پژوهش جهانی مخابرات و تحول دیجیتال برای 2020 و پس از آن

صنعت جهانی مخابرات سریع‌تر از هر زمان دیگری در حال تغییر و تحول است. جریان‌های درآمدزایی فرسایشی سابق ناشی از فضای رقابتی مسموم بین رقبای OTT هنوز هم ادامه دارد و در این میان اپراتورها چاره‌ای ندارند جز اینکه برای بقا در صنعت و در دل کاربران و کسب‌وکارهای مرتبط، دست به دامان برخی راهمکارها و فناوری‌های مدرن شوند.

پژوهش جهانی مخابرات که توسط شرکت ارنست اند یانگ انجام شده، با هم صحبتی و هم‌اندیشی‌های رهبران این صنعت در اقصی نقاط دنیا صورت گرفته است و مجموعه‌ای سترگ از دیدگاه‌ها و نقطه نظرات جامعه مدیران ارشد اجرایی و مدیران فناوری در صنعت مخابرات است که به بررسی نقش فناوری اطلاعات و شبکه‌ها می‌پردازد و اینکه این فناوری‌ها و دستاوردها تا چه میزان قادر خواهند بود در بلند مدت موجب تحولات دیجیتال وعده داده شده در صنعت باشند. این گزارش ارنست اند یانگ با عنوان «تحولات دیجیتال برای 2020 و پس از آن / پژوهش جهانی مخابرات» برای اولین بار توسط راه پرداخت ترجمه و بازطراحی شده است که می‌توانید در ادامه فایل PDF این گزارش را دانلود و مطالعه کنید.

شرکت‌های مخابراتی، به ویژه با توجه به ساختارشکنی‌های عدیده‌ای که طی سال‌های اخیر شاهدش بوده‌ایم، یک دهه چالش‌برانگیز را تحمل کرده‌اند. انقلاب عظیمی که گوشی‌های تلفن همراه هوشمند به راه انداختند، باعث انفجاری عظیم در تقاضا برای داده شده است و این در حالی است که در سایه این انقلاب، توسعه بی‌حدوحصر آن و استقبال بی‌نظیر کاربران سراسر جهان از آن، شاهد هجمه شرکت‌های نوپا و ساختارشکنی بوده‌ایم که جریان درآمدزایی مدرنی برای خود به راه انداخته و به عبارتی آب باریکه شرکت‌های مخابراتی را به چالش کشیده‌اند. شرکت‌هایی که حتی رفتارها، علایق و سلایق کاربران را نیز دستخوش تحول کرده‌اند.

باتوجه به اینکه این تحولات، به طیف گسترده‌ای از پدیده‌های مرتبط، از اقتصاد اشتراکی گرفته تا بازارهای بدون اصطکاک منجر شده است، جریان‌ها و مدل‌های درآمدزایی اپراتورهای مخابراتی نیز تحت فشار قرار گرفته‌اند. ظهور بازیگران بالا دست گردن کلفتی که با تحمیل فشارهای مضاعف، ارائه محصولات و خدمات جامع‌تر و انگیزشی‌تر و در عین حال با قیمت‌ها و نرخ‌های رومینگ پایین‌تر، ضعف و آسیب‌پذیری این صنعت را بیش از پیش افزایش داده است نیز مانع رشد و بالندگی آن، به ویژه طی سال‌های اخیر شده است.

چالش عدیده‌ای که شرکت‌های مخابراتی با وجود تلاش‌های فراوان خود برای توسعه خدمات، نوآوری‌ها و گزینه‌های قابل ارائه به کاربران دارند حاشیه‌ای است که تنها به خود شرکت‌های مخابراتی مربوط نمی‌شود. حاشیه‌ای که بخش عمده‌ای از هم‌صنفان شرکت‌های مخابراتی تلاشی برای بهبود آن نمی‌کنند و بازار را در همان حد پایین نگه داشته‌اند. از طرفی، این ثبات مصادف شده است با ظهو رقبایی که در فناوری‌های مدرن، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و رایانش ابری دستی بر آتش دارند و درآمدزایی سیستم‌های مخابراتی را با چالش مواجه ساخته‌اند و شاید با تبلیغات و نوآوری‌های پررنگ خود، تلاش‌های مخابراتی را کم‌رنگ کرده‌اند. نتیجه این روند، وارد آمدن فشار بر سودآوری است و به عبارت بهتر، در نتیجه این چالش‌ها است که بازگشت سرمایه در سیستم‌های مخابراتی، علیرغم تمام تلاش‌ها و پیشرفت‌هایی که دارند، رشد محسوسی را تجربه نمی‌کند.

اوج گرفتن شدت سرمایه‌گذاری روی تحولات دیجیتال

سرمایه‌گذاری سیستم‌های مخابراتی روی 4G و فیبرها، علیرغم توسعه این فناوری‌ها در مقیاس گسترده جهانی طی سال‌های اخیر رو به نزول گذاشته است. علیرغم این کاهش هزینه طی چند سال گذشته، انتظار می‌رود سال‌های 2020 و 2021 شاهد افزایش شدید سرمایه‌گذاری روی نوآوری‌های دیجیتال، به ویژه فیبرهای نوری و 5G چه در حیطه ثابت و چه در حیطه تلفن‌های همراه باشیم. اپراتورها نیاز دارند راه‌های جدیدی برای بهبود و بهینه‌سازی هزینه‌های زیرساخت یا کاپکس (capex) خود بیابند تا بتوانند پاسخ‌گوی تقاضای روافزون بازار برای خدمات مبتنی بر داده‌ پرسرعت و در عین حال کم اتلاف باشند.

هشت پیام کلیدی این پژوهش

1. رقابت برای ساختارشکنی در صدر لیست چالش‌های صنعت قرار می‌گیرد.

2. مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال، تجربه مشتری و کنترل هزینه، درون‌مایه دستورالعمل استراتژیک 2020 را تشکیل می‌دهند.

3. شبکه در راس دستورکار هزینه‌های بلندمدت مخابراتی قرار دارد، اما توامان پیشرفت‌های فناوری اطلاعات نیز دنبال می‌شوند.

4. هزینه‌‌های زیرساخت مخابراتی به شدت روبه صعود گذاشته‌اند در حالی که هزینه‌های فناوری اطلاعات روند ناپایداری را تجربه می‌کنند.

5. اعتماد به فرصت‌های مبتنی بر تحولات دیجیتال در حال افزایش است، هرچند که هشدارها هنوز هم پابرجا هستند.

6. تجزیه و تحلیل و مجازی‌سازی، مهم‌ترین موتورهای پیش‌ران نوآوری هستند، اما فناوری اطلاعات منسوخ و ناکارآمد در کنار فقدان مهارت‌ به عنوان ترمز عمل می‌کنند.

7. اتوماسیون فرایندها منجر به فهرستی از توانمندسازی‌های فناوری اطلاعات در بلند مدت می‌شود.

8. چشم‌انداز پس از 2020 توسط 5G متحول خواهد شد.

زمانی که از رهبران مخابراتی شرکت‌کننده در این نظرسنجی در مورد سه اولویت استراتژیک مهم‌شان برای چشم‌انداز 2020 سوال شد، حیطه‌هایی که بیش از نیمی از آنها عنوان کردند عبارت بود از مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال (71 درصد)، تجربه مشتری (61 درصد) و کنترل هزینه و بهره‌وری در کسب‌وکار (53 درصد)

هنگامی که سه اولویت مهم رهبران صنعت مخابرات برای هزینه‌گذاری در سال‌های آتی مورد پرسش قرار می‌گیرد، شبکه و فناوری اطلاعات در را امور قرار دارند. اما این که میزان سرمایه‌گذاری‌های برنامه‌ریزی شده برای هر یک از این حیطه‌ها به چه میزان است، جای بحث دارد.

موانع تحولات دیجیتال

تجزیه و تحلیل و مجازی‌سازی مهمترین موتورهای پیش‌ران نوآوری هستند اما فناوری اطلاعات منسوخ و ناکارآمد در کنار فقدان مهارت به عنوان ترمز عمل می‌کنند. این دقیقا همان چیزی است که توسط عده کثیری از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی نیز صراحتا عنوان شده است. چالش مهمی که وجود دارد، پیشرفت‌های بک‌اند سازمان‌ها با اتکا به نوآوری و تجزیه و تحلیل است و این مهم میسر نخواهد شد مگر در صورتی که سازمان‌ها، نیروی‌های انسانی و مهارت‌های خود را تقویتتت کنند و از پایبندی بی‌جا به سیستم‌های فناوری اطلاعات منسوخ و قدیمی اجتناب کنند.

بهینه‌سازی دستورالعمل تحولات برای 2020 و پس از آن

1. بهبود چابکی سازمانی در گرو تحولات دیجیتال است.

2. رویکرد زیرساختی به سمت توسعه خدمات دیجیتال در بلند مدت نتیجه خواهد داد.

3. اشکال جدید تعامل در اکوسیستم حیاتی‌اند.

4. اتخاذ رویکردی جامع به سمت تجزیه و تحلیل‌ها مزایای آن را ارتقا می‌بخشد.

5. طیف گسترده‌ای از دست‌اندرکاران مخابراتی به نقشه‌ راه زیرساخت‌های شبکه نیاز دارند.

6. اتوماسیون فرایندها، مخابرات آینده را تعریف خواهد کرد.

7. جهش به سمت دیجیتال مستلزم جهش در ساختار فکری سازمان، زیرساخت‌ها و تعاملات است.

ایجاد یک سازمان قدرتمند، بهره‌ور و چابک

با مقایسه نتایج به دست آمده از نظرسنجی‌های صورت گرفته در این پژوهش از دست‌اندرکاران صنعت مخابرات می‌توان به دیدگاه‌های مختلف رهبران مخابراتی در خصوص تحولات دیجیتال و شکاف‌ها و تنش‌های موجود میان رویکردهای متفاوت هر یک از سازمان‌های مخابراتی پی برد. تقسیم‌بندی انجام‌گرفته در این گزارش می‌تواند نقاط حساس منحصر به هر رویکرد و استراتژی را آشکار کند.