راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

درباره انواری در گفت‌وگو با عبدالحمید منصوری، رئیس هیات‌مدیره TLS / پدر انفورماتیک کشور

سال 1352 که مدرسه عالی کامپیوتر تأسیس می‌شود، تعدادی از متقاضیان برای ورود به آن ثبت نام می‌کنند، اما به نظر می‌رسد بعداً این سرعت و موج پذیرش دانشجو متوقف می‌شود.

ماهنامه عصر تراکنش / منصوری موضوع متوقف‌شدن سرعت رشد فناوری را به گونه‌ای دیگر عنوان می‌کند و می‌گوید: «اکنون تعداد فارغ‌التحصیلان رشته فناوری به معنای عام خیلی بیشتر شده است. اینکه آن زمان چرا فارغ‌التحصیلان این رشته به‌سرعت در بازار کار جذب شدند، به علت حضور چنددهه‌ای آن‌ها در فناوری اطلاعات سازمان‌ها بود؛ از تأسیس مدرسه عالی تا شکل‌گیری انقلاب فرهنگی یک جامعه دانشجویی 1800 نفری را دربر می‌گرفت و این جامعه ریشه‌های فعالیت فناوری اطلاعات را در سازمان‌ها تشکیل دادند و به مسئولیت‌های بالاتری نیز رسیدند.»

او توضیح می‌دهد: «قبل از انقلاب، شرکت‌های عرضه‌کننده سیستم‌های کامپیوتری، کامپیوترهای روزشان را با قیمت‌های ویژه و بودجه‌های ارزان در اختیار دانشگاه‌ها قرار می‌دادند. به‌عنوان مثال نوع کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف CDC 6600 یا PDP11 شرکت دیجیتال بود که با قیمت‌های ارزان در اختیار قرار می‌دادند. وقتی مدل جدید CDC در دانشگاهی مانند آریامهر سابق یا صنعتی شریف به کار گرفته می‌شد، مدل قبلی آن با قدمت یک‌ساله و تقریباً به‌صورت مجانی به یک بخش خصوصی مانند مدرسه عالی کامپیوتر واگذار می‌شد.»

او با اشاره به اینکه آن زمان از سیستم‌های IBM و CDC بیشتر در سازمان‌های کشور استفاده می‌شد، توضیح می‌دهد: «بعد از انقلاب این شرکت‌ها از ایران رفتند و دانشگاه‌ها برای فراهم‌کردن تجهیزات کامپیوتری به بودجه نیاز داشتند. با اینکه بودجه‌ها افزایش پیدا کردند، اما دانشگاه‌ها توان خرید کامپیوترهای روز را نداشتند. به‌دلیل تغییر مدل اقتصادی، دانشگاه‌ها به کامپیوترهای شخصی و ارزان‌قیمت رو آوردند، چراکه آنها توان خرید کامپیوترهای بزرگ را نداشتند و اگر می‌خواستند آن کامپیوترها را بخرند، باید پول کامل آن را پرداخت می‌کردند. به همین دلیل وقتی نسل فارغ‌التحصیلان این صنعت وارد سازمان‌ها شدند با کامپیوترهای بزرگی مواجه می‌شدند که کار کردن با آنها را بلد نبودند. همین امر باعث ایجاد فاصله در این حوزه شد.»

او در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «بعد از انقلاب، سازمان‌ها، وزارتخانه‌ها و بانک‌ها قدرت خرید کامپیوتر را داشتند، چراکه امکان تأمین این تجهیزات در بودجه‌های آنها وجود داشت. بعد از انقلاب هم هزینه و بودجه خرید تجهیزات برای شرکت‌ها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها کاهش پیدا نکرد، اما به دانشگاه‌ها بودجه کمتری تعلق می‌گرفت و به همین دلیل قدرت خرید تجهیزات جدید با قیمت اصلی را نداشتند.»

 

کاندیدای ریاست دانشگاه آریامهر

منصوری درباره انگیزه و چرایی ایجاد مدرسه عالی کامپیوتر می‌گوید: «مرتضی انواری رئیس دانشکده ریاضی دانشگاه آریامهر و کاندیدای ریاست این دانشگاه بود. او آینده ریاست دانشگاه آریامهر را رها و مدرسه عالی کامپیوتر را راه‌اندازی کرد.»

او انگیزه اصلی دکتر انواری برای ایجاد مدرسه عالی کامپیوتر را آشنا بودن او با مباحث فناوری در دنیا بیان می‌کند و می‌گوید: «دکتر انواری در یک فرصت مطالعه علمی در خارج از کشور با مباحث فناوری اطلاعات آشنا می‌شود. با توجه به پویایی و تغییرات سریع مطالب درسی و نحوه تدریس در فناوری اطلاعات، مرحوم انواری احساس می‌کند نیاز به یک دانشکده مجزا برای رشته کامپیوتر در ایران وجود دارد، اما در دانشگاه آریامهر با تأسیس دانشکده کامپیوتر مخالفت می‌شود.

دکتر انواری به‌دلیل همین مخالفت‌ها و مواجه‌شدن با بوروکراسی که در دانشگاه وجود داشت، دانشگاه را ترک کرده و مدرسه عالی کامپیوتر را تأسیس می‌کند. علاوه بر علاقه او به این رشته، تغییر سریع واحدهای درسی کامپیوتر مزید بر علت بود تا این مدرسه را ایجاد کند، چراکه بوروکراسی دانشگاه با این تغییرات سریع هماهنگی نداشت و ذات این فناوری تغییرات آن است. محتوای درسی مدرسه عالی کامپیوتر با محتوای درسی دانشگاه ام‌آی‌تی تطبیق داشت و با سه رشته کارشناسی سیستم آنالیز و کاربرد کامپیوتر، تحقیق در عملیات و برنامه‌ریزی تأسیس شد. یک رشته هم به‌عنوان اپراتوری کامپیوتر در مقطع فوق دیپلم ارائه شد.»

او درباره ویژگی‌های دکتر انواری می‌گوید: «پروفسور انواری مدرسه عالی کامپیوتر را با بودجه محدود و رشته‌هایی به‌روز در دنیا راه‌اندازی کرد و بیشتر استادان آن هم خارجی بودند و با زبان انگلیسی تدریس می‌کردند. او بعد از انقلاب مهاجرت می‌کند، در دانشگاه برکلی به کرسی پروفسوری می‌رسد و همان‌جا هم بازنشسته می‌شود. اما او ارتباط خود را با ایران قطع نکرد و سالی دو بار به ایران می‌آمد. در سال 1369 یک سخنرانی با موضوع اقلام اطلاعاتی هایپر در ایران ارائه داد و درباره فیلدهای اطلاعاتی با محتوای عکس، متن، صدا و مقایسه آنها با هم صحبت کرد که مطرح‌کردن این مباحث در فضای رسانه‌ای آن زمان بسیار جدید بود. همچنین در تشکل‌های علمی کشور که دعوت می‌شد، حضور داشت. او از دیدگاه من، پدر انفورماتیک کشور است.»

منصوری ادامه می‌دهد: «دانشجویان رتبه اول دانشگاه شریف که در حال حاضر در خارج از کشور وزنی دارند، استادان ما در این مدرسه بودند. تمام واحدهای عملی ما هم در رشته کامپیوتر به‌صورت گروهی اجرا می‌شد و هیچ پروژه‌ای با سه نفر کمتر ارائه نمی‌شد. برخی از امتحان‌ها به شکل کتاب‌باز بود، این موارد از حساسیت‌های دکتر انواری برای تدریس بود.»

به گفته منصوری دانشجویان این مدرسه در بحبوحه انقلاب فعالیت سیاسی هم داشتند و به همین دلیل این مدرسه یک‌بار توسط وزارت علوم وقت منحل می‌شود. او می‌گوید: «البته بعداً با نشستی که در حزب رستاخیز توسط دانشجویان برگزار شد و تلاشی که دکتر انواری کرد، مدرسه دوباره باز شد.»

او با بیان اینکه مدرسه عالی کامپیوتر گران‌ترین مدرسه کشور بود، توضیح می‌دهد: «آن زمان که گران‌ترین شهریه را دانشگاه ملی در رشته معماری با شهریه 4800 تومان می‌گرفت، مدرسه عالی کامپیوتر ترمی 5500 تومان شهریه گرفت. سال 1353 از سوی حکومت مشروط بر 10 سال خدمت برای کشور، تحصیل رایگان می‌شود و به این ترتیب قشر محروم‌تر هم توانستند وارد مدرسه شوند.»

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.