همه چیز درباره IFW از زبان مدیر فناوری و مهندسی کسب‌وکار شرکت خدمات

یکی از دغدغه‌های اساسی نظام بانکی کشور این است که فرایندهای اجرایی به‌صورت نظام‌مند و بر اساس یک چارچوب جامع و یکپارچه مبتنی بر استانداردهای بین‌المللی طراحی و عملیاتی نشده است. برای برون‌رفت از وضعیت موجود لازم است فرایندهای اجرایی موردبازنگری و بهینه‌سازی قرار گیرد، به‌طوری‌که امکان بهبود تعاملات در داخل هر بانک و در رابطه با نهاد نظارتی و همچنین مراودات بین‌المللی فراهم گردد. تحقق این امر در یک بازه زمانی مناسب، ایجاب می‌نماید از چارچوب‌های موفق مطرح و تجربه شده در صنعت بانکی بهره‌گیری شود. یکی از چارچوب‌های اطلاعاتی تجربه شده در سطح مؤسسات پولی و مالی بین‌المللی IFW (Information FrameWork) است. شرکت خدمات انفورماتیک به‌عنوان بازوی فنی بانکی مرکزی در زمینه فناوری اطلاعات با تهیه این دانش افزار، امکان بهره‌برداری از آن را در کشور فراهم کرده است.

همزمان با دومین نشست IFW با موضع «بانکداری چابک و هوشمند با رویکرد IFW: فرایند اعطای تسهیلات» روابط عمومی شرکت خدمات انفورماتیک گفت‌وگویی با دکتر رستمی مدیر فناوری و مهندسی کسب‌وکار شرکت خدمات انفورماتیک داشته است که در ادامه آمده است.

.

لطفاً به زبان ساده تعریفی از چهارچوب IFW ارائه کنید.

یکی از چارچوب‌های اطلاعاتی موفق و مطرح در صنعت بانکداری جهان، Information FrameWork یا به‌اختصار IFW است. IFW یک چارچوب اطلاعاتی جامع و یکپارچه شامل مجموعه‌ای از مدل‌های کسب‌وکار مؤسسات مالی مبتنی بر استانداردهای بین‌المللی است که زبان مشترکی بین متخصصین کسب‌وکار و فناوری اطلاعات ایجاد می‌کند. این چارچوب ابتدا توسط Roger Evernden در سال 1996 طراحی و ارائه شد و سپس توسط شرکت IBM با همکاری متخصصین کسب‌وکار بانکی توسعه یافت؛ که در حوزه‌های توسعه و بهبود سامانه‌های بانکی، یکپارچه‌سازی و پاسخگویی سریع‌تر به نیازهای مشتریان، برنامه‌ریزی راهبردی سازمان، بازمهندسی و بهینه‌سازی فرایندهای بانکی، طراحی و ایجاد انبار داده‌‌های بانکی و تدوین مدل‌های یکپارچه کسب‌وکار بانکداری توسط متخصصان صنعت مالی و تحلیلگران سیستم کاربرد دارد.

مدل‌های کسب‌وکار IFW بیش از 80% فرآیندهای کسب‌وکار مالی را پوشش می‌دهد و بر اساس فعالیت گسترده بیش از 300 نفر سال متخصصان و بازخوردهای بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات مالی بزرگ تهیه شده است. این مدل قابلیت سفارشی‌سازی و توسعه به‌منظور پوشش نیازهای یک بانک خاص را نیز دارد. همچنین IFW بر پایه مدیریت فرآیند کسب‌وکار (BPM) و معماری سرویس‌گرا (SOA) ایجاد شده است.

این چارچوب شامل 3 مدل است؛ مدل اطلاعاتی، مدل فرآیندی و مدل یکپارچه‌سازی. مدل اطلاعاتی برای فراهم‌ نمودن محتوای داده‌ای بانکی به‌منظور پرداختن به حوزه‌هایی مانند اطلاعات در سطح سازمان با هدف تعیین محدوده و تعریف اصطلاحات کسب‌وکار مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدل‌ فرایندی برای فراهم نمودن محتوای فرآیندهای بانکی به‌منظور پرداختن به حوزه‌هایی مانند مهندسی مجدد فرآیندهای کسب‌وکار با هدف تحلیل تفصیلی فرآیندهای کسب‌وکار با قابلیت استفاده مجدد مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدل یکپارچه‌سازی تحت عنوان فراهم‌آوری محتوای خدمات کسب‌وکار بانکی به‌منظور پرداختن به حوزه‌هایی مانند معماری سرویس‌گرا با هدف تحلیل و طراحی خدمات با قابلیت استفاده مجدد انجام می‌گیرد.

ایجاد زیرساخت لازم برای ارائه خدمات بانکداری چابک و هوشمند در حداقل زمان و هزینه با کارایی و اثربخشی بالا و اجرای پروژه‌های بانکی با استفاده از قالب‌های طراحی تجربه شده، ارائه دید جامع‌نگر در زمان طراحی فرایندها، سهولت در تطبیق فعالیت‌های بانکی با قوانین، مقررات و دستورالعمل‌ها، تسریع در طراحی و پیاده‌سازی سامانه‌های بانکی و قابلیت یکپارچه‌سازی داده‌های عملیاتی در سطح سامانه‌های بانکی ازجمله مزایای اجرای چهارچوب IFW است.

.

وجه تمایز این چهارچوب در مقایسه با سایر موارد مشابه چیست؟ چرا شرکت خدمات انفورماتیک IFW را انتخاب کرد و چرا بازل 2؟ درحالی‌که نظام بانکی در حال حرکت به سمت بازل چهار است؟

IFW توسط مرکز راهکارهای بانکی IBM در دوبلین بر اساس بازخوردهای بسیاری از مؤسسات ارائه‌دهنده خدمات مالی توسعه یافت. این چارچوب به این صنعت بانکی محدود نگردید و پس‌ازآن باتوجه به فعالیت در معماری سایر حوزه‌های کسب‌وکار ازجمله خرده‌فروشی و بیمه نیز توسعه پیدا کرد. ازاین‌رو به‌عنوان اولین وجه تمایز این چارچوب می‌توان به جامعیت و تجربه عملیاتی آن در صنعت‌های مختلف مانند مخابرات، بیمه و خرده‌فروشی اشاره کرد.

اگرچه ایده اصلی IFW ابتدا بر اساس چارچوب زکمن شکل گرفت، لیکن با توسعه و تغییرات اساسی آن، علاوه بر مدل‌های جامع از توسعه راهکارهای مورد نیاز یک سازمان، متدلوژی توسعه آن را نیز ارائه می‌کند. در IFW سه نمای سازمان، کسب‌وکار و فنی به‌صورت مجزا تعریف شده است. این سه نما به دلیل آن است که بهره‌برداران و ماهیت تغییر هر نما متفاوت از نمای دیگر است. علاوه بر این تولید مدل‌ها نیز تسهیل می‌گردد. همچنین می‌توان مدل‌های عمومی را در سطح صنعت تعریف و ایجاد نمود. IFW به‌گونه‌ای طراحی شده است که توسط سه گروه مختلف طراحان ساختار سازمانی و توسعه‌دهندگان مهارت‌ها، تحلیل‌گران کسب‌وکار و فعالان در حوزه زیرساخت‌های فنی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

.

باتوجه به جزئیات گسترده IFW شرکت خدمات تا چه حد از این چهارچوب را توانسته قابل‌ارائه به مشتریان خود کند؟

IFW به‌عنوان یک چارچوب اطلاعاتی می‌تواند توسط بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، بانک مرکزی و شرکت‌های نرم‌افزاری فعال در حوزه بانکداری مورد استفاده قرار گیرد. پروژه سامانه نظارت الکترونیکی بانک‌ها یا به‌اختصار سناب نقطه آغاز رویکرد به IFW در شرکت خدمات انفورماتیک است. هدف از این پروژه استانداردسازی فرایندهای بانکی و تجمیع داده‌های بانکی و نظارت بر آن تعریف شد. مدل جامع انبار داده IFW در تجمیع داده‌های بانکی به کار می‌آید. این پروژه مطابق با دستورالعمل شفافیت و تمرکز اطلاعات بانکی مصوبه پنجاهمین مجمع بانک مرکزی تعریف شده که بانک‌ها و مؤسسات اعتباری را مکلف نموده است تا تمامی داده‌های مربوط به عملیات بانکی خود اعم از جذب سپرده‌ها، اعطای تسهیلات و ارائه انواع خدمات بانکی به‌صورت ریالی و ارزی را منحصراً در یک سامانه بانکی یکپارچه ثبت، پردازش و نگهداری نمایند. در این پروژه داشبوردهای مدیریتی – نظارتی مربوط به اطلاعات ارسالی بانک‌ها طراحی و به بانک مرکزی تحویل گردید.

پس از این مرحله بانک مرکزی طرحی با عنوان نظام شفافیت و تمرکز اطلاعات یا به‌اختصار نشتا تعریف نمود. در این طرح، پروژه مبنا (مدل بانکداری نوین ایران) برای طراحی مدل‌‌های نوین کسب‌وکار بانکداری ایران در دست اجرا قرار گرفت.

در راستای ارائه نتایج مطالعات و بررسی‌های انجام شده در مورد IFW تاکنون چند همایش‌ و کارگاه برگزار شده است. اولین همایش تخصصی با عنوان “تحلیل مطالبات غیرجاری بر اساس استاندارد Basel II: رویکرد IFW” در تاریخ 20 خرداد ماه 94 برگزار شد که در این رویداد سعی شد تا ابتدا با معرفی مفاهیم و مدل‌های IFW، مجموعه بانکی کشور را با ادبیات این چارچوب و کاربردهای آن آشنا شوند. در نظرسنجی به‌دست‌آمده از شرکت‌کنندگان در این همایش، آن‌ها خواستار برگزاری کارگاه آموزشی در این زمینه می‌باشند که در این راستا شرکت خدمات انفورماتیک، دو کارگاه آموزشی برای مجموعه بانکی کشور در تاریخ‌ 28/05/94 و 11/06/94 برگزار کرد. همچنین رویداد دوم در تاریخ 20 آبان ماه با موضوع “بانکداری چابک و هوشمند با رویکرد IFW: فرایند اعطای تسهیلات” برگزار شد که از نتایج این نشست‌ها می‌توان به این موضوع اشاره کرد که برخی از بانک‌های کشور برای اصلاح فرایندهای کسب‌وکار خود قصد دارند از چارچوب IFW استفاده نمایند. در این زمینه نیز علاوه بر برگزاری چندین دوره آموزشی، جلساتی با تیم مدیریتی و کارشناسی یکی از بانک‌های بزرگ کشور برگزار شده است.

.

 در این همایش کدام بخش مدنظر بوده و روی چه محورهایی تأکید خواهد شد؟

این رویداد که به‌عنوان دومین رویداد در زمینه IFW توسط شرکت خدمات انفورماتیک برگزار می‌شود تحت عنوان “بانکداری چابک و هوشمند با رویکرد IFW: فرایند اعطای تسهیلات” امروز 20 آبان ماه 1394 حول محورهای چالش‌های بانکداری در اعطای تسهیلات، ضرورت رویکرد به چارچوب‌های اطلاعاتی، رهنمودهای کمیته بال در اعطای تسهیلات، ریسک اعتباری و شناسایی ذینفع واحد با رویکرد IFW، ارائه نتایج بررسی و مطالعات انجام شده توسط شرکت خدمات انفورماتیک در IFW در زمینه اعطای تسهیلات، مدیریت ریسک اعتباری، رهنمودهای کمیته بازل در زمینه مدیریت ریسک و شناسایی ذینفع واحد است.

شرکت بر اساس رسالتی که بر عهده دارد ضمن برگزاری رویدادهای تخصصی در زمینه IFW شرایط لازم برای رویکرد بانک‌ها به تجربیات موفق بین‌المللی و استانداردهای کاربردی را فراهم می‌کند.

.

چه الزاماتی برای اجرای این چهارچوب باید در سطح بانک‌ها و هماهنگی بین‌بانکی صورت پذیرد؟

پیشرفت‌ها و دستاوردهای نوین در زمینه بانکداری و تنوع ابزارهای پرداخت الکترونیکی، بازار رقابتی شدیدی برای نظام بانکی ایجاد نموده است. ازاین‌رو ارتقای وضعیت موجود بانکداری در داخل و همچنین منطبق ساختن آن با رویه‌های موجود بانکداری جهانی به‌ویژه در شرایط پس از تحریم، ایجاب می‌کند که رویه‌ها و فرایندهای بانکی موجود موردبازنگری اساسی قرار گیرد. به‌عنوان نمونه فرایند اعتبارسنجی مشتریان، مدیریت ریسک، شناسایی ذینفع واحد، اشخاص مرتبط و اجرای رهنمودهای بال 2 به لحاظ عدم وجود زیرساخت‌های لازم بر اساس رویه‌ها و داده‌های موجود به‌طور مناسب و کارآمد انجام‌پذیر نیست. لذا به‌منظور صرفه‌جویی در هزینه‌ و تسریع در این زمینه، طراحی، توسعه و بهسازی در ابزارها و سیستم‌های مالی در نظام بانکی می‌تواند با استفاده از چارچوب‌ها و تجربه‌های موفقی که توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی معتبر جهانی پیش از این عملیاتی شده است، انجام‌پذیرد.

علاوه بر این پشتیبانی مدیریت ارشد بانک‌ها از بازطراحی فرآیندهای کسب‌وکار بانک و خدمات ارائه شده به مشتریان بر اساس چارچوب IFW و همچنین پشتیبانی از الزام به رعایت مقررات و الزامات بانکداری بین‌المللی ضرورت دارد.

منبع: شرکت خدمات انفورماتیک