راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

آینده روشن بانکداری ایران [یادداشت]

روزنامه شرق؛ احسان باقری؛ کار‌شناس بازاریابی بانکی؛

امروز سایه شوم اختلاس و سوءاستفاده بر نظام بانکی ایران سایه گسترده است. بسیاری بر این رویداد‌ها تمرکز کرده و توان خود را برای مدیریت ابعاد آن به کار گرفته‌اند اما در نظام بانکی کشور تحولات و رویدادهای دیگری در جریان است که نویدبخش آینده بسیار روشن برای بانکداری ایران است؛ روندهایی که بررسی شواهد و قراین آن هدف اصلی این یادداشت کوتاه است. مهم‌ترین روندی که در نظام بانکی کشور آغاز شده تغییرات بنیادین در نگرش‌ها، استراتژی‌ها و ساختارهای بانک‌های کشور است. این تغییرات به‌اندازه‌ای گسترده و عمیق است که شناسایی آن آسان، اما تحلیل و بازشکافی ابعاد و اثرات آن بسیار دشوار و نیازمند نگاهی ژرف و علمی است. در راستای همین تحولات است که در دهه دوم ورود بانک‌های خصوصی به نظام بانکداری جمهوری اسلامی شکل دیگری از نقش‌آفرینی آن‌ها در حال شکل‌گیری است و متناسب با آن فضای رقابتی دهه پیش‌رو در اختیار بانک‌هایی است که زود‌تر و بهتر از دیگران از فرصت‌های ایجاد شده استفاده می‌کنند. ایجاد ساختار بانکداری شرکتی و اختصاصی نمونه‌هایی روشن از این تحولات است که بیانگر نگاه جدید به بازار، رقابت و خدمت‌رسانی است. ساختاری که متناسب با درک درست پاسخگویی نشده از نیازهای مشتریان شکل گرفته و به سرعت در حال توسعه است. روند دیگر قابل شناسایی در خلق آینده بانکداری ایران هماهنگی، همکاری و ارزش‌آفرینی مشترک بازار پول و سرمایه است. بانک‌ها امروزه نگاه رقابتی و جایگزین بازار پول و سرمایه را با نگاه تعاملی و مکمل معاوضه کرده‌اند. تاسیس شرکت‌های تابعه سرمایه‌گذاری و تامین سرمایه در گذشته، امروز کارکردهای واقعی خود را همراه با این تغییر نگاه پیدا کرده است. از سوی دیگر این تعامل سازنده فرصت‌های بسیاری برای تامین مالی، مدیریت ثروت و مشاوره‌های سرمایه‌گذاری سودآفرین برای مشتریان بانک‌ها را پدید آورده است. روند مهم دیگری که امروز به‌خوبی شواهد آن هویدا شده مشتری‌مدار‌شدن بانک‌هاست. الزامات رقابتی و سرمایه‌گذاری بانک‌ها کم‌کم اثرات خود را در این حوزه نمایان ساخته است. تغییرات پیش گفته در استراتژی، ساختار و عملکرد، رفتار‌ها و تعاملات همه‌وهمه با درصدهای مختلفی پیگیری جدی مطالبات مشتریان را در قالب رویکرد مشتری‌مداری نشان می‌دهد. مشتری‌مداری به‌تدریج از یک تکنیک ساده در برخوردهای روزمره با مشتریان به استراتژی اصلی بانک‌ها بدل می‌شود. بانک‌ها امروز در فهم نیاز‌ها، توجه به خواسته و تلاش برای پاسخگویی مناسب و مدارا با مشکلات مشتریان خود پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند و در ادامه این روند بانک‌هایی بیشتر سود می‌برند که بهتر، دقیق‌تر و جامع‌تر به این استراتژی پایبند و وفادار باقی بمانند. حوزه منابع انسانی بانک‌ها نیز تغییراتی هم راستا با روندهای آتی بانکداری ایران را تجربه می‌کند. شاخص‌های اصلی این تغییرات را می‌توان در چند بخش خلاصه کرد. اول اینکه تسریع روند ورود نخبگان به نظام بانکی که با به‌کارگیری دانش‌آموختگان دانشگاهی در بانک‌های خصوصی کلید خورد، امروز اثرات خود را نمایان کرده است. اثرات این رویکرد باعث شد بانک‌ها به سرمایه‌های اصلی که همانا نیروی انسانی تحصیلکرده و دانش‌مدار است رغبت و تمایل بیش از پیش نشان دهند. از سوی دیگر در دهه آینده شاهد ورود مدیران جدید نظام بانکی خواهیم بود که به ابزار دانش، نیروهای جوانی و تجربیات اندوخته شده در کنار مدیران امروز مجهزند. بیشتر این مدیران امروز در سطح شعبه و مدیریت میانی در حال طی کردن مراحل توانمند‌سازی برای به دست گرفتن سکان اداره بانک‌ها هستند. در سطوح عالی هم مدیران جوان رفته‌رفته به حلقه مدیران ارشد راه می‌یابند و بر سرعت این تحولات می‌افزایند. روند دیگر سرنوشت‌ساز در آینده تلاش و رقابت فشرده بانک‌ها در به‌کارگیری تکنولوژی‌های روز دنیاست. این تلاش اگرچه در حوزه‌های مختلف، رشد یکسانی را تجربه نکرده اما رویکرد و استراتژی‌های دنبال شده در این حوزه بسیار امیدوار‌کننده است. تکنولوژی‌های مربوط به بانکداری الکترونیک در حد و اندازه‌های بانک‌های بر‌تر جهانی رشد کرده‌اند، در حالی که تکنولوژی‌های مربوط به اعتبارسنجی، مدیریت ارتباط با مشتریان و مدیریت ریسک در اولین گام‌های شناخت و استقرار هستند. پیشرفت در این حوزه‌ها، بانکداری ایران را بسیار فرا‌تر از جایگاه کنونی خود قرار خواهد داد. بازاریابی بانکی روند دیگری است که اگرچه به صورت سیستماتیک دنبال نمی‌شود اما فکر‌ها، ایده‌ها و اقدامات صورت گرفته در این حوزه نیز بسیار قابل توجه است. نگاه علمی‌تر به این حوزه و به‌کارگیری ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های آن کاتالیزور رشد و ارتقای سطح کیفی و کمی خدمات بانکی در دهه پیش‌رو است. اما پیشرفت‌های قابل شناسایی را می‌توان در تبلیغات بهتر، شواهد فیزیکی مناسب‌تر، توجه به کیفیت خدمات، ساده‌سازی و شفافیت بیشتر فرآیند‌ها، قیمت‌گذاری‌های رقابتی و مورد توافق مشتری، کانال‌های توزیع مجازی، برنامه‌های وفادارسازی، آموزش مشتریان و… به سهولت مورد ارزیابی قرار داد. نکته پایانی اینکه آینده جدید نظام بانکی به واسطه ایده‌ها، تلاش‌ها و فداکاری‌های امروز تمامی فعالان این صنعت آفریده شده است. برای نقش‌آفرینی در این آینده باید هوشیار‌تر و سریع‌تر کار کرد. امید به آینده، تمرکز بر اهداف، فراگیری تخصص‌ها، باور توانمندی‌ها و استفاده از تجربیات، تمام آن چیزی است که به آن نیاز داریم.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.