پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
چرا بهکارگیری ایپیآی باز در تلکام بهاندازه صنعت بانکی فراگیر نبوده است؟
از ایپیآی باز بهعنوان توانمندساز اکوسیستم دیجیتال یاد میکنند که ابتدا در صنعت مالی از آن استفاده شده است. با اینکه یکی از مهمترین بازارهای ایپیآی، تلکام است و حتی استفاده از آن در صنعت بانکی بسیار سخت است ولی چرا نخستین بهکارگیری از ایپیآی در صنعت بانکی اتفاق افتاده است؟ این سوال یکی از سوالهایی بود که در میزگرد سمینار «Open API، توانمندساز اکوسیستم دیحیتال» مطرح شد.
میزگردی که با حضور نیما نامداری معاون توسعه و نوآوری شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا، نعیم جاوید مدیرکل محصولات و خدمات همراه اول و باقر صمدی معاون دیجیتال شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل دیروز در مرکز مطالعات بهرهوری سازمان مدیریت صنعتی برگزار شد. در این پنل موضوعات دیگری ازجمله رویکرد ایرانسل در مورد تقابل با اگریگتورها و موضوع vaas و رویکرد همراه اول در رابطه با ایپیآی باز مطرح شد که در ادامه به آن میپردازیم.
در این سمینار علی بدیعی مدیرعامل فینوتک درباره فعالیتهای فینوتک و همینطور تجربیاتی که در دنیا درباره به کارگیری از ایپیآی باز وجود دارد، صحبت کرد. بدیعی با اشاره به اینکه تحولات زیادی در فضای مخابرات وجود دارد که نمیشود همه این تحولات را به صورت in-house مدیریت کرد، از ضرورت ورود یک سری شرکتها برای کمک به انجام این فرایند گفت.
به گفته بدیعی اینکه بتوانیم زیرساختی داشته باشیم که براساس آن بتوانیم ارزش افزودهای ارائه دهیم، دینامیک پیچیده و زمانبری است. در حال حاضر پلتفرم فینوتک هم چند سال است که درگیر همین موضوع است. او در ادامه از ارزش افزودهای که فینوتک ایجاد کرد گفت و توضیح داد:
ایپیآیها از قبل در بانکها به صورت پیشرفته بودهاند و ما در این فضا هیچ ارزش افزودهای ایجاد نکردیم. کاری که ما کردیم این بود که به سمت استاندارد ایپیآی باز رفتیم و آن را خیلی سریع در اختیار مشتری قرار میدادیم. در تجربیات قبلی در این فضا، 70 درصد زمان افراد بر سر این موضوع مصرف میشد که بتوانند ایپیآی را به صورت صحیح و استاندارد از بانکها بگیرند. فینوتک ایپیآیها را از بانکهای مختلف دریافت کرده و خیلی سریع میتواند در اختیار مشتریان قرار دهد. استاندارد لازم را انجام دادیم تا سواستفادهای صورت نگیرد و کلاهبرداری به حداقل ممکن برسد. از طرف دیگر مسئولیت لازمه را هم پذیرفتیم و دردسرهای هرگونه کلاهبرداری و بررسیها با خودمان است.
علی بدیعی، مدیرعامل فینوتک
پلتفرم فینوتک بهگونهای است که همه کسبوکارها میتوانند از آن استفاده کنند؛ کسبوکارهایی که کاملا موروثی هستند و هرکسی که به نوعی با عملکردهای بانکی میتواند سروکار داشته باشد میتواند از سرویس فینوتک استفاده کند. بدیعی با ارائه این توضیحات، بحث رگولیشن را مطرح کرد که نمیشود از رگولیشن خواست که بیاید و فرایندها را ساده کند و اتفاقا باید رگولیشن در اتاق خودش بنشیند و به همه درخواستها هم نه بگوید؛ چراکه باید تا حد خوبی استانداردها را برای همه رعایت کند.
به گفته مدیرعامل فینوتک، تغییر رگولیشن لازم است اما کار بسیار سختی است و به همین خاطر فینوتک این موضوع را درک کرده و به افراد این ضمانت را میدهد که آن چیزی که رگولیشن در فرایند ایپیآی باز میخواهد را حتما ارائه میدهد و با اینکار اعتماد لازمه را از سمت مشتریانش به دست میآورد.
بدیعی در جمعبندی صحبتهایش از یک سری تغییر و تحولاتی گفت که برای استفاده و پذیرش تکنولوژیهای جدید لازم و ضروری است. چرکه تکنولوژیها دائما در حالت وسعه هستند و باید براساس usecaseهایی که برایشان تعریف میشود به آنها پرداخت و سخت است که بودن تغییر در فضای کسبوکار خودمان، تکنولوژی جدید را پذیرش کنیم.
بدیعی معتقد است که استفاده از یک سیاست باز میتواند در سادهسازی این تغییر و تحول کمک کند و استانداردها و رگولیشنها هم باید حضور داشته باشند چراکه همینها هستند که به ما کمک میکنند تا بتوانیم تجاریسازی را به صورت جدی دنبال کنیم و نگران ریسکهایش نباشیم. به عقیده بدیعی، استفاده از تجریات دیگر صنایع مانند صنایع بانکی هم میتواند باعث ایجاد ارزش افزوده شود و هم از تکرار یک سری اشتباهات جلوگیری کند.
ادامه سمینار با سخنرانی افراد دیگری ازجمله شاهمنصوری از همراه اول درباره اینکه تجربه 5G چطور به دست میآید و ایپیآی چیست و استانداردهای ایپیآی در حوزه تلکام چیست، گذشت و بعد از آن هم باقر صمدی به همراه آقای صداقتنژاد درباره استراتژی ایرانسل برای استفاده از ایپیآی باز و کارهایی که تاکنون انجام شده صحبت کردند.
در بخش آخر سخنرانیهای سمینار هم محسن یوسفپور مدیرعامل شرکت توسعه زیست بوم فناوری اطلاعات و ارتبطات پاسارگاد آریان درباره موضوعات مربوط به ایپیآی از منظر ذینفعان و اینکه ذی نفعان این حوزه چه کسانی هستند، نقششان چیست و در دنیا چه اتفاقی در دنیا در جریان است و جایگاه ما کجاست، صحبت کرد.
پس از استراحت کوتاهی، میزگرد تخصصی سمینار با حضور نیما نامداری از شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا، نعیم جاوید مدیرکل محصولات و خدمات همراه اول و باقر صمدی معاون دیجیتال شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل برگزار شد.
در ابتدای میزگرد، نامداری نظرش را درباره ایپیآی اینطور بیان کرد:
مهمترین بازارهای ایپیآی تلکام است و استفاده از آن در صنعت مالی بسیار سخت است اما سوالی که من دارم این است که چرا استفاده و بهکارگیری از ایپیآی ابتدا از همین صنعت بانکی اتفاق افتاده است؟
نیما نامداری معاون توسعه و نوآوری شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا
خود نامداری برای این سوالش دو پاسخ را مطرح کرد اول اینکه فضای صنعت تلکام چندان نسبت به صنعت بانکی رقابتی نیست چون تعداد بازیگران اصلی تلکام بسیار کمتر است درحالیکه در بانکداری اینطور نیست و اختلاف بزرگترین و کوچکترین بانکهای ما بسیار زیاد است.
نامداری پاسخ دومش را اینطور مطرح کرد: «ما در بانکداری سالهاست که با مساله داده درگیر هستیم و به آن فکر میکنیم که مالکیت آن با چه کسی است و در معرض انبوهی حمله بودهایم ولی در تلکام هنوز این اتفاق نیفتاده و به این فکر نشده که با دیتای مشتری چه کار میشود کرد به همین دلیل ما هنوز احساس نیاز و آمادگی برای پول درآوردن از مدل ایپیآی در تلکام را نداریم.»
نامداری معتقد است چیزی که توسعه ایپیآی را رشد میدهد، همکاری با استارتآپها نیست، بلکه بازیگران بزرگی هستند که به این ایپیآیها نیاز دارند و همین موضوع به رشد بیشتر API کمک میکند و درآمدهای بزرگ هم به همراه دارد.
در ادامه پنل، صمدی درباره موضع ایرانسل برای تقابل با اگریگتورها گفت که فعلا در حال توسعه پلتفرم هستند و هدف نهاییشان این است که هاب API بشوند و توضیح داد: «ما میخواهیم تا جایی که میشود از ایپیآیهایی که خودمان داریم و از پارتنرهایمان میتوانیم بگیریم، اکوسیستمی ایجاد کنیم.»
پس از صحبتهای صمدی، موضوع vaas مطرح شد که به یکی از دغدغههای وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات تبدیل شده است و اینکه رویکرد همراه اول در حوزه vaas و ایپیای باز چیست؟
جاوید ابتدا توضیح داد که در حال حاضر و به لحاظ تکنیکال، اپراتورها به سمت استفاده از ایپیآی باز هل داده میشوند و همراه اول هم با داشتن یک سری guidlineها که اولینش شفافیت است، در فضای ایپیآی باز شرایطی ایجاد میکند که شرکتهای کوچک و بزرگی که قبلا از سر اجبار به سمت اگریگتورها رفته بودند، میتوانند در قالب یک سری استانداردها، با همراه اول وارد مشارکت و همکاری شوند.
نامداری vaas را راهحل غلطی برای یک صورت مسئله درست میدانست. او مشارکت با دیگر بازیگران برای ارائه سرویس را کار ضروری و مهمی عنوان کرد ولی معتقد ات راهحلی که برایش مطرح شده، راهحلی خوبی نبود و توضیح داد:
من فکر میکنم داستان ایپیآی باز بسیار کلیدی است و یک جایگزین کلیدی برای مشارکتها است. بسیار مهم است که بین ایپیآی باز و بسته تمایز قائل شویم. هر کسی که در این ممکلت داده داشته سالها بوده که ایپیآی میداد. ما درباره ایپیآی باز صحبت میکنیم. یعنی من صرفا به خاطر اینکه به شما اعتماد دارم ایپیآی نمیدهیم، بلکه روش و استانداردی تعریف میشود که به من امکان احراز هویت باز میدهد و در یک پروتکل تعریف شدهای، امکان اینکه به حجم بالاتری از بازیگران بدون اینکه تک تک بخواهیم بازرسیشان کنیم، اعتماد میکنیم و ایپیآی میدهم. این کانسپت جایگزین مفهوم vaas، به آن معنایی است که در ایران رایج شده.
نیما نامداری معاون توسعه و نوآوری شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا
جاوید هم معتقد است که ایپیآی باز باعث باز شدن درها میشود و اینکه شرکتهای بزرگ و تمامیت طلب بتوانند دادههایشان را به اشتراک بگذارند. صمدی هم با اشاره به اینکه هرچه به سمت مشارکت و همکری برویم، بهعنوان یک اپراتور موفقتر خواهند بود، اظهار امیدواری کرد که اکوسیستمها و پلتفرمهای جدید، فصل نوینی از کسبوکار شکل دهند.