پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
1 مرداد سالگرد آغاز بهره‌برداری رسمی از اولین سایت 5G ایران توسط شرکت ایرانسل، است و با اینکه مطالعات آن توسط ایرانسل از سال ۹۵ آغاز شد و از شهریور 96 آزمایش‌های اولیه آن توسط ایرانسل صورت گرفت، هنوز کسب‌وکارهای مختلف از قابلیت‌های آن، آگاهی ندارند. در این گزارش به بخشی از ظرفیت‌های اینترنت 5G و تلاش شرکت ایرانسل برای توسعه آن در سراسر کشور، می‌پردازیم.
تفاوت فناوری 5G و نسل‌های قبلی تلفن همراه
نسل پنجم تلفن همراه، در شاخص‌هایی نظیر میانگین سرعت، حداکثر سرعت، ظرفیت شبکه، بهره‌وری طیف، بهره‌وری مصرف انرژی، تحرک و کاهش ضریب تأخیر، امکاناتی دارد که نسل چهارم توانایی دستیابی به آنها را نداشته است.
در بحث پهنای باند، می‌توان گفت، یک سایت 4G پهنای باند 100 مگابایت‌برثانیه و 40 مگاهرتز فرکانس را به کاربران عرضه می‌کند، درحالی‌که تست‌های 5G نشان داده که ظرفیت 30 برابر کیفیت و پهنای باند 3 گیگابایت‌برثانیه را دارد؛ البته این ظرفیت، به تعداد کاربران هر دکل تقسیم می‌شود، اما به‌طور نسبی، پهنای باند برای تک‌تک آنها نیز افزایش پیدا می‌کند.
امروزه در سیستم‌های پهن‌باند (Broadband) اغلب از خطوط ثابت یا فیبر نوری استفاده می‌شود، اما 5G این امکان را فراهم کرده که این حجم عظیم از داده‌ها از طریق موبایل انتقال پیدا کنند. 5G توانایی دستگاه‌ها برای اشتراک داده را تسریع می‌کند و با کاهش تأخیر در انتقال دستورات، باعث افزایش دقت ماشین‌ها در انجام وظایف آنها (از رانندگی خودکار گرفته تا معاملات سهام) می‌شود.
شبکه نسل پنجم تلفن همراه، دارای مزایایی نظیر سرعت بیشتر، تأخیر کمتر، تعداد و تراکم کاربر بالاتر و شبکه پایدارتر است که این مزایا، منجر به مدیریت خدمات حیاتی، دستیابی به پهن باند سریع‌تر در همه‌جا و بهره‌گیری از اینترنت اشیای انبوه می‌شود.
این فناوری می‌تواند در خصوص مواردی چون بهداشت و سلامت، دولت همراه، کشاورزی، حمل‌ونقل، انرژی و مسائل مالی راهگشا باشد و پیش‌بینی می‌شود که در آینده نزدیک، 5G اثر قابل‌توجهی بر اقتصاد جهان داشته باشد. فناوری 5G ضمن افزایش سرعت و کیفیت خدمات دیجیتال، باعث ارائه خدمات جدید و کاهش شکاف دیجیتالی بین شهرها و مناطق محروم می‌شود.
کاربردهای فناوری 5G
با استفاده از فناوری 5G می‌توان با ایجاد زیرساخت‌های لازم، به ارائه خدماتی مانند جراحی از راه دور، دسترسی به محتوای باکیفیت (4K)، توسعه خدمات شهر هوشمند و خدمات مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا، استفاده از هوش مصنوعی برای کمک به بهره‌وری تولید و مدیریت مصرف انرژی در صنایع گوناگون پرداخت. در اینجا به بخشی از کاربردهای فناوری 5G می‌پردازیم.
توسعه خودروهای خودران
خودروهای خودران از دستگاه‌هایی هستند که توقع می‌رود با فناوری 5G توسعه پیدا کنند. فناوری تولید خودرو به‌اندازه‌ای در حال توسعه است که ما را نسبت به اختراع خودروهای خودران در آینده امیدوار کند و سیستم‌های رایانه‌ای وسایل نقلیه، در حال دستیابی به قدرت محاسبه مراکز داده‌اند.
برای ساخت این خودروها، فناوری‌های مختلفی باید پیشرفت کند که بخشی از آنها، سرعت شبکه، ظرفیت پذیرش داده و یادگیری ماشین است؛ شبکه‌های 5G کمک بزرگی برای توسعه این فناوری خواهند بود و با کاهش تأخیر، سرعت واکنش خودروها را نسبت به شبکه‌های تلفن همراه کنونی، 10 تا 100 برابر خواهد کرد.
اگر بخواهیم تأخیر اینترنت‌های 4G و 5G را مقایسه کنیم، فرض کنید یک ماشین با سرعت 30 مایل‌برساعت (48.2 کیلومتربرساعت) درحال حرکت است و هشدار وقوع تصادف را دریافت می‌کند. با تأخیر 4G که نزدیک 100 میلی‌ثانیه است، این خودرو پس از دریافت هشدار، 1.2 متر حرکت کرده اما با تأخیر 1 میلی‌ثانیه‌ای 5G، تنها 12 سانتی‌متر پیش رفته است. درواقع این تغییر میزان تأخیر، به مسئله مرگ‌وزندگی تبدیل می‌شود.
تقویت اینترنت اشیاء شهرهای هوشمند و مدیریت ترافیک
بسیاری از شهرهای دنیا به استفاده از سیستم‌های حمل و نقل هوشمند روی آورده‌اند و به دنبال توسعه فناوری ارتباط خودروها با هم هستند. فناوری خودروهای متصل، ارتباطات دوطرفه بین وسایل نقلیه و از وسایل نقلیه به زیرساخت‌ها را فراهم می‌کنند.
شهرهای هوشمند امروزه به دنبال نصب حسگر در تمامی تقاطع‌ها هستند تا با ترافیک را زیر نظر بگیرند و در صورت نیاز، به خودروهای خودران، پیام هشدار بفرستند.
اتوماسیون صنعتی بی‌سیم
مهم‌ترین نتیجه استفاده از اینترنت 5G در حوزه اتوماسیون صنعتی، انعطاف وایرلس، کاهش هزینه‌ها و توانایی استفاده از اپلیکیشن‌هایی است که با سرعت فناوری وایرلس کنونی، قابل استفاده نیستند.
اتوماسیون صنعتی اکنون در کشورهای مختلف دنیا مورداستفاده قرار گرفته و از ربات‌ها در کارخانه‌ها و زنجیره عرضه، استفاده می‌شود؛ با این حال، این دستگاه‌ها نیازمند ارتباط با سیم هستند و اینترنت‌های وای‌فای کنونی، محدوده، پویایی و کیفیت لازم برای خدمات موردنیاز کنترل صنعتی را ندارند. با فناوری 5G، اتوماسیون صنعتی می‌تواند به‌طور کامل از سیم، بی‌نیاز شود.
توسعه واقعیت افزوده و واقعیت مجازی
کاهش تأخیر فناوری 5G باعث توسعه و تعاملی‌تر شدن اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) می‌شود. برای مثال استفاده صنعتی این اپلیکیشن‌ها این خواهد بود که یک تکنسین، با استفاده از عینک‌های مجهز به واقعیت افزوده بتواند یک ماشین را بررسی کرده و قطعاتی را که نیازمند تعمیر هستند یا نباید به آنها دست زد، شناسایی کند.
در محیط کسب‌وکارها نیز، استفاده از جلسات واقعیت افزوده باعث می‌شود افراد از راه دور بتوانند با هم ملاقات کنند، درحالی‌که برخلاف جلسات کسل‌کننده دوبعدی در تلفن‌های همراه یا ویدئوکنفرانس‌ها، واقعاً احساس می‌کنند در یک اتاق نشسته‌اند.
فناوری 5G برای پهپادها
امروزه استفاده از پهپادها گسترش یافته و فراتر از فیلمبرداری یا عکس‌برادری، برای بازرسی تجهیزات، انتقال محموله‌ها و کاربردهای دیگر استفاده می‌شوند.فناوری 5G به توسعه این دستگاه‌ها با گسترش محدوده و تعامل، کمک می‌کند.
تأثیر اینترنت نسل پنجم بر بیمه‌های تجاری
فناوری 5G یک مورد خاص برای تکنولوژی در بیمه و اینشورتک است. این فناوری می‌تواند به شرکت‌های بیمه و مشتریان اطلاع دهد که چه خطراتی برای آنها وجود دارد؛ به‌عنوان مثال، یک دستگاه فر می‌تواند به آنها اطلاع دهد که بیش از حد داغ شده و احتمال آتش‌سوزی وجود دارد.
علاوه بر استفاده مصرف‌کنندگان، اینترنت نسل پنجم تأثیر زیادی در صنعت بیمه تجاری و صنعتی خواهد داشت؛ با این فناوری می‌توان محموله‌ها را در زمان واقعی ردیابی کرد، اطلاعات دفاتر پزشکان را آپلود کرد و ویدئوها را در همه‌جا مشاهده کرد. پیشرفت اتوماسیون صنعت و تولید تأثیر زیادی بر محاسبه ریسک و جلوگیری از ادعاهای احتمالی که هسته اصلی صنعت بیمه هستند، خواهد داشت.
فناوری 5G در دنیا
سنگاپور به‌عنوان بخشی از برنامه تحقیقات و توسعه ارتباطاتی آتی خود، به‌دنبال توسعه فناوری‌های نسل پنجم شبکه همراه و فراتر از آن برای رشد استعدادهای محلی است. این کشور قصد دارد تا انتهای سال 2022 به پوشش 50 درصدی و تا انتهای سال 2025 به پوشش سراسری 5G برسد.
مالزی نیز با همکاری شرکت سوئدی اریکسون، درحال توسعه شبکه 5G و اکوسیستم آن است؛ اریکسون در ازای 2.65 میلیارد دلار، بخش‌های مختلف این فناوری از جمله دسترسی رادیویی و سیستم‌های حمایتی کسب‌وکار را راه‌اندازی خواهد کرد. این کشور قصد دارد تا انتهای سال، در کوالا لامپور و پوتراجایا دسترسی به این نسل اینترنت را فراهم کرده و تا سال 2023 در کل مالزی به پوشش سراسری برسد.
البته سنگاپور و مالزی در این حرکت تنها نیستند؛ در کل جهان، 413 اپراتور در 131 کشور به سوی سرمایه‌گذاری در اینترنت 5G گام برداشته و در مراحل مختلفی مثل، تست، پایلوت، برنامه‌ریزی یا توسعه هستند. از این تعداد، 144 اپراتور در 61 کشور، سرویس‌های 3GPP تجاری خود را (چه برای موبایل و چه دستگاه‌های ثابت وایرلس) ارائه داده‌اند.
تاریخچه فعالیت ایرانسل در زمینه نسل‌های جدید تلفن همراه
ایرانسل مطالعه درباره فناوری 5G را از سال 1395 شروع و شهریور 1396، برای اولین بار در ایران، شبکه کامل 5G را آزمایش کرد که مقدمه‌ای برای حرکت ایرانسل به سمت توسعه نسل جدید فناوری بود.
در اول مردادماه 1399، نخستین سایت 5G ایران با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و ایرانسل، در محل پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، واقع در خیابان کارگر شمالی تهران راه‌اندازی شد. پس از این رخداد، دومین سایت 5G ایرانسل 7 مرداد در ساختمان مرکزی ایرانسل، سومین سایت 21 آبان در دانشگاه تربیت مدرس، چهارمین سایت 28 بهمن در بوستان آب‌وآتش (پل طبیعت)، پنجمین سایت 3 اسفند در شیراز، ششمین سایت 19 اسفند در جزیره کیش و هفتمین سایت 27 اسفند 99 در دانشگاه فردوسی مشهد، احداث شد.
همراه با توسعه فناوری 5G در کشور، بیژن عباسی‌آرند، مدیرعامل ایرانسل از حرکت ایرانسل به سمت فناوری نسل ششم تلفن همراه خبر داده و گفته است: «ما قویاً اعتقاد داریم که به زودی زمان آن خواهد بود که 5G نیز با فناوری پیشرفته‌تری جایگزین شود، همان‌طور که در ۵۰ سال گذشته، این اتفاق افتاده است. اگر چه 6G در حال حاضر در مرحله پژوهش است تا عملکرد و اثربخشی آن تعیین شود.»
