پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
حیاتی بودن مفهومی به نام چابکی کسبوکار برای ماندگاری در دوران کرونا
به گفته مصطفی جاویده مفهوم استراتژی چابک مفهومی بود که ضرورت خود را بیش از پیش در این دوران نشان داد و نگاه‌های استراتژیک در سازمان‌ها، به‌ویژه برنامه‌های استراتژیک که برای آینده طراحی شد تحت تاثیر کرونا قرار گرفت.
با شیوع ویروس کرونا کسب‌وکارها در جهان فضای جدیدی را تجربه کردند که شاید هیچگاه تصوری از آن نداشتند. ارتباطات و رویکردها به طور کلی تغییر کرده و اولویت‌ها و برنامه بسیاری از شرکت‌ها و مشاغل، دیگر مانند گذشته نیست. در دوره‌ای دورکاری یکی از ده‌ها گزینه بود ولی حالا دورکاری تبدیل به یک گزینه جدی شده است که بسیاری به آن فکر می‌کنند.
در این دوران تنها کسب‌وکارهایی توانستند خود را حفظ کنند که خود را با شرایط جدید تطبیق دادند. مصطفی جاویده معاون فناوری اطلاعات شرکت کاسپین در گفت‌وگو با راه پرداخت از شرایط جدید حاکم بر کسب‌وکارهای فناوری‌محور در دوره شیوع کرونا گفت و تاکید کرد: «مدیران ارشد سازمان‌ها باید نگاه استراتژیک در سازمانشان را چابک (Agile) کنند و نگاه تطبیق‌پذیر(Adaptive) داشته باشند.»
سازگاری با تغییرات
شرکت کاسپین سعی دارد از طریق توسعه فناوری اطلاعات در سازمان‌ها، با تمرکز بر راه‌حل‌های پولی و مالی، کسبوکار مشتریانش را توسعه داده و توان رقابت‌پذیری آنها را بهبود دهد. چنین شرکتی مانند بسیاری دیگر برای اینکه شیوع ویروس کرونا و تغییر شرایط کنونی، تاثیرات منفی روی آنها نگذارد باید به سرعت بتواند خودش را با توجه به نیازهای تغییریافته مشتریانش و عوامل کسب‌وکاری و محیطی، سازگار کند.
مصطفی جاویده در این خصوص می‌گوید: «مفهوم استراتژی چابک (Agile Strategy) مفهومی بود که ضرورت خود را بیش از پیش در این دوران نشان داد بدان معنا که به جای داشتن نگاه پیشگویانه (Predictive) که به‌نوبه خود خوب و لازم است، بیشتر نگاهمان را چابک و تطبیق‌پذیر (Adaptive) کنیم تا سازگاری با تغییرات سریع‌تر و بهتر رخ دهد.» او معتقد است که نگاه‌های استراتژیک در سازمان‌ها، به‌ویژه برنامه‌های استراتژیک که برای آینده طراحی شد تحت تاثیر کرونا قرار گرفت.
جاویده در خصوص لزوم این تغییر نگاه می‌گوید:
با این وجود معاون فناوری اطلاعات شرکت کاسپین معتقد است باید میان استراتژی پیشگویانه و تطبیق‌پذیر یک تعادل برقرار شود که این هنر فردی است که یک مجموعه را مدیریت می‌کند.
تغییر رویکرد به سمت فضای آنلاین
مهم‌ترین تغییری که کرونا در کسب‌وکارها ایجاد کرد، حرکت این کسب‌وکارها به سمت فضای آنلاین بود و بسیاری از کسب‌وکارهایی که هیچ‌وقت فکرش را هم نمی‌کردند، آنلاین شدند؛ مانند کنسرت‌ها، سینماها و حتی بخش سلامت؛ پس می‌بینیم با تغییر محیط، نیازها هم تغییر می‌کند و لازم است که کسب‌وکارها با توجه به اتفاقات محیطی پیشرفت کنند باوجود اینکه در این شرایط «مشتری همان مشتری قبل است».
برای مثال مشتری نیاز به دیدن فیلم و داشتن سرگرمی دارد ولی با توجه به بیماری کرونا نمی‌تواند از سرویس‌های قبلی مثل گذشته استفاده کند ولی باید به‌نوعی نیاز سرگرمی او نیز برطرف شود. حال اگر کسبوکار مربوطه نتواند خودش را با شرایط تطبیق دهد، هرکسی که بتواند خودش را سریع‌تر با شرایط موجود وفق و کسب‌وکارش را به سمت جدیدی سوق دهد، برنده خواهد شد. این نوع نگاه تاثیر زیادی روی کسب‌وکارها خواهد داشت.
تسهیل استفاده از راهکارهای فناورانه
جاویده در صحبت‌هایش به این جمله اشاره کرد که «بحران همیشه تهدید نیست بلکه می‌تواند به فرصت تبدیل شود» و کرونا باعث شد تا سازمان‌ها جرئت انجام یک سری اتفاقات که ریسک‌های زیادی داشت و می‌ترسیدند به سراغش بروند را پیدا کنند؛ مانند بحث احراز هویت الکترونیکی؛ که شرکت کاسپین هم در این زمینه اقداماتی را آغاز کرده است. او اشاره کرد: «پیش‌تر سخت‌گیری‌ها در رابطه با این موضوع زیاد بود و این الزام وجود داشت که حتما مشتری به شعبه مراجعه کند؛ اما با آمدن کرونا خودبه‌خود سخت‌گیری‌ها کمتر شد و احراز هویت الکترونیکی و ارائه خدمات غیرحضوری رواج پیدا کرد. حالا با توجه به شرایط ایجادشده، بسیاری باید خودشان را با شرایط تطبیق دهند تا ریسک‌هایش را مدیریت کنند.»
جاویده شرایط فعلی را فرصت مناسبی برای شرکت‌های فین‌تکی می‌داند تا با توجه به نیاز مردم در راستای مراجعه کمتر به شعب بانک‌ها، اپلیکیشن‌هایشان را بهبود بخشند. او در این رابطه به فعالیت‌های کاسپین در بانک پارسیان اشاره کرد و گفت: «علاوه بر ارائه API به شرکت‌های فین‌تکی، نسخه اینترنت بانک پارسیان نیز به‌روزرسانی شد و نسخه جدید موبایل بانک پارسیان هم تا چند وقت دیگر ارائه می‌شود. با تکمیل سرویس‌های سامانه بانکداری باز کبالت، رقابت در این سمت افزایش پیدا کرد که منجر شد بیش از پیش فین‌تک‌ها سرویس بگیرند و امکانات در اختیار مشتری قرار دهند.»
او همچنین اشاره کرد که با توجه به اقبال مردم به سرویس‌های آنلاین نیاز به راه‌اندازی بستر اومنی‌چنل برای استفاده از خدمات آنلاین بیش از پیش جدی شده و ضروری است.
چالش تطبیق‌پذیری
چالشی که جاویده در حوزه تکنولوژی عنوان می‌کند، رفتن به سراغ رویکرد Adaptive و به‌سرعت برطرف کردن نیاز مشتریان و به حداقل رساندن مدت‌زمان ارائه به بازار (Time to market) است. او در این زمینه می‌گوید:
او تاکید کرد کسب‌وکارهایی که نتوانند خودشان را با شرایط جدید تطبیق دهند، با شکست مواجه می‌شوند.
تکنولوژی در خدمت رفع نیاز مشتری
جاویده بر این عقیده است که تکنولوژی پشت کسبوکار حرکت می‌کند. نیاز از مشتری می‌آید، آن نیاز بازاری را شکل می‌دهد و تکنولوژی‌ها می‌آیند و آن بازار را هدف‌گذاری و مسئله پیش‌آمده برای آن بازار را حل می‌کنند.
به گفته او آنلاین شدن کسب‌وکارها موجب افزایش سرویس‌های فعال در حوزه زیرساخت‌های ابری شد زیرا کسبوکار ها نیاز به راه‌اندازی بسترهای آنلاین داشتند ولی کسب‌وکارهای کوچک توان پرداخت هزینه‌های بالای سرورهای اختصاصی را نداشتند؛ از این رو اقبال به راه‌اندازی سرویس‌های آنلاین بر بستر Cloud افزایش یافت. او همچنین توضیح می‌دهد: «برای مثال افراد بیشتر به سمت پخش ویدیوی آنلاین رفتند. پخش ویدیوی آنلاین قبلا هم بوده ولی امروز به دلیل افزایش نیاز مشتری باعث ایجاد بازار و درآمد می‌شود، درنتیجه تکنولوژی برای حل آن نیاز وارد میدان می‌شود.»
تکنولوژی‌هایی مانند فناوری 5G در حوزه ارتباطات و یا آموزش آنلاین و استفاده از روبات‌های معلم یا آموزش مبتنی بر هوش مصنوعی، ارسال بسته‌ها با روبات یا پهپادها در حوزه پست یا اینترنت اشیاء جزو حوزه‌هایی هستند که به دلیل کرونا، سرمایه‌گذاری‌های بیشتری رویشان انجام شد و جاویده بر این باور است که باید سریع زیرساخت‌ها و تکنولوژی‌ها را تغییر داد زیرا در غیر این صورت از دنیا عقب می‌‌مانیم.
او در ادامه توضیح می‌دهد: «کسب‌وکارهایی که نگاه آنلاین نداشتند، تحت تاثیرات منفی کرونا قرار گرفتند. حتی کرونا باعث از بین رفتن بسیاری از استارت‌آپ‌ها شد زیرا تازه در ابتدای راه بودند و هنوز قوتی نگرفته بودند که بتوانند تحمل این حجم از فشار را داشته باشند. شرایط کنونی و نیازهای جدید جوامع تقریبا در همه جای دنیا باعث شد تا هر کسب‌وکاری که نیاز به مراجعه حضوری دارد به حاشیه برود و برعکس هر چیزی که به‌نوعی با فضای آنلاین ارتباط داشت، پررنگ‌تر شود. »
جاویده در پایان گفت که کرونا در شکل‌گیری یک سری تکنولوژی‌ها و روندهای خاص، مانند Distance Technology تاثیر داشته است. لزوم برگزاری مراسم‌ها، کنفرانس‌ها، رویدادها، همایش‌ها و غیره باعث شد تا کسب‌وکارهایی که در حوزه برگزاری جلسات آنلاین فعالیت می‌کردند، بیشتر دیده شوند و شرایط برای آنلاین شدن مراسم‌ها و اتفاقات تسهیل شود و بهبود یابد. کاسپین در همین فضای پیش آمده دومین رویداد جذب ایده‌های نوآورانه «بینو» را برگزار کرد تا با حداقل حضور افراد تشکیل شود.
