پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
روح گریان ما / نتایج بررسی ارزهای رمزنگاری‌شده در پنل ارزرمزها
ماهنامه عصر تراکنش / ارزهای رمزنگاری شده در سال ۹۶ به کانون توجه تبدیل شد. احتمالا در سال ۹۷ شاهد بلوغ بیشتر این مفهوم هم باشیم و شاید آن طور که سال‌هاست خیلی‌ها انتظار می‌کشند بالاخره لحظه اوبر بانکداری هم از راه برسد و شاهد دگردیسی در سیستم‌های بانکداری باشیم. در پنلی با حضور ناصر حکیمی، سید ولی‌اله فاطمی اردکانی، محسن قادری، عباس آشتیانی، مصطفی امیری و رضا قربانی در هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت ارزهای رمزنگاری‌شده بررسی شد.
در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که آینده بانکداری در دنیا با ارزهای رمزنگاری‌شده گره خورده است و اکنون نیز این ارزها، صنعت بانکداری و پرداخت را در دنیا دچار تغییرات جدی کرده‌اند. اگر بخواهیم درباره قانون این ارزها صحبت کنیم، باید بگوییم که هنوز دولت‌ها نسبت به ارزهای رمزنگاری‌شده به یک توافق واحد نرسیده‌اند و بر سر دوراهی برای پذیرش یا عدم پذیرش آنها قرار گرفته‌اند. در ایران نیز هنوز قانونی برای این ارزها وجود ندارد و دولت و حاکمیت درباره آنها سکوت اختیار کرده‌اند و برخی از مدیران بانک مرکزی و سایر نهادهای دولتی که تاکنون درباره ارزهای رمزنگاری‌شده رایج مانند بیت‌کوین، اتریوم و ریپل صحبت کرده‌اند، هیچ‌یک به‌طور صریح نگفته‌اند که کسی نباید از آنها استفاده کند، در واقع می‌توان گفت که این ارزهای رمزنگاری‌شده در یک عالم برزخی به سر می‌برند.
به‌دلیل اهمیتی که این روزها ارزهای رمزنگاری‌شده در صنعت بانکداری و پرداخت به دست آورده‌اند، در اولین روز از هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت پنلی با عنوان «ارزرمزها» در سالن اصلی مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد برگزار شد. در این پنل، ناصر حکیمی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی؛ سیدولی‌اله فاطمی اردکانی، صاحب‌نظر در نظام‌های پرداخت؛ محسن قادری، مدیرعامل شاپرک؛ عباس آشتیانی، پژوهشگر در حوزه ارزهای رمزنگاری‌شده و مصطفی امیری، فعال فضای استارت‌آپ‌های فین‌تک حضور داشتند و رضا قربانی مدیرعامل شبکه «راه پرداخت» نیز مدیریت این پنل را بر عهده داشت.
شفاف‌ترین جواب حکیمی درباره ارزهای رمزنگاری‌شده
حکیمی در ابتدای این پنل درباره گیجی و گنگ بودن رگولاتوری نسبت به ارزهای رمزنگاری‌شده صحبت کرد. او بر این باور بود که عدم وجود یک جمع‌بندی واحد درباره ارزهای رمزنگاری‌شده؛ حتی در دنیا، به‌دلیل این است که رگولاتوری و سیستم پولی نسبت به این ارزها در یک فضای ابهام‌آمیز قرار دارند. او صحبت‌هایش را درباره ارزهای رمزنگاری‌شده ادامه داد و گفت: «هیچ‌کس تاکنون در خصوص ارزهای رمزنگاری‌شده به‌صورت واضح اظهارنظر نکرده است و این موضوع نیز به این دلیل است که در مفهوم این ارزها گیر می‌کنند و تعاریف مختلفی برای آنها در نظر می‌گیرند. این ارزها در واقع فضایی را بین پول و کالا (Commodity) ایجاد کرده‌اند که یکسری از خواص پول و یکسری از خواص کامودیتی را دارند. عده‌ای نیز نمی‌دانند که روی این ارزها مالیات بگذارند یا خیر و عده‌ای نیز می‌گویند که این ارزها شبیه به پول هستند و نباید روی آن مالیات تعریف کرد؛ بنابراین به یک مدت‌زمانی نیاز است تا آنها را به‌عنوان یک مفهوم جدید و واحد بپذیرند.»
به گفته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، دلیل اینکه بانک مرکزی درباره این ارزها احتیاط می‌کند این است که حتی در سطح بین‌المللی نیز احتیاط بسیار زیادی درباره آنها وجود دارد. حکیمی معتقد است شفاف‌ترین جوابی که می‌توان درباره ارزهای رمزنگاری‌شده به مردم داد، این است که فعلا این ارزها در حال بررسی هستند و هیچ اظهارنظر، حمایت یا مقاومت خاصی نسبت به آنها بروز نمی‌دهد و در بهترین حالت ممکن، سکوت می‌کند.
حکیمی بزرگ‌ترین مشکل استفاده از ارزهای رمزنگاری‌شده در بخش پرداخت را انرژی زیادی که مصرف می‌کنند دانست و گفت: «تمرکز ما روی جایگزینی ابزارهای پرداخت است. در حال حاضر ابزارهای پرداخت را به نسبت تراکنش‌ها با قیمت ارزانی مبادله می‌کنند و انرژی کمی نیز مصرف می‌کنند، ولی یکی از چالش‌های ارزهای رمزنگاری‌شده در پرداخت، مصرف بالای انرژی آنهاست؛ بنابراین نقطه‌ای که افراد می‌توانند در آن از ارزهای رمزنگاری‌شده استفاده کنند، نقطه پرداخت نیست.»
حکیمی همچنین بحث «سندباکس» را بسیار مهم دانست و گفت: «موضوعی که باید آن را در برنامه‌های خودمان مدنظر قرار دهیم، این است که باید چند سندباکس در داخل کشور داشته باشیم و ارزهای رمزنگاری‌شده را در یک محیط آزمایشگاهی تست کنیم. همچنین ما باید از شکل‌گیری سندباکس‌ها حمایت کنیم.»
زنجیره بلوک، راهی برای ایجاد اعتماد
به عقیده سیدولی‌اله فاطمی اردکانی، ارزهای رمزنگاری‌شده و فناوری زنجیره بلوک، موضوعاتی‌اند که هنوز بسیار جوان هستند و به تجربه زیادی احتیاج دارند و شرکت‌های تکنولوژی، اقتصاددان‌ها، بانک مرکزی و همه اجزای این زنجیره باید در یک فضای شش‌ماهه، یک‌ساله در یک محیط آزمایشگاهی، تمام اجزای این تکنولوژی را تست کنند. او درباره این موضوع ادامه داد: «اقتصاد دیجیتال که به انقلاب چهارم معروف شده، قرار است روند معامله، تراکنش و نظام اقتصادی را جابه‌جا کند و پول و ارز دیجیتال نیز یکی از ارکان‌های اقتصاد دیجیتال هستند؛ بنابراین باید آنها را قبول کنیم و با پوشش بانک مرکزی در محیط‌های کاملا محدود و مدیریت‌شده آنها را تست کنیم.»
فاطمی یکی از کاربردهای فناوری زنجیره بلوک را در فضای عدم اعتماد دانست و دراین‌باره گفت: «نمی‌توانیم انکار کنیم که در شرایط اقتصادی و حاکمیتی موجود که در زمینه دسترسی و تبادل به اطلاعات وجود دارد، به عدم اعتماد نرسیده‌ایم؛ شاید فناوری زنجیره بلوک بهترین راه‌حل برای رسیدن به اعتماد باشد و استفاده از این فناوری در پروژه‌های ملی می‌تواند به حفظ امنیت اطلاعات کمک کند. همچنین این تکنولوژی می‌تواند نظام‌های اقتصادی موجود کشور را دگرگون کند.»
به نظر او یکی از معضل‌های جدی دولت، بحث بزرگ بودن آن است که چندین سال است در تلاش برای کوچک‌سازی آن هستند و فناوری زنجیره بلوک، بهترین مسیر برای تحقق این هدف است.
مواظب باشیم غرق نشویم!
محسن قادری نیز بر این باور بود که بحث مهمی که در رابطه با ارزهای رمزنگاری‌شده وجود دارد، فناوری زنجیره بلوک است که در حال تغییر کل پارادایم سیستمی است که امروزه می‌شناسیم. او در این‌باره ادامه داد: «تمرکز ما باید بیشتر روی تغییرات باشد و موجی که ایجاد شده، موج فناوری زنجیره بلوک است و باید با نگاه باز به استقبال این‌گونه تغییرات برویم.»
مدیرعامل شاپرک همچنین بر این عقیده بود که باید سندباکس ایجاد شود و متخصصان دور هم جمع شوند و موضوع به‌طور دقیق بررسی شود. قادری صحبت‌هایش را درباره ارزهای رمزنگاری‌شده ادامه داد و گفت: «در دنیا استفاده از بیت‌کوین و ارزهای رمزنگاری‌شده در حال گسترش و پیشروی است و باید با تحلیل‌های همه‌جانبه و تعریف یک پروژه با مشارکت دولت، مجلس، صنایع، اقتصاددانان و… نسبت به روشن شدن تکلیف این مساله اقدام کنند. مساله ارزهای رمزنگاری‌شده، موجی است که باید سوار آن شویم، در غیر این صورت غرق خواهیم شد.»
زنجیره بلوک باقی خواهد ماند!
عباس آشتیانی بر این عقیده بود که اجرا کردن پروژه‌های زنجیره بلوک در دولت الکترونیک می‌تواند کمک‌های بسیاری در حوزه‌های مختلف داشته باشد. او در این پنل گفت: «تجربه‌های موفق کشورهای دیگر نشان می‌دهد که باید برای بهره‌مندی از زنجیره بلوک، پروژه‌های ملی تعریف کنیم.» آشتیانی در آخر نیز صحبت‌هایش را با این جمله به اتمام رساند: «بیت‌کوین بماند یا برود، زنجیره بلوک باقی خواهد ماند، ممکن است روزی خاطرات بانکداری فعلی را برای فرزندان‌مان تعریف کنیم؛ همان‌طور که پدران‌مان خاطرات کیسه‌های پول را برایمان تعریف کردند.»
نزدیک‌تر از رگ گردن
امیری نیز در این پنل، ارزهای رمزنگاری‌شده را از رگ گردن به دولت و حاکمیت نزدیک‌تر دانست و گفت: «با توجه به شرایط و مدل حاکمیتی که در کشور ما حاکم است، ارزهای رمزنگاری‌شده آینده صنعت بانکداری و پرداخت را تغییر داده و دگرگون خواهند کرد؛ بنابراین همین الان باید برای آنها راه‌حل‌هایی را پیدا کنیم و باید بتوانیم از ظرفیت‌ها استفاده مناسب کنیم.»