پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
صدای زنگ در بلند می‌شود، شخصی بالباس کاملاً رسمی با کیفی در دست پشت در ایستاده است و منتظر صاحب‌خانه. وقتی صاحب‌خانه را می‌بیند می‌گوید از شرکت بیمه آمده است و می‌خواهد آن خانواده را بیمه کند.
این صحنه آشنایی است در بسیاری از فیلم‌های قدیمی هالیوود هرچند در بسیاری از مواقع در نیمه‌های فیلم مشخص می‌شود که شرکت بیمه زیر تعهد خود زده است و باوجود دریافت حق بیمه خسارت ایجادشده را به دلایل مختلف پرداخت نمی‌کند؛ اما وجه مشترک تمامی این صحنه‌ها حضور فروشنده بیمه در خانه افراد است. موضوعی که در ایران بسیار کم به چشم می‌خورد.
به‌غیراز موارد خاص و بسیار به‌ندرت افراد برای فروش بیمه به منازل افراد مراجعه می‌کردند. در مقابل مشتری‌هایی برای خرید بیمه مجبور به مراجعه به دفاتر نمایندگی بیمه خود بوده‌اند. البته این بدان معنا نیست که بیمه در ایران طرفدار زیادی داشته باشد، ضریب نفوذ بیمه در ایران بالا نیست.
رئیس‌کل سابق بیمه مرکزی ماه گذشته ضریب نفوذ بیمه در سال ۹۶ را 2/3 درصد اعلام کرده بود که هرچند نسبت به گذشته رشد داشته است اما می‌تواند میزان بیشتری رشد کند. طی سال‌های گذشته موضوعی که موجب می‌شد شهروندان برای خرید محصولات بیمه‌ای به نمایندگی‌های بیمه مراجعه کنند بیمه‌های اجباری مانند بیمه شخص ثالث بود.
همین نوع نگاه در شرکت‌های بیمه موجب شد آنان نیز تلاش چندانی برای جذب مشتری جدید طی سال‌های گذشته انجام ندهند، چراکه درهرصورت وجود یکسری بیمه اجباری بخشی از هزینه‌های آنان را جبران می‌کرد اما به نظر می‌رسد طی این سال‌ها ورق تا حدودی برگشته است. شرکت‌های بیمه احساس نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه فعالیت‌هایشان را درک کرده‌اند و سعی می‌کنند آن را به‌کارگیرند.
در اولین قدم شرکت‌های بیمه با معرفی سرویس‌های خود از طریق وب‌سایتشان تلاش کردند توجه برخی از مشتریانشان را به سبد محصولات جلب کنند تا بیمه فقط به معنای بیمه خودرو و بیمه شخص ثالث نباشد.
پس‌ازآن به‌تدریج بخش‌های مختلف به آن اضافه شد و سعی کردند برخی از محصولاتشان را به‌صورت الکترونیکی به فروش برسانند، هرچند دیدگاه سنتی حاکم در صنعت بیمه موجب می‌شد همیشه این نظر باقی بماند که برای فروش بیمه‌نامه یا پرداخت خسارت نیاز به بازدید وجود دارد و ارائه الکترونیکی کامل سرویس‌های بیمه امکان‌پذیر نیست؛ اما توسعه فناوری اطلاعات از سویی و نیاز بازار و تقاضا از سوی مشتریان شرکت‌های بیمه که مصرف‌کنندگان سرویس‌های الکترونیکی دستگاه‌های دیگر بودند موجب شد بیمه‌ها به این نتیجه برسند که می‌توانند خدمات خود را الکترونیکی ارائه دهند.
درنهایت طی سال‌های گذشته شرکت‌های بیمه سعی کرده‌اند با پیاده‌سازی core insurance در زیرمجموعه‌شان فعالیت‌های مربوط به خود را الکترونیکی کنند و بتوانند داده‌های موردنیازشان را جمع‌آوری کنند.
از سویی بیمه مرکزی نیز با اجرای سن‌های و پیاده‌سازی آن سعی کرده است بخشی از داده‌های بیمه‌ای کشور را جمع‌آوری کند؛ اما مشکلی که در این میان شرکت‌های بیمه و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات به آن‌ها با آن مواجه هستند داده‌هایی است که هرکدام از شرکت‌های بیمه به‌صورت مجزا جمع‌آوری کرده‌اند و حال امکان اشتراک‌گذاری آنان با توجه به استاندارد نبودنشان وجود ندارد.
طی سال‌های گذشته هرکدام از شرکت‌های بیمه توانسته‌اند اطلاعات مشتریان خود را جمع‌آوری کنند و میزان سود و هزینه‌ای را که هرکدام از آن‌ها برایشان ایجاد می‌کنند برآورد کنند، اما این داده‌ها فقط در حیطه خود شرکت قرار دارد و نمی‌توانند این داده‌ها را برای کسب درآمد بیشتر یا استفاده بهینه در اختیار سایر شرکت‌ها یا صنایع دیگر قرار دهند. در اصل نبود کدینگ واحد در خصوص اطلاعات و داده‌های جمع‌آوری‌شده از سوی شرکت‌ها یکی از معضلات اصلی این شرکت‌ها به شمار می‌آید.
مدیرعامل شرکت فناوران اطلاعات خبره در این خصوص می‌گوید: «بهترین تصمیمی که در سطح کلان می‌توان در خصوص بیمه گرفت کدینگ یکسان برای این صنعت است.»
مجید خاک‌ور معتقد است: «بزرگ‌ترین چالش درزمینهٔ بزرگ داده و دلیل بخشی از محدودیت‌ها برای ارائه سرویس‌های مختلف در بخش بیمه نبود کدینگ واحد برای داده‌های بیمه‌ای است.»
او با ذکر اینکه اگر طی سال‌های آتی نتوانیم به یک سامانه یکپارچه داخل صنعتی دسترسی پیدا کنیم، در بخش سرویس‌دهی به مشتریان خود با مشکل جدی مواجه خواهیم شد گفت: «در شرایط فعلی اطلاعات مشتریان هرکدام از شرکت‌های بیمه در اختیار همان شرکت بیمه است و اگر مشتریان بخواهند بیمه خود را نزد شرکت دیگری تمدید کنند، هیچ پیشینه‌ای در مورد این مشتری وجود ندارد. در اصل امکان یکپارچه کردن اطلاعات شرکت‌ها با یکدیگر وجود ندارد.»
او ادامه می‌دهد: «تا زمانی که نتوانیم داده‌ها را با یکدیگر یکپارچه کنیم در تحلیل داده‌ها به نتایج خوبی نمی‌رسیم.»
یکی از دلایل این کاستی‌ها ضعف نیروی انسانی و میزان اندک سرمایه‌گذاری در بخش آی‌تی صنعت بیمه است. در آخرین برآوردهایی که صورت گرفته میزان سرمایه‌گذاری در آی‌تی شرکت‌های بیمه یک‌بیستم میزان سرمایه‌گذاری در بخش آی‌تی بانک‌هاست. همین امر موجب شده است بخش آی‌تی بیمه‌ها از توسعه‌یافتگی مناسبی برخوردار نباشند. از سویی نتوانند سرویس‌های خود را به‌گونه‌ای توسعه دهند تا بخش‌های دیگر کشور نیز از آن بهره برند.
ولی‌الله فاطمی از صاحب‌نظران حوزه فناوری مالی چندی پیش در نشست راهبردی فناوری و صنعت بیمه اعلام کرد: «امروز در ایران سالانه تقریباً ۲۰۰ میلیارد تومان در آی‌تی صنعت بانکی سرمایه‌گذاری می‌شود اما در آی‌تی صنعت بیمه فقط چهار هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری می‌شود. این نسبت در سایر نقاط جهان نسبت دوپنجم را دارد؛ یعنی شرکت‌های بیمه‌ای ۴۰ درصد بانک‌ها در فناوری سرمایه‌گذاری می‌کنند.»
این میزان حجم سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد هنوز این بازار برای بخش خصوصی ازنظر سرمایه‌گذاری جذابیت ندارد. به نظر می‌رسد شرکت‌های بیمه و سندیکا باید به دنبال راهکاری باشند تا بتوانند داده‌های موجود در بخش صنعت را با یکدیگر یکپارچه کنند و امکان بهره‌برداری از این داده‌ها با شرایط خاص از سوی شرکت‌های مختلف بیمه فراهم شود.
منبع: ماهنامه پیوست