پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
صرافی بیت‌کوین کسب‌وکاری است که در آن بیت‌کوین یا دیگر رمزارزها خریدوفروش می‌شوند. کاربران می‌توانند بیت‌کوین خود را با رمزارزهای دیگر یا با ارزهایی چون دلار، یورو و ریال تبادل کنند. صرافی‌های بیت‌کوین در سال‌های اخیر به شدت رشد پیدا کرده‌اند و نقش مهمی در بازار ارزهای رمزنگاری‌شده دارند چراکه ارزش و نرخ رمزارزها با توجه به میزان عرضه و تقاضا در این صرافی‌ها مشخص می‌شود. در ادامه انواع صرافی‌های بیت‌کوین، نکات مهم کار با آنها، معرفی صرافی‌های مشهور جهانی و وضعیت قانونی صرافی‌های ایرانی بررسی می‌شود.
انواع صرافی بیت‌کوین
صرافی‌های بیت‌کوین بسته به نوع مدل کسب‌وکارشان می‌توانند یک یا ترکیبی از مدل‌های زیر باشند:
- پلتفرم‌های تضمین بیت‌کوین: در این پلتفرم‌ها صرافی نقش واسطه را بین خریدار و فروشنده بازی می‌کند. صرافی به عنوان تضمین انجام درستی معامله، بیت‌کوین فروشنده را در کیف پول خود نگهداری می‌کند تا زمانی که پول خریدار به حساب فروشنده واریز شود.
- پلتفرم‌های تضمین فیات: این پلتفرم‌ها هم مانند نوع قبل تضمین درستی معامله را انجام می‌دهند با این تفاوت که پول خریدار در حساب صرافی نگه داشته می‌شود تا زمانی که بیت‌کوین از کیف پول فروشنده به خریدار منتقل شود. در این روش و روش قبل، صرافی تعیین نرخ نمی‌کند و در یک بازار رقابتی خریدوفروش انجام می‌شود.
- پلتفرم‌های بدون واسطه: در این پلتفرم‌ها صرافی به عنوان فروشنده یا خریدار کار می‌کند و هر شخصی می‌تواند از صرافی بخرد یا به صرافی بفروشد. در این روش کارمزدهای بالایی گرفته می‌شود و اغلب برای خرید کوین‌های خاص و با حجم بالا کاربرد دارد.
پیش از ورود به صرافی بیت‌کوین به چه نکاتی باید توجه کرد
قبل از شروع تجارت و به‌طور کلی هر کاری، بهتر است کمی تحقیق انجام داد. در اینجا مواردی که قبل از شروع به کار با یک صرافی باید به آن توجه کنید، ذکر می‌شود.
مجوزهای قانونی: صرافی‌های بیت‌کوین بسته به کشور محل استقرار، از سازمان‌های اقتصادی آن کشور باید مجوز داشته باشند. در ایران، بانک مرکزی متولی قانون‌گذاری درباره ارز‌هاست و هر صرافی رمزارزی باید از این نهاد مجوز بگیرد. البته مراحل قانون گذاری رمزارزها در ایران مراحل ابتدایی خود را طی می کند و به تازگی پیش‌نویس قانون رمزارزها منتشر شده است.
شهرت: میزان شهرت و محبوبیت صرافی بیت‌کوین موردنظر خود را مشخص کنید. برای این کار می‌توانید به نظرات کاربران دیگر و یا وب‌سایت‌هایی که در این زمینه فعال هستند مراجعه کنید. فروم‌های مختلفی چون Bitcoin talk یا Reddit وجود دارند که می‌توانید در آنجا هرگونه سؤالی به ذهن شما می‌رسد بپرسید. یا با یک سرچ ساده از آخرین فعالیت‌های آن صرافی با خبر شوید.
نرخ کارمزد: اکثر صرافی‌ها اطلاعات مربوط به نرخ کارمزد را بر روی وب‌سایت خود قرار می‌دهند. قبل از عضویت در صرافی بیت‌کوین، اطمینان یابید که قوانین و اطلاعات آنها را مطالعه کرده‌اید. نرخ کارمزد‌ها معمولاً بر اساس نوع تبدیل ارز یا صرافی که با آن کار می‌کنید، متفاوت است.
اطلاعات تأیید هویت: می‌توان به‌طور قطع گفت که تمام پلتفرم‌های خریدوفروش بیت‌کوین در دنیا، از کاربران خود یک سری اطلاعات تأیید هویت درخواست می‌کنند. شاید در نگاه برخی، این فرایند تأیید هویت زمان‌بر و بیهوده باشد، اما برای جلوگیری از کلاهبرداری و پولشویی بسیار مفید است. پس از ورود به صرافی‌هایی که احراز هویت نمی‌کنند خودداری کنید.
محدودیت‌های جغرافیایی: برخی بخش‌ها و عملکردهایی که در بعضی پلتفرم‌های صرافی بیت‌کوین یا ارز دیجیتال وجود دارند ممکن است تنها برای یک سری کشورهای مشخص قابل‌دسترس باشند. قبل از هر چیز اطمینان یابید صرافی بیت‌کوین موردنظر شما، در کشورتان محدودیت فعالیت ندارد و شما می‌توانید به تمام بخش‌ها و ابزارها دسترسی کامل داشته‌باشید.
تمرکز فعالیت: این موضوع نیز دارای اهمیت است که صرافی مورد نظر شما چقدر در کار تبادل رمزارزها تمرکز دارد. هرچه فعالیت صرافی گسترده تر باشد و در حوزه‌های دیگر نیز فعالیت کند، ممکن است سیستم تبادل مطمئن و هدفمندی نداشته باشد.
بهترین صرافی‌های بیت‌کوین جهانی
امروزه پلتفرم‌های متعددی به‌عنوان صرافی بیت‌کوین فعالیت می‌کنند. اما همگی آنها ارزش و اعتبار استفاده یکسانی ندارند. در ادامه این مقاله تعدادی از این صرافی‌ها معرفی شده و از عوامل تأثیرگذار در رتبه‌بندی و انتخاب آنها می‌توان به نظرات کاربران، سایت‌های رتبه‌بندی، تجربه کاربری، دسترسی مناسب، نرخ کارمزد و امنیت اشاره کرد. در ادامه پنجنمونه از صرافی‌های مشهور بیت‌کوین به‌طور مختصر بررسی می‌شود:
Binance: یکی از معروف‌ترین صرافی‌های فعال در حوزه کریپتوکارنسی است که طبق آمار با حجم مبادله‌ای بیش از یک میلیارد دلار در یک شبانه روز، بزرگترین صرافی جهانی از لحاظ حجم مبادله شناخته می‌شود.
Kraken: یکی از بزرگترین صرافی‌های بیت‌کوین در اروپا است و ارزهای مختلف زیادی را پشتیبانی می‌کند. از امنیت بالا و نرخ کارمزد مناسبی برخوردار است و در کل جهان قابل‌دسترس است. با این حال از روش‌های پرداخت محدودی برخوردار است و در آغاز شاید کار کردن با آن کمی برای افراد تازه‌کار مشکل باشد.
Coinbase: یکی از صرافی‌های شناخته‌شده که نحوه کار با آن آسان است و از امنیت خوب و نرخ کارمزد مناسبی برخوردار است. با این حال در برخی کشورها قابل‌استفاده نیست و روش‌های پرداخت محدودی دارد.
Coinsquare: از امنیت و نرخ کارمزد مناسبی برخوردار است. با این حال پشتیبانی قوی‌ای ندارد و در همه کشورها قابل‌دسترس نیست.
Cex.io: این پلتفرم به‌طور جهانی فعالیت می‌کند، از شهرت خوبی برخوردار است، از کارت‌های اعتباری پشتیبانی می‌کند و نرخ تبدیل ارز پایینی دارد. با این حال در مرحله ثبت‌نام قوانین سخت‌گیرانه‌ای در تأیید هویت افراد دارد و نرخ کارمزد در هر روش پرداخت متفاوت است.
مشکل اصلی صرافی‌های بین‌المللی برای کاربران ایرانی
علیرغم اینکه صرافی‌های بیت‌کوین در سطح جهانی خوب عمل می‌کنند و از امکانات خوبی برخوردار هستند اما مورد استقبال کاربران ایرانی قرار نگرفته‌اند. صرافی‌های بیت‌کوین بین‌المللی برای ایرانی‌ها مشکلاتی دارند که در ادامه توضیح داده می‌شود.
تحریم آمریکا و مسدود سازی حساب کاربران
اغلب صرافی‌های بیت‌کوین بین‌المللی در کشور آمریکا هستند یا در کشوری هستند که تابع قوانین آمریکاست. بنابراین زمانی که دولت آمریکا به دلایل سیاسی، ایران را تحریم می‌کند، این صرافی‌ها مجبور هستند، دستورات سازمان‌های مافوق خود را اجرا کنند. بعضا این دستورات منتهی به مسدودسازی حساب کاربران ایرانی می‌شود.
چنین اتفاقی تاکنون چندین بار تکرار شده است. برای مثال سال گذشته صرافی بیترکس دسترسی آی‌پی‌های ایرانی را به سایت خود مسدود کرد که تا امروز ادامه دارد. صرافی بایننس نیز اکانت‌های ایرانی را احراز هویت نمی‌کند و کاربران این صرافی برای تبادل، محدودیت‌های زیادی دارند. با وجود این مشکلات کاربران ایرانی مجبور هستند از راه‌های دیگر به این صرافی‌ها دسترسی پیدا کنند که اغلب این راه‌ها با ریسک بالا همراه است و امکان فیشینگ و از دست رفتن سرمایه را به همراه دارد.
عدم دسترسی ایرانی‌ها به کارت‌های اعتباری
از سوی دیگر به دلیل تحریم‌های بانکی، اشخاص حقیقی و حقوقی در ایران نمی‌توانند به شبکه بانکی جهانی متصل شوند. در واقع در حالت عادی هیچ ایرانی با تابعیت ایران نمی‌تواند کارت‌های اعتباری بین‌المللی داشته باشد. در صورتی که برای خریدوفروش بیت‌کوین در تمام صرافی‌های بین‌المللی نیاز به کارت‌های اعتباری است و به دلیل قوانین مبارزه با پولشویی فقط کارت اعتباری صاحب حساب، قابل استفاده است.
عدم تابعیت صرافی‌ها از قوانین جمهوری اسلامی
صرافی‌های بزرگ بیت‌کوین در سطح جهانی هیچگونه تعلق قانونی به ایران ندارند و از قوانین جمهوری اسلامی تابعیت نمی‌کنند. در صورتی که کاربران ایرانی در این کشور ساکن هستند و ناگزیرند تابع قوانین کشور ایران باشند. این موضوع زمانی مشکل‌ساز خواهد شد که قوانین بیت‌کوین و دیگر رمزارزها در ایران منتشر شود. مطمئنا این قوانین مطابق با سیاست‌های صرافی‌های بین‌المللی نیست. در این صورت قانونا کاربران ایرانی نمی‌توانند از این صرافی‌ها استفاده کنند.
خروج ارز از کشور
مشکل بزرگ صرافی‌های بیت‌کوین بین‌المللی که ممکن است در ظاهر زیاد اهمیت نداشته باشد، هدایت ارز به خارج از کشور است. در واقع کاربران ایرانی برای خرید یک بیت‌کوین مجبور هستند، ریال خود را به دلار تبدیل کنند و با استفاده از روش‌های پرداخت نامطمئن، دلار خود را به حساب صرافی خارجی ارسال کنند تا دارای بیت‌کوین شوند. برای فروش هم ناچارا درصدی به عنوان کارمزد از ریال ایرانی به دلار تبدیل شده و از کشور خارج می‌شود. این مبالغ در حجم خریدوفروش‌های روزانه ضرب شده و مبالغ هنگفتی می‌شود. در مقیاس کلان و در طولانی مدت، خروج ارز از کشور مساوی با افزایش بهای آن و کاهش بهای ریال می‌شود که نهایتا منجر به بسیاری از مشکلات اقتصادی خواهدشد.
صرافی بیت‌کوین در ایران
صرافی بیت‌کوین در ایران روند قانونی شدن را طی می‌کند. ماه گذشته پیش‌نویس قانون رمزارزها توسط بانک مرکزی منتشر شد که یک بخش از آن درباره صرافی‌های رمزارزی بود. اولین شرط بانک مرکزی برای صرافی‌های بیت‌کوین ، داشتن مجوز صرافی از بانک مرکزی است. بنابراین سایت‌هایی که به صورت شخصی تاسیس شده‌اند یا حتی در قالب شرکت کار تبادل بیت‌کوین انجام می‌دهند، غیرقانونی هستند و تبادل رمزارزها فقط و فقط از طریق صرافی‌های دارای مجوز و دارای شرایط بانک مرکزی می‌تواند انجام شود.
در حال حاضر 705 صرافی به صورت رسمی و با مجوز بانک مرکزی فعالیت می‌کنند که در صورت احراز شرایط بانک مرکزی می‌توانند خدمات رمزارزی نیز ارائه دهند. البته این شرایط هنوز مشخص نیست اما برخی از صرافی‌ها پیش از این، برای این موضوع برنامه‌ریزی کرده‌اند. صرافی آرمانی یکی از صرافی‌هایی است که بر روی زیرساخت‌های بلاکچینی فعالیت می‌کند و در صورت اعلام شرایط بانک مرکزی، پتانسیل احراز این شرایط را خواهد داشت.
