پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
خوشبخت: فوین‌کوین یک هایپ است / ایران و کشورهای مانند آن به شدت هایپ‌پذیر هستند
هایپ (High-yield investment program) به معنی برنامه سرمایه‌گذاری با بازدهی بالا است. این فعالیت یک مدل کلاهبرداری محسوب می شود که کلاهبرداران در مورد شرکت خود، مدارک ثبت و آدرس دفاتر، نوع و روش سرمایه‌گذاری، اطلاعاتی نمی‌دهند، اگر هم بدهند صحت آنها غالباً قابل پیگیری نیست. به همین دلیل رواج آن مخصوصا به صورت آنلاین امکان‌پذیرتر است.
به تازگی اخباری منتشر شده مبنی بر اینکه 15 نفر از اعضای شرکت فایننشیال که تیم سازنده ارز دیجیتالی Foin Coin هستند، در شیراز دستگیر شدند. با توجه به این اتفاق تصمیم گرفتیم با سعید خوشبخت، مدیر توسعه و نوآوری شرکت آریاتک درباره چگونگی فعالیت این شرکت‌ها گفت‌و‌گویی انجام دهیم که در ادامه مشروح آن آورده شده است.
خوشبخت در ابتدا رابطه با هایپ توضیح داد و گفت: «در این مدل وعده‌ای داده می‌شود که فعالیتی با نرخ بازدهی بالا انجام شود. به عنوان مثال خودرویی با کمتر از قیمت بازار به شما فروخته می‌شود اما با تحویل چند ماه بعد. اتفاقی که می‌افتد این است که خیل عظیمی این کار را به امید اینکه خودوریی با قیمت بیشتر تحویل بگیرند، انجام می‌دهند. اما در حقیقت پولی که به عنوان سود داده می‌شود، پول نفرات جدیدتر است که وارد این چرخه شده‌اند. این فعالیت به همین شکل ادامه پیدا می‌کند و در چرخه‌ای معیوب حجم ورودی‌ها نسبت به سررسید تعهدات کمتر می‌شود. در اینجاست که هایپ قطع می‌شود و صاحب شرکت هم متواری می‌شود.»
اتفاق موسسات مالی هایپ بود
او در ادامه گفت: «اتفاقی که در مؤسسات مالی هم افتاد مدل هایپ بود و آن سود 35 درصدی که به مردم داده می‌شد، با پول سپرده‌ها بود. از این‌گونه موارد تعداد زیادی در اینترنت وجود دارد. هایپ‌هایی را داریم که حتی ادعا می‌کنند صددرصد سود می‌دهند. اما نموداری در این فعالیت‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد وقتی میزان سررسید تعهدات از ورودی بیشتر شود، زنجیره قطع می‌شود.»
مدیر توسعه و نوآوری شرکت آریاتک در رابطه با فوین‌کوین توضیح داد: «این شرکت‌های سرمایه‌گذاری به صورت مبادله و خریدوفروش تضمین می‌دهند که در طی یک سال پول را دو برابر می‌کنند. اما در فوین‌کوین شیوه کلاهبرداری پیشرفته‌تر است. مشکل این شرکت در این است که کوین در جایی ثبت نشده و ارزشی که برای آن اعلام می‌کنند، یک ارزش تخیلی است که هیچ بازاری برای خریدوفروش آن وجود ندارد. در واقع آن ارزش را صاحبان شرکت به کوین داده‌اند و هیچ بازاری آن را تأیید نمی‌کند.»
به گفته خوشبخت مشکل دیگر این شرکت‌ها بات‌هایی است که می‌توانند تا سال دیگر دو برابر پول را تحویل دهند. اما اعضایی که این بات‌ها را طراحی کرده‌اند، معرفی نمی‌شوند تا متوجه شویم کسانی که این بات‌ها را نوشته‌اند چقدر مجرب هستند.
عدم نمایش درآمدها در پورتفوی مساله دیگر این شرکت‌ها است که خوشبخت به آن اشاره می‌کند. او گفت: «در این فعالیت‌ها پول‌هایی که جمع شده‌اند به طور مشخص بیلانی در بازار بورس ارائه نمی‌دهند. اگر کیف پول هم در این فعالیت وجود داشته باشد، ارزش کوین و پول ناشناخته است و مبادله‌ای که انجام می‌شود تعیین نمی‌شود.»
مناطق هایپ‌پذیر جهان
او اضافه کرد: «مساله حائز اهمیت این است که مناطق جنوب شرق آسیا، ترکیه، اندونزی، مالزی، هند و ایران به شدت هایپ‌پذیر هستند و این فعالیت‌ها در کشورهای دیگر مانند کشورهای اروپایی و کانادا غیرقانونی است. ترفند جدیدی که هایپ‌ها به کار می‌برند این است که موردی مانند ارزهای رمزنگاری‌شده مانند بیت‌کوین که جذابیت‌های خاصی دارند را در نظر می‌گیرند.»
خوشبخت با اشاره به اینکه اتفاقی که اکنون در مورد آن صحبت می‌کنیم می‌تواند تبدیل به فاجعه شود، توضیح داد: «در حال حاضر دیگر در درباره رقم‌های یک یا دو میلیون صحبت نمی‌کنیم. نگرانی من از این بابت است که دو صدمه جدی به این حوزه وارد می‌کند. یکی کلاهبرداری‌هایی است که صورت می‌گیرد. فوین‌کوین پروژه‌ای است که می‌توانم بگویم حتی عجیب نیست علی‌رغم ظاهر خارجی بنیان‌گذاران و منشا ایرانی داشته باشد. از سوی دیگر صدمه مالی وحشتناکی به مردم می‌زند. صدمه جانبی آن هم این است که بازار کسب‌وکار کوین در ایران تبدیل به یک کار کاملاً غیرقانونی می‌شود.»
