دلربایی دوبی با جیتکس سی‌وهفتم

نویسنده: رضا قربانی در تاریخ 22 مهر سال 1396 ساعت 20:49 1

جیتکس امسال نمی‌شود گفت متفاوت‌تر از همیشه بود. در مورد جیتکس پارسال گفته بودم که بهترین جیتکس تاریخ بود. این یکی احتمالا ادامه منطقی سال گذشته بود. محمد گرکانی نژاد رئیس سابق مرکز توسعه تجارت الکترونیکی به گفته خودش سال‌هاست که جیتکس می‌آید و بهتر از هر فرد دیگری می‌تواند این نمایشگاه را تحلیل کند. از او درباره نمایشگاه پرسیدم و این گونه پاسخ داد: «بخش‌های کلاسیک نمایشگاه مانند سال‌های قبل بود، با تم پررنگ تری از شخصی‌سازی سرویس ها و دسترس پذیری هر چه بیشتر. در بخش استارت‌آپ‌ها هم جالب بود که استندها بزرگتر شده بود و سایز فیزیکی آنها به همراه وسایل هر کدام و تنوع موضوعی نشان می‌داد ممکن است تغییرات بنیادی در راه باشد که نگرش به نوآوری در تمام زمینه‌ها نتیجه‌ آن باشد؛ چون تا الان خیلی در حوزه‌های محدود و معدودی کار استارت‌آپی شده است. به همین خاطر هر چه الکامپ استارز ما شبیه سالن استارتاپ های ۲۰۱۶ جیتکس بود، امسال جیتکس شکل و شمایل و پوشش موضوعی متنوعی تری داشت.»

به نظرم گرکانی نژاد خیلی خوب این رویداد را تحلیل کرده است. چیزی که من می‌خواهم اضافه کنم از جنس دیگری است. به نظرم نمایشگاه‌ها به طور کلی در دنیا به محلی برای دیدوبازدید تبدیل شده و کمتر محصول و ابزار و راه‌حل نوآورانه می‌بینیم. منظوم از نوآوری هم نوآوری طوفنده است؛ وگرنه همه سعی می‌کنند نوآوری داشته باشند. منتها سال‌های قبل همیشه چیزی بود که برای اولین بار آن را در یک نمایشگاه ببینی؛ اما الان هر روز که می‌گذرد کمتر انتظار داری چیزی در یک نمایشگاه ببینی و با دیدن آن تعجب کنی. این روند هم یکی دو سالی است که پررنگ شده. تحلیل من هم این است که به علت رشد و گسترش شبکه‌های ارتباطی رویدادها دیگر ظرفیت کافی برای این که بستر ارائه محصولات نوآورانه باشند را ندارند. این موضوع درباره همه نمایشگاه‌ها صادق است؛ چه ایرانی چه خارجی. امسال بهترین استفاده را به نظر من کسانی از نمایشگاه بردند که به صورت بازدیدکننده آزاد آمده بودند نمایشگاه. در همین رویداد هم دوستانی داشتم که نه غرفه داشتند و نه برنامه خاصی. آنها آزادانه در فضای بزرگ نمایشگاه می‌چرخیدند و به صورت تصادفی با آدم‌ها ارتباط برقرار می‌کردند. برای خود من هم چندباری اتفاق افتاد. مثلا زمانی که در بخش کنفرانس‌های جیتکس ایستاده بودم که قهوه بخورم یک کانادایی وقتی نام Way2Pay را روی کارت من دید حساس شد و درباره آن پرسید و این شروع گفتگویی یک ساعته بود. دوست کانادایی من از شیفتگان ارزهای رمزنگاری شده بود و از ارز رمزنگاری شده‌‌ای به نام اتریوم کلاسیک استفاده می‌کرد. در مدتی که گپ می‌زدیم اپلیکیشن کیف پولی را نصب کردم و برای نمونه مقداری اتریوم کلاسیک به من انتقال داد. در لینکدین هم با هم ارتباط گرفتیم و دیدیم که دوستان مشترکی مانند برت کینگ، کریس اسکینر و سوزان چیستی داریم. همین‌طور درباره همه چیز صحبت کردیم. درباره ایران؛ کانادا؛ استارت‌آپ‌ها و هر چیز هیجان‌انگیزی که ما را به هم وصل می‌کرد. بهترین کاربرد نمایشگاه‌ها این است که آدم‌ها همدیگر را از نزدیک می‌بینند و قدرت یک نمایشگاه احتمالا در این است که تا چه حد می‌تواند افراد با کیفیت‌تری را جذب کند. نمایشگاه جیتکس در این سال‌ها از یک نمایشگاه که صرفا محصولات مصرفی ارائه می‌کرد به نمایشگاهی‌ برای کسب‌وکارها تبدیل شده است. این که افراد زیر ۱۸ سال اجازه ورود به این نمایشگاه را ندارند و هزینه بازدید از نمایشگاه بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است و هزینه حضور در بخش‌های کنفرانس بین یک تا ۳ میلیون تومان است یعنی این نمایشگاه می‌خواهد نمایشگاهی باشد که صرفا آدم‌های با کیفیت وقت‌شان را آنجا بگذارنند. در ادامه سعی می‌کنم نگاهی کنم به بخش‌های مختلف نمایشگاه.

آن چه دیدنی بود

یکشنبه ۱۶ مهرماه ۳۷ امین دوره جیتکس شروع شد. این رویداد مهم‌ترین رویداد فناوری در خاورمیانه است. هر سال از کشورهای مختلف جهان بازدیدکنندگان و شرکت‌ها حاضر می‌شوند. در بین کسب‌وکارهایی که در نمایشگاه حضور داشتند امسال برای اولین بار از کشورهای فنلاند، گرجستان، گواتمالا، لوکزامبورگ و سوریه کسب‌وکارهایی در این رویداد حضور داشتند. جیتکس یک رویداد بین‌المللی است و هر سال به تعداد کسب‌وکارهای حاضر و تنوع آنه اضافه می‌کند. از کسب‌وکارهایی که برای اولین بار در این رویداد شرکت کرده‌اند می‌توان به گوگل، خدمات وب آمازون، علی‌بابا، ویپرو، توشیبا، زیراکس، کانون، بلک‌بری و کیف پول دیجیتال امارات اشاره کرد.

اسپانسرها و پارتنرهای این رویداد طیف وسیعی از کسب‌وکارها از دارک متر و هوآوی و اوراکل تا سپ و اکسنچر و گوگل و فدکس را شامل می‌شود. ۳۹ شرکت و سازمان حامی برگزاری این رویداد هستند. به‌عنوان نمونه سپ و اکسنچر درزمینهٔ تحول کسب‌وکار حامی این رویداد است. درزمینهٔ بانکداری هم ADIB حامی این رویداد است.

در کنار نمایشگاه رویدادی با عنوان Vertical برگزار می‌شود که Forescout حامی آن است. این رویداد درزمینهٔ زنجیره بلوک هم یک حامی دارد که Consensys است.

از سال گذشته در کنار نمایشگاه اصلی جیتکس ۲۰۱۷ رویدادی با عنوان GITEX Vertical Days برگزار می‌شود. این بخش درواقع ۸ کنفرانس درزمینه‌های سلامت، خرده‌فروشی، شهر هوشمند، مالی، حمل‌ونقل، آموزش، رهبری و بازاریابی دیجیتال است. در این رویدادها مدیران کسب‌وکارهای مختلف جهان درزمینهٔ‌های هوش تجاری، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، زنجیره بلوک، روباتیک و اینترنت اشیا گفت‌وگو می‌کنند. راستش را بخواهید این بخش از جیتکس هنوز جای کار دارد و تا سطح قابل قبول فاصله دارد.

در بخش کنفرانس‌های مالی مدیران کسب‌وکارهای ریپل، جی‌پی مورگان چیس، سیتی‌گروپ، فیس‌بوک و ConsenSys حضور دارند. در بخش خرده‌فروشی هم از کسب‌وکارهای گوگل، نیمان مارکوس، جت دات کام، والمارت، فیس‌بوک و Girlboos Media حضور دارند.

از سال گذشته بخش جدیدی به جیتکس اضافه شده است که عنوان آن GITEX Future Stars است. درواقع به گفته برگزارکنندگان جیتکس، این رویداد بزرگ‌ترین رویداد استارت‌آپی منطقه منا است که در دبی برگزار می‌شود. بیش از ۷۰۰ استارت‌آپ از ۷۵ کشور دنیا، بیش از ۱۵۰ سخنران بین‌المللی و از سیلیکون ولی و همین‌طور بیش از ۲۵۰ سرمایه‌گذار، وی‌سی و شتاب‌دهنده در این رویداد حضور دارند. مانند الکامپ که یک بخشی برای استارت‌آپ‌ها درست کرده بود این بخش از رویداد هم در کنار نمایشگاه اصلی بود. البته سالن برگزاری قابل مقایسه با الکام استارز نبود. هم سالن بزرگ بود و هم امکانات نمایشگاهی موجود در مرکز تجارت جهانی دست برگزار کننده‌ها را باز می‌گذارد که بتوانند امکانات لازم برای برگزاری رویداد را فراهم کنند. کشورهای سوئد، ایتالیا، بلغارستان، ترکیه و قبرس از کشورهای جدیدی هستند که در این دوره از رویداد و در بخش استارت‌آپ‌ها حضور دارند. از حامیان این بخش از رویداد هم می‌توان از ویزا، علی‌بابا، DTCM، سِیج و اکسنچر اشاره کرد.در این بخش فرصتی در اختیار استارت‌آپ‌ها قرار داده می‌شود تا خودشان را پیچ کنند و استارت‌آپ اول هم جایزه ۱۰۰ هزار دلاری نصیبش می‌شود. در بخش استارت‌آپی رویدادهای متنوعی برگزار می‌شود. از دیگر برنامه‌های GITEX Future Stars می‌توان به Creative Economy Program اشاره کرد که در این بخش مجموعه‌ای از کارگاه‌های آموزشی‌ و جلسات برای کمک به استارت‌آپ‌ها برای افزایش بهره‌وری و مهارت‌هایشان برگزار می‌شود.

همچنین دیگر برنامه‌ای که برای اولین بار در جیتکس امسال برگزار می‌شود، برنامه‌ای با عنوان CE Chanllenges است. در این برنامه مدیران اجرایی با همکاری استارت‌آپ‌های ساختارشکن و با برگزاری پنل‌ها، جلسات و پیچ‌های مختلف سعی در طراحی راهکاری برای ایجاد کارآفرینی مشارکتی میان بنیان‌گذاران استارت‌آپ‌ها و مدیران اجرایی ارشد شرکت‌ها دارند.

علاوه بر این بخش‌های متنوعی در جیتکس ۲۰۱۷ وجود داشت. از قرارهای کاری بین مدیران در Executive Briefings و رقابت‌های دانش‌آموزی در GITEX Student Lab و بخش‌های متنوع دیگر مانند Ministry Connect، GITEX Majlis Lounge. بخش‌هایی تحت عنوان GITEX Tech Talks‌ هم بود که در مکان‌های مختلف نمایشگاه این رویدادها برگزار می‌شد و افراد می‌توانستند آزادانه در آنها شرکت کنند و درباره موضوعات مهم و روز مثل زنجیره بلوک صحبت کنند.

آن چه که جذاب بود

به طور سنتی از نمایشگاه انتظار می‌ٰرود که بستری باشند برای ارائه ابزارها، فناور‌ها، محصولات و راه‌حل‌های جدید و نواورانه. چند چیز جذاب هم در این نمایشگاه بود که در ادامه به چند تایی از آنها نگاه می‌کنیم.

پرداخت جریمه از طریق سرویس Drive thru یکی از چیزهای جذاب نمایشگاه بود. شهروندان اماراتی به‌زودی می‌توانند از طریق سرویس Drive thru جریمه‌های ترافیکی خودشان را پرداخت کنند. Drive thru درواقع روشی هوشمند برای پرداخت جریمه‌ها است. خالد الرزوقی مدیر بخش خدمات هوشمند پلیس دبی، در اولین روز از نمایشگاه جیتکس گفت که این سرویس در مکان‌های Last Exit در امارات در دسترس افراد خواهد بود.

Last Exit جایی است که کامیون‌ها و مکان‌هایی برای فروش و ارائه غذا به افراد وجود دارد و افراد وقتی با ماشین خودشان به این مجموعه می‌روند می‌توانند جریمه ترافیکی خودشان را هم پرداخت کنند و دیگر نیازی به رفتن به سازمان ترافیک برای پرداخت آن نیست. البته پلیس دبی پیش از این هم روش‌های هوشمندی برای پرداخت جریمه‌های شهروندانش مانند پرداخت ازطریق کیوسک‌ها و پرداخت آنلاین را درنظر گرفته بود.

موتور بدون سرنشین هم یکی از چیزهای جذاب بود. نوآوری دیگری که پلیس دبی در رویداد جیتکس امسال از آن رونمایی کرد موتور بدون سرنشینی است که به زودی در سطح شهر هم دیده می‌شود. البته نمونه اولیه این موتور در غرفه پلیس دبی در نمایشگاه به نمایش گذاشته شده است. خالد الرزوقی گفته است که این موتورها الکتریکی و درنتیجه مناسب محیط زیست هستند و دوربین‌های ۳۶۰ درجه دارند که به‌راحتی می‌تواند ماشین‌های تحت تعقیب، سرعت بالا و رانندگان بی‌ملاحظه را شناسایی و تعقیب کند و حتی برگه جریمه هم صادر کند.

اماراتی‌ها به این شهره هستند که در دبی از آخرین ماشین‌ها روز دنیا استفاده می‌کنند. شاید به خاطر همین است که بیشتر چیزهای جذاب نمایشگاه حول‌وحوش ماشین بود. خودرو گشت‌زنی اتوماتیک هم یکی دیگر از این چیزها بود. از دیگر نوآوری‌هایی که توسط پلیس دبی در اولین روز از نمایشگاه جیتکس رونمایی شد، خودروی گشت‌زنی اتوماتیک است. به گفته الرزوقی این خودرو می‌تواند به‌صروت شبانه‌روزی در سطح شهر گشت بزند. همچنین این خودرو هواپیمای بدون سرنشین گشت‌زنی هم دارد که در صورت نیاز به بازدید هوایی از یک حادثه می‌تواند از خودور جدا شده و پرواز کند.

ربات‌ها هر سال که می‌گذرد کاربردی‌تر می‌شوند و هنوز کاربرد عمومی پیدا نکرده‌اند. ربات پلیس سال‌هاست که رویا است. ربات پلیس یا روبو کاپ، پلیس هوشمند اتوماتیکی است که با استفاده از فناوری هوش مصنوعی ساخته شده است. این ربات ۱۷۰ سانتی‌متر قد و ۱۰۰ کیلو وزن دارد و قابلیت تشخیص حرکات دست و بدن را از فاصله ۵ متری دارد. همچنین این پلیس احساس خوشحالی و ناراحتی را درک کند و به روی مردم لبخند بزند. در نمایشگاه ربات‌های زیادی وجود داشتند که با ترکیب هوش مصنوعی سعی می‌کردند خودی نشان دهند.

تسلا مدل X هم از جذابیت‌های دیگر نمایشگاه بود. اساسا چند سالی هست که خودروهای برقی و خودران و هوشمند خودشان را در دل‌ها باز کرده‌اند. این خودرو قابلیت All-wheel drive دارد و هفت نفر بزرگسال به‌راحتی درونش جا می‌شوند. با یک بار شارژ شدن می‌تواند مسافت ۴۷ کیلومتر را طی کند و رتبه ۵ ستاره را از نظر رتبه‌بندی ایمنی دارد. دارای ۸ دوربین است که قابلیت دید ۳۶۰ درجه به آن می‌دهد و با داشتن ۱۲ سنسور فراصوت می‌تواند هرچیزی که دوروبرش است را شناسایی کند.

مرسدس بنز F15 هم از آن چیزهای جذاب نمایشگاه بود. این خودرو هم مثل تسلا در غرفه اتصالات ارائه شده بود که بتوانند خیلی‌ها را به این غرفه که در سالن ۱ قرار داشت بکشانند. طراحی و فضای داخلی و بیرونی این خودرو کاملا آینده‌نگرانه است. این مدل از مرسدس بنز چهار نفره است و فضای داخلی آن دارای ۶ صفحه نمایش دیجیتال است. برای کنترل ماشین دیگر نیازی به استفاده از فرمان ندارید و می‌توانید با برخی اشارات و لمس صفحه نمایش کنترل و هدایت ماشین را به دست بگیرید. خبر تاکسی هوایی RTA را هم حتما شنیده‌اید. این هواگرد دونفره توسط شرکت آلمانی به نام ولوکاپتر ساخته شده است و بدون هیچ‌گونه دخالت انسانی و بدون هیچ خلبانی کار می‌کند و نمونه اولیه این محصول می‌تواند به مدت ۳۰ دقیقه و با سرعت ۵۰ کیلومتر پرواز کند.

رادارهای هوشمند هم از دیگر بخش‌های جذاب نمایشگاه بود. این رادارها که قرار است از ماه نوامبر و در بزرگراه‌های دبی نصب شوند و این امکان را دارند که از رانندگان متخلف عکس بگیرند. همچنین این رادارها ویژگی تعامل صوتی هم دارند و این امکان را برای پلیس فراهم می‌کند تا بتواند با رانندگان متخلف و یا عابرانی که برخلاف قانون در حال رد شدن از بزرگراه هستند صحبت کنند و ارتباط صوتی داشته باشند.

این رادارها را می‌توان ازطریق اپلیکیشن‌های موبایل و تبلت کنترل کرد و قابلیت نصب در تمام نقاط جاده‌ را هم دارد. دولت دبی امیداور است که این رادارها بتواند از بسیاری از تخلفات و اتفاقات جلوگیری و به افسران پلیس هم کمک فراوانی کند. در روزهای نمایشگاه هم خبر جالبی منتشر شد که فرودگاه‌های دبی به‌زودی مجهز به تونل‌های هوشمندی می‌شوند که با استفاده از سیستم بیومتریک به مسافران این امکان را می‌دهد تا برای چک شدن فقط از وسط این تونل‌ها رد شوند. خالد ال‌فلاسی دستیار مدیرکل بخش سرویس‌های هوشمند سازمان مسکن و امور خارجیان دبی گفته است که این تونل‌های هوشمند درواقع همان آینده‌ای است که در انتظار کنترل پاسپورت‌ها در دبی است. این تونل‌ها در نوع خودشان اولین محسوب می‌شوند و سیستم بیومتریکی که در آن‌ها به کار گرفته شده است به مسافران این امکان را می‌دهد تا فرایند بارزسی را فقط با رد شدن از این تونل انجام دهند و دیگر نیازی به ارائه پاسپورت نیست.

این تونل‌ها با استفاده از فناوری تشخیص چهره تنها در ۱۰ ثانیه، مسافران را بررسی و تأیید می‌کنند.

آن چه از ایران بود

جیتکس در زمینه فناوری مهم‌ترین نمایشگاهی است که ایرانی‌ها در آن حاضر می‌شوند. منتها حضور ایرانی‌ها در نمایشگاه امسال را می‌توان به ۴ دسته تقسیم کرد: حضور مستقل کسب‌وکارها، حضور در غرفه شرکت‌های دیگر، حضور در بخش استارت‌آپ‌ها و حضور در پاویون کشورها. بخش کلاسیک نمایشگاه قبلا شاهد شرکت‌های بیشتری از ایران بود. اکنون این حضور خلاصه شده به شرکت جی‌اس‌اس و تنها شرکت ایرانی که به صورت مستقل در جیتکس امسال بود همین شرکت بود. جی‌اس‌اس در زمینه ابزارها، نرم‌افزار و محصولات سخت‌افزاری بانکی ایران فعالیت می‌کند و هر سال در جیتکس حضور دارد. امسال هم آنها در نمایشگاه حضور داشتند و از محصولاتی مثل «جی‌فیس» و دستگاه‌های جدید عابربانکی که قادر به دریافت پول است را رونمایی کردند. یکی از ابزارهای جذاب جی‌اس‌اس محصول آنی بانک بود که به گفته آنها طراحی این دستگاه در ایران انجام شده است و ثبت اختراع هم برای آن انجام شده است. پاویون ایران در کنار پاویون کشورهای دیگر در سالن پاویون‌ها بود که یکی از کم‌بازدیدترین بخش‌های نمایشگاه است. در بخش استارت‌آپی هم امسال اتاق بازرگانی تهران و اصفهان تعدادی استارت‌آپ را به نمایشگاه آورده بودند. البته برخی از شرکت‌های ایرانی هم که نماینده یک شرکت خارجی هستند هم در نمایشگاه حضور داشتند. ایرانی‌ها به عنوان بازدیدکننده حضور زیادی در نمایشگاه امسال داشتند و بسیاری از مدیران بانک‌ها و شرکت‌های مختلف در این نمایشگاه حضور داشتند.