پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
پنل اقتصاد دیجیتال، چالش‌ها و فرصت‌های مشترک با حضور محسن جلال‌پور، رئیس سابق اتاق ایران، پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق بازرگانی، علی وحدت، رئیس صندوق و نوآوری و شکوفایی، حمید محمدی، مدیرعامل دیجی‌کالا، حسام میرآمندهی، بنیانگذار کافه بازار و شهرام شریف روزنامه‌نگار فناوری و مدیر پنل در یلدا سامیت 2019 برگزار شد.
در این پنل از اینکه بخش خصوصی تاکنون به‌دلیل بی‌اعتمادی دولت نتوانسته اقتصاد کشور را به‌دست بگیرد صحبت شد. برخی اعضای پنل معتقد بودند که دولت باید بخش خصوصی را باور کند و از بزرگ شدن آنها نترسد. تغییر در کسب‌وکارهای خصوصی سریع رخ می‌دهد و دولت باید خود را با این تغییرات همگام کند.
جلال‌پور توضیح داد: «مسلما بخش استارت‌آپی کشور از وضعیت بد اقتصادی و تصمیم‌گذاری‌های غلط رنج می‌برد، اما این مساله تازگی ندارد. تفاوتی که در این فضا دیده می‌شود این است که کسب‌وکارهای نو اگر مشکلات را رد کنند می‌توانند توسعه پایداری داشته باشند. ما در تغییر فضای کشور تاثیرگذار نبودیم و اکنون جبران مافات می‌کنیم تا شما تغییر را ایجاد کنید.»
سلطانی به تفاوت اقتصاد دیجیتال و سنتی اشاره کرد و گفت: «اقتصاد سنتی از نظر مدل کسب‌وکاری از اقتصاد دیجیتال عقب مانده است. اصولا نگاه حاکمیت به بزرگ شدن استارت‌آپ‌ها محتاطانه است. استارت‌آپ‌ها چون سرعت تغییر آنها زیاد است حاکمیت این تغییر را باور ندارد. درحالی‌که برای این تغییر در یک فرایند مسالمت‌آمیز دولت باید اقتصاد را به بخش خصوصی بدهد و از بزرگ شدن آن نترسد.»
محمدی در پاسخ به این سوال که کسب‌وکارهای ما تا چه حد می‌توانند بزرگ شوند، توضیح داد: «نسبت خرید اینترنتی به خرید سنتی ایران کمتر از یک درصد است. میانگین دنیا 10 درصد و در چین میانگین 30 درصد است. پس هنوز راه زیادی برای بزرگ شدن کسب‌وکارهای ایرانی وجود دارد.»
در این باره بخوانید: آفریقای دیجیتال / نقش اقتصاد دیجیتال در مسیر رشد آفریقا چیست؟
آرمندهی ادامه داد: «مشکلاتی که برای استارت‌آپ‌ها وجود دارد باعث می‌شود که ریسک بازار مالی آنها را بالا ببرد و به همین دلیل سرمایه‌گذاران تمایلی به ورود به استارت‌آپ‌ها ندارند. ضمن اینکه سرمایه‌ها به سمت استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان هدایت نشده است. شاید یک دلیل آن این باشد که خودمان با بازار سرمایه آشنا نشدیم، اما سادمان بورس هم در این مورد کم کاری کرده است.»
شریف در ادامه به وام‌دهی 20 هزار میلیاردی که دولت به شرکت‌های دانش‌بنیان داده اشاره کرد و از وحدت خواست که توضیح دهد این رقم صحت دارد و به چه شرکت‌هایی داده شده؟
وحدت این رقم وام‌دهی به استارت‌آپ‌ها را رد کرد و توضیح داد: «کل پولی که ما به استارت‌آپ‌ها دادیم دو هزار میلیارد بوده است. می‌دانیم که سرمایه‌گذاری مستقیم دولت در استارت‌آپ‌ها درست نیست. بر همین اساس از دو ابزار صندوق‌های پژوهش فناوری و صندوق‌های جسورانه بورسی استفاده کرده‌ایم. 500 میلیارد تومان را برای این بخش‌ها گذاشته‌ایم که 85 میلیارد تومان آن جذب شده‌اند. این تصمیم هم گرفته شده که برای ورود استارت‌آپ‌ها به صندوق‌های بورسی 40 درصد سرمایه اولیه را دولت بدهد. در حال حاضر هم یک صندوق فین‌تکی، بازی رایانه‌ای و صندوق 200 میلیاردی دیگر هم در این صندوق راه‌اندازی شده است.»
استارت‌آپ‌ها در حوزه سرمایه‌گذاری به دولت تکیه نکنند
جلال‌پور اما معتقد بود که تنها وجود سرمایه کافی نیست، بلکه وقتی بستر لازم مانند اینترنت را برای کارهای نوآورانه فراهم نکنیم فایده‌ای ندارد. در کارهای نو میزان سرمایه‌گذاری اکنون به کمترین حد خود رسیده است. فضای فکری حاکمیت باید به سمتی برود که باور داشته باشد با وجود بخش خصوصی فعالیت اقتصادی پر رونق می‌شود.
نباید به دولت تکیه کرد و از این می‌ترسم که در صندوق‌هایی که 40 درصد آن را دولت سرمایه‌گذاری می‌کند، ورود کنیم. ما الگویی از طرح‌های نیمه‌تمام و زمین‌خوردن‌های پی‌در‌پی بخش خصوصی برای اعتماد به حاکمیت هستیم. بخش دولتی به بخش خصوصی اعتماد ندارد که اگر اعتماد داشت سرمایه را به بخش خصولتی و نهادهای دیگر نمی‌داد.
پدرام سلطانی، نایب رئیس اتاق بازرگانی
محمدی در رابطه با اینکه شرکت‌های بزرگ استارت‌آپی آماده ورود به بورس هستند یا نه توضیح داد: «با شرایط موجود ورود شرکت‌ها به بورس کار سختی است، باید تغییرات زیادی در ذهنیت سازمان بورس به‌وجود بیاید. 55درصد GDP ایران خدمات است. شرکت‌های بورسی سهمی کمتر از 10 درصد دارند که از این خدماتی‌ها هم تقریبا صفر درصد آنها در حوزه تکنولوژی هستند. باید ادبیات جدیدی در بورس شکل بگیرد تا بتوانیم در آن ورود کنیم.»
