پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
آمارهایی از آخرین وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران
متن زیر قسمتی از برنامه دکتر محمد باقر قالیباف برای انتخابات ریاست جمهوری در حوزه فناوری اطلاعات است. امروز جدای از بحث انتخابات ریاست جمهوری این نوشته میتواند حاوی مطالب مفید و ارزندهای در این حوزه باشد که تصویری از وضعیت فناوری اطلاعات در ایران و همچنین مشخص کردن جایگاه ایران در مقایسه با جهان را ارائه میدهد. استقرار همه جانبه دولت الکترونیکی شفاف و سالم، دسترسی برابر، پرسرعت و پاک برای همه مردم، صیانت از حقوق شهروندی در فضای مجازی و ترویج فرهنگ فاخر اسلامی- ایرانی در فضای مجازی از اهدافی است که در حوزه فناوری اطلاعات لازم است به آن برسیم.
.
تصویر اجمالی وضعیت موجود
بررسی وضعیت شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباط (IDI) در میان 152 کشور جهان نشان میدهد که کشورهای کرهجنوبی، سوئد و ایسلند به ترتیب با کسب امتیازات 8/4، 8/23 و 8/06 در رتبههای اول تا سوم جهانی قرار گرفتهاند. در این میان ایران نیز با کسب 3/39 امتیاز در جایگاه هشتاد و هفتم جهان جای دارد. این در حالی است که در سال 2008 ایران با امتیاز 2/96، در جایگاه هشتاد و چهارم دنیا قرار داشته است. به عبارتی شاخص فوق در ایران در خلال سالهای 2008 تا 2010 بهبود یافته ولی به نسبت سایر کشورها رشد کمتری را داشته است لذا برای حفظ جایگاه جهانی و حرکت به سمت توسعه بیشتر فناوری فوق، لازم است فناوری فوق با رشد بیشتری در کشور توسعه یابد.
.
جایگاه ایران در میان شاخصهای فناوری اطلاعات
از لحاظ شاخص توسعه فناوری اطلاعات، ایران در میان 20 کشور مورد هدف سند چشم انداز در سال 2010 به جایگاه سیزدهم دست یافته است. کشورهای امارات، قطر و بحرین به ترتیب رتبههای اول تا سوم این رده بندی را به خود اختصاص دادهاند.
.
میزان دسترسی به ICT در ایران در مقایسه با جهان
بررسی آمارهای مربوط به دسترسی به ICT به عنوان زیر شاخص از توسعه فناوری اطلاعات نشان میدهد که ایران با ضریب نفوذ تلفن ثابت 37/12، در میان 191 کشور جهان در جایگاه 44 قرار گرفته است. از لحاظ این شاخص در میان 23 کشور مورد هدف سند چشم انداز، ایران جایگاه نخست را به خود اختصاص داده است.
از لحاظ ضریب نفوذ تلفن همراه (تعداد مشترکین تلفن همراه به ازای هر 100 نفر) ایران با کسب ضریب نفوذ 74/93، در رتبه 135ام از بین 195 کشور جهان قرار گرفته است. رتبه ایران در میان 23 کشور مورد هدف سند چشم انداز نیز هجدهم میباشد.
بررسی آمارها نشان میدهد ضریب نفوذ تلفن همراه در جهان 85/7 در سال 2011 میلادی بوده در حالیکه ضریب نفوذ تلفن ثابت در جهان 17/3 است و این یعنی گسترش تلفن همراه در جهان تقریباً 5 برابر تلفن ثابت است. در حالیکه در ایران این نسبت حدوداً دو برابر میباشد که این امر هم به دلیل نفوذ بالای تلفن ثابت در ایران و هم به دلیل نفوذ پایین تلفن همراه در ایران است. ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران در این سال 1/7 درصد پایینتر از متوسط آسیا و 10/7 درصد پایینتر از متوسط جهانی آن بوده است.
.
میزان استفاده از ICT در ایران در مقایسه با جهان
بررسی آمارهای مربوط به استفاده از ICT به عنوان یکی دیگر از زیر شاخصهای توسعه فناوری اطلاعات است. بررسیها نشان میدهد که در سال 2010 بالاترین ضریب نفوذ پهنای باند ثابت(تعداد مشترکین پهنای باند به ازای هر 100 خانوار) 71/6 درصد در کشور لیختنشتاین است و موناکو و جزایر فالکلند نیز با 44/2 و 39/9 درصد در رتبههای دوم و سوم قرار دارند. ایران از بین 187 کشور رتبهبندی شده، با نفوذ 2/37 درصدی در جایگاه 114 قرار دارد.
متوسط جهانی ضریب نفوذ پهنای باند همراه (تعداد مشترکین پهنای باند همراه به ازای هر 100 خانوار) در سال 2010، 15/6 میباشد که آمار این شاخص در سال 2010 برای کشورمان بسیار ناچیز و نزدیک به صفر میباشد.
بررسی رتبه و ضریب نفوذ اینترنت در میان کشورهای جهان در سال 2011 نشان میدهد که جزایر فالکلند، ایسلند و نروژ با نفوذ 96/3، 95/02 و 93/9 درصدی در رتبههای اول تا سوم جهانی قرار دارند و ایران نیز با نفوذ 21 درصدی، از بین 197 کشور جهان جایگاه 129 را در اختیار دارد. از لحاظ این شاخص ایران در میان 23 کشور مورد هدف سند چشم انداز در جایگاه ششم قرار دارد.
در مجموع بررسی شاخصهای توسعهی فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران نشان میدهد که در تمامی شاخصها رشد و توسعه ایران قابل توجه بوده است ولی با توجه به شکاف بین ایران با متوسط جهانی نیاز است تا رشد و توسعهی فناوری اطلاعات و ارتباطات در شاخصهای فوق بیشتر شود. میزان شکاف ایران با مقدار مطلوب کشورهای توسعه یافته به خوبی در نمودار زیر قابل مشاهده است.
اقتصاد دیجیتالی
یکی از شاخصهای مهم بررسی وضعیت کشورها از لحاظ نفوذ فناوری اطلاعات و ارتباطات در اقتصاد کشورها، شاخص اقتصاد دیجیتالی است. شاخص فوق از میانگین وزنی شش زیر شاخص ارتباطات، محیط کسب و کار، محیط فرهنگی و اجتماعی، محیط قانونی، سیاستها و چشمانداز دولت و گسترش در جامعه بدست میآید که در سال 2010 برای 70 کشور جهان مورد محاسبه و رتبه بندی قرار گرفته است. در این رتبهبندی کشورهای سوئد، دانمارک و ایالات متحده به ترتیب با کسب امتیازات 8/49، 8/41 و 8/41 در ردههای اول تا سوم قرار دارند و کشورمان ایران نیز با امتیاز 3/24 در ردهی شصت و نهم از بین 70 کشور جهان قرار گرفته و تنها کشور آذربایجان پایینتر از کشورمان قرار دارد. در اینجا باید اشاره داشت امتیاز ایران در زیر شاخصهای ارتباطات (قیمت پهنای باند، پهنای باند اینترنت بینالمللی و …) و محیط فرهنگی و اجتماعی (سطح آموزش و پرورش و کارآفرینی دیجیتالی و …) وضعیت مناسبتری بوده است، بطوریکه در زیر شاخصهای فوق در حد کشورهای با رتبههای 50 است ولی در چهار شاخص باقیمانده وضعیت مناسبی دیده نمیشود.
.
وضعیت دولت الکترونیک
بر اساس آمارهای سازمان ملل متحد درباره وضعیت دولت الکترونیک، ایران در سال 2010 در میان 180 کشور جهان در جایگاه صدم قرار گرفته است. اطلاعات استخراج شده از سرویسهای الکترونیکی کشور نشان میدهد که 17 درصد از سازمانها و نهادهای دولتی هنوز در مرحله توسعه وب (فاز اول)، ۶۰ درصد از سازمانها و نهادهای دولتی در مرحله توسعه سایت (فاز دوم) و ۲۰ درصد از آنها در مرحله ارائه فرمهای تعاملی (فازسوم) و در نهایت 3 درصد از سازمانها و نهادها در مرحلهی ارائه خدمات online (فاز چهارم) دوره بلوغ قرار دارند. به عبارت صحیح، بیشتر نهادهای دولتی ایران در مرحله توسعه وب (فاز دوم دورهی بلوغ) قرار دارند.