پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بررسی رویداد «چالش توسعه سرویس مبتنی بر داده باز ۱۴۰۱» در گفت‌وگو با علیرضا یاری / باید به سازمان‌ها نشان دهیم ارزش افزوده استفاده از داده باز چیست
رویداد «چالش توسعه سرویس مبتنی بر داده باز ۱۴۰۱» با همکاری پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و بخش ایرانی موسسه بین‌المللی مهندسان برق و الکترونیک (IEEE) و با حمایت شرکت ملی انفورماتیک ۲۵ الی ۲۷ مهرماه برگزار می‌شود. افراد می‌توانند با استفاده از تمام فضای داده‌های باز و یا نیمه‌باز، در وب‌گاه‌های سازمان‌ها و شرکت‌ها ایده‌های تئوری و عملیاتی خود را در حوزه داده‌ها باز در این سمینار ارائه دهند.
به مناسبت برگزاری این رویداد در گفت‌وگویی با علیرضا یاری، رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات و دبیر رویداد به جزئیات برگزاری آن پرداختیم.
او در این باره می‌گوید: «همان‌طور که از اسم این رویداد مشخص است موضوع اصلی آن بررسی چالش‌های توسعه سرویس مبتنی بر داده باز است؛ یعنی ما می‌خواهیم در این رویداد شرکت‌کنندگان را به سمتی که برای استفاده از داده‌های باز (Open Data) در توسعه سرویس‌ها ایده‌پردازی کنند هدایت کنیم. امروزه دولت‌ها به سمت دیجیتالی‌شدن می‌روند و نسل‌های بعدی دولت دیجیتال پلتفرم شدن و سکوشدن دولت است که خدمات را به شکل API و پایه‌ای و همین‌طور داده که اطلاعات باز سازمان‌ها و نهادهای دولتی هست در اختیار بخش خصوصی قرار داده می‌شود و این بخش با استفاده از فناوری‌هایی نظیر هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و… سرویس‌‌های متنوعی را توسعه می‌دهد.»
طبق توضیحات او همین موضوع باعث افزایش مشارکت مردم و بخش خصوصی در حاکمیت کشور می‌شود و هدف اصلی این رویداد نیز بررسی ایده‌ها و طرح‌هایی است که ما می‌توانیم در این خصوص داشته باشیم.
یاری در خصوص اهداف برگزاری رویداد توضیح می‌دهد: «ما از طریق این رویداد به دنبال آموزش و فرهنگ‌سازی موضوع داده‌های باز در کشور هستیم. هدف دیگر استفاده هدفمند از داده باز است. به‌هرحال ایده‌پردازی و پرداختن به ایده‌هایی که می‌تواند منجر به توسعه کاربردها و خدمات جدید مبتنی بر داده‌های باز شود می‌تواند فضای جدیدی در کشور ایجاد کند. هدف دیگر ما درواقع تحلیل و شناسایی داده‌های باز در کشور است و نهایتاً اینکه ما اگر بتوانیم کمکی در جهت آموزش و ارتقای نیروی‌های تخصصی در این حوزه داشته باشیم مفید واقع شده‌ایم.»
یاری با تأکید بر نکته که با وجود اینکه سازمان‌های ما داده‌های خیلی خوبی دارند اما متأسفانه به دلیل قوانین حاکم بر این حوزه بلوغ چندانی در بازنمودن داده‌ها نداریم، بیان می‌کند: «این باعث می‌شود که ما در بخشی از این رویداد به سیاست‌گذاری و ایده‌پردازی در خصوص حرکت به سمت بلوغ موضوع داده‌های باز و نهادینه‌شدن آن در سطح کشور توجه کنیم. این بخش تئوری رویداد است که شامل محور اول و محور دوم می‌شود. در حوزه عملی نیز دو محور دیگر در نظر گرفته شده است. ما با سازمان‌های زیادی برای استفاده از داده‌های باز تعامل کردیم که متأسفانه به دلیل عدم بلوغ سازمان‌ها در حوزه داده‌های باز موفق به این کار نشدیم؛ بنابراین در بخش عملی دو محور اصلی تعریف کردیم. محور اول بررسی نمونه‌های خارجی سازمان‌هایی است که در موضوع داده باز به بلوغ کامل رسیده‌اند. شرکت‌کنندگان با بررسی این موارد برای محیط داخل کشور ایده‌پردازی می‌کنند و آن ایده را پیاده‌سازی می‌کنند. از این طریق می‌توان به سازمان‌ها نشان داد ارزش افزوده استفاده از داده باز چیست. بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها هستند که داده‌های آنلاین را در سایت خود بارگذاری می‌کنند مانند داده‌های بانکی، بورسی، ترافیک شبکه و… که این داده‌ها باز نیستند. به این صورت که در یک بازه زمانی داده نمایش داده می‌شود و برای روز بعد جایگزین می‌شوند. ما در محور آخر از شرکت‌کنندگان درخواست کردیم این داده‌ها را جمع‌آوری و پردازش کنند و به مجموعه داده‌ای جهت ایده‌پردازی برسند.»
طبق توضیحات او در بخش عملیاتی از شرکت‌کنندگان انتظار می‌رود به یک mvp یا محصول اولیه برسند که همان محصول اولیه در نهایت در رویداد ارزیابی خواهد شد.
دبیر رویداد نحوه ارزیابی ایده‌ها را اینگونه توضیح می‌دهد: «در بخش تئوری نوآوری، خلاقیت، تحلیل و ارائه پیشنهاد در جهت آزادسازی داده‌ها، مزایا و تأثیر ایده در آینده و قابلیت اجرای آن معیارهای اصلی ارزیابی ایده‌ها و طرح‌های شرکت‌کنندگان است. در بخش عملی رویداد با استفاده از مجموعه داده‌های باز، پتانسیل بازار و پذیرش عمومی ایده، کیفیت و دقت سیستم، الگوریتم‌های مورد استفاده و نهایتاً میزان تنوع و نوع ترکیب داده‌ها معیارهای اصلی ارزیابی هستند.»
به گفته او وضعیت داده باز در کشور خیلی مطلوب نیست. در حال حاضر سازمان فناوری اطلاعات متولی این موضوع است و پرتالی را نیز فراهم کرده است؛ اما داده‌هایی که در آنجا قرار می‌گیرد به‌صورت متادیتا است و داده باز و قابل استفاده برای تحلیل نیست. ما امیدواریم که بتوانیم این سامانه را به مرور بسط بدهیم و داده‌ها را به صورت باز با استانداردهای مطلوب قابل استفاده در دسترس عموم قرار دهیم.
او می گوید: «مهم‌ترین قدمی که در کشورهای دیگر در خصوص موضوع داده باز برداشته شده است و ما هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم حکمرانی داده در سطح ملی است. سیاست‌گذاری لازم در این خصوص در سطح کلان انجام نشده است به دلیل اینکه داده‌ها باید دسته‌بندی شوند و به سازمان‌ها مجوزهای لازم ارائه شود. در حال حاضر سازمان‌ها مکلف شده‌اند داده‌های خود را به صورت open data در دسترس قرار دهند اما اینکه مجوز در دسترس قراردادن چه نوع داده‌هایی را دارند هنوز مشخص نیست و حکمرانی داده باید این موضوع را مشخص کند.»
به گفته رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات حضور دو حوزه پولی بانکی و ارتباطی نیز در این رویداد حائز اهمیت است. ایده‌های برگزیده را که ارزش کسب‌وکاری دارند در حوزه پولی و بانکی به سندباکس بانک مرکزی معرفی و با مذاکراتی که انجام شده است این ایده‌ها پذیرش می‌شوند. از طرفی ایده‌هایی که در حوزه ارتباطی پرداخته شده‌اند و دارای ارزش هستند به پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات معرفی می‌شوند.
علاقه‌مندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این رویداد می‌توانند به سایت رویداد چالش توسعه سرویس مبتنی بر داده باز مراجعه کنند.
