پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
چگونه استارت‌آپ‌های «اینشورتک» ایران می‌توانند چیزی بیش از فروش آنلاین بیمه باشند؟
هفته‌نامه شنبه / چندی پیش هادی رئیس‌الذاکرین از اعضای هیئت‌مدیره بیمه آرمان در نشست خبری نخستین ماراتون برنامه‌نویسی بیمه‌ای ایران گفته بود: «در ایران هیچ حرکتی برای اقتصاد مبتنی بر نوآوری در بانک، بورس و بیمه نشده و از بین این سه ضلع اقتصاد، صنعت بیمه بیش از دو حوزه دیگر سنتی مانده است.»
.
ببینید: اینشورتک چیست؟
.
فقر صنعت بیمه در نوآوری و فناوری در کشور برکسی پوشیده نیست. با این حال چند سالی است که درخت بزرگ و پرشاخه استارت‌آپ‌های کشور، در صنعت بیمه نیز جوانه زده و کسب‌وکارهای نوپایی کار خود را در حوزه اینشورتک شروع کرده‌اند و یکی دو مورد از آنها به شهرت نسبی هم رسیده‌اند؛ اما باید پرسید ورود این کسب‌وکارها و آنلاین کردن فروش بیمه تا چه اندازه توانسته است صنعت «اینشورتک» را به کشور وارد کند؟ آیا لزوماً چون این کسب‌وکارها در صنعت بیمه فعالیت می‌کنند می‌توانیم آنها را اینشورتک بنامیم؟ صنعت بیمه برای غنی کردن خود از نوآوری و فناوری‌های نوین روز به چه چیزی نیاز دارد؟ و در نهایت اینکه آینده این دسته از استارت‌آپ‌های فین‌تک چیست و چگونه است؟ در این گزارش، تلاش شده به همه این پرسش‌ها پاسخ دهیم.
اینشورتک چه هست و چه نیست؟
برای اینکه بفهمیم کسب‌وکارهای نوپای داخلی فعال در صنعت بیمه، «اینشورتک» هستند یا نه، اول باید دید این مفهوم چه معنی دارد؟ سایت Investopedia که دائره‌المعارف حوزه فناوری است، تعریف واژه را برای ما ساده کرده است. می‌گوید: «اینشورتک به استفاده از راهکارهای نوآورانه و فناورانه‌ای اشاره دارد که برای ایجاد بهره‌وری و صرفه‌جویی بیشتر در صنعت بیمه طراحی شده‌اند.»
اینشورتک‌ها دسته‌ای از فین‌تک هستند و فعالان این حوزه تلاش دارند «راهکارهای نوین» ارائه کنند. راهکار نوین به معنی شناختن صنعت بیمه، دارا بودن دانش بیمه‌ای و در ادامه آن ارائه راهکار بهتر برای این صنعت است که هم به نفع بیمه‌گذاران باشند و هم شرکت‌های بیمه‌ای. یکی از اهداف اینشورتک‌های دنیا هم در طراحی کسب‌وکارهای خود این بوده که راهکاری تدبیر کنند که جلوی سیاست‌های انحصارگرایانه بیمه‌های بزرگ را بگیرند و شفافیت این صنعت را برای خریداران بیمه افزایش دهند.
قدمت بیمه در کشور فاصله زیادی با قدمت بانک ندارد و اگر بانک شاهی 130 سال پیش شروع به کار کرد، بیمه‌های خارجی نیز همان زمان در ایران فعالیت می‌کردند. البته که اولین بیمه ایرانی چهار دهه بعد یعنی سال 1314 تأسیس شد، اما مردم با مفهوم بیمه آشنایی داشتند. حال کار نداریم که کتیبه‌های کورورش در پاسارگاد می‌گوید در دوران هخامنشی همه کارگران بیمه بودند؛ اما در این سال‌ها که همه‌چیز دستخوش تغییرات شده است، بیمه‌های ایرانی چقدر به روز شده‌اند؟
کم نیستند افرادی که هنوز هم نمی‌توانند تشخیص دهند چه بیمه‌ای برای آنها مناسب است و با مشاوره‌های بیمه‌ای بیشتر گیج‌تر می‌شوند. آن‌هایی هم که با سیستم آشنایی کامل دارند، معتقدند بیمه‌های تکمیلی یا به صرفه نیستند و یا پوشش خوبی ندارند. فعالان حوزه استارت‌آپ اینجاست که وارد میدان می‌شوند و نقطه‌ضعف این صنعت را به نقطه‌قوت خود تبدیل می‌کنند. همانطور که فروشگاه‌های آنلاین توانستند تضمین کیفیت کالا و کمبود وقت خریداران را به نقطه قوت خوب بدل کنند و اپلیکیشن‌های تاکسی‌های اینترنتی بازار حمل‌ونقل را به نفع مردم تغییر دادند، اینشورتک‌ها نیز باید نقاط ضعف بیمه‌ای را بشناسند و بتوانند با پر کردن خلاءهایی که مشتریان بیمه‌ها در داخل کشور دارند، این صنعت را به‌روز کنند.
اینشورتک‌های ایران: ارائه‌دهنده‌های راهکار یا فروشنده‌های آنلاین؟
در حال حاضر کمتر از ۱۰ استارت‌آپ اینشورتکی در اکوسیستم فین‌تک ایران فعالیت می‌کنند. «بیدبرگ» مشاور آنلاین بیمه است و به کاربران خود در دو حوزه بیمه و مالیات مشاوره می‌دهد. در عین حال کاربران می‌توانند انواع بیمه‌ها را از این استارت‌آپ فین‌تکی خریداری کنند. «بیمه بازار» شهرت بیشتری در فروش آنلاین بیمه دارد و به صورت تخصصی بیشتر بیمه‌های کشور را پوشش می‌دهد. کاربران بیمه بازار می‌توانند از فیلترهای مختلف جست‌وجوی این استارت‌آپ استفاده کنند و انواع بیمه‌ها را با یکدیگر مقایسه کنند تا انتخاب بهتری در زمینه خرید بیمه داشته باشند.
.
آخرین خبرهای روز، مقالات، یادداشت‌ها، تحلیل‌ها و مطالب مربوط به حوزه اینشورتک (InsurTech) را از اینجا در سایت تحلیلی خبری راه پرداخت ببینید
.
با استارت‌آپ «وبیمه» می‌توانید به صورت آنلاین از بیمه خود استعلام بگیرید و باز هم به صورت آنلاین بیمه بخرید، هرچند این مزیت رقابتی است که با خرید از این مجرا، می‌توانید از طرح‌های تخفیفی بیمه‌ها استفاده ببرید. وبیمه کارگزار رسمی بیمه توسعه تدبیر است، همانطور که «بیمه کلیک»، استارت‌آپ اینشورتکی دیگر کارگزار رسمی بیمه بانیان آسمان آبی است. «بیمیتو» هم که تبلیغات گسترده آن در سطح شهر و در شبکه‌های اجتماعی مدتی به موضوع داغی برای بحث تبدیل شده بود، مانند دیگر همقطارانش هم امکان مقایسه بیمه را به کاربرانش می‌دهد و هم امکان خریداری آنلاین آنها را.
«ایشر» و «بیمیلاین» نیز سامانه‌های مشاوره و خرید آنلاین بیمه هستند و در میان این همه، شاید تنها اپلیکیشن «هماپ» کمی متفاوت باشد که با استفاده از آن می‌توان لیست حق بیمه ماهانه کارکنان و کارگران در کارگاه‌های مختلف را ساخت و به سازمان تأمین اجتماعی ارسال کرد.
اگر این اینشورتک آخر را کنار بگذاریم، هفت استارت‌آپ موجود یک خدمت بیشتر ارائه نمی‌کنند: مشاوره و خرید آنلاین بیمه. صادق اگر باشیم، چنین چیزی را نمی‌توان نوآوری نامگذاری کرد. چرا که تا پیش از این هم مشاوره و خرید بیمه در کشور بود، اما تنها در نمایندگی‌های بیمه‌ها ارائه می‌شد و استارت‌آپ‌ها تنها مجرا را به بستر اینترنت انتقال داده‌اند. البته که سختی‌های این راه برکسی پوشیده نیست و آنها هم همان مشکلاتی را داشتند که استارت‌آپ‌های فین‌تکی حوزه پرداخت تا پیش از این با آن مواجه بودند.
نخستین باری که عبدالناصر همتی رئیس‌کل بیمه مرکزی به اینشورتک‌ها واکنش نشان داد، اوایل مرداد ماه امسال بود که در گفت‌وگویی با یکی از خبرگزاری‌ها اعلام کرده بود: «در مورد بازاریابی آنلاین محصولات بیمه‌ای، باید گفت براساس ماده ۶۶ قانون تأسیس بیمه‌مرکزی ایران و بیمه‌گری، عرضه بیمه تنها توسط مؤسسات بیمه، کارگزاران و نمایندگان بیمه مجاز است و انجام می‌شود. در این خصوص هم تغییری در قانون مذکور و سیاست‌های بیمه‌مرکزی انجام نگرفته است؛ بنابراین فعالیت شرکت‌های مذکور (استارت‌آپ‌های اینشورتک) می‌تواند از طریق دریافت مجوز کارگزاری یا نمایندگی بیمه انجام شود. آنچه که در این حالت تفاوت دارد، نحوه بازاریابی بیمه است و در صورتی که درخواست از سوی شرکت‌های مذکور واصل شود، بیمه مرکزی در چارچوب مقررات کارگزاری بیمه، نسبت به بررسی و صدور مجوز برای ایجاد کارگزاری اقدام خواهد کرد.»
در اینکه بیمه مرکزی فضای زیادی به اینشورتک‌ها برای فعالیت نداده است، شکی نیست؛ اما مگر تا اینجای کار استارت‌آپ‌ها بت‌شکن‌های اسطوره‌ای نبودند که چارچوب‌های کسب‌وکارهای سنتی را شکستند و از دل آن راهکارهایی ارائه دادند که نیاز جامعه را برطرف می‌کرد و اقتصاد کشور را نجات می‌داد؟ بنابراین استارت‌آپ‌های اینشورتکی اگر می‌خواهند بیش از همیشه جای خود را در دل مردم باز کنند، باید به دنبال ارائه راهکار باشند.
از آن طرف آبی‌ها چه خبر؟
اما اینشورتک‌های بین‌المللی چه می‌کنند؟ هرکدام از آنها تلاش کرده‌اند نوع خاصی از بیمه‌ها را هدف قرار دهند. بسیاری از آنها با همراهی اینترنت اشیا به مدد مشکلات افراد جامعه آمده‌اند. این روند بیش از هرچیز در بیمه‌های خودرو و حوادث به کار گرفته شده و در تشخیص نوع خسارت، تفسیر رفتار راننده و حتی پیشگیری از تصادف به یاری صنعت بیمه آمده‌اند. حتی استارت‌آپ‌های اینشورتکی فروش بیمه خودرو نیز تلاش دارند متفاوت‌تر از بیمه‌های سنتی عمل کنند و بیمه‌های ساعتی، روزانه و هفتگی می‌فروشند.
استارت‌آپ نئوس (Neos) یکی از اینشورتک‌هایی است که از اینترنت اشیا استفاده می‌کند، اما نه در خودرو، در خانه‌ها. با نصب دستگاه این اینشورتک و اتصال آن به تلفن همراه هوشمند خود می‌توانید کنترل خوبی روی خانه و ساختمان داشته باشید. با کمک نئوس می‌توانید بیمه مناسب برای خانه یا ساختمان مورد نظر خود را تهیه کنید، همچنین نخستین کسی باشید که از آسیب‌های داخلی مانند آتش‌گرفتگی، آب‌گرفتگی، نشتی گاز و لوله‌های آب‌وفاضلاب و هرگونه خرابی دیگر مطلع شوید. نئوس بلافاصله پس از اینکه به ساختمان آسیبی وارد شد به صورت خودکار بیمه را در جریان می‌گذارد و در نتیجه مشکلی برای دریافت خسارت نخواهید داشت.
اینشورتک دیگری با نام Cyence پا را از بیمه‌های معمولی فراتر گذاشته و اطلاعات و خصوصاً اطلاعات سایبری و مجازی کاربران خود را بیمه می‌کند. به کمک این استارت‌آپ می‌توان اسناد املاک و دارایی‌ها، اوراق بهادار و کلاً هر سند و اطلاعات مهمی را بیمه کرد. در نتیجه هر اتفاقی برای آنها رخ دهد، اگر آتش بگیرند، اگر دزدیده شوند یا حتی اگر محرمانه بودند و حالا فاش شده‌اند، می‌توان خسارت دریافت کرد و اسناد را بدون دردسرهای بیشتری برای احراز هویت دوباره تهیه کرد. این اینشورتک روی نیاز جدیدی که برای جامعه امروزی به وجود آمده، تمرکز دارد: حفاظت از اطلاعات. کم نیستند افرادی که تجربه هک شدن داشته‌اند و از اطلاعات آنها سؤاستفاده و حتی اخاذی شده است.
استارت‌آپ دیگری با نام کووا (Cuvva) بیمه خود را به قشر خاصی می‌فروشد؛ به رانندگان. با کمک این استارت‌آپ هم ماشین بیمه می‌شود و هم راننده. هزینه بیمه نیز به شکل متفاوتی با کیلومترشمار محاسبه می‌شود؛ بنابراین اگر ماشینی دارید که در پارکینگ خانه خاک می‌خورد، لازم نیست هزینه‌ای برای بیمه آن بپردازید. استارت‌آپ دیگری که صنعت بیمه را تکان داده است، برولی (Brolly) است. این اینشورتک از هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا تشخیص دهد چه بیمه‌ای برای کاربران خود مناسب است.
جاده خاکی بیمه
در اینکه فرآیندهای صنعت بیمه در ایران با صنعت بیمه در جهان سال‌ها تفاوت دارد، شکی نیست. استارت‌آپ‌های اینشورتکی ایران در نهایت باید نقطه شروعی داشته باشند و فروش آنلاین بیمه نقطه شروع آنهاست؛ اما مسئله اینجاست که نباید این نقطه شروع را نقطه اوج بدانیم. بیمه، مانند خرید و فروش و حمل و نقل و حتی تهیه غذا، مسئله روز مردم است و نیاز به تغییرات زیادی برای بهبود خود دارد. فعالان اینشورتکی باید بدانند مردم چه می‌خواهند، بیمه چه فرآیندهایی در خود دارد که نیازمند تغییر است و در این صنعت چه خلاءهایی احساس می‌شود. راه اینشورتک‌های ایرانی طولانی است. جاده فناوری و نوآوری در صنعت بیمه خاکی است و باید آسفالت شود.
