پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بیومتریک واژهای است که سال 2018، هیاهوی فراوانی در صنعت پرداخت به راه انداخته بود و هجمهی طرحهای آزمایشی مبتنی بر این فناوری، حاکی از این حقیقت بودهاند که انقلاب بیومتریک، چندان فاصلهای با دنیای پرداخت ندارد. دیری نخواهد پایید که وعدههای کارت هوشمند بیومتریک به واقعیت خواهند پیوست.
اگرچه بسیاری از مردم درک درستی از پرداخت بیومتریک یا به اصطلاح عامیانه آن پرداخت عریان ندارند، اما همانطور که از نام آن نیز برمیآید، پرداخت بیومتریک روشی است که در آن، از خصوصایت فیزیکی منحصربهفرد کاربران برای احراز هویت آنها استفاده شده است و در حال حاضر، بهترین و قابل اطمینانترین راهکار پرداختی است.
به دنبال موفقیت طرحهای آزمایشی استفاده از فناوری اثر انگشت در سیستمهای کارت هوشمند بیومتریک در تعدادی از بازارها، نظیر بلغارستان، ایالات متحده آمریکا، مکزیک، قبرس، ژاپن، خاورمیانه و آفریقای جنوبی، اکنون شاهد این هستیم که این کارتها، به اوج اثبات قابلیتهای خود در سطح جهانی رسیدهاند و آرزوی پیادهسازی آنها در مقیاس عملی فاصله چندانی با واقعیت ندارد.
دستاندرکاران گردن کلفت صنعت بانکداری، همچون ویزا و مسترکارت، از جمله شرکتهایی هستند که به شکل جدی روی فناوری کارت هوشمند بیومتریک سرمایهگذاری میکنند و پیشبینی میکنند که این فناوری، نقشی کلیدی در انقلاب صنعت پرداخت ایفا خواهد کرد.
با نظر به افق بازار انبوه، پنج روند پیشبینی شده برای کارت هوشمند بیومتریک در سال 2019 از منظر استن سورینگن (Stan Swearingen) به شرح زیر است:
1) 2019: سال رابط کاربری دوگانه
در نیمه اول سال 2017، بالغ بر 937 هزار و 518 مورد تقلب مالی گزارش شده که رقم عجیبی در حدود 366/4 میلیون دلار را شامل میشود و حاکی از این مساله است که استفاده از پین (PIN) دیگر نمیتواند پاسخگوی نیازهای امنیتی امروز باشد.
تحقیقات اخیر صورت گرفته توسط آیدیایایکس بیومتریک (IDEX Biometrics) نیز این ادعا را تایید کرده و تصریح میکند که 29 درصد از کاربران شرکت کننده در این نظرسنجی، در مورد استفاده از پین برای تضمین امنیت پولشان احساس نگرانی میکنند؛ این در حالی است که بالغ بر 70 درصد از کاربران بر این باورند که استفاده از کارتهای پرداخت غیرتماسی، آنها را در معرض تقلب، کلاهبرداری و سرقت قرار داده است. با توجه به اینکه نگرانی کاربران از امنیت سیستمهای پرداختی روبهروز نیز در حال افزایش است، بنابراین نیاز به یک راهکار پرداختی شخصیسازی شده، امن و راحت بیش از پیش احساس میشود.
با ورود کارتهای پرداخت بیومتریک مبتنی بر رابط کاربری دوگانه (Dual Iinterface)، در سال 2019 شاهد حسگرهای اثر انگشت بیومتریکی خواهیم بود که در خلال ادغام با کارتهای مجهز به ریزپردازندهها و رابطهای کاربری غیرتماسی، صنعت پرداخت را از پینها بینیاز میکند. این میتواند متضمن اطمینان خاطر کاربران از امنیت پولشان باشد چرا که در سایه استفاده از این کارتها، هر تراکنش نیازمند تایید اثر انگشت آنها است. سال 2019، در حالی سال رابطهای کاربری دوگانه نام گرفته است که امکان احراز هویت بیومتریک، چه در پرداختهای تماسی و چه در پرداختهای غیرتماسی در دسترس خواهد بود.
پیشرفتهای اخیر حاصل شده در فناوری و توسعه سیستمهای پرداخت حاکی از این حقیقت هستند که پرداختهای مبتنی بر احراز هویت بیومتریک، مدت زمان زیادی نوظهور باقی نخواهند ماند و دیر یا زود، به روشی معمول تبدیل خواهند شد.
به عبارت بهتر، بر اساس پیشبینیهای گود اینتلجنس (Goode Intelligence)، تحلیلگر امور مرتبط با امنیت سایبری، تا سال 2023 نزدیک به 579 میلیون کارت هوشمند بیومتریک در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت. آلان گود (Alan Goode) موسس و مدیرعامل گود اینتلجنس اذعان میکند که:
«براساس قانون مارتینی (Martini principle)، همه، در هر زمان و هر مکانی باید قادر به انجام پرداخت باشند و بیومتریک تنها راهکاری است که میتواند به این قانون جامهی عمل بپوشاند.»
ادغام حسگرهای بیومتریک با کارتهای پرداخت، نوآوری جدیدی است که در آیندهای نه چندان دور صنعت پرداخت را دستخوش تحولاتی شگرف خواهد کرد و این فرصتی است برای نفس کشیدن در هوای تازه پرداخت در سالهای آتی و دستی برای کمک به مبارزه با تقلب در پرداخت.
2) ثبتنام از راه دور: کلید پذیرش در بازار انبوه
توسعهی استفاده از کارت هوشمند بیومتریک در بازارهای انبوه طی سال آتی، مستلزم پیادهسازی فناوری بیومتریک در زیرساختهای بانکی و حصول اطمینان از قابل دسترس بودن و راحتی ثبتنام در این سیستم برای همگان است.
افراد مسن و کسانی که دارای محدودیتهای فیزیکی برای ترک منزل و حضور در شعب بانکی برای ثبتنام هستند میتوانند برای بهرهمندی از این راهکار فوقالعاده با چالشهایی روبهرو باشند. ضمن اینکه بسیاری از کارمندانی که بهصورت تمام وقت در روز کار میکنند، اغلب زمانی برای ثبتنام فرصت مییباند که ساعات کاری شعب به اتمام رسیده است.
آخرین پیشرفتهای حاصل شده در ثبتنام کارت هوشمند بیومتریک از راه دور، این مژده را به کاربران میدهد که امکان ثبتنام بسیار آسان کارتهای بیومتریک در خانه برای همه وجود خواهد داشت. کاربران کارتها قادر خواهند بود تا بهصورت مستقیم با قرار دادن انگشت خود روی سنسور (وسیله کوچکی که همراه کارت آورده می شود)، اطلاعات اثر انگشت خود را به چیپ ایاموی (EMV) فوق امنیتی کارتها وارد کرده و از این طریق در سامانه کارت هوشمند بیومتریک ثبتنام کنند. دیگر نیازی به کامپیوتر، گوشی تلفن همراه هوشمند یا اتصال به اینترنت نیست. پس از بارگذاری، اثر انگشت کاربر تحت هیچ شرایطی از کارت حذف نمیشود و به همین دلیل نیز از سطح امنیتی بالایی برخوردار است.
3) پرداخت بیومتریک: کاهش شکاف شمول مالی
پیشرفتهای بهعمل آمده در حوزه احراز هویت بیومتریک از طریق فناوری اثر انگشت در سال 2019، زمانی حیاتیتر میشوند که بتوانند پلی برای حذف شکاف شمول مالی در جهان باشند.
در حال حاضر، تعداد بزرگسالان غیرمشمول مالی در سراسر جهان، که از خدمات بانکی محروم ماندهاند، رقمی بالغ بر 1.7 میلیارد نفر است. این امر معلول عوامل مختلفی از مهاجرت گرفته تا بیسوادی و عدم سلامت ذهنی است. حتی کاربرانی که از فقدان ثبات ذهنی و روانی رنج میبرند نیز در معرض خطر از دست دادن استقلال مالی خویش هستند چرا که با گذشت زمان، حافظه کوتاه مدتشان زوال مییابد. استفاده از اثر انگشت بیومتریک در کارتها میتواند جایگزین پین و حتی امضا شده و استقلال مالی کاربران را تا مدت زمان بیشتری تضمین کند.
در حال حاضر، عده کثیری از بزرگسالان غیرمشمول مالی، از خدمات و مزایای ارزنده شمول مالی بیبهرهاند. استفاده از فناوری کارت هوشمند بیومتریک و اثر انگشت به منظور احراز هویت میتواند بسیاری از موانع ناشی از بیسوادی و اختلال حواس را از سر راه بردارد. در سایه این کارتها، دیگر نیازی نیست طرف مورد معامله و یا حتی موضوع مورد معامله را به خاطر بیاورید، پسووردهای طولانی را از بر باشید و یا حتی نام خود را به خاطر آورده و بنویسید.
احراز هویت بیومتریک راهکاری آسان، امن و ساده برای حذف پینها و پسووردها از فرایند احراز هویت و پرداخت است.
پیادهسازی این طرح در مقیاس عملی و منتهی شدن آن به شمول مالی سرتاسری، مستلزم همکاری زیرساختهای بانکی و شرکتهای سازنده کارتها برای دستیابی به یک نقطه قیمت ایدهآل و ارائه آن برای عموم است.
4) فناوری بیومتریک: امکاناتی بینهایت …
با وجود اینکه فناوری احراز هویت بیومتریک در حال حاضر نیز توسط گوشیهای تلفن همراه هوشمند و سیستم تعیین هویت گذرنامه در انگلستان مورد بهرهبرداری قرار میگیرد، اما انتظار میرود که در سال 2019 و سالهای پس از آن، شاهد امکاناتی نامحدود از کارت هوشمند بیومتریک در صنعت پرداخت و فراتر از آن باشیم. حتی میتوان امیدوار بود که از این فناوری، در سیستمهای تشخیص هویت دولتی یا حتی در عرصه اعتبارسنجی دستگاههای عضو اینترنت اشیا نیز استفاده شود.
در حقیقت، مجموعهای سترگ از خدمات عمومی وجود دارند که میتوانند از مزایای این فناوری احراز هویت مدرن و امن، سود ببرند. بهعنوان مثال، استفاده از کارت هوشمند بیومتریک در سازمان ملی تأمین بهداشت و درمان بریتانیا (National Health Service) دسترسی به پروندههای بهداشتی حساس بیماران را به خود آنها محدود کرده است. ضمن اینکه استفاده از کارتهای بیومتریک برای امور عامالمنفعه، شناسایی نحوه توزیع این مبالغ و گیرندگان آنها را ممکن ساخته و از بسیاری از سواستفادههای مالی جلوگیری میکند.
طبق پروژهش صورت گرفته توسط آیدیایایکس بیومتریک، 38 درصد از کاربران شرکت کننده در نظرسنجی، نسبت به استفاده از فناوری احراز هویت بیومتریک در فرایندهای گسترده تعیین هویت دولتی نظیر گواهینامههای رانندگی، بیمهنامههای ملی و حتی گذرنامهها اظهار تمایل کردهاند.
5) آینده کارت هوشمند بیومتریک: 2019 و فراتر از آن
در سال 2019، شاهد سیستمهای احراز هویت هوشمندتری نسبت به سالهای پیش خواهیم بود و پیشرفتهای فناوری جدید نظیر احراز هویت مولتی مدل (multi-modal) یا مولتی فاکتور (multi-factor)، حاشیه امنیت بیشتری به حوزه پرداخت خواهد بخشید. این قبیل دستاوردها، به فناوریهایی اشاره میکنند که در خلال ادغام روشهای احراز هویت مختلف، لایه جدیدی از امنیت ایجاد کرده و از طریق تعیین هویت مستمر سطح امنیتی فرایندهای پرداخت را ارتقا میبخشند. بهعنوان نمونه، گوشیهای تلفن همراه هوشمند میتوانند به جای استفاده از یک احراز هویت منفرد و تک بعدی برای شناسایی کاربر، بهصورت مستمر ویژگیهای فیزیکی و چهره او را اسکن کرده و از تایید هویت کاربر اطمینان حاصل کنند.
اگرچه ورود کارتهای هوشمند پرداخت مبتنی بر رابط کاربری دوگانه بیومتریک در سال 2019 حتمی است، اما این فقط آغاز راه است. کارتهای بیومتریک هوشمند سالهای آتی، صرفاً یک کارت برای انجام تراکنشهای مالی نخواهند بود. نسل بعدی کارتهای هوشمند بیومتریک برای اهدافی چندگانه طراحی و ارائه خواهند شد. اهدافی از قبیل:
- کارت پرداخت
- کارت وفاداری (loyalty card)
- شناسهای برای کالاهای مجاز مشروط (restricted goods)
- و غیره …
کارت هوشمند بیومتریک اگرچه در روزهای نخستین معرفی، فناوری ساختارشکن و متهاجمی به نظر میرسید اما توانسته است نگرانیهای موجود پیرامون حریم خصوصی را تقلیل دهد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته از سوی آیدیایایکس، 56 درصد از کاربران شرکت کننده در نظر سنجی اخیر این شرکت اذعان کردهاند که به استفاده از اثرانگشت در فرایند احراز هویت، بیش از روش سنتی پین اعتماد دارند. علاوه بر این، 52 درصد از این کاربران نیز عنوان میکنند که ذخیرهسازی دادههای بیومتریک مبتنی بر اثر انگشت آنها در کارتهای پرداخت، احساس اطمینان خاطر و دلگرمی بیشتری در آنها ایجاد میکند تا پایگاههای داده بانک مرکزی!
کاربران آمادهاند تا از فناوری بیومتریک مبتنی بر اثر انگشت در فرایندهای پرداخت خود استفاده کنند و انتظار میرود که در سال آینده، تعداد کاربران استفاده کننده از کارت هوشمند بیومتریک به میلیونها نفر برسد.
منبع: Thefintechtimes