پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
عکس: نسیم اعتمادی
پروژه مرکز داده نرم‌افزار محور بانک ملی در مسیر تکامل است / مهاجرت داده‌های بانک ملی ایران به زیرساخت ابری
زیرساخت ابری بانک ملی با عنوان پروژه مرکز داده نرم‌افزار محور از سال 1398 باهدف بهروزرسانی زیرساخت پردازشی بانک ملی ایران برای شرکت داده‌ورزی سداد تعریف و عملیاتی شد؛ احمدرضا خالقی مدیر زیرساخت ابری واحد مدیریت عملیات این شرکت است که هم‌زمان با تعریف این پروژه وارد سداد شده است. به گفته او، سال 1398 وزارت اقتصاد سند راهبردی بانکداری آینده و تحول دیجیتالی را که بر موضوع بانکداری نسل چهارم تأکید داشت منتشر کرد. در این سند راهبردی نیل به فناوری‌های مبتنی بر ابر الزام ورود به بانکداری نسل چهارم است. بر همین اساس زیرساخت ابری بانک ملی در سه لایه زیرساخت به‌عنوان خدمت، پلتفرم به‌عنوان خدمت و نرم‌افزار به‌عنوان خدمت تعریف شد.
بر اساس گفته‌های خالقی، شرکت داده‌ورزی سداد دو معاونت فنی دارد که یک از آنها مسئول تولید و توسعه محصولات فناوری بانکی است و معاونت دیگر که عملیات نام دارد از سامانه‌های عملیاتی نگهداری می‌کند. گروه‌های عملیات، زیرساخت و شبکه، امنیت مدیریت کلیدی، امنیتی اجزای تشکیل‌دهنده معاونت عملیات‌اند و توسعه و استقرار زیرساخت ابری بانک ملی به این معاونت سپرده شده است.
او درباره مسیر پیشرفت پروژه زیرساخت ابری بانک ملی بیان کرد: «اولین لایه این پروژه که زیرساخت به‌عنوان خدمت نام دارد، کاملاً اجرایی شده و داده‌های قدیمی در مسیر مهاجرت به زیرساخت جدیدند. در لایه دوم؛ پلتفرم به‌عنوان خدمت چندین محصول اعم از مانیتورینگ به‌عنوان سرویس، دی‌ان‌اس به‌عنوان سرویس و ارکستریشن تعریف شده که در مرحله توسعه قرار دارند.» او معتقد است این پروژه مفهوم زیرساخت در شرکت داده‌ورزی سداد را متحول خواهد کرد.
خالقی در خصوص ویژگی‌های زیرساخت ابری توضیح داد: «منابع و خدماتی که در ابر ارائه می‌شوند برحسب تقاضا و خودکار هستند. در فضای ابری برخلاف دوران پیش از پدیدآمدن این نوع زیرساخت‌ها، امکان چند مشتری بودن فراهم است. اندازه‌گیری هم یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های فضای ابری است، هر سرویس در فضای ابری به‌صورت خودکار اندازه‌گیری می‌شود و مصرف ریسک هم سنجیده خواهد شد.»
به گفته او، انعطاف‌پذیری منابع و تعیین میزان پردازش، تجمیع منابع زیرساخت در محلی واحد به نام ری‌سورس پولینگ از دیگر ویژگی‌های زیرساخت‌های ابری است.
دو نوع سرویس در شرکت سداد وجود دارد؛ نوع اول توسط خود شرکت سداد توسعه داده می‌شود و نوع دیگر به‌واسطه پیمانکار و بانک ملی استقرار پیدا می‌کنند. خالقی می‌گوید: «بانک به‌عنوان صاحب زیرساخت ابری از اواخر سال 1399 تمام سرویس‌های این دسته دوم که عمدتاً به ادارات شعب و امور مربوط‌اند را در زیرساخت ابری مستقر کرده است. برای مهاجرت سامانه‌های موجود به این زیرساخت هم برنامه‌ریزی شده است.»
او در خصوص رابطه امنیت اطلاعات بانکی و زیرساخت‌های ابری نیز گفت: «SDN مفهوم جدیدی است که معماری شبکه را از شبکه‌های دیتاسنتری متفاوت می‌کند. این مفهوم دیتاسنتر را به بخش‌هایی کوچک‌تر تقسیم و آسیب‌پذیری را کاهش می‌دهد. در واقع SDN به ارتقای امنیت شبکه کمک بسرایی می‌کند و به دلیل ویژگی انعطاف‌پذیری خود در بحث پردازش و مقابله با حملات DDoS مؤثر است.»
استفاده از زیرساخت ابری برای بانک‌ها الزام است نه انتخاب
او در پاسخ به سؤال راه پرداخت درباره علل عدم برون‌سپاری زیرساخت ابری توسط بانک ملی، توضیح داد: «زیرساخت‌های ابری طیف‌های گوناگونی مانند ابر خصوصی، ابر عمومی، ابر ترکیبی و ابر اجماعی را در بر می‌گیرند و بانک ملی به دلایل امنیتی زیرساخت ابری خصوصی را انتخاب و این زیرساخت را برای مشتریانی خاص طراحی و پیاده‌سازی کرده است.»
خالقی تصریح کرد که استفاده از ابر عمومی و دریافت سرویس ابری از کسب‌وکارها شدنی است اما ممکن است چالش‌های امنیتی و حاکمیتی به دنبال داشته باشد: «بسیاری از بانک‌های خارجی از ابر عمومی استفاده می‌کنند؛ اما زیرساخت‌های ابری سایر شرکت‌ها چندان با نیاز بانک ملی و دغدغه‌های این بانک منطبق نیستند. این بانک ملی در حال حاضر صاحب دو دیتاسنتر بزرگ منابع عظیم است و ابر عمومی بیشتر برای کسب‌وکارهای تازه‌کار با منابع کم که توانایی تأمین تجهیزات سخت‌افزاری ندارد مناسب است.»
او ادامه داد: «ابر عمومی زمانی موفق است که به افزایش دسترس‌پذیری کمک کند؛ اما سیاست‌های بانکی موجود در ایران و مجاز نبودن ارائه سرویس برون‌مرزی سرمایه‌گذاری بر زیرساخت ابری را عمومی را بیهوده می‌سازد.»
خالقی می‌گوید: «آمازون سال گذشته سرویس بانک به‌عنوان سرویس را راه‌اندازی کرد. این سرویس تمام ابزارهای آی‌تی موردنیاز ایجاد بانک را ارائه می‌دهد. به این موازات، روش‌های پرداخت هم در دنیا در حال تغییر است و بسیاری بانک‌های آمریکا 400 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این روندهای جهانی نشان می‌دهند که استفاده از زیرساخت برای صنعت بانکداری یک الزام است نه انتخاب.»
او در پایان تصریح کرد که همسویی صنعت بانکداری کشور با روندهای جهانی مستلزم انعطاف در لایه زیرساخت و خدمت است.