پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در چند روز گذشته، با مطرح شدن طرح الزام مطب‌ها به داشتن دستگاه کارتخوان (پایانه فروشگاهی) در کمیسیون تلفیق مجلس، باز هم یک معضل و چالش قدیمی داغ شد: استفاده پزشک‌ها از کارتخوان.
اما این بار داستان متفاوت است. نهادهای قانون‌گذار تصمیم گرفته‌اند برای شفافیت مالیاتی و مبارزه با فرار مالیاتی، از داده‌های بسترهای الکترونیک استفاده کنند. حالا باید دید آیا با اجرای قوانین الزام‌آور مجلس درباره استفاده از پایانه فروش، معضل همیشگی پزشکان و کارتخوان‌ها حل می‌شود یا پزشکان می‌توانند دیگران را برای استثنا شدن پزشکان از این قانون مجاب کنند؟
جنگ با سایه‌ها
تا پیش‌ازاین هیچ سازوکاری برای استفاده از اطلاعات کارتخوان‌ها برای محاسبه مالیات در کشور وجود نداشت. مدیران شرکت‌های فعال در حوزه پرداخت، همگی متفق‌القول، معتقدند که میزان تراکنش‌های کارتخوان تا به حال تاثیری بر محاسبه میزان مالیات افراد نداشته است.
محمدعلی ترابیان، مدیرعامل سابق به‌پرداخت ملت در گفت‌وگو با راه پرداخت در مرداد 97 (+) تاکید کرد: «تا همین لحظه، ارتباطی بین شرکت‌های PSP و سازمان مالیاتی وجود ندارد و این شرکت‌ها نه هیچ اطلاعاتی می‌دهند و نه اطلاعاتی دریافت کرده‌اند.»
در همین زمینه، صادق فرامرزی، مدیرعامل شرکت کارت اعتباری ایران‌کیش در خبری (+) گفت: «اداره امور مالیاتی از طریق سیستم‌هایی که وجود دارد، به حساب‌های مالی، اعتباری، مشخصات دارایی‌های ملکی و سرمایه‌ای افراد دسترسی دارند، بنابراین دیگر نیازی به بررسی تراکنش‌های کارتخوان وجود ندارد.»
همچنین به گفته مهدی عبادی، مدیر واحد پرداخت تسکا، نه اداره مالیات و نه هیچ جای دیگری به مبالغ تراکنش‌ها دسترسی ندارد و نمی‌تواند این موضوع را به‌صورت دقیق بررسی کند.
همچنین حسینی‌نژاد، مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک سامان، مرداد امسال به خبرنگار راه پرداخت (+) گفت: «تاکنون مالیات از ما اطلاعات پذیرنده‌ای را نخواسته است و در صورت خواستن نیز این موضوع به شرکت‌های PSP ربطی ندارد، بلکه به بانک مربوط است.»
در همین زمینه، روابط عمومی سازمان امور مالیاتی در پاسخ به خبرنگار راه پرداخت (+) گفته بود: «این تصور که پزشکان با عدم استفاده از دستگاه کارتخوان، می‌توانند از پرداخت مالیات فرار کنند، چیزی است که خود مردم گزارش کرده‌اند. در واقع خود مردم با این مساله مواجه شده‌اند و این موضوع را مطرح کرده‌اند که به خاطر فرار از مالیات، پزشکان کارتخوان ندارند. در حال حاضر اصناف متعددی از دستگاه کارتخوان استفاده می‌کنند.»
در ادامه روابط عمومی این سازمان گفته است: «در حقیقت تصور موجود این است که با عدم استفاده از دستگاه کارتخوان، تعداد تراکنش‌ها مشخص نیست. یک پزشک باید بداند که با عدم استفاده از دستگاه کارتخوان، تراکنشی ثبت نمی‌شود، اما پول در نهایت به حساب او می‌رود و سازمان امور مالیاتی به تراکنش‌های بانکی دسترسی دارد. این سازمان برای اینکه بداند آیا یک پزشک فرار مالیاتی دارد یا خیر، روش‌های مختلفی دارد.»
پایانه فروشگاهی، برای کاهش فرار مالیاتی می‌آید
نمایندگان مجلس در ماه‌های گذشته، طی تصویب ماده‌های مختلف لایحه نحوه استفاده، نگهداری و نظارت بر پایانه فروشگاهی (صندوق مکانیزه فروش)، تصمیمات مهمی در زمینه مکانیزه کردن محاسبه مالیات گرفته‌اند.
آبان ماه امسال، نمایندگان با کلیات لایحه نحوه استفاده، نگهداری و نظارت بر پایانه فروشگاهی موافقت کردند. (+)
25 آذر، هشت ماده از 23 ماده لایحه پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان تصویب شد و بر اساس آن، سازمان امور مالیاتی در لایحه پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، موظف شد پس از نهایی شدن این قانون ظرف ۱۵ ماه سامانه مودیان را راه‌اندازی کنند. (+)
27 آذر، با تصویب ماده 11 لایحه نحوه استفاده، نگهداری و نظارت بر پایانه فروشگاهی (صندوق مکانیزه فروش)، دارندگان دستگاه‌های کارتخوان مکلف به ارائه شماره حساب به سازمان امور مالیاتی شدند. (+)
2 دی، مجازات عدم ثبت‌نام در سامانه مودیان و مجازات فرار مالیاتی مودیان پایانه‌های فروشگاهی در مصوبات مجلس تعیین شد. (+)
بازی عوض شده
این بار و با این مصوبات، محاسبه مالیات با استفاده از اطلاعات پایانه‌های فروش، امکان‌پذیر است. نهادهای قانون‌گذار تصمیم گرفته‌اند برای شفافیت مالیاتی و مبارزه با فرار مالیاتی، از بسترهای الکترونیک استفاده کنند.
به گزارش پیوست، بر اساس طرح مجلس با عنوان «الزام شاغلان حرفه پزشکی و وابسته به تجهیز مرکز ارائه خدمات سلامت به دستگاه کارتخوان بانکی» که آذرماه سال جاری با امضای ۲۱ نماینده تقدیم مجلس شد، کلیه مطب‌ها و داروخانه‌ها مکلف شده‌اند ظرف مدت سه ماه مجهز به دستگاه کارتخوان شوند. این طرح در مجلس به دنبال ایجاد شفافیت در گردش مالی حوزه پزشکی و جلوگیری از فرار مالیاتی در این زمینه مطرح شده است.
مصوبات الزام‌آور مجلس
بنابر گزارشی که روزنامه شرق در تاریخ 2 بهمن منتشر کرد، هفته گذشته کمیسیون تلفیق مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه ۹۸ دو مصوبه مهم برای جلوگیری از فرار مالیاتی پزشکان را پیشنهاد داد که با واکنش سازمان نظام پزشکی مواجه شده است.
مصوبه اول موظف‌کردن همه پزشکان به نصب دستگاه کارتخوان در مطب بود و در مصوبه دوم تعیین شد که ۱۰ درصد از مبلغ دستمزد پزشک مستقیم به حساب سازمان امور مالیاتی برای علی‌الحساب مالیات واریز شود.
مصوبات کمیسیون تلفیق مجلس از آن رو واجد اهمیت است که میزان مالیات پرداختی پزشکان در سال گذشته، حدود ۱۵۰ میلیارد تومان اعلام شد. این در حالی است که بر اساس گزارش شماره ۱۶۲۱۹ مرکز پژوهش‌های مجلس درباره لایحه بودجه ۹۸ که اوایل دی منتشر شد، مقدار واقعی مالیات پزشکان در سال، حداقل حدود شش هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، میزان فرار مالیاتی پزشکان حداقل حدود شش هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است.
موافقان و مخالفان
افراد مختلفی از مقامات بلندپایه تا کاربران عادی شبکه‌های اجتماعی از این طرح استقبال کرده‌اند، اما از طرف دیگر مخالفان این طرح از جمله سرپرست وزارت بهداشت هم اعتراضات خود را شروع کرده‌اند.
عباس گودرزی، نماینده مردم بروجرد و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، یکی از موافقان مصوبه مالیات پزشکان است. او در گفت‌وگو با شرق می‌گوید: «هم‌اکنون مبلغی که سازمان امور مالیاتی اعلام کرده جامعه پزشکی مالیات پرداخت می‌کنند، ۱۵۰ میلیارد تومان است، این در حالی است که سازمان امور مالیاتی ادعا می‌کند رقم واقعی باید ۷۰۰ میلیار دتومان باشد اما نه ۱۵۰ میلیارد تومان صحیح است و نه ۷۰۰ میلیارد تومان، چراکه با عدد ۱۵۰ میلیاردتومان یعنی هر پزشک درآمدش یک میلیون تومان است و با عدد ۷۰۰ میلیارد تومان یعنی هر پزشک درآمدش دومیلیون و ۲۰۰ هزار تومان است که هیچ‌کدام از این اعداد واقعی نیست. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گزارش داده شش هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رقم واقعی مالیاتی است که باید از جامعه پزشکی دریافت شود.»
او همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است برخی از پزشکان با لابی و فشار مانع تصویب این طرح شوند یا خیر، گفت: «ما مصمم هستیم که این مساله شفاف پیگیری شود و از مصوبه خود برنخواهیم گشت. ضمن اینکه نصب پایانه‌های فروشگاهی به معنای ایجاد شفافیت بر درآمدهای جامعه پزشکی است. به اعتقاد ما همچنان که تمام اقشار جامعه در کسب‌وکار خود این پایانه‌ها را نصب کرده‌اند، پزشکان نیز باید در مطب خود آن را نصب کنند. البته باید بگویم تاکنون تعداد زیادی از پزشکان آن را نصب کرده‌اند و خطاب ما به آن عده از پزشکان است که آن را نصب نکرده‌اند.»
اما همه نمایندگان مجلس موافق این مصوبه نیستند. محسن علیجانی زمانی، از جمله اعضای کمیسیون بهداشت و درمان، پرونده الکترونیک سلامت راهکار حل معضل پرداخت مالیات پزشکان می‌داند.
علیجانی زمانی می‌گوید: «وزارت بهداشت باید تمامی خدماتی را که در حوزه سلامت ارائه می‌شود، براساس پرونده الکترونیک سلامت کند هم حوزه دولتی و هم بخش خصوصی. اگر وزارت بهداشت خرید خدمات را از بخش دولتی، خصوصی و مطب‌ها انجام دهد، شبکه جامعی شکل می‌گیرد که بر اساس عدالت مالیات‌ها پرداخت می‌شود. متأسفانه وزارت بهداشت در این بخش کم‌کاری کرده است، چون نتوانسته تا امروز پرونده الکترونیکی سلامت و خرید راهبردی خدمت را در کشور اجرا کند. تا زمانی که اطلاعات دقیقی وجود نداشته باشد، ممکن است همان فردی که در بخش دولتی کار می‌کند، در بخش خصوصی هم مشغول به کار باشد.»
سعید نمکی، سرپرست وزارت بهداشت یکی از مخالفان مهم و شاید تاثیرگذار مصوبه اخیر مجلس است. او می‌گوید: «ممکن است در همه اقشار جامعه، فرار مالیاتی وجود داشته باشد و این مساله فقط محدود به پزشکان نیست. البته پزشکان به‌روزتر از سایر اقشار، مالیات پرداخت می‌کنند و اگر قرار است درباره فرار مالیاتی پروژه‌ای داشته باشیم، باید همه اقشار و حرفه‌ها را در برگیرد و هیچ حرکتی نباید موجب القای این نکته به جامعه شود که پزشکان ما خطاکار هستند و از پرداخت مالیات قانونی فرار می‌کنند.»
همچنین این دو مصوبه، اعتراض پزشکان را به دنبال داشته است. آنها معتقدند حرفه پزشکی با حرفه مربوط به فروشگاه‌ها و مغازه‌ها متفاوت است که مجبور به استفاده از صندوق فروشگاهی شوند.
به گزارش پیوست، علاوه بر این انتقادها برخی از نمایندگان نیز مانند اکبر ترکی معتقدند نمی‌توان توسط کارتخوان مالیات تعیین کرد، چون پزشکان در کنار شغل طبابت، فعالیت‌های دیگر هم انجام می‌دهند و در حساب آنها پول‌های بسیاری در گردش است. ترکی همچنین این سوال را مطرح می‌کند که چگونه می‌توان از تراکنش یک پزشک به درآمد آن پی برد؟
با وجود نامه‌های اعتراضی پزشکان به نمایندگان عضو کمیسیون تلفیق در چند روز گذشته همایون هاشمی، نماینده میاندوآب و عضو کمیسیون بهداشت از موافقت بسیاری از پزشکان با نصب کارتخوان خبر می‌دهد.
او در این مورد به پیوست گفته است: «البته تعدادی از پزشکان هم مخالف هستند چون شرایط مهیا نیست. اگر دولت تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و زیرساخت را مهیا کند، پزشکان آماده همکاری هستند.»
