پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
پردازش تراکنش V.I.P. شبکه کارتی ويزا / بخش دوم
اين مطلب، ترجمهای است از فصل دوم مستند “V.I.P. System Overview” شرکت ويزا (V.I.P. مخفف عبارت VisaNet Integrated Payment است). بهمنظور حفظ يکپارچگی، سعی بر ترجمه کل آن و وفاداری به متن اصلی بوده است و به همين دليل برخی از بخشها به علت ارجاع به مفاهيم يا مستندات ديگر، ممکن است برای خواننده گنگ باشد. اميد که با تکميل همه بخشها، تصوير کاملی از کارکرد شبکه Visa برای علاقهمندان ايجاد گردد. قبل از شروع اين بخش، مطالعه مطالب «مروری بر نحوه کار شبکه کارتی ويزا» و «پردازش تراکنش V.I.P. شبکه کارتی ويزا -بخش اول» توصيه میشود.
در ادامه اين فصل مروری بر پردازش پيام V.I.P. شامل پردازش نيابتی (STIP)، مسيردهی و همچنين کارکردهاي ديگری از V.I.P. مانند مديريت جداول، پايگاه دادهها و گزارش دهی ارائه میشود (STIP مخفف عبارت Stand-In Processing است).
.
5- پردازش نيابتی
در صورت درخواست صادرکنندگان و يا درصورتیکه در دسترس نباشند، V.I.P. بهعنوان پردازشگر پشتيبان وارد عمل میشود. در پردازش پشتيبان، V.I.P. تراکنشها را به نيابت از صادرکننده اعتبار سنجی کرده، رد کرده يا ارجاع میدهد. اين کارکرد با نام پردازش نيابتی و بهاختصار STIP خوانده میشود.
صادرکنندگان، پارامترهای STIP موردنیاز V.I.P. را مشخص میکنند. Visa و صادرکنندگان میتوانند فایلهای اطلاعاتی دارندگان کارت را در VIC نگهداری کرده و محدودیتهای کنترلی برای پذيرش تراکنشها در STIP را مشخص کنند. هر برنامه کارتی که مطابق قوانين Visa پردازش میشود در صورت تشخيص صادرکننده کارت، واجد شرايط STIP خواهد بود.
مسيردهی تراکنش به سمت صادرکننده يا STIP بهمنظور پذيرش يا رد تراکنش، به عوامل زير وابسته است:
- در دسترس بودن صادرکننده در زمان پردازش تراکنش
- پارامترهای پردازشی تعیینشده توسط صادرکننده که در جداول سامانه جای میگیرند
- شرايط Visa برای برخی از انواع تراکنشها
اگر حسب شرايط حساب دارنده کارت و تراکنش، نياز به انجام اعتبارسنجی نهايي توسط صادرکننده و نه STIP باشد، STIP پيام درخواست را در صورت در دسترس بودن صادرکننده به سمت آن ارسال میکند. درصورتیکه صادرکننده از در دسترس خارج باشد، STIP تراکنش را مطابق با پارامترهای تعیینشده توسط صادرکننده پردازش میکند.
V.I.P. معمولاً تأییدیههایی برای اطلاعرسانی به صادرکنندگان توليد و ارسال میکند که شامل کارهای انجامشده توسط STIP به نيابت از آنها است. صادرکنندگان ممکن است اطلاعات تأییدیههای خود را از V.I.P. توسط سرویسهای اختصاصی بازيابی کنند.
Visa در رابطه با سرویسهای مسيردهی صادرکننده يا STIP، دو امکان فراهم آورده است که میتواند در پروسه تصمیمگیری مسيردهی ايفای نقش نمايد:
- سرويس مديريت ظرفيت اعتبارسنجی مثبت (PACM)- اين سرويس SMS و BASE I، درخواستهای مالی و اعتبارسنجی را بر اساس آستانه شکست مبلغ دلاری و حجم ترافيک پیامها مسيردهی میکند (PACM مخفف عبارت Positive Authorization Capacity Management است).
- سرويس اعتبارسنجی مثبت دارنده کارت (PCAS)- اين سرويس BASE I، درخواستهای اعتبارسنجی را بر اساس مجموعهای فراگير از پارامترهای کنترل ريسک که آستانه شکست مبلغ دلاری را هم شامل میشود به صادرکننده يا STIP مسيردهی میکند (PCAS مخفف عبارت Positive Cardholder Authorization Service است).
.
5 – 1 – پردازش نيابتی BASE I
پردازش نيابتی BASE I کارکردهای کسبوکاری در اختيار صادرکنندگان قرار میدهد که:
- صادرکنندگان را در برابر حجم تراکنشهایی که افزون بر ظرفيت پردازشی آنها است محافظت میکند
- امکان کنترل هزینههای پردازش اعتبارسنجی را با تأیید تراکنشهای کم-ريسک توسط STIP، در اختيار صادرکنندگان قرار میدهد
- امکان ارائه سطح سرویسدهی بالاتری به دارنده کارت را در زمانهای خارج از دسترس بودن صادرکننده فراهم میکند اين در حالي است که ريسک آن هم تحت کنترل است
دو کارکرد اول تا حد زيادی مربوط به STIP در حالت در دسترس بودن صادرکننده است. کارکرد سوم تا حد زيادی در حالتی که صادرکننده در دسترس نباشد استفاده میشود. شرايط و پيامدهای متفاوت پردازش در حالتهای در دسترس بودن و در دسترس نبودن صادرکننده، قوانين موردنیاز برای چگونگی پردازش تراکنشها را مشخص میسازد.
در صورت موفق نشدن تراکنشها در پردازش STIP در حالتی که صادرکننده در دسترس باشد، V.I.P. معمولاً (در انتخاب صادرکننده) آنها را به صادرکنندهها برای انجام اعتبارسنجی نهایی ارجاع میدهد. در اين حالت، STIP تراکنشهایی که برای آنها ريسک زياد شناسايي میکند را به صادرکننده ارجاع میدهد و تراکنشها را بر اساس پارامترهای ريسک در دسترس نبودن صادرکننده میپذیرد. اين رويکرد تجربه منفی دارنده کارت براثر عدم پذیرشهای اشتباه را به حداقل میرساند ؛ يعنی عدم پذيرش يک دارنده کارت خوب به دليل مشخصات تراکنش يا به دليل پيشينه فعالیتهای دارنده کارت که نشانگر ريسک بالاتر برای آن باشد.
هنگامیکه صادرکننده خارج از دسترس باشد، STIP قاعدتاً نمیتواند تراکنشها را به صادرکننده ارجاع دهد ؛ درنتیجه، خودش بايد پاسخی برای پذيرنده توليد کند که اين امر منجر به افزايش ريسک سرويس مشتری میشود. بنابراين، برای پردازش تراکنش در حالت در دسترس نبودن صادرکننده، صادرکنندگان ممکن است کنترلهای زمانبر ريسک دارنده کارت را بهمنظور افزايش سطح سرويس مشتری کاهش دهند.
پردازش نيابتی BASE I بهمنظور شناسايي ریسکهای بالا، تعدادی سرويس کارکردی را اجرا میکند. اين سرویسها عبارتاند از:
- بررسی CVV يا iCVV، CAVV، dCVV، رمز، تاريخ انقضا و فایل استثناء BASE I
- تصديق شمارهحساب بر اساس الگوريتم Luhn modulus-10
- بررسی فعاليت و ريسک دارنده کارت و مبلغ تراکنش
پردازش نيابتی BASE I، طيف گستردهای از انتخابها برای تعيين اينکه کدامیک از اين کارکردها و به چه صورت استفاده شوند را برای صادرکنندگان فراهم میکند.
.
5 – 2 – پردازش نيابتی SMS
پردازش نيابتی SMS، ظرفیتهای پردازشی صادرکننده را حمايت کرده و به صادرکنندگان امکان حفظ سطوح بالایی از سرویسدهی به دارنده کارت حين شرايط در دسترس نبودن را ارائه میکند. انتخابهای کنترل ريسکی که صادرکنندگان میتوانند برای STIP تعيين کنند عبارتاند از:
- سازماندهی محدوديت فعاليت تراکنش برای محدوده شمارههای کارت و برای دارندگان کارت منحصربهفرد
- بررسی فایلهای استثناء برای محدودیتهای مثبت حساب (برای مثال محدوديت بيشتر برای حسابهای VIP) يا کنترلهای منفی حساب ( برای مثال، ضبط کارت)
- بررسی CVV موجود روی نوار مغناطیسی، CVV يا iCVV موجود در اطلاعات چيپ، CAVV يا dCVV
- بررسی رمز و مانيتور کردن تعداد دفعات ورود اشتباه رمز
- تصديق شمارهحساب بر اساس الگوريتم Luhn modulus-10
- اطمينان از اعتبار تاريخ انقضای کارت
علاوه بر اين، پردازش نيابتی SMS، پیامهای تولیدشده توسط صادرکننده شامل استرداد وجه، حوالههای کارمزد، پرداختهای مالی و پیامهای متنی را برای پذيرندگان خارج از دسترس مديريت میکند.
.
6 – پردازش پاسخ
V.I.P. پاسخهای دريافتی از مراکز صادرکنندگی را قبل از برگرداندن پیامهای پاسخ به مراکز پردازش پذيرندگی، مورد پردازش قرار میدهد. سامانه V.I.P.:
- قالب و محتوای پاسخ را بررسی میکند
- نشانگری مبنی بر ارائه پاسخ توسط صادرکننده يا STIP به پيام میافزاید
- در صورت وجود کد نتيجه بررسی CVV يا iCVV، آن را از پيام حذف میکند
همچنين همه پاسخهای پردازششده توسط STIP، کدی مبنی بر مشخص بودن مبدأ پاسخ را دارا هستند که به دليلی که درخواست توسط STIP پردازششده است اشاره میکند.
هنگامیکه V.I.P. درخواستی را به مرکز صادرکننده ارسال میکند، نسخهای از پيام درخواست را نگهداشته و مدتزمانی را که مقررات عملياتی VISA تعيين کرده است برای دريافت پاسخ منتظر میماند. اگر پاسخی از صادرکننده در زمان مقرر دريافت نشود، V.I.P. پيام را ابطال کرده و پاسخی به پذيرنده ارسال نمیکند.
پاسخ مطمئن تراکنش (Assured Transaction Response) کارکردی است که اطمينان حاصل میکند از اينکه پاسخی بهموقع برای همه درخواستهای اعتبارسنجی و برای اصلاحيه تراکنشهای کارتی Visa و برای ساير تراکنشهای کارتی برگردانده شود. اين کارکرد برای صادرکنندگان انتخابی است.
در صورت استفاده از ATR، V.I.P. درخواستی را به مرکز صادرکننده ارسال کرده و نسخهای از پيام درخواست را نگهداشته و تايمری برای دريافت پاسخ تنظيم میکند. اگر مرکز پردازش صادرکننده در زمان تعیینشده پاسخی ارائه نکند، V.I.P. درخواست را برای پردازش به STIP مسيردهی میکند.
.
7 – ثبت
پسازآنکه V.I.P. منبع پيام را تصديق میکند، سامانه درخواست را ثبت میکند. V.I.P. همه پیامهای پاسخ و درخواست را همراه با برخی اطلاعات پردازشی سامانه در لاگ سامانه ثبت میکند که بعداً از آنها برای آمادهسازی گزارشها، بررسی مشکلات و صدور صورتحساب استفاده میکند.
.
8 – ساير کارکردهای V.I.P.
علاوه بر پردازش پيام، V.I.P. کارکردهای ديگری برای پشتيبانی اعضا، V.I.P. و VisaNet ايفا میکند. اين کارکردها عبارتاند از:
- مديريت شبکه
- مديريت جداول سامانه
- مديريت پايگاه دادههای سامانه
- گزارش دهی
- صدور صورتحساب
زیر بخشهای زير اين کارکردها را توضيح میدهد.
.
8 – 1 – مديريت شبکه
V.I.P. از انواع متعددی از پیامهای مديريت شبکه پشتيبانی میکند که دسترسی هر مرکز به سامانه را کنترل میکنند. اين پیامها مرکز را قادر میسازد تا موارد زير را انجام دهد:
- ورود و خروج موقت از سامانه
- پاسخدهی به پیامهای آزمون
- مانيتور کردن زمان پاسخ و وضعيت اتصال
- درخواست تأییدیهها، شتاب دادن به تحويل تأییدیهها بهصورت انتخابی
- ورود و خروج به مد توقف بررسی (SI). مد SI وضعيتی از مرکز صادرکنندگی را نشان میدهد که همه درخواستهای اصلاحيه و اعتبارسنجی ورودی روتين را حين بازههای زمانی ترافيک سنگين مسدود میکند (SI مخفف عبارت Suppress Inquiry است).
V.I.P. همچنين پیامهای مديريتی برای هشدار به ایستگاههای مرکز در رابطه با وضعیتهای غیرعادی سيستم را توليد میکند. همه پیامهای مديريتی لازم است موردتوجه کارکنان مرکز قرار گيرند و بهمحض دريافت، بايد به کنسول يا ترمينال برای بررسی آن مراجعه کنند.
.
8 – 2 – مديريت جداول سامانه
V.I.P. رکوردهای مربوط به قوانين پردازش و مسيردهی اعمالشده بر روی BIN ها که توسط اعضا يا Visa ايجاد میشوند را برای مراکز پردازش و ایستگاهها نگهداری میکند. V.I.P. اين پارامترها را در جداول سامانه ذخيره میکند.
جداول سامانه توسط Visa نگهداری شده و توسط BASE I و SMS مورداستفاده قرار میگیرند. مجموعهای از جداول، اطلاعات زير را در بردارند:
- پارامترهای سامانه
- فهرست BIN های معتبر
- محدوده شماره کارتهای معتبر
- پارامترهای پردازشی انتخابشده توسط مرکز
- پارامترهای پردازشی انتخابشده توسط عضو مانند آنهایی که صادرکننده برای پردازش نيابتی مشخص میکند
- پارامترهای خاص ايستگاه مانند انواع پیامهای پردازششده (BASE I يا SMS يا هردو) و قالب پيام استفادهشده
.
8 – 3 – مديريت پايگاه دادههای سامانه
اعضا، اطلاعات پذيرنده و دارنده کارت را برای استفاده V.I.P. هنگام پردازش درخواست در اختيار آن قرار میدهد. اعضا همچنين اين اطلاعات را در صورت نياز اضافه کرده، حذف کرده و تغيير میدهند تا تغييرات کسبوکاری را به V.I.P. منعکس نمايند.
اعضا هر تغيير در محدوده شمارهحسابها يا تخصيص مرکز پردازش را به Visa گزارش میکنند. اين اطلاعات برای مسيردهی صحيح پیامها حياتی هستند. اعضا هم فایلهایی را که نگهداری میکنند میتوانند بروز کنند و هم اطلاعات موجود در رکوردهاي آن فایلها را درخواست کنند. بسته به سرویسهایی که توسط عضو انتخابشده باشد، V.I.P. میتواند اطلاعات موجود در فایلها را بهصورت خودکار در زمان تراکنش نيز بروز کند.
پايگاه دادههای سامانه عبارتاند از:
پايگاه داده دارنده کارت (يکی برای BASE I و يکی برای SMS)
فايل مرکزی فروشنده
مراکز صادرکنندگی میتوانند فایلهای پايگاه داده دارنده کارت را بروز کنند. مراکز پذيرندگی میتوانند فايل مرکزی فروشنده را بروز کنند. اعضا میتوانند فایلها را به روشهای زير بروز کنند:
- استفاده از پیامهای بهروزرسانی برخط برای بهروزرسانیهای منحصربهفرد
- انتقال يک فايل دستهای از بهروزرسانیها به VIC از طريق يک VAP که از پردازش بهروزرسانی دستهای فايلی (BFUP) پشتيبانی میکند(BFUP مخفف عبارت Batch File Update Processing است)
- ارسال يک نوار بهروزرسانی مرکز (Center Update Tape) حاوی دستهای از بهروزرسانیها به VIC
- درخواست برای بهروزرسانیهای فوری با فراخوانی مرکز سرويس Visa
- ارسال پروفايل ضبط داده VisaNet
مراکز پذيرندگی و صادرکنندگی برای درخواست رکوردهای منحصربهفرد فایلهای خود، از پیامهای برخط استفاده میکنند.
.
8 – 3 – 1 – فایلهای پايگاه داده دارنده کارت
پايگاه داده دارنده کارت (CDB) شامل فايلهايي است که توسط Visa، صادرکننده، يا هر دوی آنها نگهداری شده و در VIC جای دارند(CDB مخفف عبارت Cardholder Database است). هر دوی BASE I و SMS پايگاه دادهای برای اطلاعات دارنده کارت دارند. CDB اطلاعات دارنده کارت که توسط STIP برای اعتبارسنجی تراکنشها و بررسی حسابها، آدرسها و رمزها استفاده میشود را در بردارد. STIP از ديتابيس برای ذخيره تأییدیهها استفاده میکند تا زمانی که توسط صادرکنندهها استخراج شوند.
همچنين ديتابيس محدودیت سرويس PCAS و PACM برای دارندگان کارت منحصربهفرد را در بردارد.
درحالیکه صادرکنندگان کارت مسئوليت ايجاد و نگهداری فایلهای مختلفی از پايگاه داده دارندگان کارت را دارند، Visa پاسخگوی يکپارچگی اين اطلاعات و فایلهای سيستم V.I.P. است.
فايل فعاليت – اين فايل توسط Visa ایجادشده، تعداد و مبالغ تجميع شده از تراکنشهای پذیرفتهشده توسط Visa را دربرداشته و همانطور که تعداد رمزهای اشتباه متوالی STIP را در بردارد میتواند مجموع تراکنشهای پذیرفتهشده توسط صادرکننده را هم شامل شود.
فايل بررسی آدرس – اين فايل توسط صادرکننده ايجاد و نگهداری شده و حاوی اطلاعات آدرس صورتحساب دارنده کارت است.
فايل تأییدیه – اين فايل توسط Visa ایجادشده و شامل رکوردهای پردازشی STIP است و صادرکنندگان را از تصميمات اخذشده توسط STIP که به نيابت از آنها برای اعتبارسنجیها يا درخواستهای فقط-بررسی يا ريورسالها انجامشده است آگاه میسازد.
فايل استثناء – اين فايل توسط صادرکننده ايجاد و نگهداری شده و کدهای پاسخ مثبت و منفی و ساير دستورالعملهای مخصوص ديگر که نشانگر اين است که حساب دارنده کارت نياز به توجه ویژهای دارد را در بردارد، برای مثال فايل استثناء بايد نشان دهد که STIP بايد همه تراکنشها را برای حساب خاصی مردود کند. همچنين فايل برای ايجاد بولتن بازيابی دارنده کارت (CRB) مورداستفاده قرار میگیرد (CRB مخفف عبارت Cardholder Recovery Bulletin است).
برخی سرویسهای Visa مانند سرويس تنزيل شارژ-بک و سرویسهایی که توسط مرکز سرويس مسافرتی Visa فراهمشدهاند، بهصورت خودکار رکوردها را در فايل استثناء اضافه يا بروز میکنند تا اطمينان حاصل کنند حسابها هنگام نياز در لیستهای CRB بهصورت مناسبی وجود خواهند داشت.
فايل اعتبارسنجی کامل – اين فايل توسط صادرکننده ايجاد و نگهداری شده و توسط سرويس انتخابی اعتبارسنجی کامل استفاده میشود و شامل مجوز روزانه و ماهيانه باقیمانده دارندگان کارت برای تراکنشهای نقدی و غیر نقدی است.
فايل بررسی رمز – اين فايل توسط صادرکننده ايجاد و نگهداری شده و توسط سرويس انتخابی بررسی رمز استفادهشده و شامل PVV و PVK ها برای صادرکنندههایی است که از روش Visa PVV برای بررسی رمز استفاده میکنند.
فايل سطح ريسک – اين فايل توسط صادرکننده ايجاد و نگهداری شده و برای تخصيص و نگهداری سطح ريسک يک دارنده کارت منحصربهفرد، تعیین محدودیت روزانه و محدودیت فعاليت روزانه گروه فروشنده استفاده میشود.
فايل بررسی کد راه دور – اين فايل توسط صادرکننده ايجاد و نگهداری شده و برای بررسی کد راه دور مورداستفاده بوده و شامل کد راه دور چهار رقمی دارندگان کارت است که برای سرويس VisaPhone موردنیاز است.
فايل ليست کارت محدودشده – اين فايل توسط MasterCard ايجاد و نگهداری شده و حسابهای MasterCard را دربردارد که لازم است کارت آنها ضبط شود. STIP اين فايل را هنگامیکه درخواستهای اعتبارسنجی MasterCard نمیتوانند به صادرکنندگان متصل به شبکه Banknet از MasterCard ارائه شوند استفاده میکند.
.
8 – 3 – 2 – فايل مرکزی فروشندگان
فايل مرکزی فروشندگان، پايگاه دادهای است که توسط پذيرندگان ايجاد و نگهداری میشود. اطلاعات فايل مرکزی فروشندگان زمانی که پذیرندگان از V.I.P. خواهان درج اطلاعات بيشتری در درخواستهای اعتبارسنجی آنها باشند توسط سرويس اختياری فايل مرکزی فروشندگان استفاده میشوند.(برای مثال اگر قادر به ارائه MCC نباشند-MCC مخفف عبارت Merchant Category Code است). اطلاعات فايل مرکزی فروشندگان، اطلاعات موجود در درخواست دريافت شده را بازنويسی میکنند. اين فايل شامل موارد زير است:
- کد رده، کد کشور، شهر و نام پذيرندگان برای تراکنشهای MasterCard و Visa
- کد پستی و صندوق پستی برای تراکنشهای
- شناسه ترمينال برای تراکنشهای American Express و Discover
.
8 – 4 – گزارش دهی
مؤلفههای گزارش دهی V.I.P. گزارشهای مختلفی توليد میکنند که بهصورت آبونمان در دسترس صادرکنندگان و پذیرندگان قرار میگیرد. اين گزارشها فعاليت پردازشی V.I.P. را شرح داده و شامل اطلاعاتی درباره لیستهای دارندگان کارت در فایلهای استثناء و تأییدیه است. اين گزارشها اطلاعات خلاصه و تراکنشهای منحصربهفرد را فراهم میکنند. علاوه بر اين، صادرکنندگان و پذيرندگان میتوانند آبونمان گزارشهای مشخصی در قالب فايل داده خام را تهيه کنند.
.
8 – 4 – 1 – گزارشهای BASE I
مؤلفه اعتبارسنجی سامانه V.I.P. گزارشهای مختلفی توليد میکند. شامل:
- گزارشهای پروفايل اعتبارسنجی
- گزارشهای پايگاه داده دارنده کارت
- گزارشهای نقطه فروش Visa
- گزارشهای سرويس پرداخت سفارشی
اين گزارشها بهصورت آبونمان برای صادرکنندگان و پذيرندگان SMS قابلدسترسی است. گزارشهای دسته اول و دوم در قالب دادهای خام قابلدسترسی هستند.
.
8 – 4 – 2 – گزارشهای تصفيه
پذيرندگان و صادرکنندگان ممکن است گزارشهای تصفیهای زير را هم دريافت کنند:
- گزارشهای سرويس تصفيه VisaNet
- گزارشهای سرويس تصفيه بینالمللی
- گزارشهای سرويس تصفيه خالص ملی
.
8 – 4 – 3 – رکوردهای دادهای خام
اعضای SMS اين انتخاب را دارند که رکوردهای دادهای خام شامل جزئیات فعاليت تراکنشهای اعضا برای يک روز کاری را دريافت کنند. داده خام اين امکان را در اختيار اعضا قرار میدهد که دادهها را بر اساس بهترين تطابق با کسبوکار خود سفارشی کنند.
.
8 – 5 – صدور صورتحساب
Visa کارمزدها و هزینههای پردازش V.I.P. را بهصورت ماهيانه تعیین میکند. V.I.P. صورتحسابهای چاپ شدهای تولید میکند که جزئيات هزینهها به تفکيک دسترسی به سامانه، مسیردهی و پردازش پیامها، نگهداری فایلها و توليد گزارشها را ارائه میکند. در صورت درخواست عضو، V.I.P. صورتحسابهایی برای BIN منحصربهفرد يا مراکز پردازش نيز توليد میکند.
مهدی رازپوش نظری قائممقام معاونت خدمت شرکت توسعه سامانههای نرمافزاری نگين (توسن)