پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
از سیر تا پیاز سرمایهگذاری خطرپذیر در حوزه رمزنگاری
در این مقاله، 7 سوال مهم و کلیدی در مورد سرمایهگذاری خطرپذیر در حوزه رمزنگاری مطرح میشود و سپس به تفصیل، به آنها پاسخ داده میشود.
.
1) سرمایهگذاری خطرپذیر به چه معناست؟
به نوعی از تامین مالی گفته میشود که در آن، سرمایهگذاران سازمانی مبلغی را در اختیار کارآفرینان و کسبوکارهای استارتآپی قرار میدهند. این شکل از سرمایهگذاری معمولا در مرحله رشد کسبوکارها انجام میگیرد.
البته محدودیتی وجود ندارد و سرمایهگذاری خطرپذیر را در هر مرحلهای از تکامل شرکت میتوان انجام داد.
منبع این نوع از تامین مالی، صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر، بانکهای سرمایهگذاری و افراد فوق ثروتمند هستند.
لزومی ندارد که سرمایهگذاری خطرپذیر حتما به شکل کمک مالی باشد، گاهی اوقات انتقال دانش فنی و مدیریتی نیز در دسته سرمایهگذاری خطرپذیر جای میگیرد.
سرمایهگذاری خطرپذیر روی آن دسته از استارتآپها و کسبوکارهای کوچک انجام میگیرد که طبق برآوردها، در آینده از بازدهی بسیار بالایی برخوردار خواهند بود. داشتن یک ایده کسبوکاری عالی، تولید محصولات منحصربهفرد و توسعه تکنولوژیهای تحولآفرین جزو مواردی هستد که نظر سرمایهگذاران خطرپذیر را به سمت خود جلب میکنند.
سرمایهگذاران خطرپذیر در مراحل اولیه توسعه کسبوکارها ظاهر میشوند و در ازای دریافت سهام یا حق مالکیت، سرمایه لازم را به آن تزریق میکنند. یکی دیگر از انگیزههایی که میتواند سرمایهگذاران را به تامین مالی خطرپذیر تشویق کند، اعطای حق رای به آنهاست، در اینصورت سرمایهگذار در ازای پرداخت سرمایه، در تصمیمگیریهای شرکت مشارکت میکند.
در حالت کلی، استارتآپها نمیتوانند وارد بورس شوند, سرمایهگذاران خرد نیز به سرمایهگذاری در این نوع از کسبوکارها تمایلی نشان نمیدهند، به همین دلیل چارهای برای استارتآپها نمیماند جز اینکه دست به دامن سرمایهگذاران خطرپذیر شوند. البته سرمایهگذاران خطرپذیر نیز از این روند استقبال میکنند و به امید دستیابی به سودهای هنگفت، اقدام به سرمایهگذاری میکنند.
لازم به توضیح است که سرمایهگذاران خطرپذیر تمامی تخم مرغهای خود را در یک سبد قرار نمیدهند. آنها در چند استارتآپ مختلف سرمایهگذاری میکنند و منتظر میمانند تا دستکم، یکی از استارتآپها با موفقیت روبرو شود. در این صورت بازدهی کلی پورتفولیوی آنها مثبت خواهد بود.
.
2) اوضاع سرمایهگذاری خطرپذیر در فضای رمزنگاری چگونه است؟
سرمایهگذاری خطرپذیر در فضای رمزنگاری تفاوتی چندانی با سرمایهگذاری خطرپذیر معمولی ندارد. تنها وجه تمایز فضای رمزنگاری این است که استارتآپهای دریافت کننده کمک مالی، در بازار ارزهای رمزنگاری شده فعالیت میکنند.
با وجود این که از عمر صنعت رمزنگاری و بلاکچین تنها حدود ده سال میگذرد، ولی کسبوکارهای این حوزه توانستهاند قلمرو مجزایی برای خود ایجاد کنند. ریسک سرمایهگذاری خطرپذیر در حوزه رمزنگاری بسیار بالاتر از سایر صنایع است و دلیل این امر، زیاد بودن آمار شکستها و کلاهبرداریهایی است که در این حوزه انجام میشود.
انقلاب بلاکچین دوران دات-کام را در ذهنها تداعی میکند. در آن زمان نیز تعداد بیشماری از شرکتهای اینترنتی همانند قارچ رشد کردند که همگی نوید از پیشرفتهای بزرگ میدادند. در این که اینترنت یک تکنولوژی ساختارشکن محسوب میشود شکی نیست، ولی تنها تعداد خیلی کمی از شرکتهای متعلق به دوران دات-کام موفق به بقا شدهاند و البته که تعدادی از آنها هماکنون بر دنیا فرمانروایی میکنند.
همین روند در صنعت رمزنگاری نیز تکرار خواهد شد. سرمایهگذاران خطرپذیر پیشبینی میکنند که برخی از استارتآپهای بلاکچینی امروزی، در آینده به شرکتهایی چندمیلیاردی تبدیل خواهند شد و به همین دلیل است که سرمایهگذاری در کسبوکارهای مرتبط با رمزنگاری از جذابیت بالایی برخوردار است. چند شرکت فعال در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر نیز وجود دارد که منحصرا، تمامی تمرکز خود را به استارتآپهای کریپتو و بلاکچین معطوف کردهاند.
یکی از جنبههای منحصربهفرد سرمایهگذاری خطرپذیر در حوزه رمزنگاری این است که بعضی از شرکتهای سرمایهگذار از طریق توافقنامه ساده توکنهای آتی یا همان SAFT به داراییهای رمزنگاری شده دسترسی پیدا میکنند.
.
3) سرمایهگذاری خطر پذیر در حوزه رمزنگاری با ICO و عرضه اولیه صرافی (IEO) چه فرقی دارد؟
منبع سرمایهگذاری خطرپذیر سرمایهگذاران سازمانی و افراد فوق ثروتمند هستند، ولی تامین مالی ICO عمدتا توسط سرمایهگذاران خرد انجام میشود.
ICO و عرضه اولیه صرافی که به تازگی مطرح شده، از نوع سرمایهگذاریهای جمعی حساب میشوند. در این روشها، هیچ تعهد سهامی متوجه استارتآپها نمیشود و سرمایهگذاران در ازای کمک مالی، توکن دیجیتال صادر شده را دریافت میکنند. به خاطر داشته باشید که در ICO و عرضه اولیه صرافی، همه افراد میتوانند نسبت به خرید توکن اقدام کنند که سرمایهگذاران خرد نیز جزو آنها هستند. مورد دوم، یعنی سرمایهگذاران خرد، نیروی محرکه فضای ICO و عرضه اولیه صرافی به شمار میروند.
در مقابل، سرمایهگذاری خطرپذیر در حوزه رمزنگاری به دست آن دسته از سرمایهگذاران نهادی و معتبر انجام میگیرد که به ازای سرمایهگذاری در استارتآپها، تقاضاهایی را از آنها طلب میکنند.
در کنار متفاوت بودن ماهیت سرمایهگذارها، تفاوتهای دیگری نیز بین سرمایهگذاری خطرپذیر و تامین مالی از طریق برگزاری ICO و عرضه اولیه صرافی وجود دارد که در ادامه به آنها میپردازیم:
- استارتآپهای مشتاق برای دریافت کمک مالی از سوی سرمایهگذاران خطرپذیر حتما باید یک محصول کارآمد یا حداقل یک دیدگاه منحصربهفرد داشته باشند و از سطح آمادگی بالایی برخوردار باشند. تیم مربوطه حتما باید متخصص باشد و برای رسیدن به هدف انگیزه داشته باشد. همچنین کسبوکارها باید در نظر بگیرند که حتما سهم قابل توجهی از شرکت را به سرمایهگذاران خطرپذیر واگذار کنند. این در حالی است که داشتن یک وایتپیپر و نقشه راه مدون کافی است تا سرمایهگذاران خرد برای شرکت در ICO یا عرضه اولیه صرافی استارتآپها مشارکت کنند.
- آن دسته از استارتآپهایی که از کمک مالی سرمایهگذاران خطرپذیر معتبر برخوردارند، قابل اعتمادتر از بقیه هستند. افزایش آمار کلاهبرداری از طریق ICO، وجهه این نوع از تامین مالی را خراب کرده است؛ به همین دلیل، امروزه استارتآپها به جذب کمک مالی از طریق عرضه اولیه صرافی بیشتر علاقه نشان میدهند.
- در سرمایهگذاری خطرپذیر تنها چند تن از افراد فوق ثروتمند و موسسات مهم نقش دارند، ولی ICO تشکیل یافته از تعداد زیادی از کمکهای کوچک از سوی سرمایهگذاران خرد. تعداد سرمایهگذاران ICOها در برخی اوقات به چند میلیون نفر هم میرسد.
.
4) مراحل جذب سرمایه در سرمایهگذاری خطرپذیر کدامند؟
مراحل تامین مالی خطرپذیر استارتآپهای حوزه رمزنگاری را میتوان به چهار بخش تقسیم کرد.
هر کدام از مرحلهها بیانگر سطح پیشرفت شرکت هستند. لازم به ذکر است که تنها تعداد اندکی از استارتآپها تا مراحل پایانی زنده میمانند.
دوره اولیه یا همان کاشت ایده: در مرحله کاشت ایده، اصلیترین منبع تامین مالی عبارتند از سرمایههای شخصی بنیانگذاران، کمک مالی دوستان و خانوادههای آنها و سرمایهگذاران فرشته. سرمایهگذاران فرشته افراد ثروتمندی هستند که در استارتآپها سرمایهگذاری میکنند. سرمایهگذاران مراحل بعدی را سرمایهگذاران خطرپذیر مینامند.
سری A: در این مرحله استارتآپ اولین تامین مالی سازمانی خود را تجربه میکند. شرکتها در این مرحله حتما باید یک محصول پایدار تولید کرده باشند. هنگامی که شرکتهای سرمایهگذار خطرپذیر در سری A به کمک مالی استارتآپها میشتابند، 50 درصد از سهم مالکیت استارتآپ را دریافت میکنند. مبلغ جذب شده به توسعه محصول یا سرویس، استخدام افراد مستعد و مواردی از این قبیل اختصاص داده میشود.
سری B: مبلغ سرمایهگذاری در این مرحله از سری A بیشتر است. شرکتهایی که به این مرحله میرسند، به دنبال این هستند که کسبوکار خود را گسترش داده و به پیشرفت هر چه بیشتر آن بپردازند. شرکتهایی که نسبت به جذب سرمایه سری B اقدام میکنند، حتما باید ریسکهای تکنولوژیکی را به شکل کامل شناسایی کرده باشند. به احتمال زیاد، در این مرحله شرکت مربوطه اولین جریانهای درآمدی خود را تجربه کرده است.
سری C: این مرحله پیشرفتهتر است. دلایل این که شرکتها برای دریافت سرمایه سری C اقدام میکنند عبارتاند از: ارتقای ترازنامه، تخصیص سرمایه عملیاتی به افزایش سودآوری، کسب مالکیت شرکتهای دیگر و حتی لیست کردن سهام در بازار بورس. مورد آخر در مورد شرکتهای حوزه رمزنگاری چندان رواج ندارد.
علاوه بر موارد ذکر شده، امکان جذب سرمایه در سطوح میانی نیز وجود دارد؛ به عنوان مثال یک شرکت میتواند برای دریافت سرمایه در مرحله پیش از کاشت ایده درخواست دهد یا چند مرحله کوچک جذب سرمایه را در کنار مراحل اصلی تجربه کند.
.
5) مزایای تامین مالی خطرپذیر برای استارتآپهای حوزه رمزنگاری چیست؟
تامین وجه از شرکتهای معتبر حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر به خوشنامی استارتآپ کمک میکند.
سرمایهگذاری خطرپذیر در مقایسه با ICO از مزایای بیشتری برخوردار است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- جذب سرمایه از طریق سرمایهگذاری خطرپذیر به حسن اعتبار و قابلیت اطمینان شرکت میافزاید.
- سرمایهگذاران خطرپذیر در مواجهه با شکست پروژه انعطافپذیرتر ظاهر میشوند. در واقع، استارتآپ ملزم نیست که در صورت تعطیلی، مبلغ جذب شده را به سرمایهگذار بازگرداند. ولی در مورد ICOها اینطور نیست، به همین دلیل به استارتآپهایی که از طریق برگزاری ICO کمک مالی جمع میکنند و سپس شکست میخورند، برچسب کلاهبردار زده میشود.
- این احتمال وجود دارد که شرکتهای فعال در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر، استارتآپها را از نظر فنی و تخصصی نیز حمایت کنند. در حالت کلی، سرمایهگذاران خطرپذیر از ارتباطات زیادی برخوردار هستند و این امر گاهی اوقات میتواند استارتآپ را از خطر مرگ نجات دهد.
- اکثر سرمایهگذاران خطرپذیر قابل اعتماد هستند. شرکتهای فعال در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر، در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای اروپایی قانونی هستند.
.
6) چه چیزی سرمایهگذاران خطرپذیر را به تامین مالی استارتآپهای حوزه رمزنگاری ترغیب میکند؟
شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر به دنبال درآمد بالا هستند و فرصتی میخواهند تا در انقلاب بلاکچین نقش ایفا کنند.
این یک واقعیت است که ارزهای رمزنگاری شده از این قابلیت برخوردارند که درآمدی نجومی برای مالکان خود به همراه داشته باشند. بیتکوین نوعی از دارایی بوده که از ابتدای سال تاکنون، بهترین عملکرد را داشته و گوی سبقت را از بازار بورس، طلا، نفت و سایر داراییهای بریتانیا ربوده است.
بازار ارزهای رمزنگاری شده هنوز در مراحل ابتدایی رشد خود قرار دارد و جا برای پیشرفت بسیار است. تعداد زیادی از شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر به خوبی آگاه هستند که آینده در دستان رمزنگاری خواهد بود و دوست ندارند که از قافله عقب بمانند.
درست است که بازار نوسان دارد، ولی شرکتهای فعال در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر به استارتآپهای رمزنگاری اعتماد دارند و آماده ریسک هستند.
.
7) کدام یک از سرمایهگذاران خطرپذیر و استارتآپهای حوزه رمزنگاری از تامین مالی خطرپذیر سود بردهاند؟
تعداد زیادی از سرمایهگذاران خطرپذیر فعال در زمینه تکنولوژی، به استارتآپهای صنعت رمزنگاری تمایل نشان میدهند. «آندرسن هوروویتس» و «سکویا کپیتال» نمونههایی از همین شرکتهای سرمایهگذاری به شمار میروند.
سرمایهگذاران نهادی نیز با ترس عقب ماندن از گود رقابت روبرو شدهاند و برای این که قافله را نبازند، پا در میدان گذاشتهاند. نتیجه آن شده که تعداد زیادی از سرمایهگذاران خطرپذیر، تمام توجه خود را به استارتآپهای بلاکچینی و رمزنگاری اختصاص دادهاند. شماری از سرمایهگذاریهای خطرپذیر این حوزه به دست شرکتهای معتبری انجام گرفته که سالهای زیادی از عمر آنها میگذرد. در ادامه مقاله چند صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر را معرفی میکنیم که در زمینه رمزنگاری فعالیت میکنند:
- ای16زد کریپتو؛ یک شرکت تابعه از موسسه سرمایهگذاری خطرپذیر آندرسن هورویتس است.
- پنترا کپیتال؛ یک شرکت سرمایهگذاری و صندوق پوشش ریسک آمریکایی است که در زمینه بیتکوین فعالیت میکند.
- گلکسی دیجیتال؛ یک بانک تجارت رمزنگاری است که توسط یک میلیاردر سابق به نام مایکل نووگرتس تاسیس شده است.
- وینکلواس کپیتال؛ یک صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر است که به دست تایلر و کامرون وینکلواس راهاندازی شده است. این دو برادر مبالغ زیادی را در بیتکوین و سایر پروژههای رمزنگاری سرمایهگذاری کردهاند و به میلیاردرهای دنیای رمزنگاری تبدیل شدهاند.
- دیجیتال کارنسی گروپ؛ یک شرکت فعال در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر است که توسط بری سیلبرت اداره میشود.
- کانسنسیز ونچرز؛ بخش سرمایهگذاری خطرپذیر شرکت کانسنسیز است که در نیویورک قرار دارد.
- فنبوشی کپیتال؛ اولین شرکت چینی فعال در حوزه سرمایهگذاری خطرپذیر است که عمده توجه خود را به سمت بلاکچین معطوف کرده است.
- بلاکچین کپیتال؛ یکی از قدیمیترین سرمایهگذاران خطرپذیر صنعت رمزنگاری به شمار میرود.
- یئومان کپیتال؛ یکی از سرمایهگذاران فعال در شرکتهای بلاکچینی است.
فهرست به همین جا ختم نمیشود و چندین نام دیگر نیز وجود دارند که در شرکتهای مختلف حوزه رمزنگاری و بلاکچینی سرمایهگذاری کردهاند. تجارت و سرمایهگذاری، امور مالی، پرداخت، املاک و مستغلات، مراقبتهای سلامتی و مدیریت تامین نمونههایی از حوزههای فعالیت همین شرکتها هستند.
شماری از استارتآپهایی که از سوی سرمایهگذاران خطرپذیر تامین مالی شدهاند نیز عبارتند از: سکیوریتایز، کوینماین، ماتیک نتورک، اتراسکن، بیتپی، بیتوالا، بلاکچین.کام، بلاکفای، چینالایزیز، لیر1 کپیتال، سیویک دیسیجی، ویو فایننشیال، زاپو و بسیاری دیگر.
تعداد زیادی از شرکتهای معتبر و خوشنام در حوزه رمزنگاری نیز وجود دارند که به لطف تامین مالی سرمایهگذاران خطرپذیر رشد کردهاند. سیرکل و کوینبیس جزو همین شرکتها هستند.
منبع: کوینتلگراف