پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گزارش اقتصادی سال ۱۴۰۱ شاپرک منتشر شد / کاهش تصاعدی ارزش حقیقی تراکنشها از سال ۹۹
گزارش اقتصادی سالانه شاپرک از عملکرد شبکه پرداخت در سال ۱۴۰۱ منتشر شد. این گزارش نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۱، کل تراکنشهای شاپرکی در شبکه پرداخت ۴۴ میلیارد و ۶۵۶ میلیون تراکنش به ارزش نزدیک به ۹ هزار و ۲۶۵ میلیارد تومان بوده است. تعداد تراکنشهای شاپرک در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد حدود ۱۵ درصد داشته است. ارزش تراکنشها نیز در سال ۱۴۰۱ نسبت به دوره مشابه رشدی ۳۰ درصدی داشته است.
رشد ۳۰ درصدی ارزش تراکنشها در سال ۱۴۰۱ نسبت به ۱۴۰۰ بدون در نظر گرفتن تأثیر افزایش تورم و در نتیجه افزایش نرخ‌هاست. با در نظر گرفتن این موارد ارزش تراکنشها در سال ۱۴۰۱ با وجود افزایش ۱۵ درصدی تعداد تراکنشها حدود ۱۱ درصد کاهش یافته است. ارزش حقیقی تراکنشهای شاپرک در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ نیز حدود ۵ درصد کاهش یافته بود.
همچنین در پایان اسفندماه ۱۴۰۱ بیش از ۱۰.۷ میلیون ابزار پذیرش در سراسر کشور توزیع شده است که از این تعداد ۹۱.۴۶ درصد ابزار کارتخوان فروشگاهی، ۷.۳۸ درصد ابزار پذیرش اینترنتی و ۱.۱۵ درصد نیز ابزار پذیرش موبایلی است.
بر اساس این گزارش تغییر سهم ابزار کارتخوان فروشگاهی، اینترنتی و موبایلی از کل ابزارها در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ به ترتیب برابر ۱.۹۵، ۰.۷۸ و ۲.۸۱- درصدی بوده است که در این میان کارتخوان فروشگاهی بیشتر رشد را به خود اختصاص داده است.
در مجموع تعداد ابزار پذیرش در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش ۴.۷۴ درصدی داشته است.
کارتخوان همچنان در صدر جدول ابزار شبكه پرداخت
مقایسه عملکرد هر ابزار پذیرش نشان می‌دهد در مجموع ۹۲.۳۵ درصد مجموع تراکنشهای سال ۱۴۰۱ در اختیار ابزار کارتخوان فروشگاهی است. این سهم در قیاس با سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۱.۸۴ درصد افزایش را تجربه کرده است و این در حالی است که عواملی از جمله وجود محدودیت انجام تراکنش بر روی ابزار پذیرش موبایلی، همچنین تعداد ابزار، فراگیر بودن، عدم نیاز به تجهیزات مکمل دیگر نظیر کامپیوتر یا گوشی موبایل از جمله عوامل تأثیرگذار بر تعداد تراکنشهای ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی است. به علاوه سهم ابزار پذیرش اینترنتی و موبایلی نسبت به زمان مشابه در سال ۱۴۰۰ نیز به ترتیب ۱.۲۲ و ۰.۶۲ درصد کاهش یافته‌اند.
سهم ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی با وجود افزایش ۱.۸۴ درصدی تعداد نسبت به سال ۱۴۰۰ در سال ۱۴۰۱ حدود ۸۵.۶۳ درصد بوده که نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۱.۶۲ درصد کاهش یافته است.
سهم ابزار پذیرش اینترنتی در مبلغ تراکنشها در سال ۱۴۰۱ با وجود کاهش ۱.۲۲ در تعداد نسبت به سال ۱۴۰۰، حدود ۱.۶۳ درصد رشد را نسبت به سال ۱۴۰۰ تجربه کرده است.
سهم ابزار پذیرش موبایلی در مبلغ تراکنشها نیز در سال ۱۴۰۱ نسبت به ۱۴۰۰ حدود ۰.۰۱ درصد کاهش یافته است.
ابزار پذیرش اینترنتی بیشترین متوسط مبلغ تراکنشی را در بین ابزارهای پذیرش شاپرک داراست. بر اساس گزارش شاپرک متوسط مبلغ تراکنش این ابزار در سال ۱۴۰۱ افزایش ۵۹.۷۴ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ دارد. از طرفی متوسط مبلغ تراکنشی ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی در سال ۱۴۰۱ افزایش ۸.۸۱ درصدی تجربه کرده است.
خرید کالا و خدمات، پرتراکنش‌ترین سرویس شاپرک
بررسی عملکرد شاپرک بر اساس نوع خدمت نیز نشان می‌دهد سرویس خرید کالا و خدمات بر روی ابزار شاپرکی با افزایش ۱.۲۴ درصدی تعداد نسبت سال ۱۴۰۰ دارای بیشترین سهم از کل تعداد تراکنشهای سال ۱۴۰۱ بوده و به سهم ۸۹.۲۵ رسیده است.
این در حالی است که سهم مبلغی سرویس خرید کالا و خدمات در سال ۱۴۰۱ با رشد ۰.۰۸ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ به ۹۸.۵۹ درصد رسیده است.
سهم سرویس پرداخت قبض و خرید شارژ نیز هم از تعداد تراکنشها و هم از مبلغ تراکنشها در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ به ترتیب با کاهش‌های ۱.۱۲ و ۰.۰۸ درصدی همراه بوده است.
عملکرد سالانه شرکت‌های PSP
نتایج شاخص سهم از بازار شرکت‌های PSP حاکی از آن است که در سال ۱۴۰۱ در بازار مبلغی همچنان شرکت «به پرداخت ملت» با سهم ۱۹.۸۱ درصدی بیشترین سهم مبلغی را به خود اختصاص داده است. در پله دوم، شرکت پرداخت الکترونیک سامان با سهم ۱۷.۰۴ درصدی از مبلغ تراکنشها دارای بیشترین سهم بازار است. پرداخت الکترونیک سداد و پرداخت الکترونیک پاسارگاد با سهم بازار ۱۱.۹ و ۱۱.۵۷ درصدی در جایگاه سوم و چهارم سهم بازار شرکت‌های پی‌اس‌پی از لحاظ مبلغ تراکنش قرار دارند. اختلاف سهم بازار مبلغی دو شرکت نخست بازار، به ترتیب ۲.۷۸ درصد است.
در بررسی سهم بازار تراکنشهای هر یک از ابزار پذیرش در سال ۱۴۰۱ بیشترین سهم مبلغی تراکنشهای هر سه ابزار پذیرش به شرکت «به پرداخت ملت» تعلق داشته است.
بیشترین اختالف بین سهم مبلغی تراکنش ها در دو سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در ابزار پذیرش اینترنتی با رقمی برابر
با ۱۴.۱۲ درصد کاهش به شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» تعلق داشته است. این شاخص در بازار مبلغی
تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی با نمایش ۲.۷۶ درصد افزایش، در اختیار شرکت «پرداخت الکترونیک
پاسارگاد» است.
در بررسی سهم بازار تراکنشهای هر یک از سرویس‌های شبکه پرداخت کارتی در سال ۱۴۰۱ بیشترین سهم مبلغی تراکنشهای خرید به شرکت «به پرداخت ملت» تعلق داشته است.
در این سال شرکت «فن آوا کارت» بالاترین سهم مبلغی را از تراکنشهای پرداخت قبض و خرید شارژ کسب کرده است.
بیشترین اختلاف بین سهم مبلغی تراکنشهای خرید در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ در شرکت «پرداخت
الکترونیک پاسارگاد» گزارش شده است. سهم تراکنشهای مذکور در این شرکت با ۲.۵۳ درصد افزایش روبه‌رو
شده است. اختالف سهم ریالی در تراکنشهای پرداخت قبض و خرید شارژ با ۱۹.۵ درصد کاهش به
شرکت «تجارت الکترونیک پارسیان» تعلق دارد.
به طور کلی تغییر صاحبان بازار تراکنشها در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال گذشته در بازار تعدادی دو ابزار پذیرش موبایلی و ابزار پذیرش اینترنتی و نیز سرویس پرداخت قبض و خرید شارژ اتفاق افتاده است.
در سال ۱۴۰۱ شرکت «تجارت الکترونیک پارسیان» جایگاه نخست در بهترین عملکرد از منظر نسبت خطای پذیرندگی به مجموع تراکنشها را به دست آورده است. بالاترین رقم شاخص مذکور در سال موردمطالعه متعلق به شرکت «فن آوا کارت» است. در مقابل شرکت «فن آوا کارت» بیشترین افزایش درصدی را نسبت به سایر شرکت‌ها در این شاخص تجربه کرده است.
عملکرد شرکت «الکترونیک کارت دماوند» با ۱.۳۱۰ درصد ریزش در انتهای دوره، بسیار مثبت ارزیابی شده است. در مقابل شرکت “فن آوا کارت” با نشان دادن رقم ۰.۱۸۰ درصد، بیشترین افزایش درصدی را نسبت
به سایر شرکت‌ها در این شاخص تجربه کرده است.
در شاخص متوسط سهم بازار هریک از شرکت‌های PSP از تعداد ابزار پذیرش فعال در سال ۱۴۰۱ شرکت «پرداخت الکترونیک پاسارگاد» در کارتخوان فروشگاهی و ابزار پذیرش اینترنتی بالاترین سهم را در بین سایر شرکت‌ها به خود اختصاص داده است. شرکت «تجارت الکترونیک پارسیان» و شرکت «به پرداخت ملت» به ترتیب در دو ابزار پذیرش اینترنتی و موبایلی بیشترین سهم بازار را پوشش می‌دهند.
در حوزه ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی تراکنش‌دار شرکت «پرداخت الکترونیک پاسارگاد» بیشترین تعداد را در سال ۱۴۰۱ به خود اختصاص داده است. شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» به بالاترین رتبه در ابزار پذیرش اینترنتی تراکنش دار دست یافته است. شرکت «به پرداخت ملت» نیز به‌گونه‌ای عمل نموده که بالاترین سهم ابزار پذیرش موبایلی تراکنش دار را کسب کرده است.
نتایج محاسبه شاخص متوسط اثربخشی مبلغی کارتخوان فروشگاهی فعال سیستمی در ابعاد کشوری نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۱ شرکت‌های «به‌پرداخت ملت»، «پرداخت الکترونیک سداد»، «آسان پرداخت پرشین»، «پرداخت الکترونیک سامان» و «پرداخت الکترونیک سپهر» شاخص اثربخشی مبلغی بالاتر از یک داشته‌اند.
این شرکت‌ها در شاخص اثربخشی کارتخوان فروشگاهی تراکنش دار نیز عددی بالاتر از یک داشته‌اند، که به این معناست که جذب تراکنشهای این شرکت‌ها بر روی کارت‌خوان‌های تراکنش دار بیشتر از سهم تعداد کارت‌خوان‌هایشان از کل کارت‌خوان‌های تراکنش دار کشور بوده است. به‌عبارت‌دیگر نحوه توزیع کارت‌خوان‌های فروشگاهی این شرکت‌ها به گونه‌ای بوده که در جذب بیشتر تراکنشها به نسبت سایر شرکت‌ها موفق‌تر عمل کرده‌اند.
در سال ۱۴۰۱ کمترین رقم شاخص نسبت مجموع کارت‌خوان‌های کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی به پایانه‌های فعال سیستمی هر شرکت، به شرکت «پرداخت الکترونیک سداد» تعلق دارد. بیشترین نسبت مذکور در شرکت «فراپردازان آروند امید» مشاهده می‌شود. به طور کلی در سال ۱۴۰۱ سهم کارت‌خوان‌های کم‌تراکنش و فاقد تراکنش مالی، بالغ بر ۱۲ درصد از کل کارت‌خوان‌های فروشگاهی فعال سیستمی شبکه شاپرک را شامل شده است.
