پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
آیا ماجرای اختلال در کارگزاری‌های بورس تمام می‌شود؟
حامد حدادی، هم‌بنیانگذار کوانت‌کن معتقد است که اکنون شرکت‌های ارائه خدمات سرور زیادی در ایران داریم که کار آنها نگهداری از سرورهای کاگزاری‌هاست تا از بروز مشکلات در سامانه معاملاتی جلوگیری کنند. اما با الزاماتی که سازمان بورس تعیین کرده، کارگزاری‌ها مجبور هستند که خودشان از سرور نگهداری کنند.
بورس در چند ماه گذشته به مهم‌ترین بازار سرمایه‌گذاری در ایران تبدیل شده است. از سه ماهه اول سال تعداد کدهای بورسی به یکباره رشد زیادی پیدا کرده است. این درحالی است که سامانه‌های معاملاتی در برابر حجم زیاد عرضه و تقاضا بارها دچار مشکل شده‌اند.
طی یک هفته گذشته نیز سهامداران زیادی با اختلال در سامانه‌های معاملاتی روبه‌رو شدند. اختلالی که تنها محدود به یک کارگزاری نبوده و بیشتر کارگزاری‌ها را درگیر کرده است. تا جایی که برخی مشتریان یک کارگزاری که سامانه آن یک روز از کار افتاده بود، تصمیم گرفتند کارگزاری خود را عوض کنند، اما آیا مشکل با تغییر کارگزاری حل خواهد شد؟ یا به عبارتی با افزایش کد بورسی، زیرساخت‌های سامانه‌های معاملاتی هم توسعه یافته است؟
تخصص کافی برای نگهداری از سرورها، در کارگزاری‌ها نیست
حامد حدادی، هم‌بنیانگذار کوانت‌کن درباره اختلالی که چند روز پیش برای سامانه یک کارگزاری رخ داد، توضیح داد: «طبق گزارشی که این کارگزاری اعلام کرد اختلال در سامانه به‌دلیل نوسانات برق سرورهای کارگزاری بوده است که جایگزین کردن آن زمان‌بر بوده و در نتیجه یک روز معاملاتی خود را از دست داد. این پدیده که کارگزاری‌ها سرورها را در ساختمان خود نگه دارند در دنیا کم رخ می‌دهد، چون اتفاقاتی مانند نوسانات برق، زلزله یا اختلال در اینترنت اتفاق عجیبی نیست و در همه جا رخ می‌دهد، اما در ایران به‌دلیل الزامات قانونی زیادی که از جانب مرکز مکنا در سازمان بورس به نهادهای مالی از جمله کارگزاری‌ها اعمال شده بود، از جمله الزامات پیچیده برای نگهداری سرورها در شرکت، شاهد چنین مشکلاتی هستیم. دقت کنید بعضاً شرکت‌های نرم‌افزاری به کارگزاری‌ها خدمات نرم‌افزاری ارائه می‌دهند که این موضوع هم تفاوت اساسی با اینکه خود کارگزاری سرورها را نگهداری می‌کنند، ندارد.»
به‌گفته او اکنون شرکت‌های ارائه خدمات سرور زیادی در ایران داریم که کار آنها نگهداری از همین سرورهاست تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنند. اما با الزاماتی که سازمان بورس تعیین کرده، کارگزاری‌ها مجبور هستند که خودشان از سرور نگهداری کنند.
او در ادامه توضیح داد: «اکنون ۱۰۸ کارگزاری در ایران فعالیت می‌کنند. فکر می‌کنید چند کارگزاری توان و دانش نگهداری از سرورها از لحاظ تخصصی و مالی دارند؟ سازمان بورس با الزامات و مجوزهایی که اعمال کرده پیچیدگی‌هایی را برای کارگزاری‌ها و شرکت‌های نرم‌افزاری که به آنها خدمات می‌دهند ایجاد کرده و بدین ترتیب آنها مجبورند خودشان از سرورها نگهداری کنند. مثلاً یکی از الزامات این است که سرورها باید در اتاقی که ۲۴ ساعته از آنها فیلم گرفته شود، نگهداری شوند. ممکن است این اقدام را بسیاری از شرکت‌های تهیه‌کننده سرور انجام ندهند، اما سازمان بورس هم از این الزامات صرف نظر نمی‌کند. بنابراین کارگزاری‌ها هم ترجیح می‌دهند که خودشان سرورها را نگهداری کنند.»
راهکاری که هم‌بنیانگذار کوانت‌کن پیشنهاد می‌دهد این است که سازمان بورس باید با شرکت‌هایی که ارائه‌دهنده سرور هستند وارد مذاکره شود و استانداردی به ایشان ارائه دهد که هر شرکتی، کوچک یا بزرگ، نهاد مالی یا غیر مالی قصد ارائه خدمات فنی به بازار سرمایه دارد، بتواند سروری با مشخصات مورد تأیید سازمان بورس از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات سرور اجاره کند. اگر سروری می‌خریم که مشخصات آن مثلاً 10 ترابایت SSD است، در این مورد نیز بتوانیم سروری بخریم که از نظر فنی مورد تأیید سازمان بورس باشد. اگر این اتفاق بیفتد هر کارگزاری دو گزینه برای نگهداری سرورهای خود دارد؛ می‌تواند سرورها را در شرکت خود نگهداری کند یا آنها را در شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ای که از سازمان بورس مجوز گرفته‌اند، نگهداری کند. تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده و بهتر است که سازمان بورس با شرکت‌های ارائه‌دهنده سرور خود را همگام کند.
سامانه معاملاتی بومی، هسته خسته را نجات می‌دهد
مشکل بورس اما تنها اختلال در سرورهای کارگزاری‌های آن نیست، بلکه سال‌هاست با هسته معاملاتی خود درگیر است و فشار زیادی را در زمانی که حجم معاملات افزایش می‌یابد به کارگزاری‌ها تحمیل می‌کند.
حدادی در این رابطه معتقد است که تکنولوژی که برای هسته معاملاتی استفاده می‌شود هرچند به‌روزرسانی‌هایی روی آن انجام شده، اما به شدت قدیمی است. اکنون در حوزه رمزارزها برخی صرافی‌های بین‌الملی وجود دارند که گردش معاملاتی حدود ۲۰ میلیارد دلار طی ۲۴ ساعت دارند، از سراسر دنیا کاربران متصل می‌شوند، بدون وقفه معاملات صورت می‌پذیرد، واریز و برداشت و احراز هویت نیز رخ می‌دهد و مانند بازار بورس عرضه و تقاضا در حجم بالاتر اما با کیفیت بهتر در حال اجراست. اگر مساله هسته معاملات برای دو هزار شرکت در دنیا حل شده، بنابراین ما نیز می‌توانیم یک هسته معاملاتی با کیفیت داشته باشیم.
او تاکید کرد: «درست است که اکنون سامانه معاملاتی به‌دلیل تحریم قابل بهروزرسانی نیست، اما به‌نظر من سازمان بورس می‌تواند با برگزاری مسابقه در دانشگاه‌ها طی یک سال با کیفیتی که صرافی‌های بین‌المللی برای سامانه‌های معاملاتی خود در نظر گرفته‌اند، سامانه‌ای را راه‌اندازی کند. مگر می‌شود مساله‌ای که بارها حل شده است را نتوانیم در ایران دوباره حل کنیم؟»
احسنت به شما