پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
نگاهی به گمانهزنیها در مورد وزیر اقتصاد دولت سیزدهم / طبیب این اقتصاد بیمار کیست؟
فاطمه رستمی / با روی کار آمدن سید ابراهیم رئیسی شاید بیشترین خواسته و دغدغه مردم بهبود اوضاع اقتصادی است؛ اقتصادی که هر گوشهاش را که نگاه میکنی پر از اشکال و ضعف است و مردمی که شاید دیگر طاقتشان برای تحمل این میزان مشکلات اقتصادی طاق شده است. این روزها گمانهزنیهای مختلفی در مورد وزیر احتمالی اقتصاد و دارایی در دولت سیزدهم شده است که تا زمان اعلام رسمی اسامی کابینه دولت سیزدهم همه این موارد در حد یک گمانهزنی است و باید منتظر بود تا ببینیم آیا دولت جدید با انتخاب وزرای کارآمد در مسیر شعارها و وعدههایش پیش میرود یا نه؟! در ادامه به معرفی برخی اسامی محتمل برای تصدی وزارتخانه امور اقتصادی و دارایی میپردازیم.
داوود دانش جعفری؛ بازگشت دوباره
داوود دانش جعفری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و متولد سال ۱۳۳۳ است. او پیشازاین در دولت نهم وزارت امور اقتصادی و دارایی را تجربه کرده است.
او در حال حاضر عضو هیئتعلمی و استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی است.دانش جعفری در دولت یازدهم، مشاور عالی وزیر بهداشت و نماینده تامالاختیار وزارت بهداشت در هیئت نظارت بر سازمانهای مردمنهاد بود.
او همچنین عضویت در هیئت نظارت سازمان بیمه سلامت ایرانیان و معاونت اقتصادی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را هم در کارنامه خود دارد.
دانش جعفری از فرمانده کل قوا به دلیل فعالیتهای مهندسی مرتبط با رفع محاصره آبادان (عملیات ثامنالائمه) نشان فتح گرفت. این چهره اقتصادی به زبان انگلیسی تسلط و با زبانهای آذری، هندی و عربی آشنایی دارد.
در سال ۸۳ دانش جعفری برای بار دوم بهعنوان نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر به مجلس شورای اسلامی راه یافت و در این دوره ریاست کمیسیون اقتصادی مجلس را عهدهدار بود تا در سال ۸۴ برای تصدی وزارت امور اقتصادی و دارایی به مجلس معرفی شد و با ۲۱۶ رأی به سمت وزارت اقتصاد دولت احمدینژاد رسید، اما مدت زیادی نتوانست در این سمت باقی بماند. او در سال ۱۳۷۴ بهعنوان مدیر اجرایی نمونه کشور انتخابشده است.
فرهاد رهبر؛ نزدیکترین فرد اقتصادی به رئیسی
فرهاد رهبر متولد سال ۳۸ دکترای اقتصاد نظری از دانشگاه تهران دارد. او از سال ۶۸ تاکنون در سمتهای مختلفی خدمت کرده است. رهبر از سال ۶۸ به مدت پنج سال مدیرکل مرکز بررسیهای استراتژیک نهاد ریاستجمهوری در دولت مرحوم اکبرهاشمی رفسنجانی بوده و در دوران ریاست جمهوری خاتمی بهعنوان معاونت اقتصادی وزارت اطلاعات منصوب شد.
او در دولت محمود احمدینژاد ابتدا ریاست سازمان مدیریت و برنامهریزی را بر عهده گرفت و سپس حدود شش سال رئیس دانشگاه تهران بود. احمدینژاد رئیسجمهور وقت ایران در تاریخ ۲۸ اسفند ۹۱ در نامهای به کامران دانشجو وزیر وقت علوم، خواستار برکناری فرهاد رهبر شد.
رضا فرجی دانا، وزیر وقت علوم، تحقیقات و فناوری در ابتدای تشکیل دولت روحانی رهبر را از ریاست دانشگاه تهران برکنار کرد.
رهبر چند ماه بعدازاین برکناری بهحکم علی طیب نیا، وزیر اقتصاد دولت یازدهم بهعنوان عضو و نایبرئیس شورای راهبردی نظام مالیاتی کشور منصوب شد.
او که یک سال هم ریاست دانشگاه آزاد را تجربه کرده، بهعنوان مشاور اقتصادی ابراهیم رئیسی در آستان قدس رضوی با او همکاری داشته است.
او اقدامات در جایگاه ریاست سازمان برنامهریزی و بودجه که در ۴۶ سالگی به این ریاست رسید و مدت کوتاهی بر این صندلی تکیه زد، انجام داد. یک از اقدامات او موافقتنامه طرحهای عمرانی با دو وزارتخانه صنایع، معادن و نیرو و همچنین بودجهریزی عملیاتی با اولویت شفافسازی بود که این لایحه تدوین و با تصویب آن در دولت و مجلس و تأیید شورای نگهبان، به قانون تبدیل شد، اما ازآنجاییکه در تصمیمات و سیاستهای اقتصادی دولت با سازمان برنامه هماهنگی وجود نداشت، این وضعیت زمینه کوتاه شدن دوران مدیریت فرهاد رهبر در این سازمان را به همراه داشت و در عمل نیز این سازمان در دولت نهم منحل شد.
بااینکه فرهاد رهبر در سال ۹۶ عضو هیئت نظارت بر انتخابات بود، اما همراه رئیسی برای ثبتنام در انتخابات به وزارت کشور رفت. این همراهی او مشکل قانونی داشت و به همین خاطر نیز موردانتقاد قرار است. اما گفته شد که پیش از رفتن به وزارت کشور از عضویت در هیئت نظارت استعفا داده است.
رهبر امسال هم عضو هیئت نظارت بر انتخابات بود و در ستاد ابراهیم رئیسی حضور داشت، اما خبرها حاکی از آن است که او ۱۲ خرداد از سمت ریاست هیئت نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری، میاندورهای مجلس و میاندورهای خبرگان رهبری در استان تهران و شهرستان تهران استعفا داده است.
حجت عبدالملکی؛ از مشاوره تا وزارت اقتصاد
حجت عبدالملکی متولد سال ۶۰ و دارای مدرک دکتری اقتصاد از دانشگاه اصفهان است. ازنظر سوابق اجرایی حجت عبدالملکی بین سالهای ۸۹ تا ۹۱ عضو هیئتمدیره صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر کشور بوده و از سال ۸۵ تا ۸۸ سمت مشاور وزارت امور اقتصادی و دارایی را بر عهده داشته است.
او که اکنون عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق (ع) است، سابقه نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در اجلاس بینالمللی بانک جهانی- فرانسه در سال ۲۰۱۰ و دبیر سمینار بینالمللی بازنگری در «گزارش توسعه جهانی۲۰۰۹» را در کارنامه دارد.
عبدالملکی سال ۹۴ که بهعنوان دبیر شورای اقتصاد سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد و در حال حاضر معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد است.
او مدتی پیش مدعی شد چند جوان در کارگاهی یک اتومبیل لامبورگینی ساختهاند و تنها مشکلشان این است که این خودرو پلاک ندارد. این حرف که یادآور حرفهای محمود احمدینژاد درباره تولید انرژی هستهای در زیرزمین یکی از نوجوانان بود موجی از واکنشهای انتقادآمیز کاربران را به دنبال داشت. او اظهارنظرهای دیگری در مورد علت عدم ازدواج جوانان، صنعت کشاورزی، رسانه ملی و… هم داشته است.
یاسر جبرائیلی، وزیر جوان درراه وزارت اقتصاد
یاسر جبرائیلی یاسر جبرائیلی متولد سال ۶۳ دانشجوی دکترای علوم سیاسی و معاون پژوهشی سابق خبرگزاری فارس است. او اکنون با عنوان رئیس مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی اجرای سیاستهای کلی نظام و رئیس مرکز مطالعات پیشرفت عماد فعالیت میکند. این فعال اصولگرا، با عنوان محقق و کارشناس اقتصاد سیاسی نیز فعالیت دارد.
از جبرائیلی بهعنوان یکی از افراد تدوینکننده برنامه اقتصادی دولت سیزدهم یاد میشود، اما عدهای احتمال رسیدن سمت وزارت و یا معاونت در وزاتخانه اقتصاد و دارایی به جبرائیلی را دور از ذهن نمیدانند.
موضعگیریهای جبرائیلی نشان از مخالفت جدی او با برجام و FATF است. او بارها با لایحه FATF مخالفت کرده و گفته باید آنچه تاکنون برای همکاری و جلب نظر FATF انجام دادهشده متوقف شود، چراکه تاکنون خسارات زیادی به علت انجام این مطالبات به ایران واردشده است، لذا باید جلوی این ضرر هرچه زودتر گرفته شود.
او در جای دیگری گفته است: «تنها در شرایطی ایران میتواند مطالبات FATF را بهصورت کامل اجرایی کند که اولاً هیچ تحریمی وجود نداشته باشد و ثانیاً گروههای مقاومت شامل گروههای تروریستی نشوند، لذا تا آن زمان اساساً امکان همکاری کامل با گروه ویژه اقدام مالی برای ایران وجود نخواهد داشت.»
جبرائیلی نگارش دو کتاب را هم در کارنامه کاری خود دارد؛ یکی کتاب «روایت رهبری» چاپ دفتر حفظ و نشر آثار مقام رهبری و دیگری کتاب سودای سکولاریسم.
سید احسان خاندوزی؛ طرفدار فرصتهای ویژه کسبوکارها برای اقتصاد
سید احسان خاندوزی، نایبرئیس کمیسیون اقتصادی مجلس متولد سال ۵۹ است. او عضو هیات مدیره دیدهبان شفافیت و عدالت و کارشناس کمیسیون اقتصاد کلان و بازرگانی و مجمع تشخیص مصلحت نظام هم هست.
خاندوزی معتقد است: «بخش زیادی از این وضعیت فاجعه بار اقتصادی، معلول سوءمدیریت اقتصادی دولت است. در عین حال باید توجه داشت که سهمی و بخشی از آن در حوزه عملکرد و اختیارات وزیر اقتصاد قرار دارد. بنابراین لازم است در فرایند کلی بررسی عملکرد وزیر تنها بر این بخش تمرکز داشته باشیم.»
او در شورای اقتصادی سازمان صدا و سیما عضویت داشته و همچنین دبیر آن نیز هست. خاندوزی عضویت هسته اندیشه ورزی وزارت امور اقتصاد و دارایی را هم تجربه کرده است.
این چهره سیاسی و اقتصادی کسب وکارهای اینترنتی را یکی از مظاهر نو ظهور فعالیتهای اقتصادی می داند که فرصت بسیار ویژه ای برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان ایجاد کرده است.
علی طیب نیا؛ چشم امید به وزیر سابق
علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت یازدهم دارای دکترای تخصصی اقتصاد از دانشگاه تهران، به دنبال تورم سرسامآور سالهای ۹۰ تا ۹۲ توسط حسن روحانی برای مهار تورم و بهبود اوضاع اقتصادی به عنوان وزیر اقتصاد معرفی شد.
علی طیب نیا که لقب «طیب تورم» را به او داده اند، سه بار از مجلس کارت زرد گرفت، اما در دولت مشکلی نداشت تا اینکه با تیم اقتصادی مقابل خود در دولت به اختلاف خورد. در پی همین اختلافات حذف شد و برخی معتقدند که همین رویکرد دولت مبنای اشتباهات اقتصادی بعدی بود.
محمدرضا فرزین؛ وزیری با کارنامه اقتصادی قابل قبول
محمدرضا فرزین، مدیرعامل بانک کارآفرین، سوابق مدیریتی قابل توجهی در زمینه اقتصاد داشته است. او پیش از این به عنوان معاون اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی، مدیرعامل صندوق توسعه ملی، دبیر اسبق هدفمندسازی یارانه، مشاور برنامهریزی استراتژیک شرکت سایپا یدک، رئیس هیات مدیره شرکت کارگزاری ملی ایران و… بوده است.
او دارای دکترای رشته اقتصاد، گرایش بخش عمومی و تجارت بینالملل از دانشگاه علامه طباطبایی است. این چهره اقتصادی ۵۶ ساله که در وزارت اقتصاد به عنوان معاون اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی فعالیت میکرد، خرداد سال ۹۱ از سوی محمود احمدی نژاد به عنوان مدیرعامل صندوق توسعه ملی انتخاب شد.
رضا راعی؛ بازگشت یک معاون معزول
رضا راعی دارای مدرک فوق لیسانس مدیریت صنعتی و دکترای مدیریت مالی از دانشگاه تهران است. او بعد از برکناری از معاونت ارزی بانک مرکزی با توجه به اینکه عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بود، مشغول به تدریس در دانشگاه شد.
راعی شهریور سال ۸۵ به عنوان سمت مشاور مدیرعامل در بانک توسعه صادرات مشغول به کار شد. سپس در آبان ۸۵ به عنوان مدیریت امور مالی بانک به فعالیت خود ادامه داد. او آذرماه همان سال با حکم طهماسب مظاهری، رئیس پیشین بانک توسعه صادرات به عنوان قائم مقام مدیرعامل بانک معرفی شد و همزمان سرپرستی امور مالی را بر عهده گرفت تا اینکه با حکم داوود دانش جعفری اولین وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت نهم در تاریخ دی ماه ۸۵ به عنوان عضو هیئت مدیره بانک توسعه صادرات ایران منصوب شد. راعی، سپس در خرداد ۸۶، مدیرعامل بانک تجارت شد.
او فقط حدود پنج ماه مدیرعاملی بانک تجارت را بر عهده داشت و آذرماه ۸۶ مراسم تودیع او از این مقام برگزار شد و مقام معاونت ارزی بانک مرکزی را بنا بر اصرار طهماسب مظاهری بر عهده گرفت.
راعی کمتر از دوسال توانست در مقام معاونت ارزی بانک مرکزی خدمت کند و محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی حکم برکناری او را امضا کرد.
بهمنی در دوران ریاستش بر بانک مرکزی عزل و نصبهای متعددی داشت و وقتی راعی از معاونت ارزی عزل شد در گفتوگویی ماجرای کنار گذاشتن خود از بانک مرکزی را اینگونه نقل کرد: «آقای دکتر بهمنی به من گفتکه از ایشان خواسته شده تا من را برکنار کنند، ولی نمیدانم چرا! دکتر بهمنی گفت در حال حاضر شرایط به گونهای است که من نمیتوانم، همکاری با شما را ادامه دهم. ایشان به من گفتند در زمینه همکاری با محدودیتهایی مواجه شدهاند.»
حالا باید دید این مدیر عزل شده که سمتهای دیگری مثل قائم مقامی مدیرعامل ایران خودرو، فعالیت در سازمان تامین اجتماعی، بنیاد مستضعفان و جانبازان و… را در کارنامه دارد، آیا برای تصدی وزارت امور اقتصادی و دارایی در دولت سیزدهم شانس می آورد یا خیر؟