پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
سال‌هاست که در مراجعه به برخی از فروشگاه‌ها، تعداد قابل توجهی از دستگاه‌های پرداخت با کارت بانکی را مشاهده می‌کنید که همه آن‌ها یک کار مشترک را انجام می‌دهند. دلیل این امر را که می‌پرسید، قطعی‌های مکرر شبکه شتاب و شبکه‌های برخی از بانک‌ها هستند که فروشنده را مجبور به تهیه چند دستگاه از بانک‌های مختلف کرده است. حال بعد از چند سال موازی کاری در حوزه پرداخت الکترونیکی توسط بانک‌ها که تبدیل به یک چشم و هم چشمی غیر کارشناسانه شده بود، شاپرک منطق بر دوش این رقابت کورکورانه نشسته است تا هم وضعیت سخت‌افزاری را سامان دهد و هم به لحاظ نرم‌افزاری مشکلات شتابی را رفع کند. در این باره بهمنی رئیس کل بانک مرکزی توضیحات جامعی را داده است که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.
به گزارش ایسنا، دکتر محمود بهمنی درباره دلایل، ضرور‌ت‌ها و در کل فلسفه وجودی پیدایش طرح شاپرک توضیح داد: ”کلمه شاپرک در واقع خلاصه شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی است. نظام بانکداری کشور در سال‌های گذشته با روندی رو به رشد از منظر اتکاء به فناوری‌های اطلاعات روبه‌رو بوده است که استفاده گسترده از پایانه‌های فروش در دورترین نقاط کشور از آن جمله است”.
وی در ادامه عنوان کرد: ”در حال حاضر، مدیریت و بهره‌برداری از پایانه‌های فروش عمدتا توسط شرکت‌های PSP انجام می‌شود که به صورت سنتی از یک سو با بانک‌ها طرف قرارداد بوده و از سوی دیگر با پذیرندگان پایانه‌های فروش (POS) مرتبط هستند. لیکن به دلیل نبود سازمان مدیریتی و نظارتی مناسب در گذشته، این شرکت‌ها از رشد متقارن و همگونی برخوردار نبوده و عدم توزیع مناسب دستگاه‌های پایانه‌های فروش در سطح کشور، مشکلات عدیده‌ای را برای شبکه بانکی به وجود آورده است. به همین خاطر برای رفع مشکلات و اجرای وظایف حاکمیتی و نظارتی بانک مرکزی مصوبه‌ای در این خصوص توسط شورای پول و اعتبار تصویب و به منظور ساماندهی پایانه‌های فروش الکترونیکی و نظارت دقیق و همه جانبه بر عملیات بانکی انجام شده از طریق پایانه‌های فروش، طرح شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی (شاپرک) پس از یکسال تلاش اجرا شد”.
بهمنی درباره مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد توضیح داد: ”در حال حاضر با مراجعه به فروشگاه‌های شهرهای بزرگ، با چند پایانه روبه‌رو هستید که همگی یک کار را انجام می‌دهند در حالی که در فروشگاه‌های سایر شهرها و مناطق دیگر، هیچ پایانه‌ای وجود ندارد که این امر نشان‌دهنده ناکارآیی در استفاده از سرمایه‌گذاری‌ها است که به دلیل رقابت ناسالم بانکی برای پایانه‌گذاری روی داده است”. وی ادامه داد: ”توجه صرف به نصب پایانه‌ها، هم منابع بانک‌ها را درگیر خرید تجهیزات نموده و هم طرح‌های کارت اعتباری را که خدمات موثری به مردم و فروشندگان می‌دهد، ناتوان ساخته است. علاوه بر این نمی‌توان بر شبکه‌ای که ۲۹ بانک و ۱۷ شرکت جداگانه در آن فعالیت می‌کنند، به صورت متمرکز استانداردسازی و نظارت کرد. شاپرک برای حل این معضلات شکل گرفته است”.
رئیس کل بانک مرکزی به دستاوردهایی که طرح شاپرک برای نظام پولی کشور در بر خواهد داشت و این که آیا از پس مشکلات برشمرده برخواهد آمد، اشاره کرد و گفت: ”با راه‌اندازی شاپرک انتظار داریم کلیه فعالیت‌های شرکت‌های ارائه خدمات بانکداری الکترونیک تحت یک استاندارد واحد انجام گیرد. انجام این مهم ما را قادر خواهد ساخت تا نظارتی دقیق و همه جانبه بر عملیات بانکی که از طریق پایانه‌ها انجام می‌شود، داشته باشیم”.
وی تاکید کرد: ”تطبیق عملیات پایانه‌ها با ضوابط مبارزه با پولشویی، پرهیز از اقدامات بازار شکنانه و پوشش مناسب پایانه‌ها در سراسر کشور از دغدغه‌ها و نگرانی‌های اصلی ماست که به خواست خدا با تلاش شبانه‌روزی و همدلی همکاران در بانک مرکزی و شرکت‌های دست اندرکار و راه‌اندازی و بهره‌برداری از شاپرک، این مشکلات به حداقل رسیده و به چشم‌انداز و اهدافی که به دنبالشان هستیم، نائل می‌شویم”. بهمنی درباره چشم‌انداز و اهداف این طرح توضیح داد: ”چشم‌انداز شاپرک جایگزین تبادل الکترونیکی به جای تبادل فیزیکی پول همراه با نظارت مستمر هوشمند نظام پرداخت کشور است”.
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این پرسش که با ایجاد سامانه‌هایی چون شاپرک، آینده نظام پرداخت کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: ”نظام پرداخت کشور دوران گذار خود را برای تبدیل به یک نظام پرداخت بالغ طی می‌کند. تلاش فراوانی صورت گرفته تا به سطح قابل قبولی از امنیت و پایداری در این عرصه برسیم اما تا رسیدن به یک سطح امنیت مطابق با استانداردهای بین‌المللی راهی طولانی در پیش داریم. در حقیقت اتصال کلیه شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت به سوئیچ شاپرک و به کارگیری ابزارهای متنوع در آن، آغاز راهی است برای آن که ادعا کنیم اینک به نقطه‌ای رسیده‌ایم که بسترهای اصلی برای یکپارچگی و امنیت شبکه پرداخت الکترونیکی را مهیا کرده‌ایم”.
وی به ماموریت شاپرک اشاره کرد و گفت: ”ماموریت شاپرک اعمال وظایف حاکمیتی و نظارتی بانک مرکزی در زمینه استانداردسازی، توزیع مناسب و نظارت بر مبادلات الکترونیکی کشور در مراکز فروش کالا و خدمات است”.
گفتنی است شاپرک یک نهاد حاکمیتی است که رابط میان بانک مرکزی، شبکه بانکی و شرکت‌های PSP است و استانداردسازی پرداخت‌های کارتی، کنترل و نظارت متمرکز در شبکه پرداخت، باز توزیع سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و هدایت منابع بانک‌ها به سمت امور بهینه ، گسترش بازار کارتی و نظارت بر عملکرد پایانه‌ها را میسر می‌سازد.
منبع: خراسان نیوز