پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
ابزار حاکمیت فیسبوک / مخالفان و موافقان لیبرا درباره آن چه می‌گویند؟
موافقان رضایت‌شان را با پشتیبانی میلیونی خود از این پروژه نشان دادند و معتقدند که لیبرا فیسبوک تاثیر چشم‌گیری در صنعت مالی و پرداخت خواهد داشت. از طرف دیگر مخالفان دغدغه‌هایشان را یا در قالب رگولاتوری این ارز و عاملی برای از بین بردن بانک‌های کنونی عنوان کردند، یا نگران مسائلی بودند که در نهایت شاید باعث حکمرانی فیسبوک بر تمام داده‌ها شود
ماهنامه عصر تراکنش / ماه ژوئن خبر ارائه وایت‌پیپر کریپتوکارنسی فیسبوک با نام «لیبرا» منتشر شد که به نوبه خود خبر مهمی در حوزه ارزهای رمزنگاری‌شده است و چگونگی تاثیرات آن بر صنعت بانکداری و پرداخت و ارائه سرویس به افرادی که دسترسی به حساب‌ها و خدمات مالی و بانکی معمول ندارند، در بسیاری از خبرگزاری‌ها منعکس شد. با اینکه پشت این کریپتوکارنسی، 28 شرکت پرداخت و فناوری وجود دارد و استیبل‌کوین‌بودن لیبرا باعث شده به‌نوعی احساس امنیت بیشتری نسبت به این ارز وجود داشته باشد و با توجه به اینکه با راه‌اندازی و ارائه این ارز، دنیای پرداخت‌ها دیگر به شکل سابق نخواهد بود؛ اما واکنش‌های منفی هم از جانب بانک‌ها و رگولاتوری‌ها نسبت به این اقدام فیسبوک شنیده میشود که بیشتر حول‌وحوش مسائل امنیتی است. آنطور که روز گذشته وزیر اقتصاد فرانسه اعلام کرد می‌خواهد به‌منظور حفاظت از استقلال مالی این کشور مانع توسعه رمزارز لیبرای توسعه داده شده توسط شرکت فیسبوک در اروپا شود.
یکی از دلایل مهمی که موجب سوءظن و تردید کشورهای مختلف به توسعه رمزارز لیبرا شده است، توسعه آن توسط شرکت فیسبوک است که سال گذشته رسوایی بزرگی را به بار آورد و به علت همکاری با یک موسسه تحقیقاتی کمبریج آنالتیکا، اطلاعات شخصی میلیون‌ها کاربر خود را در معرض سوءاستفاده و دسترسی افراد ناشناس و هکرها قرار داد. بسیاری از تحلیلگران و منتقدان در ایالات‌متحده آمریکا بر این باورند که رسوایی سال گذشته فیسبوک ثابت کرد که این غول تکنولوژی به هیچ عنوان نباید وارد حوزه‌های مالی و اقتصادی شود؛ چراکه ممکن است گرفتار رسوایی بزرگ دیگری شود و اطلاعات مالی کاربران را به مخاطره بیندازد.
ارز رمزنگاری‌شده لیبرا هیجانات بسیاری ایجاد کرده است. برخی آن را زنگ خطر به پایان رسیدن ارزهای فیات می‌دانند، برخی معتقدند لیبرا می‌تواند پای افراد زیادی را به دنیای ارزهای رمزنگاری‌شده باز كند و عده‌ای هم نگران تاثیرات این ارز بر سیاست‌های پولی بانک مرکزی و امکان بروز یک بحران مالی دیگر توسط لیبرا هستند. با اینکه راه‌اندازی ارز لیبرا با جمله «پایان کار فعالیت بانک‌های سنتی» عجین شده؛ اما هستند کسانی که دغدغه‌شان بابت لیبرا نه از بعد مسائل مالی و بانکی؛ بلکه از جانب دیگری است که در این مطلب به آن اشاره می‌کنیم.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
انتقادها از فیسبوک
نتایج یک مطالعه در انگلستان نشان داده که در حدود یک‌پنجم تا یک‌سوم دادخواست‌هاي طلاق‌های این کشور، به فیسبوک اشاره شده و موجب نارضایتی یکی از طرفین را فراهم آورده است. جولیان آسانژ، موسس و مدیر وبگاه ویکی‌لیکس می‌گوید: «فیسبوک تنفرآمیزترین ابزار جاسوسی است که تاکنون ایجاد شده است. هر کسی که نام و مشخصات دوستان خود را به شبکه اجتماعی فیسبوک اضافه میکند، باید بداند که به شکل رایگان در خدمت دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکاست و این گنجینه اطلاعاتی را برای آنها تکمیل میکند.»
[/mks_pullquote]
.
لیبرا چیست؟
لیبرا ارز مجازی مبتنی بر بلاکچین مجاز پیشنهادی توسط فیسبوک است. قرار است تراکنش‌های انجام‌شده توسط این ارز در مرکزی به نام انجمن لیبرا مدیریت و نگهداری شود. این انجمن متشکل از خود فیسبوک و 27 شرکت فعال در حوزه‌های پرداخت، فناوری، مخابرات، بازار آنلاین، صندوق سرمایه‌گذاری و سازمان‌های خصوصی است.
دیوید مارکوس، معاون شرکت فیسبوک در سال 2018 از بخش مسنجر فیسبوک به بخش بلاکچین منتقل شد و اولین اخبار مربوط به فعالیت‌های فیسبوک در حوزه کریپتوکارنسی با مسئولیت مارکوس درست چند روز بعد منتشر و در فوریه 2019 اعلام شد که گویا بیش از 50 مهندس روی پروژه کریپتوکارنسی فیسبوک مشغول به کار بوده‌اند.
در اخبار ابتدایی که از فعالیت فیسبوک در این حوزه منتشر شد، قرار بر این بود که نام این ارز «گلوبال‌کوین» یا «فیس‌بوک‌کوین» باشد، اما در نهایت در ژوئن 2019 نام لیبرا منتشر شد و اولین نسخه از آن در سال 2020 منتشر میشود.
پشتوانه توکن لیبرا، دارایی‌های مالی مانند سبد ارزی و وزارت خزانه‌داری ایالات متحده است که با این کار قصد دارند از ناپایداری این ارز جلوگیری کنند. به گفته فیسبوک تمام پارتنرهای این پروژه، سرمایه ابتدایی 10 میلیون دلاری قرار داده‌اند و به همین خاطر لیبرا با پشتوانه دارایی کاملی راه‌اندازی خواهد شد.
همچنین بر خلاف دیگر ارزهای رمزنگاری‌شده مانند بیت‌کوین که از بلاکچین بدون مجوز استفاده می‌کنند، لیبرا غیرمتمرکز نیست و اعتماد به آن وابسته به اعتمادی است که به انجمن لیبرا وجود دارد که در واقع حکم بانک مرکزی در این پروژه را بازی میکند.
انجمن لیبرا با 28 عضو در سوئیس قرار دارد و اعضای آن شامل شرکت‌های بزرگ از حوزه‌های مختلفی است که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم.
پرداخت: مسترکارت، پی‌پال، پی‌یو، استرایپ، ویزا
فناوری و بازار: بوکینگ هلدینگز، ای‌بی، کالیبرا فیسبوک، فارفچ، لیفت، مرکادوپاگو، اسپاتی‌فای، اوبر
مخابرات: ایلیاد اس‌ای، وودافون
بلاکچین: آنکوریج، بایسون تریلز، کوین‌بیس، زاپو
صندوق‌های سرمایه‌گذاری: آندرسن هوروویتس، برک‌ترو اینیشیتیوز، ریبیت کپیتال، ترایو کپیتال، یونیون اسکوئر ونچرز
سازمان‌های غیرانتفاعی و چندجانبه و موسسات آموزشی: آزمایشگاه کریتیو دیستراکشن، کیوا، شرکت مرسی، وومنز ورد بنکینگ
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
نقد فیسبوک
فیسبوک در زمینه‌های گوناگون مانند برخورد با کاربران خود، حریم شخصی، امنیت کودکان و عدم قابلیت حذف حسابهای کاربری، بدون حذف دستی اطلاعات، مورد نقد قرار گرفته است. در طول دوره حیات، فیسبوک دچار تغییرات فراوانی شده است که مستقیما کاربران خود را تحت تاثیر قرار داده و این تغییرات عموما مورد انتقاد واقع شده‌اند. برای نمونه می‌توان به تغییر ظاهر وبگاه آن در سال ۲۰۰۸ و تغییر در شرایط استفاده اشاره کرد. علاوه بر این انتقادها، بارها نیز از فیسبوک شکایت شده است.
[/mks_pullquote]
.
پیاده‌سازی لیبرا
همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم، لیبرا شباهتی به ارزهای رمزنگاری‌شده کنونی ندارد و به همین خاطر هم برای دریافت آن نیازی به ماین‌کردن نیست و تنها اعضای انجمن لیبرا می‌توانند تراکنش‌ها را از طریق بلاکچین مجاز پردازش کنند. البته لیبرا امیدوار است که طی پنج سال آینده بتواند به سمت سیستم اثبات سهام بدون مجوز پیش برود. کد منبع لیبرا روی «راست» نوشته شده و به‌عنوان یک پروژه منبع‌باز تحت مجوز آپاچی منتشر شد. همچنین به‌منظور استفاده از این ارز، فیسبوک کیف پول دیجیتالی کالیبرا را نیز راه‌اندازی کرده است که در اپلیکیشن‌های مسنجر، واتس‌اپ و همین‌طور به‌صورت مجزا و مستقل، قابل استفاده است.
.
لیبرا چه هدفی دارد و نگرانی‌های موجود بابت آن چیست؟
از آنجایی که غول‌های فناوری و تکنولوژی در حال ورود به صنعت پرداخت هستند، دیگر نمیتوان این صنعت را فقط مختص فعالان حوزه پرداخت دانست. همکاری‌هایی که شرکت‌های فناوری با بانک‌ها یا شرکت‌های پرداختی دارند و محصولات مشترکی که بازار ارائه می‌دهند، نشان از همین موضوع دارد، به همین خاطر اصلیترین هدف فیسبوک از ارائه لیبرا، تاثیرگذاری در صنعت پرداخت است و اینکه افراد بتوانند با کمک این ارز به سراسر دنیا و با کمترین کارمزد و هزینه پول ارسال کنند. حتی مخاطبان اصلی این کریپتوکارنسی افراد مناطق محروم و بدون حساب بانکی و بدون دسترسی به سرویسهای مالی و بانکی هستند که تعدادشان به 1.7 میلیارد نفر در دنیا می‌رسد.
همین که شرکتی به بزرگی فیسبوک، آن هم با محصولی که پشتش 28 مورد از شناخته‌شده‌ترین شرکت‌ها قرار دارند، بخواهد چنین تاثیرگذاری در صنعت پرداخت ایجاد کند، زنگ خطر را برای بانکی‌ها و رگولاتورها به صدا درآورده و بسیاری گفته‌اند که برنامه فیسبوک برای استفاده از کریپتوکارنسی خود می‌تواند خطراتی برای سیستم بانکی بین‌المللی ایجاد کند و سیاست‌گذاران جهانی برای چنین اتفاقی باید سریعا پاسخ مناسبی پیدا کنند.
گرچه چنین اقداماتی از جانب شرکت‌های فناوری مانند فیسبوک، آمازون و علی‌بابا در حوزه سرویسهای مالی می‌تواند به افزایش تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌ها، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه منجر شود، اما از طرف دیگر می‌تواند به ایجاد اختلال در ثبات سیستم بانکداری نيز منجر شود.
حتی در رابطه با این موضوع متخصصان فناوری هم هشدار داده‌اند و بانک تسویه بین‌المللی هم گفته است با اینکه استفاده و پذیرش ارزهای دیجیتال می‌تواند مزایایی به همراه داشته باشد، اما از طرف دیگر می‌تواند خطرات امنیت داده نیز داشته باشد و شاید حتی قدرت را به دست افراد نادرست بسپارد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
اعتیاد به فیسبوک
پژوهشی که به‌عنوان World Unplugged در سال ۲۰۱۱ انجام شد، اعلام داشت که ترک شبکه‌های اجتماعی برای بعضی از افراد به‌سختی ترک مواد مخدر یا الکل برای آنهاست. پژوهش دیگری که توسط دانشگاه شیکاگو در سال ۲۰۱۲ انجام شد، نشان داد که موادی مانند الکل یا تنباکو از نظر میزان اعتیاد قابل رقابت با شبکه‌های اجتماعی نیستند. در سال ۲۰۱۳ پژوهشی که در مجله روان‌شناسی رایانه‌ای، رفتار و شبکه‌های اجتماعی انجام شد، نشان داد که تعدادی از کاربران به‌دلیل اینکه حس می‌کنند به فیسبوک معتاد شده‌اند، آن را ترک می‌کنند.
[/mks_pullquote]
.
«کریس هیو» از هم‌بنیان‌گذاران فیسبوک درباره چنین اتفاقی هشدار داد. او که در حال حاضر هدایت و رهبری پروژه امنیت اقتصادی (که یک گروه ضدفقر است) را بر عهده دارد، می‌گوید: «لیبرا این قابلیت را دارد که کنترل سیاست‌های پولی را تا حد زیادی از بانک‌های مرکزی بگیرد و به دست شرکت‌های خصوصی بسپارد و اگر قانون‌گذاران جهانی سریع دست به کار نشوند، خیلی زود دیر میشود.» lهیون سانگ شین»، مشاور اقتصادی و رئیس بخش تحقیقات در BIS می‌گوید: «سیاست‌گذاران باید در نظر بگیرند که آیا سیستم فعلی که به بانک‌ها امکان دریافت کارمزد بیشتر و ایجاد ذخایر برای محافظت از خودشان در زمان بحران را می‌‌دهد، خواهان بیشتری دارد یا سیستم رقابتی که هزینه تراکنش‌ها در آن پایین، اما انعطاف‌پذیری سیستم مالی آن کمتر شناخته شده است. همچنین سیاست‌گذاران باید تمام تلاش خودشان را به کار گیرند تا مطمئن شوند که این سیستم جدید به‌منظور حفاظت از مشتریان و جلوگیری از وقوع پولشویی، قانون‌گذاری شود.»
.
ترس از قدرت فیسبوک
قدرت و بزرگی فیسبوک بر کسی پوشیده نیست و همین تاثیرگذاری این رسانه اجتماعی است که موجب شده برخی نگران تاثیر محصول کریپتوی جدید این شرکت بر صنعت پرداخت و مالی شوند و بانکداران و رگولاتورهای بانکی و موسسات مالی و بانکی احساس خطر کرده‌اند. سناتور «شرود براون» می‌گوید فیسبوک در حال حاضر هم بسیار قوی و قدرتمند است و از این قدرت برای بهره‌برداری از داده‌های کاربران، آن هم بدون حفاظت از حریم خصوصی آنها، استفاده میکند.
به همین خاطر این سناتور معتقد است که نمیتوان به فیسبوک این اجازه را داد تا کریپتوکارنسی جدید و پرخطری را آن هم خارج از بانک سوئیس و بدون هیچ نظارتی راه‌اندازی کند. «اریک وورهیس»، بنیان‌گذار شرکت بیت‌کوینی «کویناپوت» و همین‌طور مدیرعامل صرافی بیت‌کوین و آلت‌کوین «شیپ‌شیفت» درباره مسائل حریم خصوصی لیبرا می‌گوید: «مشخصا لیبرا یک کریپتوکارنسی خالص نیست و به همین خاطر هم اگر کسی بخواهد از این محصول استفاده کند، نباید انتظار حریم خصوصی داشته باشد.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
تعریف وایت‌پیپر
اوراق سفید یا وایت‌پیپر نوعی گزارش معتبر یا راهنما برای کمک به خوانندگان است که به‌منظور درک یک مساله، حل یک مشکل، یا اتخاذ یک تصمیم تدوین میشود. از اوراق سفید در دو حوزه اصلی استفاده میشود؛ دولت و بازاریابی کسب‌وکار به کسب‌وکار. سه نوع اصلی اوراق سفید عبارتند از: بازاریابی، فناوری و دوگانه. اوراق سفید یک ابزار مشارکتی برای مستندسازی هستند؛ نه یک قطعیت غیرقابل تغییر از مقررات. اوراق سفید تلاش می‌کنند که نقش دوگانه‌ای در معرفی و ارائه شرکت‌ها یا سازمان‌های دولتی ایفا کنند.
[/mks_pullquote]
.
نقاط روشن و تاریک لیبرا
همان‌طور که گفتیم وایت‌پیپر لیبرا چند وقت پیش در 12 صفحه منتشر شد، ولی با این حال سوالات زیادی در خصوص این محصول وجود دارد که تا به امروز جوابی برایشان پیدا نشده است. همین نقاط گنگ و مبهم است که شاید لیبرا را در هاله‌ای از تاریکی قرار داده است. بلومبرگ در مطلبی که منتشر کرده به پنج مورد از مواردي که درباره لیبرا می‌دانیم و همین‌طور مسائلی که هنوز درباره این ارز مشخص نشدند، پرداخته است.
یکی از مواردی که مسلم است اینکه لیبرا یک کریپتوکارنسی است و مانند دیگر ارزهای رمزنگاری‌شده، بالاتر و بهتر از سیستم مالی سنتی کنونی جای دارد. شیوه نگهداری ارزهای رمزنگاری‌شده هم به دو صورت وجود دارد؛ یکی اینکه آنها را در کیف پولهای نظارتی نگه داریم و ديگري اينكه اشخاص کوین‌هایشان را در کیف پولهای غیرنظارتی خودشان نگه دارند.
حالا سوالی که درباره لیبرا وجود دارد این است که آیا فرد می‌تواند کوین‌هایش را در یک کیف پول غیرنظارتی نگه دارد و بهراحتی به آن دسترسی پیدا کند؟ و اگر چنین امکانی برای فرد فراهم است، لیبرا چطور می‌تواند جلوی کاربر را از انتقال کوین‌های خود به یک مجرم یا فردی در یکی از کشورهای تحت تحریم‌های بانکی و مالی بگیرد؟ البته فیسبوک در این‌باره گفته است که لیبرا می‌تواند با استفاده از مکانیسم‌هایی جلوی فعالیت‌های غیرقانونی را بگیرد، اما اگر کلیدهای فرد در دستان خودش باشد، معلوم نیست که لیبرا چطور می‌خواهد جلوی انتقال این کلیدها به مجرمان را بگیرد؟ بنابراین اگر فیسبوک عدم بروز چنین اتفاقی را ضمانت نمی‌کند، پس آیا رگولاتورها باید اجازه فعالیت رمزارز آن را بدهند؟
مورد دوم این است که فیسبوک بدون شک از این موضوع آگاه است که افراد نمی‌خواهند داده‌های مالی‌شان با دیگر داده‌های شخصی‌شان، مانند اطلاعاتی که روی پروفایل فیس‌بوک‌شان قرار می‌دهند، ادغام شود. به همین خاطر فیسبوک کیف پول کالیبرا را ایجاد کرد که به گفته «دیوید مارکوس»، رئیس بخش بلاکچین فیسبوک، کالیبرا داده‌های مالی افراد را در سرور‌های جداگانه‌ای ذخیره میکند و آنها را با فیسبوک به اشتراک نخواهد گذاشت.
اما نکته‌ای که هنوز نامشخص است، اینکه فیسبوک چطور می‌خواهد از طریق لیبرا سود کسب کند؟ به کمک کالیبرا، فیسبوک کیف پول دیجیتالی جدیدی روی واتس‌اپ و سرویسهای پیام‌رسان خود ارائه میکند که امکان ارسال پول برای افراد را به‌مراتب راحت‌تر خواهد کرد و راهی است برای ورود بیشتر فیسبوک به عرصه پرداخت و تجارت. با اینکه اپلیکیشن‌های پیام‌رسان سابقه موفقیت‌آمیزی در انجام چنین فعالیت‌هایی در آسیا دارند، اما در جایی مانند آمریکا از محبوبیت کمتری برخوردارند و شاید هنوز به‌طور دقیق مشخص نباشد که کریپتوکارنسی فیسبوک مورد اعتماد مردم قرار می‌گیرد یا خير؟
.
برای افراد بدون حساب بانکی
موضوع دیگر بحث نظارت و کنترل روی لیبراست. آزادی‌خواهان و علاقه‌مندان به حوزه کریپتو از این بابت جذب بیت‌کوین شده بودند كه توسط هیچ دولت و سازمانی کنترل نمی‌شود و هر کسی با یک کامپیوتر می‌تواند از شبکه پشتیبانی و تراکنش‌ها را تایید کند. اما لیبرا در همین ابتدای امر توسط سازمان‌های مختلفی مورد کنترل قرار می‌گیرد و حتی «نوریل روبینی»، پروفسور دانشکده اقتصاد دانشگاه نیویورک، لیبرا را یک کلاهبرداری انحصاری می‌داند.
نکته‌ای که در مورد لیبرا وجود دارد، این است که این ارز بیشتر افراد بدون حساب بانکی را هدف قرار داده و با کمک لیبرا این افراد می‌توانند چیزی مشابه حسابهای بانکی داشته باشند، اما مشکل اینجاست که بر خلاف بانک‌های سنتی، مشخص نیست که چنین حساب‌هایی سود روی سپرده به افراد پرداخت می‌کنند یا خير. بیشتر کیف پولهای دیجیتال برای نگهداری کریپتو سودی پرداخت نمی‌کنند.
موضوع دیگری که در رابطه با لیبرا وجود دارد، این است که لیبرا دست روی افراد بدون دسترسی به حسابهای بانکی و سرویسهای مالی گذاشته است. در کشورهای توسعه‌یافته کسانی نمی‌توانند دسترسی به سرویسهای بانکی داشته باشند که تاریخچه اعتباری مثبتی ندارند و جرایم مالی ثبت‌شده دارند. چنین افرادی نمی‌توانند الزامات مربوط به شناخت مشتری بانک‌ها را رعایت کنند؛ الزاماتی که برای جلوگیری از کلاهبرداری و پولشویی ضروری است.
برخی از این افراد قبلا از کارت‌های از پیش پرداخت‌شده به‌عنوان جایگزینی برای حسابهای بانکی استفاده می‌کردند. به‌صورت تئوری می‌توان لیبرا را جایگزینی برای کارت‌های از پیش پرداخت‌شده دانست. فیسبوک گفته است که لیبرا کاملا با الزامات شناخت مشتری و ضدپولشویی مطابقت دارد، اما اگر این‌طور باشد، پس دیگر نمیتوان آن را جایگزینی برای این کارتها دانست و اگر منطبق با این الزامات نباشد، در نتیجه جلوی فعالیتش گرفته خواهد شد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
پیام‌رسان فیسبوک
پیام‌رسان یک برنامه کاربردی پیام‌رسانی از سوی شرکت فیسبوک برای تلفن‌های همراه است که ارتباط صوتی و نوشتاری را فراهم میکند. این پیام‌رسان این امکان را برای کاربر فراهم میکند تا با دوستانش در فیسبوک چت و گفت‌وگو کند. این شرکت در ابتدا به‌عنوان چت فیسبوک در سال 2008 توسعه یافت و سرویس پیام‌رسان خود را در سال 2010 ارتقا داد و پس از آن نسخه‌های اندروید و آی‌اواس را در آگوست 2011 منتشر کرد. پس از جدا شدن از برنامه اصلی فیسبوک، مسنجر در آوریل 2015، 600 میلیون کاربر داشت و در ماه ژوئن 2016 به 900 میلیون افزایش یافت، در ماه ژوئیه 2016 نيز یک میلیارد کاربر و در آوریل 2017، 1.2 میلیارد کاربر داشت.
[/mks_pullquote]
.
جامعه مخاطبان لیبرا
شاید در نگاه اول به نظر برسد که رمزارز لیبرا از همین حالا رقبای قدری دارد اما چنین نیست. مهمترین مزیت رمزارز فیسبوک عدم تمرکز بر ارزهای محلی است؛ البته این ویژگی همزمان می‌تواند به پاشنه آشیل آن هم بدل شود. در نتیجه حتی کاربران با دسترسی به سرویسهای پرداخت همراه هم در صورت نیاز به ارزهای جهانی، پتانسیل استفاده از لیبرا را دارند.
چرا این عدم دسترسی به ارزهای جهانی مهم است؟ چون بر اساس آمارها مبلغی که سالیانه مهاجران و پناهندگان ساکن کشورهای غربی برای اعضای خانواده خود در کشورهای دیگر حواله می‌کنند بالغ بر نیم تریلیون دلار است. بخش عمدهای از این پول از طریق صرافی‌های کند و با کارمزد بالایی مثل «وسترن یونیون» ارسال میشود.
در سال‌های اخیر از رمزارزها به عنوان راهکاری برای حل این مشکل یاد می‌شد اما هیچ کدام از آنها در آفریقا و دیگر مناطق در حال توسعه یا توسعه‌نیافته با استقبال چندانی مواجه نشدند. حتی اگر مهاجران ساکن در کشورهای غربی از این روش برای حواله سریع پول به خانواده استفاده کنند، مشکل پرداخت هزینه چینج و پیدا کردن صرافی در کشور مقصد به قوت خود باقی است.
فیسبوک اما با همکاری بسیاری از نهادهای معتبر مالی و با پشتوانه میلیاردها کاربر پلتفرم‌های شبکه اجتماعی خود؛ واتس اپ، اینستاگرام و مسنجر قصد دارد نیاز به صرافی‌های بزرگ و پرداخت کارمزد هنگفت را کاهش دهد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
تعداد افراد بدون حساب بانکی در آمریکا
بانک مرکزی آمریکا تخمین زده است که تعداد افرادی که در این کشور به حساب بانکی یا سرویسهای بانکی دسترسی ندارند، در سال 2018 به 55 میلیون نفر رسیده که 22 درصد این تعداد را افراد خانه‌دار در این کشور تشکیل داده‌اند. به گفته «روبن هینیوسا»، نماینده حوزه تگزاس در مجلس نمایندگان آمریکا، نیمی از این افراد پیش‌تر دارای حساب بانکی بوده‌اند، اما بعدا تصمیم گرفته‌اند که حساب‌هایشان را ببندند و از روش دیگری استفاده کنند.
[/mks_pullquote]
.
این شرکت نمی‌خواهد رمزارز لیبرا را به رقیبی برای دیگر اپ‌های پرداخت همراه تبدیل کند؛ بلکه در مقیاس کوچکتر روی افراد و خانواده‌ها تمرکز کرده است. در واقع لیبرا می‌تواند نقش دلار به‌عنوان اصلیترین ارز ذخیره جهان را در دنیای اپ‌های پرداخت موبایل بازی کند.
با توجه به شمار بالای کاربران در دسترس فیسبوک و وابستگی لیبرا به دلار بعید نیست این رمزارز قادر به ایفای همین نقش در کشورهای در حال توسعه باشد. کاربران با استفاده از کیف پول کالیبرا یا اپ‌های دیگر می‌توانند بهراحتی و بدون نیاز به صرافی این پول را بین خود جابه‌جا کنند. حتی درصورت نیاز به تبدیل هم می‌توان به صرافی مراجعه کرد و با پرداخت کارمزدی پایین در برابر آن دلار یا ارز محلی دریافت کرد.
بنابرین لیبرا حتی اگر در کشورهای توسعه یافته هم موفق نشود، مناطق در حال توسعه بازار هدف مطلوبی برای آن به نظر می‌رسند.
کاربران ساکن در این مناطق به لطف رمزارز لیبرا تنها با استفاده از موبایل قادر به دریافت، پس انداز، تبادل و خرج کردن یک ارز جهانی با کمترین هزینه خواهند بود.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
کیف پولهای نظارتی
کیف پولهای نظارتی، یکی از اولین کیف پولهای رمزارز است که اکثر افراد عملا از آن استفاده می‌کنند. اگر شما رمزارزتان را از طریق صرافی‌‌هایی مانند کوین‌بیس خریداری کنید، ممکن است بگویید که رمزارزتان را در حساب کوین‌بیس نگهداری میکنید. آنچه شما عملا انجام می‌دهید این است که رمزارزتان را در کیف پول نظارتی (custodial) ذخیره میکنید. کیف پول نظارتی (custodial) می‌گوید که کلید شخصی‌‌تان توسط یک شخص ثالث برای شما نگهداری و از آن مواظبت میشود. کیف پولهای نظارتی معمولا کیف پولهای گرم هستند.
[/mks_pullquote]
.
حاکم هویت دیجیتال در زمین
نگرانی دیگری که در رابطه با پروژه جدید فیسبوک وجود دارد، این است که فیسبوک از زمان آغاز فعالیتش به جمع‌آوری داده و به پول تبدیل‌کردن این داده‌ها مشغول بوده و به نظر نمی‌رسد که این هدف تا به امروز تغییری کرده باشد و در وایت‌پیپر لیبرا هم به موضوع تبدیل‌شدن لیبرا به استانداردی برای هویت‌های دیجیتال جهانی اشاره شده است.
فیسبوک به اندازه‌ای بزرگ و قدرتمند است که امکان شکست آن شاید وجود نداشته باشد؛ بنابراین اگر فیسبوک به استانداردی برای هویت‌های دیجیتال بدل شود، می‌تواند به تمام داده‌های افراد دسترسی پیدا کند و این همان هدفی است که فیسبوک به‌دنبالش بوده است. در واقع فیسبوک به‌دنبال کنترل داده‌های مالی نیست؛ بلکه هدف اصلی‌اش، کنترل تمامی داده‌های افراد است.
برخی می‌گویند که کریپتوکارنسی فیسبوک از بعد مالی تهدید جدی به نظر نمی‌رسد؛ حتی اگر تمام دو میلیارد کاربر فیسبوک از لیبرا برای انجام تراکنش‌هایشان استفاده کنند باز هم جای نگرانی برای بانک‌ها وجود ندارد، اما نگرانی برخی نسبت به لیبرا از این بابت است که فیسبوک به‌وسیله لیبرا به استانداردی برای هویت‌های دیجیتال تبدیل شود و به همین خاطر هم برخی معتقدند که باید جلوی فعالیت لیبرا گرفته شود.
مواردی که در این مطلب به آنها اشاره کردیم، همگی مسائل و دغدغه‌هایی هستند که افراد نسبت به اقدام جدید فیسبوک در حوزه ارزهای رمزنگاری‌شده بیان کرده بودند و باید دید که آیا این قبیل نگرانی‌ها به قدری جدی هستند که بخواهند تا قبل از سال 2020 جلوی انتشار لیبرا را بگیرند یا اینکه فیسبوک همچنان پرقدرت پیش می‌رود؟
