۱۱۴ شعبه اچ‌اس‌بی‌سی در بریتانیا تعطیل می‌شود / آیا مردم بانکداری آنلاین را بیشتر دوست دارند؟

اچ‌اس‌بی‌‌سی اعلام کرده که از آوریل ۲۰۲۳، ۱۱۴ شعبه خود در بریتانیا را خواهد بست، فقط به این دلیل که مشتریان حضوری این بانک، به‌ویژه بعد از همه‌گیری ویروس کرونا به شکل چشم‌گیری کاهش یافته‌اند. بر اساس گزارش این بانک، پس از این همه‌گیری و طی پنج سال اخیر، حتی بازدید از فروشگاه‌های حضوری هم حدود ۶۵ درصد کاهش یافته است. این بانک اذعان می‌کند با وجود این تعطیلی شعب، تلاش خواهد کرد افرادی که بیکار می‌شوند را دوباره در جایی دیگر مستقر کند؛ هرچند تخمین می‌زند با وجود تمام تلاش‌ها، دست‌کم ۱۰۰ نفر شغل خود را از دست بدهند.

طی چند سال اخیر، بانک‌ها هزاران شعبه خود را بسته‌اند؛ به این دلیل که مردم برای بانکداری آنلاین تمایل بیشتری از خود نشان می‌دهند و وام‌دهندگان نیز هزینه‌های خود را کاهش داده‌اند.

اچ‌اس‌بی‌سی مدعی است پس از بسته شدن این ۱۱۴ شعبه، روی به‌روز‌رسانی ۳۲۷ شعبه باقی‌مانده خود سرمایه‌گذاری خواهد کرد که قرار است به ۱۴.۹ میلیون مشتری بریتانیایی ارائه خدمات کنند. البته برخی مشتریان معتقدند این اقدام به ضرر مشتریان تمام خواهد شد.

یکی از این منتقدان، یونیت، دومین اتحادیه بزرگ در بریتانیاست که ادعا می‌کند این حرکت به ضرر دست‌کم عده‌ای از شهروندان بریتانیایی خواهد بود.

دومینیک هوک از یونیت می‌گوید: «با این کار بدون هیچ‌گونه مسئولیت اجتماعی شرکتی که از بانک‌ها انتظار داشته باشیم برای کمک به افراد مسن، ناتوان یا آسیب‌پذیر در خیابان‌ها، دسترسی به پول نقد و بانکداری برای همیشه از بین خواهد رفت.»

به گفته جکی اوهی، مدیرعامل بخش توزیع اچ‌اس‌بی‌سی، مردم در حال تغییر روش‌های بانکی خود هستند و آمار آنها در شعب بانکی به «پایین‌ترین حد خود» رسیده و به نظر هم نمی‌رسد قرار باشد دوباره به شعب بانکی بازگردند. او افزود: «بانکداری از راه دور برای اکثر ما عادی شده است».

او می‌گوید: «اتخاذ تصمیم برای بستن یک شعبه هیچ‌ وقت آسان نیست؛ به‌خصوص زمانی که شعبه مورد نظر، آخرین شعبه فیزیکی موجود در یک منطقه باشد».

اوهی گفت که اچ‌اس‌بی‌سی در حال سرمایه‌گذاری روی تغییرات پس از تعطیلی شعب است. تغییراتی نظیر ارائه تبلت رایگان به برخی از مشتریان شعبه، تا بتوانند به آسانی امور بانکی خود را که پیش‌تر در شعب انجام می‌دادند این‌ بار به صورت دیجیتال انجام دهند.

در حالی که بسته شدن شعب، امری غیرقابل اجتناب است، سرعت بالای این تعطیلی‌هاست که نگران‌کننده است. سالانه صدها شعبه در سراسر جهان کلنگ‌زنی می‌شوند. این نرخ، بسیار سریع‌تر از جایگزین‌های بالقوه‌ای است که ادعا می‌شود پاسخگوی نیاز کاربران به شعب خواهند بود.

برای جایگزینی، به اصطلاح هاب‌های بانکی مشترک برای ۲۷ منطقه از بریتانیا در نظر گرفته شده که قرار است نیاز کاربران به شعب را پاسخگو باشند. این در حالی است که تنها دو منطقه تاکنون درهای خود را به روی مشتریان گشوده‌اند. هاب‌هایی که به مشاغل محلی و ساکنین آسیب‌پذیر هر منطقه این امکان را می‌دهند تا نیازهای بانکی خود نظیر واریز و برداشت پول نقد و خدماتی از این دست را انجام دهند.

پروژه‌ای که هواداران زیادی هم پیدا کرده و گروه‌های حمایتی و خیریه‌ها، خواستار تسریع در پیاده‌سازی کامل آن هستند.

آنچه مسلم است، با بسته شدن شعب بانکی، مشاغل کوچک و محلی، افراد مسن، کسانی‌ که به اینترنت دسترسی ندارند و در حالت کلی شهروندان آسیب‌پذیر، تحت فشار قرار خواهند گرفت. از همین رو انتظار می‌رود در کنار راه‌اندازی پروژه‌های جایگزین، فرایندهای بانکی آنلاین و دیجیتال نیز بهبود و توسعه یابند.

توبیاس گروبر، مدیر اجرایی شرکت کارگزاری وام مای کامیونیتی فایننس می‌گوید: «بانک‌ها باید از پولی که با بستن شعب به دست‌ می‌آورند، در راستای توسعه خدمات بانکداری دیجیتال و بانکداری تلفنی استفاده کنند.»

او افزود: «این غیرقابل قبول است که مشتریان بانکی 30 دقیقه پشت تلفن منتظر بمانند تا با اپراتور صحبت کنند، در حالی که این تنها انتخاب آنهاست! چون شعبه‌ محلی آنها ناپدید شده است.»

ضمن اینکه نباید فراموش کرد تعداد افرادی که هنوز هم به شعب بانکی مراجعه می‌کنند، آن‌قدرها هم که اچ‌اس‌بی‌سی و دوستان بانکدارش می‌گویند اندک نیست. مشتریان قدیمی بانک، که هنوز هم به بانکداری حضوری متکی هستند، به گزارش ایج یوکی بیش از ده‌ها هزار نفر هستند و این رقم، در صورت بسته شدن شعب و نداشتن برنامه‌ریزی درست برای مدیریت، عواقب قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت.

به گفته کارولین آبراهامز، مدیر بخش خیریه ایج یوکی، حرکت سریع به سمت بانکداری دیجیتال طی چند سال اخیر، مشکلات عدیده‌ای برای بسیاری از مشتریان مسن بانکی پدید آورده، چرا که به دلایل شخصی یا سلامتی، قادر به حرکت به سمت (بانکداری) آنلاین نیستند.