پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مدیرعامل لندو در گفتوگو با راه پرداخت: عدم بلوغ در بانکداری باز گذر از اعتبارسنجی سنتی را کند کرده است
بهگفته امیر حقرنجبر، مدیرعامل لندو اکنون برخی APIها وجود دارد که کامل نیستند. بهعنوان مثال یکی از مواردی که لیزینگها و بانکها برای ارائه تسهیلات از مشتریان دریافت میکنند، گواهی اشتغال مشتری است، اما ما در لندو گردش حساب را مدرک معتبرتری از گواهی اشتغال میدانیم، چراکه بسیاری از افراد شغل آزاد دارند و امکان ارائه گواهی اشتغال ندارند
با اینکه بسیاری از کسبوکارهای حوزه لندتک چند سالی است که فعالیت خود را به طور جدی شروع کردهاند، اما هنوز نتوانستهاند بهطور کامل خود را از شیوههای سنتی در بحثهایی مانند اعتبارسنجی در تسهیلات خرد رها کنند. از سوی دیگر بانکها هم بهدلیل اینکه تمایلی به ارائه تسهیلات خرد ندارند، زیرساختهای خود را برای اعتبارسنجی در این زمینه با استفاده از فناوری بهطور کامل آماده نکردهاند. همین امر باعث شده که برای اعتبارسنجی در تسهیلات خرد هنوز به مواردی مانند چک و ضامن نیاز داشته باشیم.
لندو در حال حاضر یکی از بازیگران مهم صنعت نوپای لندتک در ایران است.این پلتفرم که به تازگی امکان دریافت وام از بانک آینده را فراهم کرده یکی از چالشهای اساسی آن عدم دسترسی به اطلاعات مشتریان بانکها برای اعتبار سنجی است. امیر حقرنجبر، مدیرعامل لندو در گفتوگویی که در ادامه میخوانید، بیان کرده که دلیل گذر نکردن از مراحل سنتی در اعتبارسنجی به مراحل مدرن نه در پلتفرمها که به الزامات قانونی بر میگردد که تامینکنندههای مالی را در ارائه اعتبارسنجیهای مبتنی بر فناوری با محدودیت مواجه میکند. همچنین بانکداری باز هنوز بهطور کامل در بانکهای کشور اجرایی نشده و همین موضوع باعث شده که اطلاعات زیادی در اختیار پلتفرمها قرار نگیرد.
مشکل اعتبارسنجی ارتباطی به پلتفرم ندارد
حقرنجبر درباره اینکه تا چه اندازه کسبوکار آنها توانسته از اعتبارسنجی سنتی فاصله بگیرد، توضیح داد: «ما در لندو لزومی به دریافت چک نداریم. با پروژه جدیدی که راهاندازی کردهایم، افراد میتوانند بدون اینکه چک یا ضامن را ارائه دهند، از بانک آینده وام دریافت کنند. این موضوع تقریباً منحصربهفرد است و برای اولینبار است که بعد از مذاکرات طولانی به این نقطه رسیدهایم.»
او با اشاره به اینکه در لندو تا حدود زیادی مشکل اعتبارسنجی سنتی حل شده، گفت: «اما مساله اینجاست که موضوع اعتبارسنجی ارتباطی به پلتفرم ندارد. اعتبارسنجی و مدارکی که از مشتری اخذ میشود، درخواستهایی است که از سوی تأمینکننده مالی ارائه میشود، چراکه پلتفرمها وامی را عرضه نمیکنند، بلکه آنها واسطی بین تأمینکننده مالی مانند بانک و لیزینگ و مشتری نهایی هستند. در این خصوص تأمینکننده مالی الزاماتی دارد که بخشی از آنها قانونی است و بخشی از آن به ریسکگریزی مرتبط است؛ یعنی آنها برای ارائه وام به برخی مدارک مانند چک و ضامن نیاز دارند.»
بهگفته حقرنجبر مشکل از پلتفرمها نیست و این ابزارها میتوانند به شیوه عالی اعتبارسنجی را با مدیریت ریسک و پایین آوردن نرخ نکول انجام دهند. او در این خصوص توضیح داد که ما به زمان نیاز داریم تا تأمینکننده مالی را اقناع کنیم که با روشهای مدرنتر مدارک را از مشتری اخذ کند. البته بخشی از آن هم به الزامات قانونی برمیگردد. بانک مرکزی لیزینگها را الزام کرده که حتما برخی مدارک را از مشتری دریافت کنند.
بانکداری باز در بانکها بهطور کامل اجرایی نشده است
مدیرعامل لندو درباره اینکه بانکها در زمینه بانکداری باز تا چه اندازه با کسبوکارهای حوزه لندتک همکاری میکنند، توضیح داد: «طبیعتاً بخشی از این همکاری باید از سمت تأمینکننده انجام گیرد. اکنون برخی APIها وجود دارد که کامل نیستند. بهعنوان مثال یکی از مواردی که لیزینگها و بانکها برای ارائه تسهیلات از مشتریان دریافت میکنند، گواهی اشتغال مشتری است، اما ما در لندو گردش حساب را مدرک معتبرتری از گواهی اشتغال میدانیم، چراکه بسیاری از افراد شغل آزاد دارند و امکان ارائه گواهی اشتغال ندارند.»
از نظر او برای اخذ گردش حساب به شکل سنتی فرد باید با مراجعه به بانک، گردش حساب خود را دریافت کند. این موضوع در دوران کرونا دردسر زیادی دارد. درحالیکه با کمک API میتوان بهصورت آنلاین با تأیید فرد گردش حساب را اخذ کنیم. با وجود این بانکداری باز هنوز بهصورت کامل نمیتواند این موضوع را پوشش دهد. بنابراین با اینکه به سمت بانکداری باز رفتهایم، اما این راهکار تمام خدمات را برای همه بانکها بهصورت کامل ارائه نمیدهد.»
اهمیتی که دادهها در اعتبارسنجی دارند
حقرنجبر به راهکارهایی که حوزه لندتک میتواند در اعتبارسنجی تسهیلات خرد ارائه دهد، اشاره کرد و گفت: «بهطور کلی ریسک نکول در وامهای خرد کمتر از وامهای کلان است و مدیریت ریسک در این وامها راحتتر است. برای بحث اعتبارسنجی تا جای ممکن باید از داده استفاده کرد و هرچقدر داده بیشتری وجود داشته باشد، تصمیمگیری بهتری صورت میگیرد.»
طبق گفته او برخی از دادهها، مربوط به دادههای بانکی است که باید این ارتباط از سمت بانکداری باز و همکاری بانکها بیشتر شود تا بتوانند اطلاعات بیشتری در اختیار پلتفرمها قرار دهند. از سوی دیگر پلتفرمها نیاز به زمان دارند تا بتوانند داده بیشتری جمعآوری کنند. در این صورت پلتفرمها میتوانند تحلیل بهتری ارائه دهند. درحال حاضر شرکت مشاوره رتبهبندی اعتباری ایرانیان نیز که گزارش اعتباری هر فرد را ارائه میدهد داده های خود را کاملتر کرده است. بهعنوان مثال اطلاعات مربوط به قبوض و هر داده مالی فرد که لزوماً از جنس دادههای بانکی نیستند، میتواند به گزارشهای اعتباری اضافه شود تا اعتبارسنجی با کیفیت بهتری صورت گیرد.»