پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بانک قرن جدید / اولین موبایل بانک اروپایی با بیش از هفت میلیون مشتری N26 است
چطور یک کسبوکار توانست از برخوردهای خنثی از جانب اطرافیان و جدینگرفتن مدل کسبوکارش، به بزرگترین تهدید برای بانکهای سنتی تبدیل شود
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۴۶ / دوران جدیدی در بانکداری در حال شکلگرفتن است و در این دوران جدید دیگر از بروبیاهای بانکی خبری نیست. اکنون جای بانکهای سنتی با بیش از ۱۰۰ سال سابقه را که حسابی جای پایشان را محکم کرده بودند و در شهرها و کشورهای مختلف ساختمانهای بزرگ و شعب متعدد برپا کرده بودند، کسبوکارهای جدیدی گرفتهاند که هیچ اثر فیزیکی از آنها نمیبینیم و صرفاً با در اختیار گرفتن فضای آنلاین در حال ایجاد ساختارشکنیهای بزرگی هستند.
به این کسبوکارهای جدید عنوان «نئوبانک» را دادهاند؛ عنوانی که بهخوبی به همین جدید بودنشان اشاره میکند. N26 جزء شناختهشدهترین نئوبانکهاست و تعداد مشتریان و دفاتری که در نقاط مختلف دنیا دارد، مهر تأییدی است بر موفقیت این مدل کسبوکاری. اگر درباره دنیای نئوبانکها و بهطور خاص N26 کنجکاوید، ما در این گزارش قصد داریم به همین کنجکاوی شما پاسخ دهیم.
از نئوبانکها با جمله توصیفی، «بانکهای آینده» یاد میکنند؛ یک بانک دیجیتالی که شاخصه اصلیاش نداشتن هیچگونه شعب فیزیکی و عملکردی تمام و کمال و صد درصد آنلاین است و برای انجام چنین فعالیتهایی، مجوز بانکداری دارد. نئوبانکها از یک لحاظ درست شبیه بانکهای سنتی هستند. نئوبانکها هم مکانی برای قرار دادن پول هستند و هم مکانی که شما بتوانید از آن وام دریافت کنید و وامتان را به همان مکان بازپرداخت کنید. اما همه این اتفاقات بهصورت آنلاین رخ میدهد. نئوبانکها هیچ پشتیبانی از بانکهای بزرگ و سنتی دریافت نمیکنند و تنها راه ارتباطی با آنها از طریق یک اپلیکیشن موبایلی است.
تفاوت بانک دیجیتالی و نئوبانک
در پی بحران مالی سال ۲۰۰۸، تصمیم بر این شد که شیوه بانکداری تغییر کند و بانکهای جدیدی وارد بازار شدند. نوآوری هم به تغییر چهره صنعت کمک بسیاری کرد و شرایط بهگونهای شد که کسبوکارهای این صنعت ملزم به سازگاری خودشان با شرایط جدید شدند. در این بین استارتآپهای فینتکی برای رقابت با بانکهای چندینساله و سنتی وارد میدان شدند. بانکهای دیجیتال از دل همین استارتآپهای فینتکی برآمدند. این بانکها توانستند با بهکارگیری فناوریهای مالی و انجام خدمات و فرایندها صرفاً به شیوه آنلاین و گاهی هدف قرار دادن افرادی که از جانب بانکهای سنتی و بزرگ، دارای صلاحیت برای دریافت یکسری خدمات بانکی نبودند، جای پای خودشان را در بازار محکم کنند. بانکها هم برای عقبنماندن از جریانهای شکلگرفته، دست به کار شدند و با همکاری همین فینتکها، بانکهای دیجیتال راهاندازی کردند و با استارتآپها وارد مشارکت شدند.
در نتیجه میتوان گفت که پشت یک بانک دیجیتال همیشه یک بانک بزرگ سنتی وجود دارد، اما داستان نئوبانکها کمی متفاوتتر است و تفاوت اصلی سناریوی نئوبانک با یک بانک دیجیتال در همین عدم پشتیبانی توسط یک بانک بزرگ و سنتی و همچنین نداشتن هیچگونه شعبه فیزیکی است. نئوبانک برای ارتباط برقرار کردن با افراد دست روی ابزاری گذاشته که بر اساس گزارشهای استاتیستا، در حال حاضر توسط 3.8 میلیارد نفر در دنیا استفاده میشود و تقریباً نیمی از جمعیت دنیا در حال استفاده از آن هستند؛ یعنی تلفن همراه هوشمند.
سروشکل جدید بانکی
برخی از اولین بازیگران نئوبانک در انگلستان و آلمان راهاندازی شدند که میتوان به مونزو، روولوت، N26 و اتم بانک اشاره کرد. خدمات نئوبانکها با خدمات معمولی بانکهای سنتی تفاوتی ندارد و افتتاح حساب، اپلیکیشنهای موبایلی، کارتهای پرداخت، انتقال وجه، ارائه وام، حسابهای پسانداز و انجام تجزیهوتحلیل برای بهبود رفتارهای پرداختی مشتری جزء خدمات مالی مشابه با بانکهای سنتی است. شاید بتوان مخاطب اصلی نئوبانکها را شیفتگان فناوری، جوانان و افرادی که از سرویسهای بانکی سنتی محروم هستند، در نظر گرفت؛ بهطور کلی کسانی که میخواهند به جای بانکهای سنتی و بوروکراتیک، از جاهایی بهمراتب ارزانتر و سریعتر خدمات مالیشان را دریافت کنند. اگر میخواهید نمونهای از این ساختارشکنیها را از نزدیک مشاهده کنید و با نئوبانکی شناختهشده در کل دنیا آشنا شوید، N26 گزینه مناسبی است.
نئوبانک N26 از همان کسبوکارهایی است که امروزه نقش پررنگ و تأثیرگذاری در صنعت بانکی دارد. بانکی که از سال ۲۰۱۳ شروع به کار کرده و با اینکه به گفته مدیرعاملانش، تا همین پنج، شش سال پیش کسی آن را جدی نمیگرفت و مدل کسبوکاریاش را غیرواقعبینانه میدانستند، اما امروز با بیش از هفت میلیون مشتری و هشت دفتر فعال در نقاط مختلف دنیا، خودش را به اولین نئوبانک دنیا تبدیل کرده است.
طرز فکری که در N26 دنبال میشود، این است که بانک افراد باید دقیقاً به اندازه خودشان متحرک و انعطافپذیر باشد و در همین راستا با ارائه تجربیات بانکداری صد درصد دیجیتال به مشتریان، باعث شده آنها درست به همان شیوهای که میخواهند و مدنظرشان است، زندگی کنند و کارهای بانکیشان را انجام دهند. فناوری همان کلید قدرتی است که N26 میتواند از طریق آن گزینههای انتخابی بهتر و بیشتری به مشتریانش بدهد و با سادهکردن الفبا و فرایندهای مالی، به بانکی ایدهآل برای قرن ۲۱ تبدیل شده است. اپلیکیشن این نئوبانک علاوه بر تلفنهای هوشمند (سیستمعاملهای اندروید و آیاواس) روی دسکتاپ نیز در دسترس است.
«ولنتین استالف» و «ماکسیمیلیان تاینتال» N26 را در سال ۲۰۱۳ و در شهر برلین راهاندازی کردند. در ابتدا نامش Number 26 بود که از تعداد مکعبهای کوچک در مکعب روبیک گرفته شده بود. دلیل انتخابش هم این بود که با وجود پیچیدهبودن مکعب روبیک، اگر فرد توالی حرکات صحیح را بداند، میتواند آن مکعب را بهسرعت و ظرافت حل کند. نئوبانک N26 هم از همین رویکرد استفاده کرده تا نشان دهد با وجود تجربه پیچیده و گاهی ناامیدکننده بانکداری در طول تاریخ، اگر رویکرد مناسب و ترکیبی درست از حرکتها وجود داشته باشد، میتوان بانکداری بهتری ارائه کرد.
آنها در سال ۲۰۱۵ توانستند اولین جذب سرمایه خودشان به مبلغ ۱۰ میلیون یورو را از شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر «والار» دریافت کنند؛ شرکتی که توسط یکی از همبنیانگذاران پیپال تأسیس شده بود. Number 26 ابتدای فعالیتش هیچ مجوز بانکی نداشت و از رابطی که متصل به بکاند وایرکارت بود، استفاده میکرد. در سال ۲۰۱۵ از حسابهای استاندارد رایگان و همچنین دبیتکارتهایش در آلمان و اتریش رونمایی کرد که در واقع اولین محصول این کسبوکار بهشمار میرفت و در سال ۲۰۱۶ بالأخره توانست مجوز بانکداری خودش را از سازمان نظارت مالی فدرال آلمان (BaFin) دریافت کند. همان زمان بود که نامش را از Nember 26 به N26 تغییر داد و همین امر سرآغاز گسترش و بینالمللیشدن فعالیتهایش شد. اواخر سال ۲۰۱۶ هم اعلام کرد که امکان افتتاح حساب جاری در این نئوبانک، در ۱۷ کشور منطقه یورو فعال شده است.
از دیگر اتفاقات بزرگی که برای N26 رخ داد، جذب سرمایه ۱۶۰ میلیون دلاری از هلدینگ چینی تنسنت و شرکت آلمانی آلیانز بود و با یک جذب سرمایه ۳۰۰ میلیون دلاری در سال ۲۰۱۹ توانست ارزش شرکت را به 2.7 میلیارد دلار برساند و عنوان باارزشترین موبایلبانک اروپایی را از چنگ روولوت درآورد. در همان دوران N26 همکاریاش با مسترکارت را شروع کرد و روی تمام خریدهای انجامشده از طریق مسترکارت، 0.1 درصد کشبک داد.
پس از توسعه در اروپا، در سال ۲۰۱۹ این کسبوکار توانست حوزه فعالیتهایش را تا ایالات متحده گسترش دهد و تن و جان بانکهای آمریکایی را نیز بلرزاند. بهدلیل تفاوتهایی که در بازار ایالات متحده درباره شیوههای نظارتی برای ارائهدهندگان سرویسهای مالی وجود دارد، N26 وارد همکاری با اکسوس بانک شد تا بتواند بهعنوان ارائهدهنده سرویس، تحت نظارت سازمان بیمه سپرده فدرال آمریکا، فعالیت کند. همچنین بر خلاف اروپا که کارتهای N26 توسط مسترکارت ارائه میشد، این کسبوکار در آمریکا از ویزاکارت برای ارائه کارت به مشتریانش استفاده کرد.
توسعه و گسترش فعالیتهای این کسبوکار هشتساله آلمانی به این شدت و حدت، شاید بدون همکاری و مشارکت با سایر فعالان صنعت چندان امکانپذیر نبود. آنها برای اینکه بتوانند بهترین محصولات ممکن را به مشتریانشان عرضه کنند، با شرکتهای مختلفی وارد همکاری شدند. ترانسفروایز یکی از همین شرکتهاست که N26 برای ارسال بینالمللی پول از آنها کمک میگیرد. همچنین برای حوزه سرمایهگذاری با وامو، در بحث اعتبار مصرفکنندگان با اومانی، در خصوص پسانداز با شرکت ریزین و برای سرویسهای بیمهای با کلارک همکاری میکند.
البته اوضاع همیشه هم برای N26 گل و بلبل نبوده و چالشها و سختیها جزء لاینفک کسبوکارهاست. مدیران N26 در مصاحبهای درباره چالشهای صنعت که بر کسبوکار آنها هم تأثیرگذار بوده، اینطور توضیح داده بودند: «ما با یک مجوز اروپایی مشغول به کار هستیم؛ مجوز بانکی که توسط رگولاتور آلمانی Bafin و بانک مرکزی اروپا به ما اعطا شده، اما همانطور که مشخص است، هیچ دستهبندی برای بانکداری پان اروپایی وجود ندارد که در مواردی مانند موضوع انطباق، این کمبود خودش را بهخوبی نشان میدهد.»
از طرف دیگر مشخصه اصلی چنین کسبوکارهایی چابکی آنهاست که باید بتوانند این قابلیتشان را همیشه حفظ کنند. حفظ قدرت نوآوری را میتوان از عوامل موفقیت شرکتهای بزرگ دانست که هیچ ارتباطی هم با تعداد نیروها و کارمندان آن شرکت ندارد. از دیگر مواردی که از نگاه مدیران عامل N26 جزء چالشهای کسبوکاری بهشمار میرود، استخدام استعدادهای فنی در یک فضای کاملاً رقابتی است که صرفاً شامل حال نقشهای فنی نمیشود و حتی در دیگر حوزهها مانند بازاریابی هم این موضوع بسیار پررنگ است. به عقیده آنها آموزش در این بخش هنوز متمرکز بر فضای آفلاین است و اگر کشورهای اروپایی میخواهند همچنان در فضای رقابتی باقی بمانند، باید آموزش و پرورششان را ارتقا بخشند تا به توسعه دیجیتالسازی کمک کند.
محصولات N26
Maestro card
این نئوبانک برای همه مشتریانش یک حساب جاری رایگان و دبیتکارت مسترکارت در نظر گرفته و در برخی بازارها، Maestro card به مشتریانش ارائه میدهد. این کارت مجهز به انافسی است که امکان پرداخت بدون پول نقد را در بیش از ۶۵۰ هزار مکان در کشورهای آلمان، اتریش و هلند فراهم کرده است. علاوه بر این مشتریان میتوانند به وسیله N26 از سرویسهای اضافهبرداشت و سرمایهگذاری نیز بهرهمند شوند. محصولات و سرویسهای N26 در ۲۲ کشور اروپایی و همچنین در ایالات متحده ارائه میشود و در کشورهایی مانند اتریش، آلمان و هلند مشتریان میتوانند درخواست Maestro card داشته باشند. بعد از ماجرای برگزیت و جدا شدن بریتانیا از اتحادیه اروپا، N26 کسبوکارش را در بریتانیا تعطیل کرد و تمام حسابهای بانکی افراد بسته شد؛ چراکه به گفته مدیرعامل N26، این شرکت با توجه به اینکه مجوز بانکداری اروپایی دارد، نمیتواند در جایی که از اتحادیه اروپا خارج شده، به فعالیتش ادامه دهد.
پرداخت موبایلی
مشتریان N26 میتوانند از تلفنهای همراهشان برای انجام پرداختهای درونفروشگاهی استفاده کنند. این کسبوکار از گوگلپی در فرانسه، بلژیک، آلمان، ایرلند، ایتالیا، اسلوونی و اسپانیا و همچنین از اپلپی در اتریش، بلژیک، آلمان، هلند، یونان، فنلاند، فرانسه، ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، اسلوونی و اسپانیا پشتیبانی میکند. هر کشور دیگری که هم امکان پرداخت با گوگلپی و اپلپی در آن فراهم شود، به بازار سرویسهای N26 اضافه میشود.
نقلوانتقال موبایلی
اپلیکیشن N26 این قابلیت را دارد که با اسکن لیست مخاطبان کاربران، بتواند دیگر دارندگان حساب در N26 را شناسایی کند. در نتیجه کاربران این اپلیکیشن میتوانند با استفاده از سرویسی به نام «مانیبیم» (Moneybeam) بدون وارد کردن شماره IBAN خود، برای مخاطبانی که در N26 حساب دارند، بهصورت آنی پول ارسال کنند.
دریافت وام
از دیگر قابلیتهای اپلیکیشن موبایلی N26، امکان درخواست و دریافت وام است. شما میتوانید با انجام چند کار ساده و بدون نیاز به هیچگونه کاغذبازیهای اضافه، که یکی از اهداف نئوبانکها است، درخواست وام هزار تا ۵۰ هزار یورویی داشته باشید. درباره نرخ بهره بازپرداخت وام هم باید گفت که محاسبه این نرخ بر اساس میزان وام درخواستی شما، مدتزمان بازپرداخت و نرخ اعتبار شماست. با توجه به این عوامل، نرخ بهره وام در N26 از 1.99 درصد شروع میشود و ممکن است تا سقف ۱۹ درصد هم برسد. البته این را هم بگوییم که این نئوبانک برای ارائه وام به مشتریانش با شرکتهای auxmoney و younited credit همکاری میکند.
بیمه
بهتازگی این کسبوکار با همکاری استارتآپ آلمانی به نام «سیمپلشورنس» برنامههای بیمهاش را هم راهاندازی کرد. با اینکه در حال حاضر این برنامه مختص کشور آلمان است، اما قرار است به دیگر کشورها هم توسعه پیدا کند. مزیت این سرویس جدید این است که کاربران میتوانند برای حوادثی مانند آبخوردگی تلفن همراه یا دزدیدهشدنش، پوشش بیمهای خریداری کنند. هزینه خرید این پوششها، از شش یورو در ماه شروع میشود و با توجه به ارزش تلفن همراهی که کاربر دارد، میتواند قیمتهای متفاوتی داشته باشد.
کارمزدها در N26
این نئوبانک یک حساب اصلی برای مشتریانش در نظر گرفته که هیچگونه کارمزد ماهیانه و هیچ کارمزدی برای انجام تراکنشهای اصلی بانکی ندارد. در منطقه یورو (بهجز اتریش و ایتالیا)، برداشت از دستگاه خودپرداز محدود به پنج بار در ماه برای دارندگان حساب اولیه و سه بار در ماه برای دیگر مشتریان است و هرگونه اضافهبرداشت هم شامل دو یورو کارمزد میشود. همچنین برداشت پول از خودپردازها در قالب ارزهای خارجی شامل 1.70 درصد کارمزد برای دارندگان حساب اصلی و بدون هیچ کارمزدی برای دارندگان حساب You و Metal است. از آنجایی که N26 هیچ کارمزدی برای انجام تراکنشهای خارجی در خارج از کشور از کاربرش دریافت نمیکند، به همین خاطر یکی از بهترین گزینهها برای مسافران به حساب میآید.
شیوه کسب درآمد در N26
هرچند N26 بزرگترین تهدید برای بانکهای سنتی بهشمار میرود، اما وجه اشتراکی هم با این بانکها دارد و آن، شیوه کسب درآمدش است که درست مانند بانکهای سنتی است و در ادامه آنها را معرفی میکنیم.
اشتراک
شاید بتوان گفت منبع اصلی درآمد برای این کسبوکار، برنامههای مختلف اشتراک است که هم به مصرفکنندگان خصوصی و هم صاحبان کسبوکار ارائه میکند. برای مثال برنامههایی مانند You و Metal بهترتیب و بهطور ماهیانه هزینههای 9.90 و 16.90 یورویی دارد. البته ممکن است چنین برنامههایی برای کسبوکارها هزینههای متفاوتی داشته باشد.
کارمزد مبادله
برای هر تراکنش موفقی که با کارتهای N26 انجام میشود، این کسبوکار درصدی را بهعنوان کارمزد دریافت میکند. کارمزد دریافتشده باید مطابق با کارمزدهای مسترکارت باشد که معمولاً چیزی حدود دو درصد خواهد بود.
اضافه برداشت
مشتریان میتوانند تا سقف ۱۰ هزار یورو اضافهبرداشت داشته باشند. نرخ بهرهای برای استفاده از این سرویس در نظر گرفته شده که معادل 8.9 درصد است. برای استفاده از سرویس اضافهبرداشت تنها کاری که مشتری باید انجام دهد، این است که گزینه «overdraft» را در اپلیکیشن N26 خودش فعال کند.
دریافت بهره
مانند دیگر بانکها، N26 نیز از پولهای موجود در حساب کاربرانش برای ارائه وام به دیگر مؤسسات استفاده میکند و سپس از آن مؤسسات در قبال پول ارائهشده، بهره دریافت میکند که به آن حاشیه سود خالص نیز گفته میشود.