پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
فردوس باقری، مدیرعامل شرکت توسعه تجارت الکترونیک نگین توسن از «سککوک» و «ابزار پرداخت بلاکچینی ژا» می‌گوید / پنجره‌های بسته مالی را می‌گشاییم
این شرکت به‌دنبال ایجاد سامانه‌هایی است که تامین مالی زنجیره تامین کالا و خدمات را برای فعالان اقتصادی کشور با یکدیگر و با فعالان اقتصادی دیگر کشورها فراهم کند.
دانلود کنید: فایل PDF گزارش «پنجره‌های بسته مالی را می‌گشاییم» در شماره 19 ماهنامه عصر تراکنش
ماهنامه عصر تراکنش / درهای بسته و قفل‌شدن راه‌های تجارت واقعیتی است که با آن مواجه هستیم؛ روش مقابله، انکار واقعیت نیست، بلکه بهره‌گیری از دنیای آزاد وب است که هیچ‌کس توان سد کردن آن را ندارد. ایجاد سامانه‌های جدید که تامین مالی زنجیره تامین کالا و خدمات را برای فعالان اقتصادی کشور با یکدیگر و با فعالان اقتصادی دیگر کشورها فراهم کند و افزون بر آن، از رمزارزهای جدید الکترونیک مانند بیت‌کوین و اتریوم بهره ببرد، راهکاری است که شرکت توسعه تجارت الکترونیک نگین توسن در آن قدم برداشته است.
ابتکار این شرکت، در قالب سامانه ملی سککوک و کریپتو توکن «ژا»، جدای از آنکه یک طرح و ابتکار خلاقانه به‌شمار می‌آید، به عقیده مدیرانش راه را برای شکستن تحریم و تامین مالی فعالان اقتصادی داخل و خارج از کشور، در یک زنجیره مستحکم بر بستر وب، باز کرده است. به همین بهانه با مهندس فردوس باقری، مدیرعامل شرکت توسعه تجارت الکترونیک نگین توسن گفت‌وگویی داشتیم تا ببینیم این شرکت چه ارزشی در این مسیر ایجاد کرده است.
قبل از هر چیز، در خصوص فعالیت‌های شرکت توسعه تجارت الکترونیک نگین توسن توضیح دهید که دقیقا به چه کاری مشغول است.
شرکت توسعه تجارت الکترونیک نگین توسن که آن را به نام Tosan E-Commerce هم می‌شناسیم، با هدف ایجاد و گسترش بستر تجارت الکترونیک در گروه شرکت‌های توسن ایجاد شده است. از جمله فعالیت‌های این شرکت ایجاد سامانه کشوری کسب‌وکار به کسب‌وکار (سککوک)، به‌عنوان بستر تجارت الکترونیک کسب‌وکارهای کوچک و متوسط کشور است.
بستر سککوک علاوه بر ایجاد زیرساخت B2B جهت فعالیت‌های بنگاه‌های عضو؛ خدمات تامین مالی زنجیره تامین (SCF)، مدیریت زنجیره تامین (SCM) و مدیریت لجستیک (LM) را در کنار سایر خدمات خود ارائه می‌دهد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
بستر سککوک
سامانه کشوری کسب‌وکار به کسب‌وکار (سککوک)، به‌عنوان بستر تجارت الکترونیک کسب‌وکارهای کوچک و متوسط کشور از راهکارهای شرکت توسعه تجارت الکترونیک نگین توسن است. بستر سککوک علاوه بر ایجاد زیرساخت B2B جهت فعالیت‌های بنگاه‌های عضو؛ خدمات تامین مالی زنجیره تامین (SCF)، مدیریت زنجیره تامین (SCM) و مدیریت لجستیک (LM) را در کنار سایر خدمات خود ارائه می‌دهد.
[/mks_pullquote]
ارائه راهکارهای تامین مالی در قالب زنجیره تامین (SCF) با اتکا بر تکنولوژی بلاکچین و بر پایه صدور و گردش برات الکترونیکی در معاملات مستقل یا در زنجیره تامین از جمله خدمات نوین ارائه‌شده بر این بستر است.
از دیگر راهکارهای این شرکت، ایجاد پلتفرمی تحت عنوان کریپتو توکن «ژا» است که ابزار پرداختی مبتنی بر بلاکچین است و در چارچوب یک سیستم توزیع‌شده سازمانی، با بهره‌گیری از قراردادهای هوشمند بر بستر بلاکچین، ژتون الکترونیکی رمزنگاری‌شده را برای استفاده در مبادلات کسب‌وکار به کسب‌وکار (B2B) و کسب‌وکارها با مصرف‌کننده، بین اعضای یک شبکه از طریق وب و خصوصا موبایل عرضه می‌کند.
در همه این فعالیت‌ها توسعه فضای کسب‌وکار، گسترش تعاملات بین واحدهای عضو و توسعه و ترویج تجارت الکترونیک از سیاست‌های اصلی است.
هر کدام از این پلتفرم‌ها، چه کاربردی دارد و ارزش افزوده نوآورانه‌شان چه بوده است؟
پلتفرم کسب‌وکار به کسب‌وکار سککوک با سه محور خدمت یادشده SCF، SCM و LM از منظر هدف‌گذاری بستری برای انجام مبادلات اعتباری است. ما از برات الکترونیک در این پلتفرم استفاده کردیم تا بتوانیم پرداخت‌های کسب‌وکار را پیکربندی کنیم.
برای مثال، همه درگاه‌های تجارت الکترونیکی کشور خدمات پرداخت آنلاین شاپرکی را پشتیبانی می‌کنند. اینها سقف‌های محدودي دارند و ظرفیتی که بتوان مفاهیم قراردادی را در آن تعریف کرد و امکان خرید مدت‌دار وجود ندارد. تنها ابزار خرید مدت‌دار، «کارت‌های اعتباری» است که آن هم تسویه نقد دارد و از یک ظرفیت وام یا عقد پشت کارت استفاده می‌کند.
با در نظر داشتن جنبه نوآورانه این پلتفرم؛ یعنی تجهیز به فناوری بلاکچین، همان‌طور که می‌دانید در حوزه پرداخت در کشور تا به حال چنین ابزاری به‌وجود نیامده و در سطح دنیا هم، ترکیب با پلتفرم SCF یک تجربه جدید، به‌شمار می‌آید.
برای ابزار دوم یعنی کریپتو توکن «ژا» در واقع نگاه ما تسهیل عملیات پرداخت با رویکرد غیرمتمرکز است. به‌طور کلی ارزش ارز بر مبنای عرضه و تقاضا و پشتوانه آن تعیین می‌شود. در خصوص بیت‌کوین، استخراج آن مدل شفاف ریاضی است که با تضمین لازم، اجازه تقلب و انتشار بی‌رویه داده نمی‌شود.
وقتی ما کاربردهای بلاکچین را به‌صورت عملیاتی اجرا کنیم، در این شرایط محدود با وجود امکان تقاضای جهانی و با ظهور سایر ارزهای معتبر توسط سایر بنگاه‌ها و دولت‌ها رشد بسیاری را شاهد خواهیم بود. همچنین با ظهور کاربرد فناوری بلاکچین در حوزه‌های مختلف، میزان نفوذ سرمایه‌پذیری این فناوری بیشتر شده و توان مالی سرمایه‌گذاران در گستره بیشتری توزیع می‌شود.
چه مدت است که این سامانه راه‌اندازی شده؟
اولین تراکنش سککوک در نیمه دوم سال 1396 انجام شده و در مورد اولین تراکنش «ژا» هم در آذرماه امسال بود که تراکنش عملیاتی انجام دادیم، اما در نمایشگاه الکامپ اولین تراکنش‌های پایلوت، با هدف انجام مسئولیت اجتماعی، با حضور جناب آقای نجفی ریاست سابق سازمان صنایع کوچک انجام شد.
به این شکل که هر فرد با ساخت کیف پول، یک ژا دریافت می‌کرد. یک گلدان هم به‌عنوان هدیه به دوستان داده می‌شد که روی این گلدان یک کد QR هم بود که با اسکن آن کد، ژا را مصرف می‌کردند و عملا انگار پول گلدانی که گرفته بودند را به این شکل پرداخت می‌کردند که این در واقع طراحی شده بود که به‌عنوان تست افراد این محصول را تست کنند.
هر تعداد ژایی که بخرید سیستم تایید می‌کند و به کیف پول‌تان اضافه می‌شود و می‌توانید مصرف کنید. در صورت عدم خرید با ژا، می‌توانید به شبکه اكسچنج مراجعه و معادل آن را دریافت کنید.
در عین حال از یک مکانیسم پاداش استفاده می‌کنیم که هر فعال اقتصادی که یک ژا می‌خرد، برای اینکه هزینه برات‌های داخل سککوک را بدهد یک ژاي نیم‌بها هم به او داده می‌شود؛ زیرا در توسعه کاربرد سککوک در کشور نقش دارد. لازم به ذکر است دریافت ژا و ایجاد یک کیف پول مخصوص اعضای باشگاه سککوک است.
فرایند عضویت در سککوک و در نهایت دریافت ژا به چه صورت است؟
عضویت در سککوک یک مکانیسم ثبت‌نام ساده دارد. کد ملی، شناسه و… را ثبت می‌کنید، ما موارد را احراز هویت می‌کنیم و شما عضو می‌شوید. سپس یک عضو عملیاتی سککوک و احراز هویت‌شده می‌تواند یک کیف پول نزد ما داشته باشد.
عضویت در شبکه ژا با ثبت‌نام در باشگاه آغاز می‌شود که پس از طی کلیه مراحل شناخت مشتری (KYC)، اطلاعات وی در ساختار بلاکچین ذخیره و رمزگذاری می‌شود و تنها توسط کسانی که از طرف عضو، مجاز شده‌اند، قابل دسترسی است.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
عملیاتی شدن سککوک
اولین تراکنش سککوک در نیمه دوم سال 1396 انجام شده و اولین تراکنش ژا هم در آذرماه امسال انجام شد. اما در نمایشگاه الکامپ اولین تراکنش‌های پایلوت، با هدف انجام مسئولیت اجتماعی، با حضور نجفی رئیس سابق سازمان صنایع کوچک انجام شد. به این شکل که هر فرد با ساخت کیف پول، یک ژا دریافت می‌کرد.
[/mks_pullquote]
واقعی‌بودن کلیه اشخاص و کسب‌وکارهای عضو باشگاه اعم از حقیقی و حقوقی، با توجه به احراز مراحل شناخت مشتری، تقلب در این شبکه را به صفر می‌رساند. هر بار یک تراکنش اتفاق می‌افتد، بلاکچین زمان تراکنش، آدرس فرستنده و گیرنده، شرایط اعلامی توسط فرستنده و گیرنده و هر نوع اطلاعات دیگر را در داده‌های مرتبط با عضو ثبت می‌کند. پرداخت در شبکه ژا با انتخاب کیف ژای مقصد و مبلغ مورد نظر، در کیف ژای فرستنده آغاز و با فشار دکمه، پرداخت با سرعت مناسب‌تر و هزینه‌ای کمتر نسبت به سایر روش‌ها انجام می‌شود.
به‌طور مثال، هر شخصی که ژا دارد، می‌تواند در همین شبکه استفاده کند و برای خرید تجهیزات کارخانه‌اش یا خرید مواد اولیه مصرف کند، همچنين می‌تواند در مبادلات بیرونی به جای ارزهای جهان‌شمول با ژا پرداخت کند.
در واقع به نظر می‌رسد شما بسترسازی را انجام می‌دهید تا زمانی که نهادهای حکومتی شرایط لازم را ابلاغ کنند. حدس می‌زنید چه زمانی این بستر فراهم خواهد شد؟
این اتفاق می‌تواند راه‌حلی باشد که وقتی نهادهای حاکمیتی قواعد لازم را تنظیم کردند، ما زمان زیادی را برای ورود به بازار از دست ندهیم. البته پیش از این نیز، ما در مقام فنی در تنظیم آن کمک خواهیم کرد که در واقع یک ابزار کاربردی برای کشور به وجود بیاید که قواعد نظام ضد پولشویی در آن رعایت شده باشد.
استنباط من این است که تا پایان سال حتما قواعد منتشر خواهد شد. با توجه به پیش‌نویس دو بخشنامه ارائه‌شده در دولت، به نظر می‌رسد این امر در مرحله قانون‌گذاری حتما اتفاق می‌افتد؛ ولی اینکه در شرایط اقتصادی امروز دنیا، موقعیت ما کجاست، باید بگویم با یک موقعیت پیچیده مواجه هستیم.
بنگاه‌ها و صنوف خرد، کوچک و متوسط اساس اقتصاد هر کشوري را تشکیل می‌دهند. میزان بزرگی از گردش مالی و اشتغال، همچنین تاثیر قابل توجه در ضریب‌ها و فاکتورهای اقتصادی هر کشور در این بخش از اقتصاد و توسط این بخش محقق می‌شود.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
ژا
از دیگر راهکارهای این شرکت، ایجاد پلتفرمی تحت عنوان کریپتو توکن «ژا» است که ابزار پرداختی مبتنی بر بلاکچین است و در چارچوب یک سیستم توزیع‌شده سازمانی، با بهره‌گیری از قراردادهای هوشمند بر بستر بلاکچین، ژتون الکترونیکی رمزنگاری‌شده را برای استفاده در مبادلات کسب‌وکار به کسب‌وکار و کسب‌وکارها با مصرف‌کننده، بین اعضای یک شبکه از طریق وب و خصوصا موبایل عرضه می‌کند.
[/mks_pullquote]
محدودیت‌های برخورداری و دسترسی به منابع مالی، نیاز بیشتر به چابکی و سرعت‌بخشی به عملیات در همه مراحل، همچنین نیاز نسبتا مستمر به هوشمندی بیشتر برای بقا، از جمله مواردی هستند که کسب‌وکارهای خرد، کوچک و متوسط را با چالش‌های جدی مواجه می‌سازند.
راهکار جهانی برای غلبه بر این چالش‌ها همکاری و بهره‌گیری از ساختارهای مشترک است. برای اینکه ما بتوانیم تبادل تجاری‌مان را در این بستر سامان دهیم، یکی از بزرگ‌ترین شرکای ما در حوزه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط کشور کره جنوبی است و همین کار را با کشورهای منطقه نیز دنبال می‌کنیم.
چه چشم‌اندازی را برای شرکت توسعه تجارت الکترونیک نگین توسن متصور هستید؟
با اشرافی که در زنجیره‌های تامین در حوزه‌های کشاورزی، صنعت، پتروشیمی، پوشاک و حوزه درمان پیدا کرده‌ایم، HOUSE SCF تخصصی راه‌اندازی خواهیم کرد. این روال در دنیا تقریبا شروع شده است؛ همه آنهایی که در این زمینه فعالیت کرده‌اند، کم‌کم مطالعات زنجیره‌ها را به «خانه‌های تخصصی تامین مالی» تبدیل می‌کنند.
با این رویکرد، استنباط این است که ظرفیت بسیار خوبی در کشور ایجاد مي‌شود که به توسعه به‌کارگیری این ابزار در بانک‌ها و نهادهای توسعه تخصصی منجر خواهد شد. دستور کار ما این است که در سال آینده، حداقل دو HOUSE SCF تخصصی، به‌ویژه در موضوع کشاورزی و حوزه صنعت ایجاد کنیم. به نظر می‌رسد این تحول، می‌تواند رویکردی حرفه‌ای و توانمند جهت توسعه ابزارهای نوین مالی و تحقق مفاهیم در عرصه نوین فناوری باشد.
