پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
پیشرانهای توسعه در صنعت بانکی
فرامرز خالقی، نایبرئیس هیئتمدیره شرکت دادهورزی سداد؛ ماهنامه عصر تراکنش / تاکنون در ارتباط با نقاط قوت شرکتهای فینتک (شرکتهایی که از فناوری در ارائه خدمات مالی استفاده میکنند) نظیر آزادی عمل، وجود ظرفیتهای لازم برای سرمایهگذاری و امکان برقراری ارتباط موثر با مشتریان و همچنین موانع اصلی بر سر راه بانکها جهت واکنش به فینتکها؛ همانند فقدان استراتژی و راهبردِ شفاف در حوزه دیجیتال، ارزشها و هنجارهای فرهنگی نامناسب برای پذیرش تغییرات سریع، مشکل قدیمی بودن سیستمهای فناوری بانکی و قوانین و مقررات دستوپاگیر صنعت بانکداری، بحث و تبادلنظر بسیاری صورت پذیرفته است. در این نوشتار کوتاه و از زاویهای متفاوت، به مهمترین و تاثیرگذارترین فناوریهایی میپردازیم که دامنه نفوذ فینتکها را در حوزه مالی و بانکی موجب شدهاند:
هوش مصنوعی (Artificial Intelligence): در این حوزه، استفاده از یادگیری ماشینی و تحلیلهای پیشگویانه، به ارائهدهندگان سرویسهای مالی یا فینتکها این امکان را داده است که از دادههای مالی در سطح کلان بهرهبرداری کرده و راهکارهای نوآورانه مالی / بانکی ارائه کنند. این اقدام عموما با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته و استخراج الگوهای رفتار مالی میسر میشود. برخی از کاربردهای این فناوری در حوزههایی نظیر اعتبارسنجی، ارائه پیشنهاد سرمایهگذاری توسط رباتها (ماموران هوشمند) و شناسایی تقلب در تراکنشهای مالی هستند.
پردازش توزیعشده (Distributed Computing): بهرهمندی از توان شبکه (نُدهای شبکه بهعنوان ممیز و تاییدکننده تراکنش) در تحلیل و پردازش دادهها، توانسته است به تحول در ارائه سرویسهای مالی کمک شایانی کند. این فناوری مزایایی نظیر افزایش توان محاسباتی و پایداری ارائه سرویس را بهدنبال داشته است. مواردی نظیر مدیریت امور مالی بانک، تراکنشهای B2B (حذف واسطهها و تعامل مستقیم کسبوکارها) و ارائه ارزهای جایگزین نظیر ارزهای دیجیتال، از حوزههایی هستند که تحت تاثیر این فناوری، زمینه را برای ورود فینتکها مهیا کردهاند. در حوزه بانکداری، بلاکچین یا دفترکل توزیعشده (Distributed Ledger) نمونهای شاخص از کاربردهای این فناوری است.
رمزنگاری (Cryptography): ارتقای امنیت سیستمها بهواسطه الگوریتمهای رمزنگاری پیشرفته، کاربرد این حوزه در سرویسهای مالی را بهصورت روزافزونی افزایش داده است. با استفاده از قراردادهای هوشمند (پروتکلهایی برای تنظیم و اجرای قرارداد) و فناوریهای تشخیص هویت بیومتریک، سیستمهایی با امنیت بالاتر قابل ارائه هستند که زمینه را برای حضور فینتکها در حوزه ارائه خدمات مالی امن فراهم کرده است.
دسترسپذیری در نقاط مختلف مکانی (Mobile Access): قابلیت دسترسی به سرویسهای مالی از طریق تلفنهای هوشمند و تبلتها در مکانهای جغرافیایی مختلف، این انگیزه را برای فینتکها بههمراه داشته است که با ورود به این حوزه، بتوانند سرویسهای نوآورانهای را به تعداد بسیاری از مشتریان ارائه کنند؛ بنابراین علاوه بر دسترسی به سرویسهای سنتی مالی (نظیر انتقال وجه، پرداخت وجه، خرید شارژ و…)، اموری نظیر تراکنشهای فرد به فرد (P2P) و سرمایهگذاری جمعی (Crowdfunding) نیز بهراحتی قابل انجام خواهند بود. علاوه بر موارد ذکرشده، این فناوری همچنین دسترسپذیری افرادی را که از سرویسهای بانکی محروم هستند، افزایش داده است؛ چراکه بسیاری از افرادی که درآمد پایینی دارند و قادر به افتتاح حساب نیستند، میتوانند از مزایای سرویسهایی که فینتکها ارائه میدهند، استفاده کنند.
مطابق با آنچه اشاره شد، سیاستگذاری و سرمایهگذاری در فناوریهای فوق، میتواند ضمن توانمندسازی بانکها و موسسات مالی، زمینه را برای تعامل بیشتر و موثرتر این نهادها با فینتکها بیشازپیش مهیا کند.