آیا اینماد بدون ستاره مورد استقبال کسب‌وکارهای کوچک قرار گرفته است؟

امروز، بیش از سه ماه از اجباری‌شدن دریافت اینماد برای کسب‌وکارهایی که خواهان دریافت درگاه پرداخت اینترنتی هستند، می‌گذرد. نماد اعتماد الکترونیکی مسیر پرحاشیه‌ای را برای دور شدن از ماهیت بنیادین خود سپری کرد، اما سرانجام در میدان کشمکش‌های فعالان کسب‌وکارهای اینترنتی و مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، وزارت صمت موفق شد اینماد را از رسالت خود دور و آن را به یک گواهی اجباری برای کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ تبدیل کند.

آثار و پیامدهای این اقدام بارها توسط انجمن‌های مختلف ازجمله انجمن فین‌تک و حتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح و آشکارشده بود؛ افزایش مهاجرت، رخنه رانت و انحصار به اکوسیستم و  فروپاشی کسب‌وکارهای نوپا، ازجمله انتقاداتی بود که به اینماد اجباری  واردشده بود. بااین‌وجود از نگاه وزارت اقتصاد و صمت تمام کسب‌وکارهای اینترنتی باید به کسب‌وکارهای دارای اینماد تبدیل شوند.

وزارتخانه‌‌های طرفدار اینماد اجباری هم برای پایان دادن به عیب‌جویی‌ها و انتقادات و هم برای بی‌پاسخ نگذاشتن زحمات حامیان کسب‌وکارهای اینترنتی موضوع اینماد بدون ستاره را مطرح کردند، در همین راستا مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که باوجود اینماد بدون ستاره، هیچ مانعی در مسیر رشد کسب‌وکارهای نوپا و خرد وجود ندارد. این مرکز در راستای واکنش به اعتراض افرادی که فرایند دریافت اینماد را زمان‌بر می‌دانند، مدعی شد که کسب‌وکارهای اینترنتی می‌توانند در کمتر از 10 دقیقه اینماد بگیرند. این ادعا در حالی مطرح‌شده  که یک کسب‌وکاری با تراکنش  بیشتر از ۵۰ میلیون تومان در ماه، باید ده‌روزه نسبت  به دریافت اینماد ستاره‌دار اقدام کند. مرکز توسعه تجارت الکترونیک اعلام کرده که گواهی اینماد ستاره‌دار یک‌روزه صادر می‌شود.

سلسله ادعاهای مرکز تتا به تسریع و تسهیل مراحل دریافت اینماد بی‌ستاره و با ستاره خلاصه نشد و آمار جدیدی  به همراه یک پیش‌گویی در وب‌سایت این مرکز  منتشر شد. به گفته مرکز تتا، کسب‌وکارهای خرد در فصل‌های زمستان و  پاییز 1400 استقبال وسیعی از اینماد بدون ستاره داشته‌اند و تاکنون بیش از 3800 اینماد بدون ستاره اعطاشده است. بررسی‌های انجام‌شده، نشان می‌دهد که سطح فعالیت اینماد بدون ستاره در سال جاری دو برابر خواهد شد. مرکز توسعه تجارت الکترونیکی همچنین اعلام کرده است که در سال 1401، حداکثر فعالیت اینماد بدون ستاره از 50 تراکنش به 100 تراکنش و مجموع مبلغ از 50 میلیون تومان به 100 میلیون تومان در ماه افزایش می‌یابد.

در کنار ادعای استقبال کسب‌وکارهای خرد از اینماد بدون ستاره در فصل زمستان 1400، شاپرک گزارش اقتصادی بهمن‌ماه را در حالی منتشر کرد که از یک رکورد بی‌سابقه در سطح شبکه پرداخت خبر داد. بر اساس آمار رسمی شرکت شاپرک، ابزارهای پذیرش اینترنتی در بهمن ۱۴۰۰ رکوردی بی‌سابقه  را تجربه کرده و با رشد منفی ۵۰.۱۱  روبرو شده‌اند.اینکه تعداد درگاه‌های پرداخت با رشد ابزارهای پذیرندش اینترنتی رابطه مستقیم دارند، یک اصل کلی است، آمارها نشان می‌دهند که کسب‌وکارهای خرد و کوچک در فرایند 10 دقیقه‌ای موفق به دریافت اینماد نشده‌اند تا بتوانند درگاه پرداخت جدید به ثبت برسانند بنابراین به آسانی نمی‌توان از استقبال کسب‌وکارهای کوچک و متوسط از اینماد بدون ستاره سخن گفت در حالی که اثرات آن بر سیستم پرداختی این کسب‌وکارها به راحتی قابل مشاهده است.