پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
فعالان حوزه فناوری اطلاعات خواهان حضور متخصصان در تصمیم‌سازی‌ها هستند / ضرورت درک فناوری اطلاعات
امسال اولین سالی است که روز فناوری اطلاعات به طور رسمی در تقویم ثبت شده است، مدیرعامل پی پینگ می‌گوید جایگاه فناوری اطلاعات در معادلات جهان و ایران به حدی از اهمیت رسیده است که ایجاب می‌کرد در تقویم رسمی کشور، به این حوزه نیز روزی اختصاص پیدا کند. محمدرضا قلعه نوی عضو هیئت‌مدیره نصر تهران به بهانه این روز برای ارائه کمک‌های مشورتی و اجرایی به رگولاتور اعلام آمادگی کرد. محمد متشرعی عضو هیئت‌مدیره نصر تهران هم به نیروهای انسانی متخصص خواهان مهاجرت توصیه کرد که اگر در ایران بمانند و با همان کیفیت و سطح تلاش کار کنند، بیشتر پیشرفت خواهند کرد.
توزیع نامناسب فرهنگ فناوری اطلاعات
به گفته محمدرضا قلعه نوی عضو هیئت‌مدیره نصر تهران، این روزهای ما انسان‌ها با فناوری اطلاعات عجین شده و هر روز از برکات فناوری اطلاعات بهره‌مند می‌شویم، هر روز سال، به‌نوعی روز فناوری اطلاعات است. جای روز فناوری اطلاعات به‌عنوان جز جدایی‌ناپذیر معیشت مردم، در تقویم خالی بود.
او با اشاره به مفهوم فناوری اطلاعات، گفت: «فناوری اطلاعات علمی میان‌رشته‌ای و میان صنعتی است که موضوعاتی مانند جمع‌آوری اطلاعات، دسته‌بندی، ذخیره، بازیابی و در نهایت استفاده مناسب از اطلاعات را در برمی‌گیرد.»
او که معتقد است فناوری اطلاعات سردمدار تحول صنایع است، توضیح داد: «فناوری اطلاعات توانمندساز و سردمدار تحول صنایع است. تحقق فناوری اطلاعات به نگرش و نگاه ما به فناوری اطلاعات بازمی‌گردد. حالا که همگان بر این باورند که فناوری اطلاعات به بهبود، توسعه و تغییر منجر می‌شود، لازم است فرهنگ استفاده از فناوری اطلاعات را ایجاد و رشد دهیم. درصد بسیاری از فعالان صنایع غیر فناوری اطلاعات (Non-IT) بااهمیت موضوعات فناوری اطلاعات در بسیاری از موارد بیگانه هستند و درحالی‌که بسیار راهگشاست از قابلیت‌های آن بی‌بهره‌اند، اما در صنایع مرتبط با فناوری اطلاعات، آشنایی بیشتر و کاربردی تر است. این عدم هم‌ترازی و عدم تعادل علاوه بر اینکه توزیع نامناسب فرهنگ فناوری اطلاعات را نشان می‌دهد، باعث می‌شود متوجه فاصله‌مان با دنیا نشویم.»
او با اشاره به فاصله ایران با سایر کشورها تصریح کرد: «در زمینه‌هایی بد نیستیم، در بخش‌هایی بد هستیم و در زمینه‌هایی بسیار جا مانده‌ایم، از واژه خوب استفاده نکردم چرا که مدعیان فناوری اطلاعات که خودشان را درگیر این حوزه می‌دانند نیز در مواردی از دیدگاه‌ها و رفتارهای سنتی تأثیر می‌گیرند.»
قلعه‌نوی در خصوص ارتباط با رگولاتور بیان کرد که وظیفه فعالان حوزه فناوری اطلاعات آگاهی‌رسانی به رگولاتور و کمک به شناخت آنها از فناوری‌های نوین اطلاعاتی است، قلعه نوی ادامه داد: «لازمه حمایت شناخت است، حاکمیت و رگولاتور تا زمانی که شناخت نداشته باشد، ناتوان از حمایت هستند.»
او با تأکید بر اینکه حمایت کورکورانه و ناشی از عدم شناخت حماقت است گفت: «وظیفه اصلی بخش خصوصی و به‌خصوص تشکل‌های صنفی نظیر سازمان نظام صنفی رایانه‌ای اطلاع و آگاهی‌رسانی و کمک در تصمیم‌سازی است که در نهایت می‌تواند منجر به حمایت‌های قانونی شود. با شفافیت می‌توان حاکمیت را کنار خودمان داشته باشیم و شفافیت را در سطوح بالاتر نیز ترویج دهیم، البته اگر موضوع نخواستن باشد، شرایط متفاوت است.»
او با تأکید بر اینکه نباید بار دیگر به ساختار سنتی بازگردیم، گفت: «حاکمیت در دوران شیوع پاندمی کرونا مجبور به حمایت از مواردی نظیر دورکاری شد و ابزارها، زیرساخت‌ها و شرایطی را که به دورکاری کمک می‌کردند را پذیرفت، پس سال‌های کرونایی را مدیون فناوری اطلاعات هستیم. اگر اعتقاد داریم فناوری اطلاعات توانمندساز است، نباید بار دیگر به ساختار سنتی بازگردیم.» به گفته او، اینکه پس از رفع نیازمان توسط فناوری اطلاعات، دوباره به سازوکارهای سنتی بازمی‌گردیم، نشان‌دهنده شناخت نیمه‌کاره و نادرست از قابلیت‌های فناوری اطلاعات است و می‌تواند منجر به وقوع بحران‌های جدی تری شود.
او اضافه کرد: «به‌عنوان‌مثال مواردی مانند کمبود و مهاجرت نیروی انسانی از جمله بحران‌هایی است که به دلیل عدم شناخت و آگاهی به وجود آمده است. وقتی ما با ادبیات نوین نظیر دورکاری، کوچ‌نشینان دیجیتالی، فریلنسینگ و گروپلنسینگ بیگانه هستیم و یا به آنها به دید راهکارهای موقتی و گذرا نگریسته و تنها به موضوع آموزش بدون تغییر فرهنگ سازمانی بسنده می‌کنیم، باید عواقب ناشی از آن را نیز بپذیریم.»
به گفته او، فناوری‌های متعددی بر پایه فناوری اطلاعات ظهور و بروز خواهند داشت که در آینده نزدیک با آنها روبرو خواهیم شد، برای همین باید فضاسازی لازم را در فرصت مقتضی و مناسب اتخاذ کنیم تا مجبور نشویم تصمیمات ضربتی و به یکباره و از سر اجبار بگیریم.
عضو هیئت‌مدیره نصر تهران با نگاهی به آینده فناوری اطلاعات بیان کرد: «فرزندان ما که شهروندان جامعه اطلاعاتی نامیده می‌شوند، در فضایی که فناوری اطلاعات در آن ریشه دوانده و زندگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آنان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، رشد می‌کنند. موضوعاتی نظیر آموزش از راه دور، درمان و پزشکی از راه دور، ایده دهکده جهانی، شهرهای اطلاعاتی، کتابخانه‌های الکترونیکی، دوستی‌های الکترونیکی، نگاه و فلسفه یادگیری انسان‌ها را متحول خواهند کرد.»
قلعه نوی به بهانه روز فناوری اطلاعات به ظرفیت‌های فناوری اطلاعات و شرایط مبهم این حوزه اشاره کرد و گفت: «به‌عنوان تشکل خصوصی در بخش فناوری اطلاعات این آمادگی را داریم که با ارائه کمک‌های مشورتی و کمک‌های اجرایی، نارضایی و ناملایمتی‌ها را کاهش و از تصمیمات خلق‌الساعه جلوگیری کنیم.»
درک ضرورت فناوری اطلاعات
احمدرضا منصوری، مدیرعامل پی‌پینگ، نامگذاری سالروز بزرگداشت خوارزمی به‌عنوان روز فناوری اطلاعات را از چند منظر بررسی کرد. به گفته او، جایگاه فناوری اطلاعات در معادلات جهان و ایران به حدی از اهمیت رسیده است که ایجاب می‌کرد در تقویم رسمی کشور، به این حوزه نیز روزی تعلق پیدا کند. گستردگی دانش خوارزمی در حوزه های مختلف از قبیل نجوم، جغرافی و … هم ارز گستردگی فناوری اطلاعات است. به گفته او، مفهوم «الگوریتم» که از مفاهیم کلیدی در حوزه فناوری اطلاعات است، برگرفته از واژه «الخوارزمی» است که دانشمندی ایرانی است؛ از همین رو، ضرورت پیشرفت کشور در این حوزه را دوچندان می‌کند.
او با بیان اینکه تحقق فناوری اطلاعات قبل از هر چیز، در گرو درک ضرورت آن است، توضیح داد: «هرجا که بحث دسترسی به اطلاعات به کمک ابزار و سیستم‌های کامپیوتری باشد، صحبت درباره فناوری اطلاعات است؛ چه کپی گرفتن از سرورهای بانکی باشد، چه ارسال یک فایل متنی یک کیلوبایتی برای کاربری دیگر. طبعاً برای اینکه چنین سازوکاری ایجاد شود، نیاز به زیرساخت، سخت‌افزار و نرم‌افزارهایی داریم که بتوانند انتقال و دسترسی را میسر کنند. این موارد بحث مهندسی فناوری اطلاعات است. به نظر من، تحقق فناوری اطلاعات قبل از هر چیز، در گرو درک ضرورت آن است؛ امری که به ایجاد یک نگرش منجر می‌شود.»
به گفته او، ما زمانی می‌توانیم با تمام توان به این سمت حرکت کنیم که برگرفته از این نگرش، در تمامی حوزه‌ها به دنبال جای خالی آی‌تی بگردیم. از آن جا به بعد است که می‌توان امیدوار بود تلاش‌هایی مستمر و همگن دراین‌خصوص بگیرد.
منصوری با اشاره به فاصله ایران با مفهوم واقعی فناوری اطلاعات گفت: «شاید ساده‌ترین معیار که ملموس هم باشد، این است که زمانی می‌توانیم بگوییم فاصله نداریم که بتوانیم نیازهای متنوع و مختلف خود، از پیگیری امور مرتبط با نهادهای دولتی گرفته تا برآورده کردن حوائج روزمره، را به‌صورت آنلاین برآورده کنیم تا دیگر لزومی به انجام حضوری کارها نباشد.»
او در پاسخ به سؤالی در خصوص حمایت‌های قانونی‌ای که از این حوزه نمی‌شود، گفت: «برای پاسخ به این سوال، بهتر است به همان درک ضرورت فناوری اطلاعات برگردیم. هر حمایتی که از حوزه فناوری اطلاعات دریغ می‌شود، از نبود این درک یا اولویت نداشتن فناوری اطلاعات نشئت می‌گیرد.»
منصوری ادامه داد: «تقریباً همه فهمیده‌اند فناوری اطلاعات همه چیز است. دراین‌بین، شاید عموم کوتاهی‌‌هایی که در حمایت از آن زمانی رخ می‌دهد مربوط به مواقعی باشد که بین انتخاب‌های موجود، آی‌تی وجه‌المصالحه می‌شود (در بهترین حالت، تصمیم می‌گیریم بعداً به آن بپردازیم)؛ این در حالی است که سال‌هاست که شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات در رقابت با شرکت‌های حوزه نفتی یا پرسابقه، جایگاه خود در جمع 10 شرکت برتر دنیا را به‌خوبی محکم کرده‌اند و همین مسئله، به‌خوبی مسیر آینده را نشان می‌دهد.»
منصوری به عملکرد سایر کشورها اشاره کرد و گفت: «باعث تأسف است که درست برخلاف کشور ما، کشورهایی نظیر ترکیه و امارات متحده عربی، اولویت این حوزه را به‌خوبی درک کرده‌اند و تمام تلاش خود را معطوف به افزایش حجم سرمایه‌گذاری‌ها و تسهیلگری نهادهای دولتی در این حوزه کرده‌اند تا بتوانند شانس خود در شکل‌دهی بازیگران نوظهور فناوری اطلاعات را بیشتر کنند.»
منصوری در خصوص نقش فناوری اطلاعات در آینده نیز بیان کرد: «یکی از جملات ماندگاری که با شیوع پاندمی، شنیدم این بود که «قبلاً اجازه نمی‌دادند گوشی را به مدرسه ببریم؛ حالا با آمدن کرونا، مدرسه‌رفته در گوشی.» این تصور من از روند دنیا در حوزه آی‌تی است. افراد، کسب‌وکارها، سازمان‌ها و دولت‌هایی که آی‌تی را اولویت خود قرار داده باشند، جایگاهی قابل‌قبول را در آینده خواهند داشت، در غیر این صورت، تبدیل به مصرف‌کنندگانی برای فعالان کلیدی این حوزه خواهند شد و محکوم به تبعیت از ایشان خواهند بود.»
او در پایان به موضوع مهم مهاجرت نیروهای انسانی اشاره کرد و گفت دَم از ماندن و مهاجرت نکردن، دارد به یک ضدارزش در جامعه آی‌تی تبدیل می‌شود. منصوری تصریح کرد: «یکی از هم‌بنیان‌گذاران پی‌پینگ از ایران مهاجرت کرده است. این را گفتم تا بتوانم نشان دهم که صلاحیت پاسخ به این سوال را دارم، شاید بیشتر از خیلی افراد دیگر. به‌عنوان مدیرعامل کسب‌وکار دانش‌بنیانی که در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت دارد، و همچنین، به‌عنوان کسی که به‌واسطه جایگاه صنفی خود، دائماً در تعامل با سایر کسب‌وکارهای این حوزه است، نسبت به آینده شدیداً نگرانم. تعداد و ابعاد تصمیمات اشتباه به حدی است که دیگر دَم از ماندن و مهاجرت نکردن، دارد به یک ضدارزش در جامعه آی‌تی تبدیل می‌شود. اینها را بگذارید کنار دانه‌پاشی‌های گسترده کشورهای همسایه نظیر ترکیه و امارات. حقیقت این است که فرصت‌های فعالیت در حوزه فناوری اطلاعات در دنیا به حدی جذاب است که باور دارم تقریباً تمام کارآفرینان و نیروهای متخصص این حوزه، در سال گذشته حداقل یک‌بار به مهاجرت فکر کرده‌اند بماند که حجم عظیمی از این متخصصان، در سال‌های گذشته از کشور مهاجرت کرده‌اند.»
به گفته مدیرعامل پی پینگ، برآیند همه این اتفاقات می‌شود یک سوال؛ این که: «کشوری که در مهم‌ترین حوزه دنیا، افراد کلیدی خود را ازدست‌داده است، قرار است چگونه سهمی در معادلات آینده دنیا داشته باشد؟»
نگرانی درباره سنگ‌اندازی و تغییر آیین‌نامه‌ها
به گفته محمد متشرعی عضو هیئت‌مدیره نصر تهران، فعالان حوزه فناوری اطلاعات به‌عنوان پیشرانان توسعه انتظار حمایت ندارند، نیازمند آن هم نیستند، اما آنها مادام نگران سنگ‌اندازی‌های خواسته یا ناخواسته در حوزه قانون‌گذاری و تغییر آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها هستند.
او که معتقد است حمایت یعنی بدون مشورت و اطلاع متولیان واقعی و متخصصین تصمیمی اخذ نشود، صراحتاً بیان کرد که با مفهوم واقعی فناوری اطلاعات فاصله داریم چون استراتژی توسعه زیرساخت‌هایمان نامشخص است. زمانی فناوری اطلاعات به معنای واقعی محقق می‌شود منجر به فراوری اطلاعات شود.
متشرعی با اشاره به مفهوم فناوری اطلاعات گفت: «تعریف اولیه فناوری اطلاعات جمع‌آوری، انتقال، ذخیره‌سازی و پردازش اطلاعات از طریق ابزارها و ماشین‌های الکترونیک است، اما از نگاه من، فناوری اطلاعات یکی از اصلی‌ترین لایه‌های زیربنایی بستر زندگی بشر امروزی است که بدون این لایه زیربنایی عملاً توسعه در همه ابعاد آن عقیم خواهد ماند.» به گفته متشرعی، ظرفیت‌های ثروت‌آفرینی در حوزه فناوری اطلاعات در ایران به‌عنوان یک کشور پهناور با جمعیت نسبتاً زیاد و ضریب بالای نفوذ تکنولوژی، بسیار بالاست.
او خطاب به متخصصان مهاجر فناوری اطلاعات و آنهایی که قصد مهاجرت دارند گفت: «در نگاه اول ممکن است درآمدهای دلاری کشورهای خارجی بیشتر باشد اما در مجموع با توجه با کسر مالیات‌بردرآمد، هزینه‌های زندگی و دوری از خانواده و مشقت‌های مهاجرت، اگر آن‌چنان که در آن کشورها می‌خواهند تلاش و کار کنند در ایران بمانند و با همان کیفیت و سطح تلاش کار کنند به‌مراتب درآمد و رشد بیشتری در زندگی شخصی و کاریشان نصیبشان می‌شود.»