راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

آمارهایی از آخرین وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران

متن زیر قسمتی از برنامه دکتر محمد باقر قالیباف برای انتخابات ریاست جمهوری در حوزه فناوری اطلاعات است. امروز جدای از بحث انتخابات ریاست جمهوری این نوشته می‌تواند حاوی مطالب مفید و ارزنده‌ای در این حوزه باشد که تصویری از وضعیت فناوری اطلاعات در ایران و همچنین مشخص کردن جایگاه ایران در مقایسه با جهان را ارائه می‌دهد. استقرار همه جانبه دولت الکترونیکی شفاف و سالم، دسترسی برابر، پرسرعت و پاک برای همه مردم، صیانت از حقوق شهروندی در فضای مجازی و ترویج فرهنگ فاخر اسلامی- ایرانی در فضای مجازی از اهدافی است که در حوزه فناوری اطلاعات لازم است به آن برسیم.

.

تصویر اجمالی وضعیت موجود

بررسی وضعیت شاخص توسعه‌ فناوری اطلاعات و ارتباط (IDI) در میان ۱۵۲ کشور جهان نشان می‌دهد که کشورهای کره‌جنوبی، سوئد و ایسلند به ترتیب با کسب امتیازات ۸/۴، ۸/۲۳ و ۸/۰۶ در رتبه‌های اول تا سوم جهانی قرار گرفته‌اند. در این میان ایران نیز با کسب ۳/۳۹ امتیاز در جایگاه هشتاد و هفتم جهان جای دارد. این در حالی است که در سال ۲۰۰۸ ایران با امتیاز ۲/۹۶، در جایگاه هشتاد و چهارم دنیا قرار داشته است. به عبارتی شاخص فوق در ایران در خلال سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ بهبود یافته ولی به نسبت سایر کشورها رشد کم‌تری را داشته است لذا برای حفظ جایگاه جهانی و حرکت به سمت توسعه‌ بیش‌تر فناوری فوق، لازم است فناوری فوق با رشد بیش‌تری در کشور توسعه یابد.

.

جایگاه ایران در میان شاخص‌های فناوری اطلاعات

از لحاظ شاخص توسعه‌ فناوری اطلاعات، ایران در میان ۲۰ کشور مورد هدف سند چشم انداز در سال ۲۰۱۰ به جایگاه سیزدهم دست یافته است. کشورهای امارات، قطر و بحرین به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم این رده بندی را به خود اختصاص داده‌اند.

.

میزان دسترسی به ICT در ایران در مقایسه با جهان

بررسی آمارهای مربوط به دسترسی به ICT به عنوان زیر شاخص از توسعه‌ فناوری اطلاعات نشان می‌دهد که ایران با ضریب نفوذ تلفن ثابت ۳۷/۱۲، در میان ۱۹۱ کشور جهان در جایگاه ۴۴ قرار گرفته است. از لحاظ این شاخص در میان ۲۳ کشور مورد هدف سند چشم انداز، ایران جایگاه نخست را به خود اختصاص داده است.

از لحاظ ضریب نفوذ تلفن همراه (تعداد مشترکین تلفن همراه به ازای هر ۱۰۰ نفر) ایران با کسب ضریب نفوذ ۷۴/۹۳، در رتبه‌ ۱۳۵‌ام از بین ۱۹۵ کشور جهان قرار گرفته است. رتبه‌ ایران در میان ۲۳ کشور مورد هدف سند چشم انداز نیز هجدهم می‌باشد.

بررسی آمارها نشان می‌دهد ضریب نفوذ تلفن همراه در جهان ۸۵/۷ در سال ۲۰۱۱ میلادی بوده در حالی‌که ضریب نفوذ تلفن ثابت در جهان ۱۷/۳ است و این یعنی گسترش تلفن همراه در جهان تقریباً ۵ برابر تلفن ثابت است. در حالی‌که در ایران این نسبت حدوداً دو برابر می‌باشد که این امر هم به دلیل نفوذ بالای تلفن ثابت در ایران و هم به دلیل نفوذ پایین تلفن همراه در ایران است. ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران در این سال ۱/۷ درصد پایین‌تر از متوسط آسیا و ۱۰/۷ درصد پایین‌تر از متوسط جهانی آن بوده است.

.

میزان استفاده از ICT در ایران در مقایسه با جهان

بررسی آمارهای مربوط به استفاده از ICT به عنوان یکی دیگر از زیر شاخص‌های توسعه فناوری اطلاعات است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۰ بالاترین ضریب نفوذ پهنای باند ثابت(تعداد مشترکین پهنای باند به ازای هر ۱۰۰ خانوار) ۷۱/۶ درصد در کشور لیختنشتاین است و موناکو و جزایر فالکلند نیز با ۴۴/۲ و ۳۹/۹ درصد در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. ایران از بین ۱۸۷ کشور رتبه‌بندی شده، با نفوذ ۲/۳۷ درصدی در جایگاه ۱۱۴ قرار دارد.

متوسط جهانی ضریب نفوذ پهنای باند همراه (تعداد مشترکین پهنای باند همراه به ازای هر ۱۰۰ خانوار) در سال ۲۰۱۰، ۱۵/۶ می‌باشد که آمار این شاخص در سال ۲۰۱۰ برای کشورمان بسیار ناچیز و نزدیک به صفر می‌باشد.

بررسی رتبه و ضریب نفوذ اینترنت در میان کشورهای جهان در سال ۲۰۱۱ نشان می‌دهد که جزایر فالکلند، ایسلند و نروژ با نفوذ ۹۶/۳، ۹۵/۰۲ و ۹۳/۹ درصدی در رتبه‌های اول تا سوم جهانی قرار دارند و ایران نیز با نفوذ ۲۱ درصدی، از بین ۱۹۷ کشور جهان جایگاه ۱۲۹ را در اختیار دارد. از لحاظ این شاخص ایران در میان ۲۳ کشور مورد هدف سند چشم انداز در جایگاه ششم قرار دارد.

در مجموع بررسی شاخص‌های توسعه‌ی فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران نشان می‌دهد که در تمامی شاخص‌ها رشد و توسعه‌ ایران قابل توجه بوده است ولی با توجه به شکاف بین ایران با متوسط جهانی نیاز است تا رشد و توسعه‌ی فناوری اطلاعات و ارتباطات در شاخص‌های فوق بیش‌تر شود. میزان شکاف ایران با مقدار مطلوب کشورهای توسعه یافته به خوبی در نمودار زیر قابل مشاهده است.

ict-priority-way2pay-92-05-21

اقتصاد دیجیتالی

یکی از شاخص‌های مهم بررسی وضعیت کشورها از لحاظ نفوذ فناوری اطلاعات و ارتباطات در اقتصاد کشورها، شاخص اقتصاد دیجیتالی است. شاخص فوق از میانگین وزنی شش زیر شاخص ارتباطات، محیط کسب و کار، محیط فرهنگی و اجتماعی، محیط قانونی، سیاست‌ها و چشم‌انداز دولت و گسترش در جامعه بدست می‌آید که در سال ۲۰۱۰ برای ۷۰ کشور جهان مورد محاسبه و رتبه بندی قرار گرفته است. در این رتبه‌بندی کشورهای سوئد، دانمارک و ایالات متحده به ترتیب با کسب امتیازات ۸/۴۹، ۸/۴۱ و ۸/۴۱ در رده‌های اول تا سوم قرار دارند و کشورمان ایران نیز با امتیاز ۳/۲۴ در رده‌ی شصت و نهم از بین ۷۰ کشور جهان قرار گرفته و تنها کشور آذربایجان پایین‌تر از کشورمان قرار دارد. در این‌جا باید اشاره داشت امتیاز ایران در زیر شاخص‌های ارتباطات (قیمت پهنای باند، پهنای باند اینترنت بین‌المللی و …) و محیط فرهنگی و اجتماعی (سطح آموزش و پرورش و کارآفرینی دیجیتالی و …) وضعیت مناسب‌تری بوده است، بطوریکه در زیر شاخص‌های فوق در حد کشورهای با رتبه‌های ۵۰ است ولی در چهار شاخص باقی‌مانده وضعیت مناسبی دیده نمی‌شود.

.

وضعیت دولت الکترونیک

بر اساس آمارهای سازمان ملل متحد درباره‌ وضعیت دولت الکترونیک، ایران در سال ۲۰۱۰ در میان ۱۸۰ کشور جهان در جایگاه صدم قرار گرفته است. اطلاعات استخراج شده از سرویس‌های الکترونیکی کشور نشان می‌دهد که ۱۷ درصد از سازمان‌ها و نهادهای دولتی هنوز در مرحله‌ توسعه‌ وب (فاز اول)، ۶۰ درصد از سازمان‌ها و نهادهای دولتی در مرحله‌ توسعه‌ سایت (فاز دوم) و ۲۰ درصد از آن‌ها در مرحله‌ ارائه‌ فرم‌های تعاملی (فازسوم) و در نهایت ۳ درصد از سازمان‌ها و نهادها در مرحله‌ی ارائه‌ خدمات online (فاز چهارم) دوره بلوغ قرار دارند. به عبارت صحیح، بیش‌تر نهادهای دولتی ایران در مرحله‌ توسعه‌ وب (فاز دوم دوره‌ی بلوغ) قرار دارند.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.