پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک بلژیک / میدان جنگ اروپا
بلژیک کشور کوچکی در قاره اروپاست که وقتی نامش شنیده می‌شود، بیشتر افراد یاد طبیعت جذاب و فریبنده و جشن‌ها و فستیوال‌های متعدد و شکلات‌های خوشمزه آنجا می‌افتند. جدای از این جاذبه‌های توریستی بلژیک که به میدان جنگ اروپا هم مشهور است، مقر بسیاری از سازمان‌های مهم بین‌المللی مانند اتحادیه اروپا، سوئیفت و ناتو است. در این مطلب نگاهی خواهیم داشت به اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک بلژیک و چند چیز کوچک دیگر.
این مطلب از مجموعه مطالب شماره 12 ماهنامه عصر تراکنش است که به بهانه جام‌جهانی به صورت ویژه به اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک 32 کشور حاضر در جام‌جهانی پرداخته است. در صورت تمایل مطالب مربوط به 31 کشور دیگر را می‌توانید از بخش ویژه پرونده جام‌جهانی راه پرداخت ببینید.
دانلود کنید: فایل PDF پرونده ویژه «اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک بلژیک» در شماره 12 ماهنامه عصر تراکنش
دانلود کنید: فایل PDF شماره 12 ماهنامه عصر تراکنش
بلژیک
طعم شکلات‌های منحصربه‌فرد و خوشمزه، بوی عطر قهوه در کافه‌های بروکسل، روستاییان جنوب بلژیک با لباس‌های رنگارنگ و زیبا و کلیساهای باشکوه همگی از عواملی هستند که سالانه هزاران گردشگر را از سراسر جهان به خود جذب می‌کند. کشور کوچکی در همسایگی هلند، آلمان و فرانسه و با دو منطقه فرهنگی متمایز که در کنار یکدیگر همزیستی دارند، در جنوب غرب قاره سبز، جا خوش کرده است.
علاوه بر این دیدنی‌های جذاب و طبیعت و مراسم و خوراکی‌های رنگارنگ، از قرن شانزدهم تا انقلاب بلژیک در سال 1830 و جدایی این کشور از هلند، بلژیک محل جنگ‌های بسیاری بین قدرت‌های اروپایی بوده و به همین دلیل هم لقب «میدان جنگ اروپا» را بر آن نهاده‌اند. جدای از ویژگی‌های توریستی، اتحادیه اروپا، ناتو و سوئیفت در این کشور قرار دارند و اتفاقا بلژیک در ایران هم بسیار تاثیرگذار بوده و در دهه 30 شمسی بود که از یک شخص بلژیکی به نام فرانسیس کراکو خواسته شد تا برای تاسیس بانک مرکزی ایران و به عبارتی اولین نهاد قانون‌گذاری در کشور، طرح پیشنهادی خودش را ارائه دهد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
گای ورهوفستات
از سال ۱۹۹۹، نخست‌وزیر گای ورهوفستات از دموکرات‌ها و آزادی‌خواهان فلاندری رهبری شش حزب آزادی‌خواهان، سوسیال‌دموکرات‌ها و حزب سبز را بر عهده داشته و اغلب از دولت او با نام دولت رنگین‌کمان نام برده می‌شود. این اولین دولت بدون دموکرات‌های مسیحی بود که از سال ۱۹۵۸ بر سر کار آمد.
[/mks_pullquote]
اقتصاد بلژیک
بلژیک که در قلب یکی از مهم‌ترین مناطق صنعتی جهان قرار گرفته، اقتصادی مبتنی بر اقتصاد بازار و لیبرالیسم دارد. موقعیت جغرافیایی این کشور، تاثیر بسزایی داشته و موقعیت جغرافیایی بلژیک با حمل‌ونقل پیشرفته و ساختاری تجاری، باعث شده که این کشور امکان همگرایی اقتصادی بیشتری با کشورهای همسایه‌اش داشته باشد. بلژیک که از کشورهای بلندمرتبه عضو اتحادیه اروپاست، اولین کشور اروپایی اقلیمی بود که در اوایل دهه 1800 دستخوش انقلاب صنعتی شد. برخی از شهرهای این کشور به‌سرعت در صنایع معدن و فولادسازی توسعه یافتند و این صنعت بلژیک تاکنون توانسته رکودهای اقتصادی زیادی را تجربه کند. شهر آنتورپ بلژیک هم یکی دیگر از عوامل کلیدی و تاثیرگذار در اقتصاد این کشور است.
بندر آنتورپ یکی از بزرگ‌ترین بنادر در جهان به‌شمار می‌آید و دومین بندر بزرگ اروپا و یکی از مراکز مهم حمل‌ونقل و تجارت در این قاره محسوب می‌شود. آنتورپ همچنین یکی از مهم‌ترین مراکز تجارت الماس در دنیاست و روزانه 200 میلیون دلار الماس به این شهر وارد یا از آن خارج می‌شود. از دیگر ویژگی‌های برجسته این شهر، حضور 7 شرکت از 10 شرکت برتر پتروشیمی در آن است که باعث شده آنتورپ به یکی از پایگاه‌های مهم اقتصادی و تجاری در قاره اروپا تبدیل شود.
جدای از تاثیراتی که این بندر در اروپا داشته، در ایران هم بی‌تاثیر نبوده است و در سال 2016، تفاهم خواهرخواهندگی بنادر شهید رجایی و آنتورپ امضا شد. حدود 80 درصد تجارت بلژیک با کشورهای عضو اتحادیه اروپا انجام می‌شود و از آنجایی که مقامات بلژیک کاملا ویژگی ضدحمایت‌گری اقتصادی دارند، سعی می‌کنند یک شرایط دوستانه و مطلوب و باز تجاری و سرمایه‌گذاری را حفظ کنند و به‌دنبال توسعه و گسترش بیشتر فرصت‌های تجاری با کشورهای غیر اتحادیه اروپا هستند.
صادرات عمده این کشور عبارت است از: اتومبیل، غذا و تولیدات غذایی، آهن و فولاد، الماس پرداخته، منسوجات، پلاستیک، تولیدات نفتی و فلزات غیرآهنی و از سال 1922 با لوکزامبورگ دارای یک بازار تجاری مشترک گمرکی و واحد پول یکسان بوده‌اند. بانک مرکزی بلژیک هم با نام بانک ملی بلژیک فعالیت می‌کند و از سال 1850 این مسئولیت را بر عهده دارد. این بانک با یک سرمایه کاملا خصوصی تاسیس شد و عضوی از سیستم اروپایی بانک‌های مرکزی است.
50 درصد از سهام این بانک آزادانه در بورس اوراق بهادار بروکسل خریدوفروش می‌شود و 50 درصد دیگر آن هم در اختیار دولت بلژیک است. بانک مرکزی در مجموع 400 هزار سهم دارد. این بانک از ابتدا تاکنون 22 مدیرعامل داشته و کتابخانه ملی بانک هم یکی از مهم‌ترین کتابخانه‌های اقتصادی بلژیک است.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
طولانی‌ترین تراموا در جهان
تراموای ساحل بلژیک طولانی‌ترین تراموا در دنیا به‌شمار می‌رود که 68 کیلومتر بین شهرهای ناکی هیست و دوپن را پوشش می‌دهد؛ به عبارتی از مرز هلند تا مرز فرانسه کشیده می‌شود. این تراموا در 69 ایستگاه توقف می‌کند و معمولا در ساعات شلوغی، هر 10 دقیقه یک بار حرکت می‌کند.
[/mks_pullquote]
سیستم‌های پرداخت بلژیک
تحقیق و بررسی‌هایی درباره روش‌های پرداخت و سرویس‌ها و محصولات خریداری‌شده آنلاین از سال 2015 تا سال 2017 در بلژیک انجام شد و نتیجه این تحقیقات نشان می‌دهد که در سال 2017، 28 درصد از افراد شرکت‌کننده در این تحقیق، پرداخت‌های خودشان را با کارت‌های نقدی انجام می‌دادند. پرداخت آنلاین با استفاده از کارت اعتباری و نقدی و پی‌پال از روش‌های مرسوم و معمول برای انجام خریدهای آنلاین است.
درست مانند دیگر کشورهای اروپایی، کارت‌های اعتباری و نقدی از روش‌های رایج انجام خرید، چه به‌صورت آنلاین و چه در فروشگاه‌های فیزیکی است. در سال 2016 هم حدود 67 تراکنش با دستگاه‌های کارت‌خوان در این کشور انجام شد که همین تراکنش‌ها در همان سال در هلند 98 و در لوکزامبورگ، 21 تراکنش اعلام شد. همچنین روش پرداخت موبایلی هم در این کشور افزایش یافته است. اکثر افراد شرکت‌کننده در این نظرسنجی اعلام کردند که در سال 2017، به‌مراتب بیشتر از سال 2016، از اپلیکیشن‌های بانک من و پی‌پال در پرداخت‌هایشان استفاده کرده‌اند.
مهم‌ترین بانک‌های بلژیک
[mks_tabs nav=”vertical”]
[mks_tab_item title=”اکسا“]
مدیرعامل: جف ون این
تعداد پرسنل: 850 نفر
تعداد شعبه: –
بانک اکسا اروپا واقع در بروکسل است و بازوی بانکی اکسا گروپ به‌شمار می‌رود که ارائه‌دهنده راهکارهای بانکداری خرد به افراد و شرکت‌های کوچک اروپایی است. در سال 2007 هیات‌مدیره گروه اکسا تصمیم گرفت تا یک تصمیم استراتژیک بانکی اروپایی بگیرد و یک دفتر بانکداری اروپایی در بروکسل به نام بانک اکسا اروپا ایجاد کند.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”بئو“]
مدیرعامل: گی شلینک
تعداد پرسنل: 1500 نفر
تعداد شعبه: 192
بئوبانک متعلق به کنگلومراسیون مالی فرانسه به نام کردیت میوچال نورد یوروپ است. از سال 2013، این شرکت محصولات بانکداری روزانه از جمله حساب جاری، وام، کارت‌های اعتباری و… را در سراسر بلژیک ارائه می‌دهد. این بانک در ابتدا با نام سیتی‌بانک بلژیک فعالیت می‌کرد و در سال 2013 برندش به بئوبانک تغییر پیدا کرد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”کی‌بی‌سی“]
مدیرعامل: یوهان تیچ
تعداد پرسنل: 38356 نفر
تعداد شعبه: 1521
کی‌بی‌سی بانک گسترده‌ترین شبکه بانکی در اروپا را دارد و بخش اعظم فعالیت‌های آن در زمینه بانکداری خرد و ارائه خدمات بانکی است. کی‌بی‌سی در حال حاضر دومین شرکت بزرگ خدمات بیمه در بلژیک است و در سال 2012 در فهرست بزرگ‌ترین بانک‌های اروپایی، بر پایه میزان ارزش بازار در رتبه 18 قرار گرفت.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”بی‌ان‌پی“]
مدیرعامل: ماکسیم ژادوت
تعداد پرسنل: 37000 نفر
تعداد شعبه: 800
بی‌ان‌پی پاریباس فورتیس یک بانک بین‌المللی در بلژیک و شرکت تابعه بی‌ان‌پی پاریباس است. این بانک پیش‌تر همراه با فورتیس بانک هلند، بازوی بانکداری موسسه مالی فورتیس محسوب می‌شد. این بانک، بزرگ‌ترین بانک در بلژیک محسوب می‌شود و خدمات گسترده مالی ارائه می‌دهد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”کرلن“]
مدیرعامل: فیلیپ ووآزین
تعداد پرسنل: 1700 نفر
تعداد شعبه: 733
کرلن پس از ادغام لندبووکردیت، کردیت اگریکول و سنتئا، به‌عنوان برند بانکی معرفی شد. این بانک بلژیکی در زمینه کشاورزی فعالیت می‌کند و بخشی از گروه کرلن است که 50 درصد آن متعلق به گروه کردیت اگریکول است. در ژوئن 2015، کرلن یک بانک تماما بلژیکی شد که متعلق به مشتریانش بود.
[/mks_tab_item]
[/mks_tabs]
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
ژوزف نوز
ژوزف نوز معروف به مسیو نوز یکی از اهالی بلژیک بود که در دوران مظفرالدین‌شاه به وزارت کل گمرک ایران رسید و یکی از شخصیت‌های تاثیرگذار در آغاز جنبش مشروطه ایران شد. نوز به این معروف است که در سال 1284 شمسی و در یک میهمانی بالماسکه با لباس روحانیون ایران حاضر شده بود.
[/mks_pullquote]
فین‌تک بلژیک
در سراسر اروپا کشورهایی مانند بریتانیا، آلمان و فرانسه بیشتر به‌عنوان مراکز اصلی فناوری این قاره شناخته می‌شوند؛ اما روندهای اخیر در اروپا نشان می‌دهد که علاوه بر این کشورها در دیگر بخش‌های کوچک‌تر این قاره، مانند بلژیک هم شاهد رشد سریع فناوری هستیم. حتی شرکت‌هایی مانند سوئیفت و یوروکلیر و بخش اروپایی مسترکارت همگی در این کشور سکنی گزیده‌اند.
همچنین کمیسیون اروپا در مرکز این کشور مستقر است. شرکت‌هایی مانند جنرال الکتریک، آی‌بی‌ام، تویوتا، مایکروسافت، مونسانتو، فیزر و لوی استراوس هم دفاتر اروپایی و منطقه‌ای خودشان را در این شهر راه‌اندازی کرده‌اند. همگی اینها نشان از این دارد که آن روندهای جدیدی که در اروپا بابت رشد فناوری در این کشور مشاهده شده، روندهای کاملا درستی است و آینده روشنی انتظار این کشور کوچک را می‌کشد.
«برنامه استارت‌آپ 2015» و «بلژین استارت‌آپ منیفستو» را می‌توان جزء برنامه‌های دولت معرفی کرد که هدف از راه‌اندازی آنها ایجاد هزاران استارت‌آپ و مشاغل جدید طی سال‌های آینده است. پس از ماجرای برکزیت و شوکی که به صنعت فین‌تک در لندن وارد شد، یکی از اقداماتی که دولت بلژیک در رابطه با این موضوع انجام داد این بود که تلاش کرد کسب‌وکارهای فین‌تک این کشور به کمک بلژیک بتوانند وارد سطح جدیدی از تعاملات و همکاری‌ها در اروپا شوند.
در سال 2015 شرکت‌های فین‌تک بلژیک توانستند در مجموع 41 قرارداد، 150 میلیون یورو سرمایه به دست آورند که چندان قابل مقایسه با مراکز بزرگ و مهم فناوری در دیگر نقاط اروپا نیست، اما در سال 2017، استارت‌آپ‌های فین‌تک بلژیک جهش بزرگی داشتند و با انجام 60 معامله توانستند در مجموع 200 میلیون یورو جذب سرمایه داشته باشند.
از صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیری هم که در بلژیک فعال هستند، می‌توان به اسمارت‌فین کپیتال، پی‌ام‌وی، جی‌آی‌ام‌وی، ولتا ونچرز و کاپریکورن ونچرز اشاره کرد که در این اکوسیستم فعال هستند و میزان سرمایه‌گذاری‌شان طی 12 ماه گذشته به‌شدت افزایش داشته است. در بلژیک سه‌چهارم استارت‌آپ‌ها در زمینه B2B فعالیت دارند و اینشورتک دومین موضوعی است که استارت‌آپ‌ها روی آن تمرکز ویژه‌ای دارند.
بانک‌های این کشور هم نقش مهمی در رشد این صنعت دارند و به گرمی از آن استقبال می‌کنند. گروه بانکداری آی‌ان‌جی، سال گذشته شتاب‌دهنده فین‌تک جدیدی به نام «فین‌تک ویلیج» را راه‌اندازی کرد. هدف بانک از راه‌اندازی این مرکز در دسترس قرار دادن بانک و افراد کلیدی اکوسیستم برای استارت‌آپ‌ها بود تا در مواقعی که به کمک‌شان نیاز دارند، بتوانند به آنها دسترسی داشته باشند.
اما از آنجایی که جامعه بومی بلژیک بسیار کوچک است، استارت‌آپ‌ها نباید و نمی‌توانند فقط بر جامعه خودشان متکی باشند و باید فراتر از مرزهای اطراف خودشان به‌دنبال جذب سرمایه و گسترده‌تر کردن کسب‌وکارشان باشند. همچنین به‌تازگی بلژیک حمایت مالی خودش را برای استفاده از فناوری زنجیره بلوک در برنامه جهانی غذا اعلام کرد تا به کمک این فناوری بتواند کار انتقال پول به اردوگاه‌های پناهندگان را انجام دهد.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”16″ bg_color=”#2c3e50″ txt_color=”#ffffff”]
هرژه
ژرژ پروسپر رمی که به هرژه معروف است، نویسنده و کاریکاتوریست بلژیکی است که بیشتر به خاطر نوشتن ماجراهای تن‌تن مشهور است. ماجراهای تن‌تن از معروف‌ترین داستان‌های مصور است که تاکنون به بیش از 70 زبان ترجمه شده است.
[/mks_pullquote]
استارت‌آپ‌های فین‌تک معروف بلژیک
[mks_tabs nav=”vertical”]
[mks_tab_item title=”کش‌فورس“]
کش‌فورس در سال 2013 تاسیس شد و کاری که انجام می‌دهد این است که مجموعه اطلاعات مالی شرکت را برای تجزیه‌وتحلیل‌های مربوط به آینده جریان نقدی گرد هم می‌آورد. چنین سیستمی برای مدیران ارشد مالی شرکت‌ها امکان پیش‌بینی جریانات نقدی را فراهم می‌کند. این استارت‌آپ تاکنون دو میلیون یورو جذب سرمایه انجام داده است.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”داکل“]
داکل یک پلتفرم مشارکتی است که پارتنرها می‌توانند روی آن مدارکی از قبیل صورت‌‌حساب‌ها و فاکتورهای حقوق‌شان را بارگذاری کنند و به این ترتیب به مشتریان خرد این امکان را می‌دهد تا به سیستم متصل شوند و از پارتنرها تقاضای مدارک الکترونیکی داشته باشند. در واقع می‌توان اینطور گفت که داکل در حال تبدیل شدن به فیس‌بوک برای ارتباط با تامین‌کنندگان شما در زمینه مدیریت مصرف‌کننده است.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”تووایکی“]
استارت‌آپ تووایکی در سال 2013 یکی از فینالیست‌های چالش استارت‌آپ‌های سوئیفت اینوترایب بود. این استارت‌آپ پرداخت‌های اتوماتیک به مشتریان ارائه می‌دهد. چنین سیستمی به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا دستورات و قراردادهای الکترونیکی خودشان را مدیریت کنند.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”سیلورفین“]
استارت‌آپ سیلورفین پلتفرم آنلاین برای حسابداری ارائه می‌دهد و به این ترتیب با افزایش کارایی و کاهش خطاهای انسانی، به حسابداران در انجام کارهایشان کمک می‌کند. در حال حاضر 50 هزار شرکت از پلتفرم سیلورفین استفاده می‌کنند. این استارت‌آپ توانست در دور اول جذب سرمایه، 4.5 میلیون دلار به دست آورد.
[/mks_tab_item]
[mks_tab_item title=”آیبن‌فرست“]
آیبن‌فرست در سال 2012 راه‌اندازی شد و امکان انجام پرداخت با ارزهای خارجی را برای شرکت‌های بین‌المللی از طریق پلتفرم چندارزی خود و در حالت بانکداری به‌عنوان سرویس فراهم می‌کند. این استارت‌آپ در سال 2016 توانست 10 میلیون یورو جذب سرمایه داشته باشد.
[/mks_tab_item]
[/mks_tabs]
پایتخت شکلات اروپا
گرچه ممکن است کشور بلژیک به اندازه دیگر کشورهای اروپایی شناخته‌شده و بزرگ و معروف نباشد، اما بدون شک یک ویژگی و شناسه مخصوص به نام شکلات دارد و تقریبا می‌شود گفت که هیچ چیزی نمی‌تواند با طعم خوشمزه و خامه‌ای شکلات بلژیکی رقابت کند و برنده میدان باشد. در واقع این آفریده شیرین و خوشمزه در طول قرن‌ها بسیار محبوب شده و انواع جذاب آن، همگی به این کشور کوچک اروپایی برمی‌گردد.
همه‌چیز از قرن هجدهم آغاز شد؛ زمانی که بلژیک هنوز مستعمره اسپانیا بود و کاوشگران دانه‌های کاکائو را از آمریکای جنوبی وارد خاک این کشور کردند. در آن زمان شکلات نمادی از لوکس و ثروتمند بودن به حساب می‌آمد و اکثرا برای درست کردن شکلات داغ برای اشراف‌زادگان یا برای تحت تاثیر قرار دادن بازدیدکنندگان اشرافی مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما اولین باری که بلژیک واقعا بازار این محصول شد، زمانی بود که آنها کنگو را استعمار کردند و در آن زمان با حجم زیادی از دانه‌های کاکائو روبه‌رو شدند.
گفته می‌شود هنری اشر، شهردار زوریخ، با نوشیدن یک فنجان شکلات داغ، مشغول بازدید از گراند پلس بروکسل بود و بلافاصله عاشق این نوشیدنی شد و دستور ساخت آن را با خود به زوریخ برد و این معجون خوشمزه را به مردمش معرفی کرد. همین ماجرا نقطه آغاز رقابت سرسخت کشور سوئیس با بلژیک بر سر تولید و توزیع شکلات در جهان شد، اما به لطف شاه لئوپولد بود که بلژیک به کشور شماره یک ارسال شکلات و کاکائو در دنیا بدل شد.
حالا که حدود چهار قرن از آن زمان می‌گذرد، شکلات دیگر محصول خاص طبقه اشراف نیست و همه می‌توانند از لذت طعم شیرین آن بهره‌مند شوند. در سال 1990، شکلات حتی برای طبقه کارگر هم قابل خرید بود و صادرات شکلات‌های بلژیکی از سال 1980 بسیار توسعه پیدا کرد و حالا هم با داشتن بیش از دو هزار شکلات‌فروشی در کشور، این صنعت نقش بسزایی در اقتصاد بلژیک دارد.
اما تاثیر شیرینی‌جات بلژیکی در ایران هم چشمگیر بوده است. گفته می‌شود که اولین کارخانه قندسازی در ایران در سال 1895 و توسط بلژیکی‌ها ساخته شد و به قدری ارزش پیدا کرده بود که جزء جهیزیه دختران دم‌بخت محسوب می‌شد و هر کدام از دختران یک بسته قند بلژیکی هم به همراه دیگر وسایل جهیزیه با خود به خانه شوهر می‌بردند.
اما بعد از اتفاقاتی که یک فرد بلژیکی به نام جوزف نوز که به مسیو نوز معروف است، رقم زد و در مجلس بالماسکه سال 1284 شمسی با لباس روحانیون ایران ظاهر شد، روحانیون به‌شدت نسبت به این رفتار واکنش نشان دادند و به‌دنبال همین مسائل و اختلافاتی که میان روحانیت و این فرد بلژیکی اتفاق افتاد، فتوای حرام بودن قند صادر شد. هرچند بعدها و به‌دنبال برخی مسائل، فتوایی صادر شد که اگر قند را قبل از اینکه مستقیما در دهان بگذارند، در چای بزنند، حلال می‌شود. هنوز هم بسیاری از افراد بدون اینکه علت کارشان را بدانند، قند را قبل از آنکه در دهان بگذارند، در استکان چای فرو می‌برند.
اگر چیزی از شکلات بلژیکی نشنیده‌اید، فقط کافی است تا گذرتان به شهر بروژ و خیابان‌های کوچک این شهر بیفتد تا به‌عینه ببینید که چه تعداد فروشگاه شکلات‌فروشی که بااطمینان می‌شود گفت که تقریبا تمام‌شان کسب‌وکارهای خانوادگی محسوب می‌شوند، در این شهر و در این کشور وجود دارد. بلواس، ویتامر، زابار، مری، گودیوا و گالر هم از جمله برندهای معروف شکلات بلژیک به‌شمار می‌آیند.
مجموعه گزارش‌های شماره ویژه جام‌جهانی ماهنامه عصر تراکنش با حمایت مجموعه‌ای از شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات بانکی و پرداخت تولید و منتشر شده است. فهرست این شرکت‌ها به ترتیب حروف الفبا در ادامه آمده است.
