکردن آن است؛ اما برای زنده نگه‌داشتن بیزینس‌مان به سمت درآمدزایی رفتیم. این مسیر حتی به شناخت و شناسایی مشتری‌مان نیز کمک کرد.»
ملک‌نژاد در خصوص چالش‌های اخیر قطعی و نوسانات اینترنت تأکید کرد: «ما هم به لحاظ درآمدی دچار افت شدیدی شدیم و هم به لحاظ تعداد کاربران، آمار روزانه‌مان خیلی کاهش پیدا کرده که این یک بحران جدی برای ماست.»
رتبه 131 ایران در قانون‌گذاری کارا
حمیدیا، رئیس خانه نوآوری قوه مقننه سخنران بعدی این رویداد بود. او توضیح داد: «در شرایط کنونی کشور همه نگران وضعیت اکوسیستم هستیم و نکاتی داریم. قصد ما از این رویداد همین بود که چگونه می‌توان از تنظیم‌گری در جهت رشد بیشتر اکوسیستم فناوری استفاده کرد. حاکمیت موظف است زیرساخت‌هایی را فراهم کند که بخش خصوصی با استفاده از آن منفعت عمومی را تأمین کند. همان‌طور که در اکوسیستم صحبت از فرهنگ‌سازی است، در بدنه عمومی و دولتی و حاکمیت نیز ناگزیر به فرهنگ‌سازی هستیم تا برای بهبود حکمرانی از این اکوسیستم استفاده کنیم.»
به گفته حمیدیا، در مجلس به‌عنوان نماینده مردم در حاکمیت باید در قانون‌گذاری کارا عمل شود، اما طبق آخرین گزارش جهانی نوآوری ما در بحث قانون‌گذاری رتبه ۱۳۱ را داریم.
ضربه فیلترینگ به کسب‌وکارهای آنلاین در اینستاگرام
سها صالح از مؤسسان مؤسسه پژوهشی «بتا» نیز در ادامه این رویداد عنوان کرد: «محوریت کار ما بیگ‌دیتاست. ۱۰سالی است که این کلان‌داده‌ها در کشور ما مهم شده و ابتدا با نهادهای حاکمیتی آغاز شد و از سال ۹۶ و انتخابات ریاست جمهوری وارد موارد عمومی نیز شد. به این ترتیب توجه بخش خصوصی و نهادهای دولتی به کلان‌داده‌ها افزایش پیدا کرد. ما در فضای کلی کار خودمان در تحلیل داده، چرخه‌ای از فرایند کار را تعریف می‌کنیم. کانون محوری تحلیل و جمع‌آوری داده برای ما شبکه‌های اجتماعی است. اولین مجموعه‌های دولتی که به کلان‌داده شبکه‌های اجتماعی نیز رو آوردند، روابط عمومی‌ها بودند.»
او در خصوص آخرین مطالعه این مؤسسه روی پلتفرم اینستاگرام در پاسخ به «راه پرداخت» عنوان کرد: «ما در این زمینه مطالعات قبلی خود را به‌روز کرده‌ایم و تحقیقات ما نشان‌دهنده ضربه فیلترینگ به کسب‌وکارهای آنلاین در اینستاگرام است. طبق مطالعه ما ۶۴ درصد از صاحبان کسب‌وکارهای فعال در اینستاگرام زنان هستند. همچنین طبق نتایج تحقیقات ما فقط ۱۹ درصد از کسب‌وکارهای فعال در اینستاگرام فروشگاه و مغازه دارند.»
نظر وزارت اقتصاد رفع فیلترینگ اینستاگرام است
امیر سیاح، رئیس مرکز ملی مطالعات پایش و بهبود محیط کسب‌وکار نیز به نمایندگی از وزارت اقتصاد در خصوص وضعیت فعلی اینترنت و اینستاگرام تأکید کرد: «در جلسه‌ای که دیروز در وزارت ارتباطات داشتیم و در واقع جلسه شورای اقتصاد بود، با قاطعیت عنوان کردم که خواسته ما بازگرداندن اینستاگرام است و اگر هم می‌خواهید مردم به پلتفرم دیگری کوچ کنند، باید آن پلتفرم به‌قدری باکیفیت باشد که خود مردم تمایل به حضور در آن پیدا کنند. با زور و اجبار نمی‌توان راهی پیش برد.»
در ادامه این رویداد یک پنل تخصصی با حضور چند نماینده مجلس و تعدادی از فعالان اکوسیستم فناوری برگزار شد. در این پنل اسفندیار اختیاری، نماینده زرتشتیان در مجلس و عضو شورای فناوری مجلس؛ جلال رشیدی، نماینده استان فارس و از مخالفان طرح صیانت؛ رضا قربانی، رئیس کمیسیون فین‌تک سازمان نصر و محمدحسین سجادی نیری، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی ریاست‌جمهوری حضور داشتند.
نمی‌توان مدل حاکمیتی ایران‌خودرو را در استارتاپ‌ها پیاده کرد
این پنل با صحبت‌های رضا قربانی آغاز شد. او توضیح داد: «برای شرکت در این رویداد با توجه به شرایط خاص و پیچیده فعلی که کارکردن تبدیل به ضدارزش شده، تردید داشتم؛ اما به هر حال اکنون این فرصت را هم فضایی برای گفت‌وگو می‌بینم. پاسخ در مورد توزیع قدرت بسیار مهم است و این روزها اهمیت بیشتری پیدا کرده است. از همین زاویه هم بحث رگولاتوری مهم می‌شود. تکنولوژی در ۲۰ سال اخیر دنیا را تحت تأثیر قرار داده و در ۱۰ سال گذشته در ایران بخشی در همین راستا در اقتصاد ایران رشد کرده که رگولاتوری نشده است. ورود رگولاتوری اکنون قدم مثبتی است، اما باید به این نکته توجه کرد که اکنون سؤال رگولاتور گویا این است که چطور بزرگ شدید؟»
او ادامه داد: «باز هم جای شکر دارد. ما از آن زمانی که با شعار «اسنپ آمریکایی باید تعطیل شود» عده‌ای تجمع می‌کردند، گذر کردیم؛ اما هنوز هم نوع نگاه و رویکرد برای ما مسئله است.»
قربانی تأکید کرد: «نمی‌توان همان نگاهی را که در جایی مانند ایران‌خودرو داشته‌اند، اکنون هم در حوزه فناوری پیاده کرد. ما اکنون از سوی عده‌ای در آماج اتهام هستیم که چرا اساساً در شرایط فعلی کار می‌کنید و پروژه «شرمنده‌سازی» را پیش می‌برند و از سوی دیگر با تصمیم‌گیرانی مواجه هستیم که هنوز به نگاه منطقی نرسیده‌اند. توجه کنیم تنظیم‌گری قانون‌گذاری نیست؛ تنظیم‌گری استفاده از همین قوانین موجود و تسهیل کارکردن و رشد کسب‌وکارهاست.»
به گفته او از سازمان نصر به‌عنوان منتخب صنف کسب‌وکارهای آنلاین این انتظار بحق وجود دارد که ما از حاکمیت مطالبه کنیم: «من بحث سیاسی نمی‌کنم؛ بلکه به لحاظ صنفی می‌گویم اکنون امید کسب‌وکارها ناامید شده، چطور می‌توان به آنها گفت به لحظه صفر بازگردید.»
قربانی تأکید کرد: «به صراحت می‌گویم اگر می‌خواهید روش ایران‌خودرو و همراه اول را در کسب‌وکارهای آنلاین و حوزه فناوری هم پیش ببرید، دیگر چندان بحث و صحبتی نمی‌ماند؛ اما اگر به دنبال روش دیگر که مطالبه ما هم هست، هستید باید به صدای صنف گوش کنیم.»
این پنل با صحبت‌های نیری ادامه پیدا کرد و او گفت: «همواره تنظیم‌گری از حوزه استارتاپی و فناوری عقب‌تر است و این یک مسئله در دنیاست. در چنین مواجهه‌ای که در ایران با شدت بیشتر خود را بروز داده، چه باید کرد؟ من فکر نمی‌کنم اکنون قانونی در مجلس تغییر کرده باشد، اما ما می‌بینیم که فضا بدون حتی قانون‌گذاری تغییر کرده است. بخشی از چالش امروز ما به دلیل رفتارهای تورمی و انباشت‌شده گذشته است. تأکید دارم که صنفی صحبت می‌کنم. ما با بگیروببندهایی مواجه هستیم که اصلاً منطق و عقلانیت آن را درک نمی‌کنیم.»
عده‌ای از مسئولان در روش حکمرانی دهه 60 درجا می‌زنند
در پاسخ به گلایه‌ها و شرح وضعیت اکوسیستم نوآوری، جلال رشیدی نماینده مجلس عنوان کرد: «هرچند صراحت و شفافیت امروز خریداری ندارد؛ اما هم حقیقت و هم شفافیت بعد از مدتی مثل ماه پشت ابر خودشان را نشان خواهند داد. در چارچوب قوانین کشور و قانون اساسی ما به راحتی خیلی از مشکلات امروزمان قابل حل است؛ اما یک عده در حاکمیت چون منافع سیاسی و اقتصادی و اجتماعی‌شان به خطر می‌افتد، اجازه نمی‌دهند مشکلات حل شود. عده‌ای در حاکمیت در دهه ۶۰ گیر کرده‌اند؛ در حالی که با تفکر آن زمان نمی‌توانید امروز حکمرانی کنید. کشور ما تنها کشور دنیاست که دشمنان قسم‌خورده دارد. به همه چیز در کشور ما با عینک امنیت نگاه می‌شود و این برای ما مشکل‌ساز می‌شود. من 12 سال در یکی از امنیتی‌ترین نهادهای کشور کار کردم. اما قرارگرفتن در این شرایط کار را برای هر چیزی ورای استارتاپ‌ها سخت می کند. اما اگر به قانون اساسی رجوع کنیم، مشکلات ما قابل حل است.»
او ادامه داد: «فیلترکردن چاره درد ما نیست. در رسانه‌ها اشاره کردند این خطر وجود دارد که ۷۰۰ هزار شاغل اینستاگرام به سمت دست‌فروشی بروند. چرا ما مسئولان نمی‌خواهیم این واقعیت‌ها را ببینیم؟»
در ادامه اسفندیار اختیاری توضیح داد: «من به‌عنوان کسی که بیش از دو دهه است با شرکت‌های دانش‌بنیان درگیر هستم، باید بگویم بزرگ‌ترین مشکلی که وجود دارد، این است که ما نتوانستیم گفتمان فناوری را جابیندازیم. ما در مجلس قوانین خوبی مانند جهش تولید دانش‌بنیان را داریم اما موضوع این است که آیا تنظیم‌گری در فناوری درست است؟ اکنون گویا دوستان این نگاه را بیشتر از این دوست دارند که در تنظیم‌گری دنبال فناوری باشیم. ما شغل‌های مختلفی را از دست دادیم که حاصل همین نگاه است.»