پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مدیر سابق فناوری اطلاعات سازمان بورس در دومین سمینار رگتک اعلام کرد / رگتک در ایران اکوسیستم ندارد
مدیر سابق فناوری اطلاعات سازمان بورس با بیان اینکه در ایران اکوسیستم رگتک نداریم، به مقایسه کاربردهای رگتک در ایران و دنیا پرداخت و در این خصوص گفت: «بیشترین کاربرد رگتک در دنیا در زمینه انطباق است؛ اما در ایران بیشترین کاربرد رگتک در راستای پایش تراکنش است.»
دومین سمینار رگتگ ایران توسط «کارخانه رسانه نوآوری راهکار» با پنلها و سخنرانیهایی از نمایندگان بخش خصوصی و دولتی برگزار شد. شرکت ملی انفورماتیک، آکادمی ایرانسل، شرکت یوآیدی، سازمان نظام صنفی رایانهای کشور، شرکت نبض افزار رایان اندیش، مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و شرکت توسعه نوین همراه کیش حامیان برگزاری دومین سمینار رگ تک ایران هستند.
حمید حسنآبادی، مدیر سابق فناوری اطلاعات سازمان بورس در دومین سمینار رگتک ایران به بیان کاربردهای رگتک در ایران و دنیا و ابعاد مختلف اکوسیستم رگتک پرداخت و در ابتدا تعریفی از رگتک ارائه و بیان کرد: «تاکنون تعریف دقیقی از رگتک ارائه نشده اما نهاد ناظر مالی انگلستان در سال 2016 یک تعریف از رگتک ارائه کرده است. طبق این تعریف، رگتک زیرمجموعهای از فناوریهای مالی است که تمرکز آن روی فناوریهایی است که نیازمندیهای تنظیمگری را به شیوهای مؤثرتر و کارآمدتر از توانمندیهای موجود تسهیل میکند.»
او در ادامه با بیان اینکه هر صنعت و حوزهای که رگولاتور دارد رگتک نیز در آن حوزه کاربرد دارد و میتوان از فناوریها در آن حوزه استفاده کرد، گفت: «اولین کارکرد رگتک در حوزه فناوریهای مالی شناسایی شده و بیشترین کاربرد را هم در این حوزه دارد. رگتک نسلهای مختلفی دارد. از دهه 1990 اولین استفاده نهادهای مالی از فناوری بهعنوان نسل اول شناخته شدند و در ادامه، مباحث تطبیق در سال 2010 مطرح شد و این دوره را بهعنوان نسل دوم رگتک میشناسند.»
مدیر سابق فناوری اطلاعات سازمان بورس ادامه داد: «در حال حاضر، نسل سه رگتک مبتنی بر تغییر پارادایم از kyc به kyb است و بر شناخت مشتری و داده مبتنی است که برخی از کشورهای توسعهیافته در این مرحله قرار دارند.»
پنج کاربرد عمده رگتک
حسنآبادی در بخش دیگری از صحبتهای خود به کاربردهای رگتک پرداخت و در این زمینه بیان کرد: «مدیریت انطباق، مدیریت ریسک، گزارشدهی تنظیمگری، پایش تراکنش و احراز هویت ازجمله کاربردهای رگتک است. در حوزه انطباق، بحث تطبیق مؤسسات و سازمانها با قوانین تدوینشده از سمت رگولاتور مطرح است. مدیریت ریسک نیز به انواع و اقسام ابزارها در حوزه شناسایی و پایش ریسکها و مدیریت آنها مربوط میشود.»
او در ادامه به بررسی کاربردهای رگتک در دنیا پرداخت و بیشترین کاربرد رگتک در دنیا را با سهم 41درصدی در حوزه انطباق اعلام و در این زمینه اظهار کرد: «احراز هویت، گزارشدهی تنظیمگری، مدیریت ریسک و پایش تراکنش به ترتیب هر یک با سهم 19، 17، 15 و هشتدرصدی بیشترین کاربرد رگتک در دنیا را دارند.»
مدیر سابق فناوری اطلاعات سازمان بورس ادامه داد: «بررسی کاربردهای رگتک در ایران نشان میدهد که پایش تراکنش و احراز هویت در ایران بیشترین کاربرد را در حوزه رگتک دارند. همچنین، کمترین استفاده از رگتک در ایران در زمینه انطباق است. رگتگ پدیده جدیدی است، اما مفهوم جدیدی نیست؛ زیرا پیش از این در دهه 80 سامانههایی ایجاد شده که میتوان به آنها برچسب رگتک زد.»
حسنآبادی در بخش دیگری از صحبتهای خود به توصیف اکوسیستم رگتک در ایران پرداخت و در این خصوص بیان کرد: «چهار حوزه اصلی را میتوان برای حوزه رگتک شامل استعداد، سرمایه، تقاضا و رویه در نظر گرفت. رگولاتورهای اصلی در حوزه رگتک کشور شامل بانک مرکزی، بیمه مرکزی و سازمان بورس هستند. مسیر رشد رگتک در کشور اینگونه است که از سال 1380 که شبکه شتاب در کشور شکل گرفت، اولین سامانهای که برای رصد و پایش تبادلات شکل گرفت را میتوان نقطه تولد رگتک در کشور دانست. در دهه 90 نیز انواع و اقسام سامانههای نظارتی در سازمان بورس و بانک مرکزی شکل گرفت.»
امضای دیجیتال و OPEN API؛ مصادیق رگتک
او در ادامه امضای دیجیتال و OPEN API را از دیگر مصادیق رگتک دانست و با بیان اینکه از فناوری بلاکچین هیچ استفادهای در رگتک نمیشود، درباره پژوهشهای انجامشده در حوزه رگتک گفت: «13 کار پژوهشی با موضوع رگتک انجام شده است. گزارش مجلس در حوزه رگتک و فناوریهای نظارتی تازهترین کاری است که در این زمینه انجام شده است. بررسی برگزاری رویدادها در حوزه رگتک نیز نشان میدهد که در سال 1399 «راه پرداخت» با صندوق نوآوری و شکوفایی یک رویداد در این زمینه برگزار کردند تا اینکه در سال 1400 فینووا رویداد دیگری برگزار کرد.»
مدیر سابق فناوری اطلاعات سازمان بورس ادامه داد: «راه پرداخت، شنبه، پیوست و عصر تراکنش ازجمله رسانههایی هستند که در حوزه رگتک بیشترین مطالب را تولید کردهاند. در حوزه احراز هویت شرکتهای پارت و یوآیدی در زمینه سامانههای مرتبط با احراز هویت، بخصوص در سامانه سجام فعالیت کردهاند. در حوزه پایش تراکنش و کشف تقلب نیز شرکتهای مختلفی در این حوزه فعالیت کردهاند. توسن، نبضافزار، آدانیک و داتین از جمله این شرکتها هستند. مدیریت فناوری و خدمات انفورماتیک نیز از جمله شرکتهای دولتی هستند که در حوزه رگتک و پایش تراکنش فعالیت دارند.»
ملزومات ایجاد اکوسیستم رگتک در کشور
حسنآبادی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اعلام اینکه در کشور اکوسیستم رگتک وجود ندارد در این باره توضیح داد: «در ایران اکوسیستم رگتک نداریم و فقط چند بازیگر در کنار هم در حوزه رگتک بهصورت جزیرهای سرویس و خدمات ارائه میدهند. اکوسیستم زمانی ایجاد میشود که مفهوم کلیدی همچون همآفرینی ارزش رخ بدهد که در حال حاضر خبری از همآفرینی ارزش در حوزه رگتک نیست. راهکار لازم برای تحقق همآفرینی ارزش در حوزه رگتک در ابتدا اکوسیستمسازی است. سپس، باید زیرساختهای دیجیتال مالی فراهم شود. در قدم بعدی باید قواعد و قوانین قابل درک برای ماشین یا رایانه تعریف شود که این قوانین قابلیت اجرا داشته باشند.»
او با بیان اینکه سرمایهگذاری مناسبی در حوزه رگتک در ایران صورت نگرفته است، در این زمینه گفت: «برای پیادهسازی اکوسیستم رگتک باید ابتدا ذینفعان را بشناسیم و بدانیم که هر کدام از آنها چه نیازها و توانمندیهایی در حوزه رگتک دارند و در جهت آن برنامهریزی و هدفگذاری صورت بگیرد. در شرکت ملی انفورماتیک برنامه راهبردی در حوزه رگتک در سال 1402 تعریف شده که هدف آن پیادهسازی نظام فناوری تنظیمگری در نظام بانکی کشور است و در اوایل مسیر قرار دارد.»