پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
کمیسیون بلاکچین و رمزارز سازمان نصر در خصوص محدودیت‌های خارجی و داخلی در زمینه دارایی‌های دیجیتال بیانیه صادر کرد / امیدواریم با دست خودمان فرصت‌ها را به تهدید تبدیل نکنیم
ابوالفضل رجبی / در این روزها فعالیت در حوزه رمزارزها در ایران با چالش‌های فراوان داخلی و خارجی همراه است و از هر سو فشارهای متعددی بر فعالان این حوزه وارد می‌شود. این چالش‌ها و فشارها امروز به مانع و تهدیدی جدی برای بستر نوپدید رمزارزی در کشور تبدیل شده و اگر فکر منسجم و مبتنی بر نیاز روز کشور در این‌باره صورت نگیرد، در آینده نه‌چندان دور شاهد بر باد رفتن اکوسیستم رمزارزی کشور خواهیم بود. این موضوع زمانی اهمیت دوچندان می‌یابد که بدانیم این اکوسیستم تاکنون توانسته در فائق‌آمدن بر تحریم برای اقتصاد کشور ارزش‌افزوده رمزارزی به ارمغان آورد و فرصت تنفسی به وضعیت اقتصاد تحریمی ما بدهد.
این حوزه اگرچه هرروزه سایه تحریم‌های آمریکا را بر سر خود می‌بیند، اما با روش‌های مختلف و توجه به بستر جهانی رمزارزها توانسته محدوده فعالیتی برای خود مشخص کند و مانند دیگر کشورها از این فرصت ایجادشده برای رهایی از سیطره اقتصاد جهانی استفاده کند تا بتواند اقتصادی رمزارزی در حد توان داخلی در این بستر جهانی به دست آورد؛ البته در کشور ما تاکنون این حوزه نتوانسته جایگاه و اهمیتی را که باید پیدا کند و همیشه قوانین مانعی بر سر راه فعالیت در این حوزه بوده‌اند.
همین رویکرد از طرفی باعث ایجاد برخی شرکت‌ها و صرافی‌های نامطمئن و ناآشنا با این حوزه شده که در مواردی باعث از بین رفتن سرمایه مردم و همچنین سرمایه کشور شدهاند. در حالی که اگر مکانیسم مشخص‌تر و انسجام‌یافته‌تری از لحاظ قانونی در این حوزه در کشور وجود داشت، چنین اتفاقات تلخی برای سرمایه‌های مردم رخ نمی‌داد. از طرفی دیگر، این رویکرد فعالیت شرکت‌ها و صرافی‌های معتبر و آشنا با این حوزه را نیز دچار خلل کرده و گویا در این نگاه هیچ تفاوتی میان این دو وجود ندارد. با این همه، مشکلات رمزارزها در داخل بیشتر از عدم شفافیت قانونی و همچنین نگاه کلاسیک به رگولاتوری ناشی می‌شود که در این نگاه هر فعالیتی که قابلیت پیگیری و خارج از بستر نظارتی قرار بگیرد، به‌نوعی فعالیت غیرقانونی تلقی می‌شود.
فعالیت رمزارزی در سایه نظارتی و تحریمی آمریکا
با توجه به وضعیت پیش‌آمده کمیسیون بلاکچین و رمزارز سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور درباره محدودیت‌های خارجی و داخلی در زمینه دارایی‌های دیجیتال بیانه‌ای منتشر کرده است. در این بیانیه ضمن پرداخت به وضعیت تحریمی کشور آمده است: «در روزهای گذشته دستورالعمل جدید خزانه‌داری آمریکا و تأثیر آن بر مبادلات رمزارزی ایران ذهن بخشی از مردم کشور را مشغول کرده است. واقعیت این است که فشارهای ظالمانه آمریکا بر مردم ایران موضوع جدیدی نیست. تا امروز هم شاهد بوده‌ایم که هر دریچه‌ای که به روی مردم ایران باز شده، با نگاه خصمانه حاکمان آمریکا یا بسته شده یا مختل گشته است. از جمله این اقدامات می‌توان به گزارش دو سال پیش بنیاد ضدایرانی دفاع از دموکراسی (FDA) با عنوان سرکشان کریپتو (Crypto Rogues) اشاره کرد. در این گزارش به دولت آمریکا گفته شده بود که رمزارزها می‌توانند تحریم‌های آمریکا را خنثی کنند و به همین دلیل این دولت باید هرگونه فعالیت ایرانی‌ها در این زمینه را محدود کند. در این گزارش حتی نام افراد و نهادهای بخش خصوصی فعال مرتبط نیز ذکر شده بود.»
در ادامه بیانیه کمیسیون بلاکچین و رمزارز سازمان نصر، به تدابیر شدید آمریکا در تحریم مبادلات رمزارزی ایرانی‌ها اشاره شده و به تغییر نوع رگولاتوری دارایی‌های رمزارزی پرداخته است: «حدود دو سال از آن گزارش گذشته و امروز در اقدامی جدید شاهد این هستیم که خزانه‌داری آمریکا دارایی‌های دیجیتال مردم ایران را تهدید می‌کند. با اینکه از منظر فنی امکان مصادره دارایی‌های دیجیتال افراد در شبکه‌های بلاکچینی توزیع‌شده مانند بیت‌کوین وجود ندارد، اما نباید این چالش را دور از ذهن داشت که در صورت اجرای گسترده این دستورالعمل‌ها شاهد اختلال در تراکنش‌های انواع رمزارزها خواهیم بود. به‌طور خاص از نظر فنی با توجه به اینکه استخراج‌کنندگان بیت‌کوین در کشورها و مناطق جغرافیایی مشخص فعالیت می‌کنند و تابع قوانین آن منطقه هستند، نباید این احتمال را از نظر دور داشت که ممکن است در آینده تراکنش‌هایی با آدرس‌های مبدأ یا مقصد برچسب زده‌شده به نام ایرانی مورد تأیید استخراج‌کنندگان و نودهای بیت‌کوین تحت حاکمیت ایشان قرار نگیرد. اگر در رمز ارزهای تماماً توزیع‌شده مانند بیت‌کوین چالش‌هایی این‌چنین وجود دارد، در مورد رمزارزهای متمرکز مانند برخی از استیبل‌کوین‌ها اوضاع وخیم‌تر هم خواهد شد. با توجه به اینکه زیرساخت‌های رگولاتوری جهانی در سال‌های گذشته در کنار KYC (شناسایی مشتری) به KYT (شناسایی تراکنش) هم توجه کرده‌اند، باید هوشیار باشیم که فعالیت برای ایرانی‌ها در حوزه‌های رمزارزی سخت‌تر از گذشته خواهد شد.»
تهدیدها و کارشکنی‌های داخلی، این حوزه نوآور را فلج کرده است
در ادامه این بیانیه اعضای کمیسیون بلاکچین و رمزارز سازمان نصر، به نقد نگاه داخلی به حوزه رمزارزها توجه داشته‌اند و پیامدهای این رویکرد را هشدار داده‌اند: «ولی متأسفانه باید بگوییم که مهم‌تر از تحریم‌های آمریکا؛ فشارها، تهدیدها و کارشکنی‌های داخلی، این حوزه نوآور را فلج کرده است. ما در سال‌های گذشته یاد گرفته‌ایم که چگونه آمریکا و تهدیدهای بی‌پایانش را دور بزنیم؛ منتها از مسئولینی که آگاهانه یا ناآگاهانه در حال ضربه‌زدن و نابود کردن این حوزه جدید هستند، به کجا گِله ببریم؟ با اینکه بسیاری از مسئولین در کلام صحبت از حمایت و توسعه این حوزه نوآورانه می‌کنند، اما در عمل شاهد برخوردهای پلیسی، امنیتی و محدودکننده هستیم. اکوسیستم و جامعه بلاکچین و رمزارز ایران همیشه اعلام کرده آماده هرگونه همکاری با نهادهای مسئول برای تأمین دغدغه‌های آنهاست. با این حال به‌‌دلیل ناهماهنگی‌ها و نبود قوانین مکتوب برخی از نهادها هم‌راستا با اهداف تحریمی آمریکا در حال ضربه‌زدن به صنعت و اکوسیستمی هستند که به اذعان آمریکایی‌ها فرصتی مهم برای کشورهای تحریمی است. حالا که آمریکایی‌ها در حال بستن هر روزنه‌ای برای فعالیت در زمینه رمزارز هستند، آیا زمان آن فرانرسیده که مسئولین کشور یک بار برای همیشه این حوزه نوپا را تعیین تکلیف کنند؟»
همچنین در ادامه آمده است: «اگر اراده بر این است که همراه با خواسته‌های آمریکا مردم ایران را از این حوزه جدید محروم کنیم، کاش مسئولین محترم به‌صراحت این موضوع را اعلام کنند تا سرمایه‌گذاران و کارآفرینانی هم که می‌خواهند شفاف و قانونی کار کنند، بیش از این زمان و سرمایه خود را هدر ندهند. چگونه انتظار داریم صنعتی که دریچه‌ای به روی توسعه اقتصاد ایران است، در حالی که هم از خارج تحریم است و هم از داخل بتواند سرپا بماند؟»
در پایان این بیانیه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، به‌عنوان بزرگ‌ترین تشکل بخش خصوصی کشور، بار دیگر برای کمک به تحول اقتصاد کشور اعلام آمادگی کرده و آورده است: «در پایان تأکید می‌کنیم سازمان نظام صنفی رایانه‌ای به‌عنوان بزرگ‌ترین تشکل بخش خصوصی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات مانند همیشه آماده هرگونه همکاری برای رفع دغدغه‌های نهادهای مسئول مرتبط در زمینه انواع دارایی‌های دیجیتال است. با وجود همه فشارها ما امیدواریم با دست خودمان فرصت‌ها را به تهدید تبدیل نکنیم.»