پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با شبکه ققنوس / سامانه ساعت؛ بستری مبتنی بر بلاکچین برای انتقال عضویت در شرکتهای تعاونی
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اخیراً با پیادهسازی سامانهای تحت عنوان سامانه انتقال عضویت در شرکتهای تعاونی که به اختصار «ساعت» نامیده میشود تصمیم دارد امکان توکینزه کردن سهام شرکتهای تعاونی را فراهم کند. مجری پیادهسازی این سامانه شبکه ققنوس بهعنوان یک پلتفرم کاربردیسازی فناوری دفترکل توزیعشده است که با استفاده از فناوری بلاکچین امکان توکنیزه کردن سهام شرکتهای تعاونی را در این سامانه فراهم میکند. مدیرعامل ققنوس در گفتوگو با «راه پرداخت» معتقد است که این سامانه علاوه بر تأثیرات بسزایی که بر امنیت اطلاعات خواهد داشت با ایجاد امکان تجمیع و گزارشگیری موضوع نظارت را نیز تسهیل میکند. او معتقد است ظرفیتهای قانونی بسیار خوبی در بخش تعاون وجود دارد که با استفاده از این سامانه میتوان در راستای به جریان افتادن داراییهای خرد و سرمایههای راکد در بخش تعاون از آنها استفاده کرد. علاوه بر این مدیرعامل ققنوس معتقد است با توجه به شناور شدن قیمت براساس عرضه و تقاضای بازار در سامانه ساعت، این سامانه میتواند بعد اخذ مجوزهای لازم و هماهنگی با سازمان بورس کشور به زیرساختی برای بورس تعاون کشور تبدیل شود.
به گفته سعید احمدی پویا، مدیرعامل پلتفرم ققنوس، تعاون یکی از سه بخش اصلی اقتصاد ایران است و اصل ۴۴ قانون اساسی هم تأکید زیادی بر توسعه و توانمندسازی این بخش دارد. علاوه بر این در قوانین حوزه تعاون نیز ظرفیتهای بسیار خوبی وجود دارد که تا به حال از آنها استفاده نشده است.
تسهیل نظارت در بخش تعاون
او در گفتوگو با راه پرداخت در خصوص چرایی ایجاد سامانه ساعت توضیح داد: «یکی از دغدغههای اصلی شرکتهای تعاونی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم این است که بازار منسجمی برای تبادل سهام شرکتهای تعاونی وجود ندارد و سهام این شرکتها نقدشوندگی پایینی دارد. از طرف دیگر عضویت شرکتهای تعاونی گاهی حتی در بنگاههای معاملات ملکی عملاً به صورت غیرقانونی جابهجا میشود و بسیاری از اتفاقات در چهارچوب مقررات جاری نیست و رگولاتور حوزه مربوطه که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است ابزار نظارتی لازم را برای رسیدگی و نظارت کامل بر این موارد در دست نداشته و همواره دچار چالشهای بسیاری برای پیشگیری از تخلفات بوده است.»
استفاده از ظرفیتهای قانونی بخش تعاون
او با بیان اینکه قانون تعاون نیز دارای ظرفیتهای خوبی است، ادامه داد: «یک تعاونی میتواند سهامدار غیرعضو داشته باشد، انتقال فرد به فرد سهام در تعاونیها ممکن است و تعاونیها میتوانند سرمایههای خارجی را جذب کنند، اما زیرساخت منسجم، مطمئن، امن و خدشهناپذیر برای استفاده از این ظرفیتها وجود ندارد؛ مخصوصا اینکه در قانون تعاون انتقال فرد به فرد سهام امکانپذیر است و این امکان در زیرساخت فعلی بورس کشور وجود ندارد.»
احمدی پویا ادامه داد: «به همین دلیل طراحی یک سامانه برای انتقال عضویت در شرکتهای تعاونی با همفکری وزارت تعاون و یکپارچهسازی آن با پایگاه داده این وزارتخانه مطرح شد.»
مدیرعامل ققنوس در خصوص شیوه استفاده از این سامانه نیز توضیح داد: «مدیران عامل شرکتهای تعاونی درخواست توکنسازی سهام شرکت خود را ثبت میکنند و در گام بعد اگر هیئتمدیره تأیید کرد وزارت تعاون به تعداد سهام شرکتهای مذکور توکن با نام شرکت در بستر شبکه ققنوس ایجاد میکند.»
او ادامه داد: «در گام بعدی سهامداران شرکتهایی که سهمشان توکنایز شده میتوانند از طریق کیف توکن ققنوس به همه اپلیکیشنهایی که کیف توکن دارند سهام را به صورت فرد به فرد به سایر اعضای تعاونی منتقل کنند. در گام بعدی نیز این را به سامانه مبادلات غیرمتمرکز ققنوس متصل میکنیم.»
زیرساختی برای بورس تعاون کشور
طبق توضیحات احمدی پویا سه فاز برای این سامانه در نظر گرفته شده است. فاز اول این است که انتقال سهام با قیمت اسمی میان اعضای تعاونی یا به عبارتی انتقال عضویت صورت گیرد. فاز دوم امکان انتقال سهام میان سهامداران عضو و غیرعضو به قیمت اسمی است و فاز سوم نیز شناور شدن قیمت براساس عرضه و تقاضای بازار است که عملاً این سامانه را به بستری تبدیل میکند که بعد اخذ مجوزهای لازم و هماهنگی با سازمان بورس کشور میتواند به زیرساختی برای بورس تعاون کشور تبدیل شود؛ یعنی دقیقاً چیزی که در برنامه توسعه هفتم پیشبینی شده است.
مدیرعامل ققنوس ضمن بیان اینکه سامانه ساعت درواقع یک راه آسانتر است، درخصوص مزایای استفاده از این سامانه توضیح داد: «در حال حاضر سهام باید به صورت دستی ثبت شود و این موضوع، نظارت را سخت میکند، اما سامانه ساعت علاوه بر تسهیل ثبت اطلاعات، قابلیت تجمیع و گزارشگیری را برای آنها فراهم میکند و بنابراین نظارت هم آسانتر خواهد شد. طبیعتاً وزارت تعاون هم مشوقهایی را برای تعاونی هایی که از این بستر استفاده کنند در نظر گرفته است.»
امنیت مطلوب و خدشهناپذیری اطلاعات
او ادامه داد: «اولین مسئلهای که در حوزه بلاکچین مطرح میشود غیرمتمرکز بودن است. با ایجاد تمرکز در هر سامانهای نقطه شکست (SPOF) شکل میگیرد و همه آنچه باید انجام شود در یک نقطه متمرکز میشود و همین مسئله باعث ایجاد تهدیداتی در حوزه امنیت و خدشهناپذیری سیستم میشود. اما زمانی که سیستم یا سامانه مبتنی بر زنجیره بلوکی است سامانه به نوعی غیرمتمرکز خواهد شد، دیتا در دفتر کل توزیع شده ثبت میشود و در این صورت خدشهناپذیر است و امنیت به شکل مطلوبی تأمین میشود.»
احمدی پویا تأکید کرد که مهمترین موضوع خدشهناپذیری است که زیرساخت بلاکچین برای سامانههای حساس فراهم میکند.
افزایش دسترسی سرمایهگذاران خرد
مدیرعامل ققنوس در ادامه توضیح مزایای سامانه ساعت ضمن تأکید بر اینکه بیشتر بازارهایی که سرمایهگذاری در آنها امکانپذیر است دور از دسترس سرمایهگذاران خرد است، عنوان کرد: «زمانی که عرضه در قالب توکن صورت میپذیرد افراد برای مدیریت ثروت خرد راهکارهای مختلفی خواهند داشت و با وجود این تنوع، علاقهمندان میتوانند ثروت خرد خود را از طریق توکنهای دارایی و توکنهایی که پشتوانه سهام دارند مدیریت کنند.»
تأمین مالی بخش تعاون
به گفته احمدی پویا، شرکتهای تعاونی نیز میتوانند از جذب سهامدار غیرعضو برای تأمین مالی بخش تعاون استفاده کنند. او در این خصوص توضیح داد: «ماده ۱۰ قانون اصلاح برنامه چهارم توسعه بر اجراییشدن سیاستهای کلی اصل ۴۴ تأکید کرده و بیان میکند که شرکتهای تعاونی مجاز هستند تا سقف ۴۹ درصد سهام خود را با امکان رأی حداکثر تا ۳۵ درصد کل آرا و تصدی کرسیهای هیئتمدیره به شرط عدم نقض حاکمیت اعضا و رعایت سقف معین به سهامدار غیرعضو اختصاص دهند؛ بنابراین شرکتهای تعاونی نیز میتوانند از این ظرفیت قانونی بهعنوان یک روش نوین تأمین مالی استفاده کنند.»
استفاده از ظرفیت سرمایهگذاران خارجی
طبق توضیحات احمدی پویا براساس بخشنامه جدید وزارت تعاون، سپردهگذاران و سرمایهگذاران خارجی میتوانند تحت عنوان سهامدار غیرعضو سهام خریداری کنند. بنابراین میتوان در بخش تعاون از سرمایههای خارجی استفاده کرد و سهام شرکتهای تعاونی را در اختیار علاقهمندان قرار داد. او تأکید کرد: «اینها ظرفیتهایی است که در بخش تعاون مغفول مانده و میتوان به خوبی از آنها استفاده کرد.»
مدیرعامل ققنوس ادامه داد: «با استفاده از امکاناتی که در بازار غیرمتمرکز بکری که در بستر ققنوس وجود دارد کاربران میتوانند توکنهای سهام تعاونی خود را با توکنهای دارایی مبادله کنند و عملاً بازار غیرمتمرکزی برای مدیریت ثروت افراد شکل بگیرد و این امکان جذابی است در راستای اینکه پولهای خرد مردم در چرخه اقتصاد به جریان بیفتد و سرمایههای راکد مولد شوند.»