پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
شرکت ققنوس که به‌تازگی از فرابورس مجوز تأمین مالی را دریافت کرده، توانست برای اولین‌بار توکن مبتنی بر NFT را که بی‌تا نام داشت، ایجاد کند. در این رونمایی که ۲۸ اردیبهشت‌ماه برگزار شد، توکن گنجمان نیز به‌عنوان تامین مالی جمعی خیریه در حمایت از میراث مستند منتشر شد. اولین پروژه این طرح با نسخه خطی حافظ رقم خورد که درلابه‌لای این نسخه رباعیات خیام نگاشته شده است. علاوه‌بر این در هفته‌های آتی قرار است یکی از بانک‌های کشور برای اولین‌بار میراث مستند را به‌عنوان وثیقه بپذیرد.
مظفر پاسدار شیرازی، عضو هیات مدیره بنیان حامیان و معاون توسعه منابع و مدیریت سازمان اسناد و کتابخانه ملی در این رویداد ضمن تاکید بر ضرورت مشارکت مردمی و نقشی که سفیران و حافظان میراث مستند در این راستا دارند، توضیح داد: «ما باید مالکیت خصوصی بر این میراث را به رسمیت بشناسیم و از مالکان تقاضا کنیم که در امر حفاظت از این میراث مستند کمک کنند.»
شیرازی درخصوص طرح گنجمان توضیح داد: «برای اولین‌بار یک شناسنامه دیجیتال میراث مستند برای نسخه خطی حافظ صادر می‌شود. بنابراین هر فرد در این پروژه همکاری داشته باشد، نام آن به‌عنوان مالک در اثر حک و به آنها تقدیم می‌شود.»
او اشاره کرد که مالکان از پنج روش می‌توانند به اشتراک‌گذاری این میراث کمک کنند. روش اول این است که مالک میراث مستند می‌تواند این اثر را به سامانه حافظه ملی ایرانیان اهدا کند. در روش دوم متقاضی می‌تواند این اثر را به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بفروشد و ما بتوانیم از طریق بخش‌های دولتی و هم از طریق طرح گنجمان آن را خریداری کنیم. نکته بعدی صدور شناسنامه است مالک می‌تواند نسخه دیجیتال میراث مستند خود را به حافظه ملی ایرانیان اهدا کند و ما شناسنامه اثر را برای او صادر کنیم. علاوه بر این اگر فرد شرایط مناسبی برای نگهداری و حفاظت از این میراث در خانه ندارد، می‌تواند به کتابخانه ملی بسپارد و این کتابخانه به رسم امانت از آن استفاده کند.
به‌گفته او قرار است در تعامل با شبکه بانکی برای اولین‌بار میراث مستند تبدیل به وثیقه تسهیلات بانکی شود که تلاش می‌شود این موضوع ظرف یکی‌دو هفته آینده به نتیجه برسد.
او درخصوص توکن‌های گنجمان و NFT توضیح داد: «این طرح قرار است بستری برای جلب مشارکت‌های مردمی شود. به‌طور مثال کشورهای خلیج فارس با برگزاری حراجی‌ها میراث مستند با ضعف قدرت ریالی که وجود دارد، باعث می‌شود که رقم بالایی برای مالکان اثر برای فروش رقم بخورد. سعی ما بر این است که به‌واسطه گنجمان تأمین مالی خرید نسخ خطی و تاریخی را انجام دهیم. اما پشت پرده آن دغدغه‌سازی برای جامعه هم وجود دارد. بنابراین جامعه باید نسبت به این مساله حساس باشد؛ همانطور که جامعه اکنون نسبت به محیط زیست هم دغدغه دارد.»
به‌گفته او اگر دو هزار نفر در این یک نسخه مشارکت کنن یک جامعه بزرگ نسبت به این مساله آگاه و دغدغه‌مند می‌شود و تصمیم می‌گیرند که در این طرح سهیم شوند.
بی‌تا، توکنی برای دارایی‌های یکتا و غیرقابل تکثیر
ولی‌الله فاطمی، مدیرعامل ققنوس سخنران بعدی این رویداد بود که از هدف این شرکت در راه‌اندازی این توکن ها گفت و توضیح داد: «ققنوس متشکل از هلدینگ‌های فناوری اطلاعات بانک‌های کشور است که با هدف تجربه فناوری بلاکچین ایجاد شده است. ما وظیفه خود دانستیم که در فضای نظام بانکی و پرداخت و در کنار آن در فضای اجتماعی انواع ارزش‌آفرینی‌ها را انجام دهیم. فضای بلاکچین به‌عنوان شبکه ارزش در دنیا شناخته می‌شود که قرار است در کنار داده، ارزش را جابه‌جا کند. در این فناوری نیازمندیم که بتوانیم دارایی فیزیکی را به دارایی دیجیتال تبدیل کنیم.»
او درباره ایجاد این توکن‌های بی‌تا و گنجمان توضیح داد: «همه ما باید برای ورود به عصر دیجیتال آماده باشیم. بنابراین برای هر دارایی که در این فضا داریم می‌توان به‌صورت انحصاری، غیرقابل تکثیر و ذیل همه قوانین موجود شناسنامه دیجیتال ایجاد کرد و این اجازه را داد تا این دارایی در کل فضای شبکه ملی یا جهانی مبادله‌پذیر باشد.»
فاطمی ایجاد این فضا را یکی از وظایف ققنوس دانست و گفت: «باعث افتخار است که امروز بتوانیم برای این میراث فرهنگی در بحث ارزش‌گذاری، اصالت‌سنجی و مشارکت و در نگاه نظارتی کتابخانه ملی این طرح را ایجاد کنیم و بتوانیم برای نسل جدید که تمایل دارد به‌صورت دیجیتال در کیف پول، دارایی خود را ببیند، از این طریق مبادله کند و دارایی خود را به اشتراک بگذارد.»
به‌گفته او از ویژگی این پلتفرم‌ها این است که کم‌هزینه هستند. در فضای بلاکچین هزینه‌ها انتقال و جابه‌جایی پول بسیار کم می‌شود. بنابراین با توکنایز کردن دارایی‌ها ذیل قوانین تجارت و احراز هویت انتقال پول راحت‌تر می‌شود.
فاطمی در ادامه گفت: «ما در ققنوس با پشتوانه طلا و الماس، انواع توکن‌های با دارایی‌های ملموس و قابل تکثیر را ایجاد کنیم، اما دارایی‌های یکتا و غیر قابل تکثیر با ایجاد شناسنامه امکان پذیر شده و توانسته‌ایم اعتماد و مشارکت‌پذیری را در قالب توکن NFT ایجاد کنیم. در این فضا برای مالک میراث مستند با نظارت کتابخانه ملی و ارزش‌گذاری‌هایی که انجام می‌شود، شناسنامه اثر صادر و در اختیار مالک گذاشته می‌شود. پس از آن مالک می‌تواند این توکن را در فضای بلاکچین بر اساس تصمیم خود منتقل کند، بفروشد یا بعدها به‌عنوان وثیقه استفاده کند.»
نصرالله جهانگرد، نماینده ویژه ریاست‌جمهوری در دولت الکترونیک سخنران بعدی این رویداد بود. او توضیح داد: «کرونا با اینکه زحمت زیادی را به وجود آورده، اما در حوزه تعمیق دیجیتالی زندگی بشر شگفتی‌آفرین بوده است. امروزه در همه سطوح مختلف برای مردم اطلاعات و آگاهی فراهم شده و می‌توانند از این ظرفیت استفاده کنند. در مقابل نهادهای اجرایی کشور مجبور شدند که نسخه دیجیتالی خود را به صحنه بیاورند. وجه بارز آن را در کتابخانه ملی که بزرگ‌ترین گنجینه خط و زبان فارسی جهان است، می‌بینیم.»
اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز در این رویداد بیان کرد: «ما فصلی از تاریخ این سرزمین و میراث‌دار فرهنگ، ادب و دانش و ارزش‌هایی هستیم که در طی سال‌های متمادی شکل گرفته است. این میراث در اختیار ما قرار داده شده و این رسالت به عهده ماست که آن را حفظ کنیم و به نسل‌های بعدی منتقل کنیم. شکل‌گیری بنیاد حامیان سازمان اسناد و کتابخانه ملی این نقش‌آفرینی را در آینده کتابخانه ملی خواهد داشت که بخشی از میراث که در اختیار افراد بود به‌عنوان گنجینه از آن استفاده شود. شرکت کردن در هر یک از تلاش‌های اجتماعی باعث می‌شود که اندیشه‌ها را به هم نزدیک و بارور کنیم.»
حفظ اثر و به رسمیت شناخته‌شدن آن با توکن بی‌تا
محمدجواد صمدی‌راد، قائم مقام ققنوس در این مراسم جزئیات توکن‌های بی‌تا یا NFT و گنجمان را شرح داد و گفت: «در شبکه ققنوس شرایطی مهیا خواهیم کردیم که بتوانیم شناسه دیجیتال خدشه‌ناپذیر و غیرقابل کتمان و انکار را برای صاحبان اثر فراهم کنیم. امروز اولین توکن NFT یا بی‌تا را برای این اثر فاخر صادر می‌کنیم و بعد از آن توکنی را با عنوان گنجمان در شبکه ققنوس منتشر می‌کنیم.»
به‌گفته او ارزش کارشناسی برای این اثر ۸۰۰ میلیون تومان خواهد بود و ارزش هر توکن گنجمان نیز یک میلیون تومان است که البته قابلیت خرید از یک‌صدم گنجمان هم وجود دارد.
در ادامه فرایند صدور شناسنامه دیجیتال برای این اثر انجام و توکن بی‌تا منتشر شد. صمدی‌راد توضیح داد که تمام اطلاعات این اثر در قالب آلبوم و در یک ساختار غیرمتمرکز و مبتنی بر یک قاعده اجماع ثبت شده است. هیچکدام از این سرورها نمی‌توانند انکار کنند که داده ثبت‌شده دچار اختلال شده و از بین رفته است.
به‌گفته صمدی‌راد فرایند بارگذاری اطلاعات، گزارش کارشناس رسمی و ساخت شناسنامه بر اساس استانداردهای کتاب‌شناسی در این توکن اتفاق می‌افتد و مهر سازمانی کتابخانه ملی مبتنی بر قانون تجارت الکترونیکی پای آن سند ثبت می‌شود. ما درعین اینکه اثر را برای کشور حفظ کردیم مالکان آن اثر را هم به رسمیت شناخته‌ایم.
در ادامه توکن گنجمان نیز مبتنی بر همین شناسنامه صادر شد. صمدی‌راد در این خصوص توضیح داد: «این توکن به‌عنوان تامین‌مالی جمعی خیریه صادر و با حمایت سازمان اسناد منتشر می‌شود. در سپیدنامه این توکن درباره طرح‌های حمایتی از خیرین توضیح داده شده است. این توکن به تعداد یک میلیون و به قیمت یک میلیون تومان برای کتابخانه ملی ایجاد شده است و به پشتوانه خدمات ارائه شده در کتابخانه ملی، صادر می‌شود.
علاقه‌مندان برای مشارکت در طرح گنجمان و حمایت از میراث مستند می‌توانند با نصب نرم‌افزار کیف توکن ققنوس، پلتفرم هوشمند سرمایه‌گذاری و مدیریت دارایی دیجیتال، مبالغ مورد نظر خود را با خرید توکن گنجمان و واریز به حساب طرح حافظ و خیام، کتابخانه ملی ایران را در خرید و حفظ این نسخه خطی یاری کنند. کتابخانه ملی ایران طرح‌های تشویقی را برای مشارکت‌کنندگان در طرح گنجمان در نظر گرفته تا از همیاران در این طرح تقدیر شود.
توکن ققنوس را می‌توانید از اینجا دانلود کنید. همچنین برای اطلاع بیشتر از نحوه خرید توکن گنجمان می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.
