پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
یک مسیر هوشمند برای یکپارچهسازی و ارائه API به بیرون از سازمانها
به گفته رضا عامری، بنیانگذاران مسیر هوشمند قبل از تاسیس این شرکت بیش از شش سال در حوزه یکپارچهسازی تمرکز و فعالیت داشتند و خدمات مختلفی در حوزه یکپارچهسازی سیستمها ارائه دادند.
از ایپیآی (API) به عنوان توانمندساز تحول دیجیتال یاد میکنند که ابتدا در صنعت مالی از آن در ارائه سرویس بانکداری باز استفاده شد. در واقع با رشد فینتکها و بانکداری باز، بحث عرضه باز سرویسها (Open API) حسابی داغ شده و سازندگان و توسعهدهندگان در این فضا میتوانند روی توسعه اپلیکیشنهای خود متمرکز شده و آن را با سرویسهای ارزشمندی که توسط دیگر سازمانها ارائه میشود، غنی کنند. البته تا به امروز بسیاری از سازمانها آنچنان که باید به اهمیت این موضوع پی نبردهاند و ارزش ارائه ایپیآی در اکوسیستم جا نیفتاده است. برای بسیاری شاید دغدغهها و نگرانیهای امنیتی باعث شود به جای عرضه Open API، به ارائه Close API روی بیاورند در حالی که باید گفت عرضه ایپیآی در رشد اکوسیستم اهمیت بسیاری دارد و ارائه آن میتواند درآمد خوبی برای سازمانها به همراه داشته باشد. در کنار آن میتواند توانمندساز نوآوری و تحول دیجیتال در آن سازمان باشد.
مسیر هوشمند (SmartPath) جایی است که با استفاده از تکنولوژیهای مختلف یکپارچهسازی، عرضه ایپیآی و راهکارهای مرتبط با آنها، سازمانها را در این مسیر یاری کرده و همچنین نگرانیهایی که ممکن است شرکتها در خصوص ارائه سرویسهایشان به بیرون از سازمان داشته باشند را نیز برطرف میکند. در چنین مسیری شکلگیری نوآوری باز، تحول دیجیتال و گسترش اقتصاد ایپیآی در اکوسیستم دیجیتال ایران هموار میشود.
در بسیاری از سازمانها مانعی بزرگ بر سر راه مقیاسپذیری سرویسها و انجام تحول دیجیتال وجود دارد. ارتباط پیچیده میان نرمافزارها و میانافزارهای مختلف آن سازمان با پروتکلها، تکنولوژیها و فرآیندهای کسبوکاری پیچیده، ساختار فناوری اطلاعات آن سازمان را پس از مدتی تبدیل به یک کلاف سردرگم و نامنظم میکند. رفع این مانع با بهرهمندی از تکنولوژی ESB که یکی دیگر از محصولهای شرکت مسیر هوشمند است، امکان پذیر خواهد بود.
مسیر هوشمند علاوه بر ارائه محصول و سرویس در حوزه ایپیآی، در حوزه یکپارچهسازی سیستمهای نرمافزاری و میانافزاری با استفاده از محصول ESB هم فعالیت میکند. در واقع یکپارچهسازی سیستمها و همینطور عرضه ایپیآی دو مسئله اصلی است که دلیل شکلگیری مسیر هوشمند را تشکیل میدهد. برای آشنایی بیشتر با سرویسها و محصولات مسیر هوشمند، گفتوگوی راه پرداخت با رضا عامری مدیر عامل و همبنیانگذار شرکت را میتوانید در ادامه بخوانید.
شکلگیری مسیر هوشمند
به گفته عامری، بنیانگذاران مسیر هوشمند قبل از تاسیس این شرکت بیش از شش سال در حوزه یکپارچهسازی تمرکز و فعالیت داشتند و خدمات مختلفی در حوزه یکپارچهسازی سیستمها ارائه دادند. رضا عامری و سهیل عرب همبنیانگذاران مسیر هوشمند هستند که قبل از تاسیس شرکت، سه پروژه پایلوت مرکز ملی تبادل اطلاعات، یکپارچهسازی اپراتور مجازی پارسیان همراه لوتوس و همینطور یکپارچهسازی چندین سامانه در مخابرات ایران و تهران را در تعامل با بازیگران بزرگ اکوسیستم دیجیتال ایران در کارنامه تجربیات خود دارند.
یک سالی میشود که کسب وکاری به نام مسیر هوشمند تاسیس شده است؛ کسبوکاری که به گفته عامری حول دو محور اصلی شکل گرفت. یک مسئله یکپارچهسازی سیستمهای نرمافزاری و میان افزاری درون سازمانها و دیگری عرضه ایپیآی به خارج سازمان. محصول یکپارچهسازی یا گذرگاه سرویسهای سازمانی (ESB) مسیر هوشمند تحت عنوان DoorSOA به بازار عرضه شده است و عامری درباره آن توضیح میدهد: «نیازمندی یکپارچهسازی سیستمهای نرمافزاری آن جایی به وجود میآید که چندین سامانه با تکنولوژی و دادههای متنوع میخواهند با یکدیگر یکپارچه شوند یا حرکت سازمان به سمت معماری SOA و تحول دیجیتال باشد. که تحول معماری سازمانی در چنین شرایطی مطلوب است. محصولDoorSOA یکپارچهسازی و سرویسدهی در یک سازمان را در قالب یک واحد یکپارچهسازی (Integration Suite) به صورت تمام و کمال بر عهده خواهد گرفت و معماری سیستمهای فناوری اطلاعات آن را مقیاسپذیر و توسعهپذیر خواهد کرد.»
مسئله بعدی عرضه ایپیآیها به بیرون از سازمان است که مسیر هوشمند با محصول API Console خود این نیاز سازمانها را در قالب مدلهای کسبوکاری مختلف و در بالاترین سطح سرویسدهی و تکنولوژی مرتفع کند.
معرفی Integration Suite(ESB) مسیر هوشمند
به گفته عامری محصول DoorSOA تا به امروز در سه راهکار در صنایع مختلف پیادهسازی شده است. اولین راهکار، یکپارچهسازی سازمانی است. به عبارت دیگر سیستمهای مختلف یک سازمان بتوانند در قالب یک رابط واحد با همدیگر ارتباط برقرار کنند و در این ارتباط، تغییر یک سیستم کمترین تاثیر را روی دیگر سیستمها بگذارد. به علاوه تعریف سرویسهای جدید در یک سازمان با کمترین هزینه و سریعترین زمان انجام شود. این راهکار توسط شرکت مسیر هوشمند در مقیاس بزرگترین اپراتورهای مخابراتی ایران اجرایی شده است.
راهکار دیگر، ترکیب کردن سرویسها و ارائه سرویسهای جدید در سطح سازمان است که عامری در توضیح آن میگوید: «ما در یکی از بزرگترین پروژههای یکپارچهسازی کشور با ترکیب سرویسهای مختلف تجربه بسیار موفقی داشتیم که با ارائه بستر خود، بیش از ۷۰۰ سرویس ترکیبی مختلف حوزه آیتی را پوشش دادیم. در این راهکار برای مثال سرویس بانکی را با سرویسهای اپراتوری ترکیب کرده و سرویسی جدید در پلتفرم خود ارائه کردیم. این راهکار تحت عنوان service bundling در بازار ارائه شده است.»
راهکار دیگر، راهکار یکپارچهسازی داده است. این راهکار مختص سازمانهای مختلف مانند بانکها، بیمهها، اپراتورها و شرکتهای تجمیعکننده است که دارای پایگاهدادههای متنوع با تکنولوژیهای مختلف هستند و نیاز به سیاستهای پیچیده دسترسی به دادهها دارند. در واقع راهکار یکپارچهسازی داده به شرکتها این امکان را میدهد تا از طریق یک سیستم واحد مدیریت شده، اطلاعات را در اختیار کاربران خود قرار دهد و با استفاده از این بستر از امنیت ارتباط با پایگاههای داده، مدیریت نرخ درخواستها و یکپارچهسازی اطلاعات در سطح درخواست بهرهمند شوند.
به گفته عامری در حال حاضر بسترهای یکپارچهسازی مسیر هوشمند در سازمانهای مختلف روزانه بیش از ۵۰ میلیون درخواست را پاسخ میدهد.
معرفی سرویس APIConsole
APIConsole یک درگاه عرضه سرویسهای دیجیتال است و نیازمندی عرضه سرویسهای سازمانها و کسبوکارها به بیرون را هدف قرار داده است. با بهرهمندی از این محصول، مفاهیم نوآوریباز و یکپارچگی با سازمانهای بیرونی میسر میشود. کسبوکارها با استفاده از این محصول قادر خواهند بود مدیریت عرضه و کسب درآمد از سرویسهای دیجیتال را مدیریت کنند. این محصول، سه راهکار مهم ارائه میدهد. راهکار اول، عرضه ایپیآی یک سازمان به بیرون است که با عنوان External API Gateway شناخته شده است. بانکداری باز در صنعت بانکداری و Open API در صنعت مخابرات، دو مورد از کاربردهای این راهکار هستند. راهکار دیگر، امکان عرضه ایپیآی داخلی برای یک سازمان است که باعث میشود معماری آن سازمان از یک وضعیت درهم تنیده به سمت معماری میکروسرویس (Microservice) متحول شود. این کاربرد با عنوان Internal API Gateway شناخته شده است.
به گفته عامری مهمترین هدف API Console این است که بتواند به عنوان بازارچه عرضه ایپیآی در اکوسیستم فعالیت کند و به فروشگاهی تبدیل شود که ایپیآیهای مختلف توسط ارائهکنندگان عرضه شود و نیاز کاربران متعدد را برطرف کند. مدیرعامل شرکت درباره ایپیآیهای مختلفی که در APIConsole وجود دارد میگوید: «نسخه نهایی APIConsole به تازگی منتشر شده است. ما با شرکتهای بسیاری مذاکره کردیم تا بتوانیم سرویسهایشان را در اختیار داشته باشیم؛ شرکتهای مختلفی اعم از بانکی، تجارت الکترونیکی، پرداخت، مخابراتی و تکنولوژیهای نوینی مانند هوش مصنوعی جزو سرویسهایی است که حتما تا چند هفته آینده روی پلتفرم APIconsole ارائه خواهد شد.»
معرفی سرویس احراز هویت
سرویسهای مسیر هوشمند محدود به موارد عنوان شده نیست. یکی دیگر از بخشهایی که این شرکت قصد دارد به صورت تخصصی در آن ورود کند، خدمتی است با عنوان سرویس «احراز هویت ابری» که به گفته عامری در ادبیات جهانی با عنوان Authentication as a Service هم شناخته میشود. در حال حاضر این خدمت روی API Console مسیر هوشمند وجود دارد و مدیر عامل شرکت درباره آن توضیح میدهد: «سازمانهایی که میخواهند ایپیآیهای خود را به بیرون منتشر کنند، میتوانند برای ایمن سازی ایپیآیها و استفاده از استاندارد OAuth 2، این سرویس را بهرهبرداری کنند. آنها میتوانند سیاستهای امنیتی خودشان را تعریف کرده و به جای توسعه این امکانات، از یک سرویس ابری استفاده کنند.» به گفته مدیر عامل شرکت، بزودی این محصول مستقل، به صورت ابری در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت.
ترسها و دغدغههای سازمانهای ارائهدهنده API
به عقیده عامری یکی از مهمترین مشکلاتی که در اقتصاد ایپیآی ایران وجود دارد، این است که سازمانها آن قدر که باید به اهمیت این موضوع پی نبردهاند. به گفته او ارزش این موضوع هنوز در اکوسیستم جا نیفتاده و عدم شناخت درست از مسائل امنیتی باعث شده که بسیاری از سازمانها به عرضه ایپیآی روی نیاورده یا عرضه آنها به صورت Close API انجام شود. مسیر هوشمند در تلاش است با توسعه تکنولوژیهای مختلف و استخراج راهکارهای عملیاتی از آنها، بتواند این تفکر را تغییر دهد. سازمانها باید به ایپیآیها به عنوان توانمندساز تحول نگاه کنند؛ این نگرش زمینهساز مسیری در سازمان است که در نهایت نوآوری در سازمان به نحوی گسترش یابد تا هزینههای فناوری اطلاعات، جذب مشتری و تعامل با شرکا به حداقل برسد.
عامری درباره حفظ امنیت کاربران و اطلاعات در مسیر هوشمند توضیح میدهد: «پیادهسازی و ارائه سرویس OAUTH 2 این اطمینان خاطر را میدهد که بحث احراز هویت کاربران در سیستم، ایمنسازی شده است. همچنین رمزنگاری اطلاعات و حفظ حریم کاربران مطابق با استاندارد GDPR اجرا میشود. به علاوه سامانههای تولیدی شرکت به صورت مداوم در معرض تستهای امنیتی مراجع ذیصلاح کشور هستند.»
ارائه Open API مخابراتی و فینتک
مسیر هوشمند برنامههای مختلفی برای آینده کسب وکارش دارد. یکی از برنامههای این شرکت این است که وارد بازار فینتک شود و به عنوان یک بازیگر عرضه ایپیآیهای بانکی، پرداخت و فینتک، نقش خودش را ایفا کند. از دیگر برنامههای آتی مسیر هوشمند این است که ایپیآیهای مخابراتی را در بازار عرضه کند و Open API مخابراتی را مشابه بانکداری باز در ایران گسترش دهد و در آینده نزدیک نقش کلیدی خود در اقتصاد را به تثبیت برساند.