اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک لهستان / عقاب‌های سرخ و سفید

شاید کمتر کسی باشد که خاطره ورود لهستانی‌ها به ایران را به‌وضوح یادش باشد؛ کشوری که ساکنانش برای مهاجرت به فلسطین و آفریقا، از کشور جماهیر شوروی وارد خاک ایران شدند. شاید برای خیلی‌ها نام لهستان یادآور تلفات سنگینی باشد که این کشور طی جنگ جهانی دوم متحمل شد، اما نباید فراموش کنیم که در حال حاضر این کشور چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه فین‌تک حرف‌های زیادی برای گفتن در حوزه اروپای شرقی و مرکزی دارد. در این مطلب نگاهی خواهیم داشت به اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک لهستان و چند چیز کوچک دیگر.

این مطلب از مجموعه مطالب شماره ۱۲ ماهنامه عصر تراکنش است که به بهانه جام‌جهانی به صورت ویژه به اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک ۳۲ کشور حاضر در جام‌جهانی پرداخته است. در صورت تمایل مطالب مربوط به ۳۱ کشور دیگر را می‌توانید از بخش ویژه پرونده جام‌جهانی راه پرداخت ببینید.

دانلود کنید: فایل PDF پرونده ویژه «اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک لهستان» در شماره ۱۲ ماهنامه عصر تراکنش

دانلود کنید: فایل PDF شماره ۱۲ ماهنامه عصر تراکنش

لهستان

جمهوری لهستان یکی از کشورهای اروپای مرکزی است که تاریخ طولانی دارد و طی سال‌های گذشته رشد اقتصادی خوبی را تجربه کرده است. لهستان از غرب با آلمان، از جنوب با جمهوری چک و اسلواکی، از شرق با اوکراین، بلاروس و لیتوانی و از شمال با روسیه و دریای بالتیک همسایه است. می‌گویند بیش از هزار سال پیش در سرزمین کنونی لهستان قومی زندگی می‌کرد که به نام «له» مشهور بود. وقتی نخستین‌بار در لهستان دولت مستقلی تشکیل شد، نام این کشور را از نام این قوم گرفتند. البته بعدها این کشور نام قوم پولنی را که آنها هم در این کشور می‌زیستند، برای خود برگزید.

تاریخ گویای آن است که لهستان از قرن‌ها پیش تجربه تجزیه و تقسیم شدن میان کشورهای مختلف را داشته و همیشه طعم مستعمره بودن زیر زبان لهستانی‌ها مانده است. دوران زوال لهستان از قرن 18 میلادی و به دست کشورهای همسایه‌اش مانند روسیه، پروس و اتریش شروع شد. جنگ جهانی اول بار دیگر عامل تقسیم این کشور از شرق توسط شوروی و از غرب توسط آلمان بود، اما شورش ورشو جان لهستانی‌ها را نجات داد و باعث شد تا اداره ورشو و لهستان پس از خروج آلمانی‌ها در دست خود لهستانی‌ها باقی بماند.

مهاجرت لهستانی‌ها به ایران هم در میانه جنگ جهانی دوم و بین سال‌های 1320 تا 1323 اتفاق افتاد. نخستین گروه مهاجران در فروردین‌ماه 1321 چهار کشتی حامل 2900 سرباز و مهاجر بود و این تعداد مهاجر درست یک ماه بعد، به حدود 13 هزار نفر رسید. به همین دلیل هم معاون نخست‌وزیر لهستان در هفتادوپنجمین سالگرد ورود مهاجران لهستانی به ایران، ایران را خانه دوم بسیاری از لهستانی‌ها معرفی کرد که چشم امیدشان پس از کمپ‌های کار اجباری، زندان و جهنم صربستان به ایران بود و این مهاجرت برایشان آزادی محسوب می‌شد.

[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]

رومن پولانسکی

معروف‌ترین کارگردان لهستان و برنده جایزه اسکار رومن پولانسکی است. او در کشورهای متعدد فیلم ساخته‌است و  حقیقتا یک کارگردان بین‌المللی به حساب می‌آید. زندگی خصوصی او با حاشیه‌های فراوانی همراه بود تا حدی که سال‌ها تحت تعقیب  مقامات قضایی آمریکا  بود. مهم‌ترین فیلم‌های او عبارت‌است از: پیانیست، تس  و محله‌ چینی‌ها.

[/mks_pullquote]

 

اقتصاد لهستان

اقتصاد لهستان دومین اقتصاد بزرگ اروپای مرکزی است و در اروپا از جایگاه ششم برخوردار است و بزرگ‌ترین اقتصاد در میان اروپایی‌های تازه‌‌استقلال‌یافته از شوروی سابق است. در واقع تعریف دیگری که از اقتصاد لهستان می‌توان داشت این است که یکی از انعطاف‌پذیرترین کشورهای پساکمونیستی محسوب می‌شود و یکی از سریع‌ترین اقتصادها در اتحادیه اروپاست.

اگر بخواهیم علل موفقیت اقتصاد این کشور و قرار گرفتن در چنین جایگاهی را بررسی کنیم، می‌توانیم به داشتن بازار قوی داخلی، میزان پایین بدهی‌های خصوصی، نرخ ارز منعطف و چندبخشی بودن صادرات این کشور اشاره کنیم که باعث شد این کشور از رکود بزرگ مالی اواخر دهه 2000 جان سالم به در ببرد.

پس از سقوط دولت کمونیستی، لهستان بیشتر به‌دنبال سیاست آزادسازی اقتصاد بوده و نمونه‌اش را هم می‌شود در تغییر از یک اقتصاد برنامه‌ریزی‌شده مرکزی به یک اقتصاد مبتنی بر بازار دید. مهم‌ترین صادرات این کشور را هم ماشین‌آلات و تجهیزات حمل‌ونقل، خواربار و حیوانات زنده و فرآورده‌های کشاورزی تشکیل می‌دهد و بزرگ‌ترین شریک تجاری آلمان به‌شمار می‌آید. این کشور همچنین یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مس، نقره، زغال‌سنگ، سیب‌زمینی، چاودار، کلم، سیب، توت‌فرنگی و انگور فرنگی است.

بخش بانکی لهستان هم بزرگ‌ترین در اروپای شرقی و مرکزی محسوب می‌شود و در این کشور به ازای هر یکصد هزار فرد بزرگسال، 32.3 شعبه بانکی وجود دارد و بانک‌ها هم پیشرفته‌ترین بخش بازار مالی کشور هستند. لهستان پنج بانک ملی و نزدیک به 600 بانک تعاونی و 18 شعبه مربوط به بانک‌های خارجی دارد. بانک مرکزی لهستان هم «بانک ملی لهستان» نام دارد که در سال 1945 در شهر ورشو تاسیس شد.

در اصل این بانک ادامه فعالیت دو بانک مرکزی دیگر در لهستان بوده است که اولین آنها در سال 1828 توسط شاهزاده فرانسیسک کاسوری دروکی لوبکی راه‌اندازی شد. بانک مرکزی لهستان از 1945 تا به امروز بیست مدیرعامل داشته و طولانی‌ترین مدت‌زمان ریاست آن را زنی با نام هانا گرنکیویچ والتز بر عهده داشت.

[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]

صلح ریگا

درگیری میان شوروی و لهستان که به نبرد شوروی ـ لهستان مشهور است، از سال 1919 تا 1921 طول کشید. در واقع این درگیری‌ها میان جمهوری شوروی فدراتیو سوسیالیستی روسیه و جمهوری سوسیالیستی شوروی اوکراین علیه جمهوری دوم لهستان و جمهوری خلق اوکراین بود. معاهده صلح پایان این درگیری‌ها به صلح ریگا مشهور است و طی آن مناطق مورد مناقشه میان لهستان و شوروی تقسیم شد.

[/mks_pullquote]

 

سیستم‌های پرداخت لهستان

بازار پرداخت لهستان تحت سلطه و نفوذ مسترکارت و ویزاست؛ اما پذیرندگان کوچک‌تر به‌خاطر کارمزدی که باید پرداخت کنند، تنها پول نقد را به‌عنوان شیوه پرداختی پذیرش می‌کنند. البته چند سال پیش شش بانک لهستانی سعی کردند تا با همکاری یکدیگر یک سیستم پرداخت موبایلی به نام بلیک را راه‌اندازی کنند و معتقد بودند که این شیوه پرداختی می‌تواند با کارت‌های اعتباری وارد رقابت شود.

پی‌کی‌او، بزرگ‌ترین بانک لهستان گزارش داده بود که در سال 2012 میزان تراکنش‌های غیرنقدی 153 میلیارد زلوتی، معادل 46 میلیارد دلار بوده است که از این مقدار، 85 میلیارد زلوتی با استفاده از کارت‌های اعتباری بوده است. پرمیوم اس‌ام‌اس هم روشی است که فرد با استفاده از تلفن همراهش می‌تواند برای انجام پرداخت‌های خرد مرتبط با اینترنت و سرویس‌های موبایلی مانند پرداخت دانلودهای دیجیتال و محتوا و اطلاعات دیجیتال از آن استفاده کند. پِی‌یو اکسپرس هم نسل جدیدی از نقل‌وانتقالات الکترونیکی است که کاربر می‌تواند تراکنش‌هایش را در حساب پِی‌یو خودش و تنها با یک کلیک کامل کند.

[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]

غرق شدن مارزانا

غرق شدن مارزانا نیز یکی از مراسمی است که در لهستان برگزار می‌شود. مارزانا عروسکی سفیدپوش است که لباس آن با روبان و مهره‌های مختلف آراسته می‌شود و داخل آن را با کاه پر می‌کنند و نماد زمستان، مرگ، بیماری و گرسنگی است. در بسیاری از روستاها آن را خانه به خانه می‌چرخانند و سپس در برکه یا استخری غرق می‌کنند و در بعضی مناطق نیز به آتش می‌کشند.

[/mks_pullquote]

 

مهم‌ترین بانک‌های لهستان

[mks_tabs nav=”vertical”]
[mks_tab_item title=”پولسکی“]

مدیرعامل: زابیگنیو جاگیلو

تعداد پرسنل: 29220 نفر

تعداد شعبه: 1319

پی‌کی‌او بانک پولسکی، بزرگ‌ترین شرکت خدمات مالی و بانکداری لهستانی است که بخش عمده فعالیت‌های آن، بر ارائه خدمات بانکداری خرد و بانکداری اختصاصی متمرکز است. این بانک در سال ۱۹۱۹ تاسیس شد و در سال ۲۰۱۰ با دارایی بیش از ۶۰ میلیارد دلار، در فهرست فوربس جهانی ۲۰۰۰ در رتبه ۵۱۰ از بزرگ‌ترین شرکت‌های عمومی جهان قرار گرفت.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”الیور“]

مدیرعامل: کاتازینا سولکووسکا

تعداد پرسنل: 6000 نفر

تعداد شعبه: 286

الیور بانک که در سال 2008 تاسیس شد، اکنون یک بانک بزرگ جهانی لهستان محسوب می‌شود و در حال حاضر دهمین گروه مالی بزرگ کشور را تشکیل داده است. الیور بانک در سال 2012 و با ارزش 2.1 میلیارد زلوتی که در تاریخ تا آن زمان بی‌سابقه بود، در بورس ورشو شروع به فعالیت کرد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”زکودنی“]

مدیرعامل: جری برن

تعداد پرسنل: 9500 نفر

تعداد شعبه: 1000

این بانک که به اختصار به آن BZ WBK هم می‌گویند، در وروتسواف، پوزنان و ورشو مستقر است و سومین بانک بزرگ در لهستان از نظر ارزش دارایی و تعداد دفاتر فروش است. این بانک در سال 2011 تاسیس شد و مالک آن هم بانک اسپانیایی سانتاندر است.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”ام‌‌“]

مدیرعامل: سزاری استیپولکووسکی

تعداد پرسنل: 8000 نفر

تعداد شعبه: –

اِم‌بانک که سابقا به آن بی‌آر‌ای بانک می‌گفتند، در سال 1986 تاسیس شد و در حال حاضر چهارمین گروه بانکداری بزرگ لهستان از نظر کل دارایی‌ها و وام و همچنین پنجمین بانک بزرگ کشور از نظر میزان سپرده‌گذاری است.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”گتین“]

مدیرعامل: آرتور کلیمچک

تعداد پرسنل: 5000 نفر

تعداد شعبه: 550

گتین نوبل بانک، در سال 2010 و در نتیجه ادغام گتین بانک و نوبل بانک در شهر ورشو لهستان به وجود آمد و سهامدار اصلی آن هم یک میلیاردر لهستانی به نام لشک چارنسکی است. این بانک که در فهرست بورس اوراق بهادار ورشو هم قرار دارد، از نظر ارزش دارایی‌ها، ششمین بانک و از نظر تعداد شعب، سیزدهمین بانک در لهستان است.
[/mks_tab_item]
[/mks_tabs]

 

فین‌تک لهستان

دیگر از دورانی که واژه فین‌تک در فرهنگ لغت لهستانی‌ها جایی نداشت و با آن بیگانه بودند، مدت‌زمان بسیار زیادی می‌گذرد و امروز این کشور بزرگ‌ترین بازار فین‌تک در اروپای شرقی و مرکزی را دارد. می‌شود گفت این کشور از سال 2012 وارد این صنعت شد که در آن زمان تقریبا هیچ کس چیزی از این حوزه نمی‌دانست. تغییر و تحولاتی که در این کشور رخ داد، موجب شد تا در گزارشی که در سال 2016 از وضعیت فین‌تک در اروپای شرقی و مرکزی تهیه شده بود، این کشور با ارزشی معادل 856 میلیون یورو بزرگ‌ترین سهم بازار این منطقه را از آن خود کند.

اما بدون شک در چنین موفقیتی نمی‌شود تاثیر استقبالی را که افراد و موسسات مالی از این نوآوری‌ها داشتند، نادیده گرفت. استقبال گسترده مشتریان از نوآوری‌های مالی و رضایت و امنیتی که از نوآوری‌های ارائه‌شده توسط کسب‌وکارهای فین‌تک داشتند و همچنین شرکت‌های نرم‌افزاری که توانایی ارائه نوآوری‌های مالی را دارند، از مهم‌ترین فاکتورهایی است که در پیشرو بودن لهستان در این عرصه نقش داشته‌اند.

از طرف دیگر توسعه پویای بخش فین‌تک تحت تاثیر قانون‌گذاری‌های این کشور است که در مورد لهستان این قانون‌گذاری‌ها شامل قوانین محلی و دستورالعمل‌های اتحادیه اروپاست. دولت لهستان در حال حاضر روی سندباکس رگولاتوری مشغول به کار است که روشی برای به‌کارگیری راهکارهای فین‌تک در بازار است.

اگر این اقدام را بخواهیم طور دیگری برداشت کنیم، یعنی اینکه دولت به‌دنبال بهبود ایمنی کاربر و برطرف کردن محدودیت‌های استارت‌آپ‌های فین‌تک است. لهستان را می‌توان یک چندضلعی تجربی فین‌تک واقعی معرفی کرد، یا به عبارتی یک لانچ‌پد برای راهکارهای فین‌تک است و نمونه بسیار خوبش هم پی‌پس است.

پتانسیل لهستان حتی مورد توجه شرکت‌های فین‌تک خارجی، مانند روولوت هم قرار گرفته است و از طرفی استارت‌آپ‌هایی هم در این کشور هستند که توانستند علاوه بر داخل کشور، در خارج از کشور هم به فعالیت‌هایشان ادامه دهند. به‌عنوان مثال، صرافی آنلاین سینکچارز در لهستان توانست به بازار ایالات متحده هم وارد شود یا درگاه پرداخت آنلاین پی‌لن برای نرم‌افزار به‌عنوان سرویس و تجارت الکترونیکی هم نمونه دیگری از استارت‌آپ‌های فین‌تک لهستانی است که در حوزه بین‌المللی توسعه و گسترش پیدا کرده است.

از طرف دیگر قانون جدید PSD2 که در جهت همکاری میان بانک‌های اروپایی و استارت‌آپ‌هاست، در لهستان در نظر گرفته شده و در این راستا، الیور بانک این کشور از برنامه شتاب‌دهندگی خودش برای استارت‌آپ‌های فناوری که امکان استفاده از محیط OpenAPI را دارند، خبر داد. حوزه‌هایی مانند پلتفرم‌های مالی، بیگ‌دیتا، تجزیه‌وتحلیل و الگوریتم‌های شناختی و پرداخت‌های موبایلی و دیجیتال از حوزه‌های مورد علاقه بیشتر استارت‌آپ‌های لهستانی هستند.

لهستانی‌ها آزمایش کردن را دوست دارند و به‌دنبال پرورش ایده‌های جدیدند و نوآوری را ستایش می‌کنند، همین موضوع باعث می‌شود تا زمینه بسیار خوب و مناسبی برای کسب‌وکارها جهت اعتباربخشی اختراعات‌شان در سطح جهانی فراهم شود.

[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]

ژان پل دوم

ژان پل دوم با نام کارل جوزف وتیولا در سال 1978 به رهبری کلیسای کاتولیک و حاکم واتیکان برگزیده شد. او اولین و تنها پاپ اسلاو و لهستانی و اولین پاپ غیرایتالیایی بعد از پاپ آدریان ششم هلندی در ۱۵۲۲ میلادی بود. پاپ ژان پل دوم یکی از جهانی‌ترین پاپ‌های عصر حاضر بود و به او لقب پاپ خانواده داده بودند.

[/mks_pullquote]

 

استارت‌آپ‌های فین‌تک معروف لهستان

[mks_tabs nav=”vertical”]
[mks_tab_item title=”آزیمو“]
استارت‌آپ آزیمو که دفتری هم در لندن دارد، یکی از شناخته‌شده‌ترین بازیگران فین‌تک در لهستان است که بیش از یک میلیون کاربر در سراسر دنیا دارد. آزیمو یک شرکت انتقال پول بین‌المللی آنلاین است که با کمترین هزینه، نرخ ارز قابل توجهی ارائه می‌کند. این استارت‌آپ تا به امروز توانسته 46 میلیون دلار جذب سرمایه انجام دهد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”بیت‌مارکت“]
بیت‌مارکت یک صرافی آنلاین در لهستان است که در سال 2014 تاسیس شد. این صرافی توسط موسسان افترمارکت، بزرگ‌ترین بازار دامنه در مرکز اروپا راه‌اندازی شده است. افتتاح حساب در این صرافی برای کاربران رایگان است و درصد جزئی از هر فرد برای انجام تراکنش‌ مورد نظرش دریافت می‌شود.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”شوپلو“]
شوپلو یک پلتفرم تحت وب است که به کسب‌وکارها برای فروش جهانی کمک می‌کند. در واقع این پلتفرم به فروش چندکاناله کسب‌وکارها از طریق پلتفرم‌های Etsy، DaWanda و آمازون کمک می‌کند. این استارت‌آپ سال گذشته توانست 660 هزار دلار جذب سرمایه از طریق صندوق سرمایه‌گذاری بی‌ولیو داشته باشد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”آکریدو“]
آکریدو استارت‌آپ ارائه‌دهنده سرویس‌های مالی موبایلی است که در نوع خودش اولین در لهستان به‌شمار می‌آید. آکریدو به شما این امکان را می‌دهد تا یک درخواست وام ایجاد کنید و آن را به‌صورت اتوماتیک به تعداد زیادی از وام‌دهندگان ارسال کنید. این استارت‌آپ توانست در مجموع 5/818 هزار دلار جذب سرمایه داشته باشد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”نبولا“]
نبولا به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا به‌راحتی و به‌وسیله صدهاهزار کامپیوتر ارزان‌قیمت، کلود محاسبات خصوصی ایجاد کنند. این استارت‌آپ در سال 2011 و توسط کریس کمپ، دوین کارلن و استیو اوهارا تاسیس شد و توانست در مجموع 38.5 میلیون دلار جذب سرمایه داشته باشد.
[/mks_tab_item]
[/mks_tabs]

 

تلاش برای دیجیتالی شدن

در سال 2013 ساکنان کشور لهستان به 38.3 میلیون نفر رسید که از این تعداد 24.9 میلیون نفرشان جزء کاربران اینترنت بودند. به عبارتی حدود 69 درصد جمعیت این کشور به اینترنت دسترسی داشتند. تحقیقاتی که توسط گروه جمیوس انجام شده، نشان می‌دهد که 30 درصد لهستانی‌ها خریدهایشان را به‌صورت آنلاین انجام می‌دهند و بیشترین وسایل خریداری‌شده هم پوشاک، زیورآلات، کتاب، سی‌دی و فیلم بوده است، اما زمانی که نوبت به پرداخت می‌رسد، بیشتر مردم لهستان ترجیح‌شان این است که پرداخت  هزینه اقلام و سفارشات اینترنتی‌شان را با نقل‌وانتقلات بانکی انجام دهند. البته به‌جز این روش، راهکار دیگری هم برای انجام چنین پرداخت‌هایی وجود دارد و آن استفاده از فاکتور و صورت‌حساب است.

پِی‌یو یکی از روش‌های پرداخت آنلاین است که در لهستان، حتی بیشتر از پی‌پال، استفاده می‌شود. داده‌های بازار پِی‌یو نشان می‌دهد که نقل‌وانتقالات بانکی حدود 88 درصد پرداخت مردم این کشور را شامل می‌شود. کارت‌های نقدی با هفت درصد و کارت‌های اعتباری با پنج درصد، در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. اگر بخواهیم درباره تجارت الکترونیکی این کشور صحبت کنیم، باید گفت که این صنعت تقریبا چهار درصد از خرده‌فروشی کشور را به خودش اختصاص داده است. اطلاعات منتشرشده از بیزنس ژورنال نشان می‌دهد که در سال 2012، فروش آنلاین در لهستان بین 25 تا 30 درصد رشد داشته و آخرین آمار و ارقام نشان می‌دهد که تجارت الکترونیکی لهستان در سال 2014، بیش از 7.17 میلیارد یورو بوده است.

گزارشی از دات‌کام ریور نشان می‌دهد که بیش از 12 هزار فروشگاه آنلاین در لهستان فعالیت می‌کنند. یکی از معروف‌ترین سایت‌های فروشگاهی آنلاین هم آلگرو است که بیش از 40 میلیون کاربر دارد. گروپان، نئو24، اُپینئو، کمپوترونیک، امپیک دیجیتال اند پابلیشینگ و مرلین از دیگر سایت‌های آنلاین معروف و شناخته‌شده در این کشور هستند.

اما در کنار اینها، یکی از خبرهای جالبی که درباره لهستان وجود دارد، این است که گوگل تصمیم گرفت اندرویدپی، پلتفرم کیف پول الکترونیکی خودش را بعد از انگلستان، به‌عنوان دومین کشور در اروپا، در لهستان راه‌اندازی کند. البته چنین اتفاقی آن هم با توجه به اینکه این کشور بیش از 14 میلیون کاربر در حوزه بانکداری آنلاین دارد که از این تعداد، شش میلیون نفرشان با استفاده از تلفن همراه‌شان وارد حساب بانکی خودشان شده‌اند، منطقی به نظر می‌رسد.

لهستان در حوزه پایانه‌های غیرتماسی نیز پیشرو محسوب می‌شود. در پایان ماه ژوئن 2016، حدود 425 هزار پایانه پرداخت غیرتماسی در کشور وجود داشت و این رقم به این معناست که 85 درصد تمام پایانه‌های موجود با سرویس‌های اندرویدپی و اپل‌پی سازگار و منطبق بودند.

اما خبر خوبی که به‌تازگی درباره سیستم پرداخت گوگل‌پی در لهستان منتشر شد، این است که این شیوه پرداختی به ساعت‌های هوشمند این کشور هم رسید و اپلیکیشن گوگل‌پی برای برخی مدل‌های ساعت هوشمند در دسترس است.

البته مدل‌های ساعت هوشمند زیادی در لهستان وجود ندارد که بتواند از ویژگی‌های پرداخت غیرتماسی در این کشور پشتیبانی کند. علاوه بر هواوی واچ 2 و ماژولار متصل تگ هور 45، ال‌جی واچ‌اسپرت هم از دیگر مدل‌ ساعت‌هایی است از پرداخت گوگل از لهستان پشتیبانی می‌کنند.

مجموعه گزارش‌های شماره ویژه جام‌جهانی ماهنامه عصر تراکنش با حمایت مجموعه‌ای از شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات بانکی و پرداخت تولید و منتشر شده است. فهرست این شرکت‌ها به ترتیب حروف الفبا در ادامه آمده است.