پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بورس، فناوری و سال 1400
تغییر در رویههای سنتی حسابرسی و حسابداری، مجامع آنلاین، تقویت بسترهای احراز هویت الکترونیکی، استفاده از ظرفیتهای بلاکچین، بسترهای فناورانه تأمین مالی جمعی و حتی نیمنگاهی به سامانههای معاملاتی و اپلیکیشنها، میتواند موضوعات جذابی برای استارتآپهایی باشد که به ارائه راهحل علاقهمند هستند
مبینا بنیاسدی، مدیر ارتباطات فرابورس ایران / بازار سرمایه که همواره کارش فرازونشیب و نوسان است، در سال ۱۳۹۹ آنقدر بر سر زبانها افتاد که هماکنون جامعه مرتبط با بازار سرمایه را یک جامعه ۵۰ میلیونی میدانند. دیگر برای این حرفها که روزی آرزویمان بود دولتمردان و قانونگذاران رویههای بازار سرمایه را جدی بگیرند و آن را در تصمیمسازیهای خود لحاظ کنند، دیر است؛ چیزی که در همه دنیا اتفاق افتاده و سالهاست بسیاری از کشورها تمامی تنظیمات اقتصادیشان را از بستر بازار سرمایه اجرایی میکنند، اما در ایران سالها آرزویمان بود و این آرزو را آنقدر دور یا تدریجی تصورش میکردیم که مقدماتی برای تغییر یکباره به این سمت ندیده بودیم.
این نگاه در سال ۱۳۹۹ به یکباره به واقعیت تبدیل شد و بورس شد راهحل کلیدی سیل مرگبار نقدینگی و کلیدواژه دولتمردان و نمایندگان مجلس؛ بدون آنکه آن طرف لبه تیغ را کسی برایشان تصویر کرده باشد، به یکباره تصور شد که بورس شاهراه اصلی تمام مشکلات اقتصادی کشور است. چه بخواهیم، چه نخواهیم، یا بهتر است بگویم چه در سود باشید یا ضرر، یا پشیمان از اینکه پایتان را در بازار سرمایه گذاشتهاید، باید بگویم که این گزاره درست است و بورس شاهراه اصلی تمام مشکلات اقتصادی کشور است، اما نه اینقدر سریع و بدون مقدمه.
تا قبل از اینکه گزارهام را نقد کنید، بخش آخر آن را یک بار دیگر بخوانید؛ بله، بورس شاهراه است، اما نه با این عجله و نه با باز کردن مسیر حقیقیها یا به عبارتی سهامداران تازهواردی که نه چیزی از نوسانات بورس میدانند، نه تصوری از آنچه ممکن است یک اشتباه محاسباتی سرشان بیاورد، دارند. بازار سرمایه بازار تخصص و دانش است و کسی که دانش بورسی ندارد، سرمایه خود را به خطر انداخته است. صعودهای پیدرپی بازار سرمایه حتی این فرصت را از تازهواردان گرفت که بخواهند آموزشی ببینند یا تصمیم بگیرند که غیرمستقیم و از طریق صندوقهای سرمایهگذاری این بازار را تجربه کنند.
حالا نوبت فناوری است
به هر حال همه اینها گذشته و دیگر خبری از آن صعودهای هیجانی نیست. این روزها هم که بازار درگیر مسائل دیگری از قبیل نرخ ارز، مذاکرات بینالمللی، انتخابات و مسائلی غیر از متغیرهای درونی خودش است. حالا فرصتی است برای ارکان بازار سرمایه و تمامی آنهایی که به سرمایهگذاران خدمات ارائه میدهند تا دستی بر سر و روی فناوریهای خودشان بکشند و آنها را در شأن بازار 50 میلیونی ارتقا دهند.
هرچند اگر میدانستیم قرار است چنین شود، پیش از آنکه مردم بیایند، این ما بودیم که باید مسیر را هموار میکردیم… زیرساختهای فناورانه ما تحمل این حجم از مبادلات روزانه را که یکباره چندینبرابر شده بود، نداشت و اگر یادتان باشد سامانههای معاملاتی در روزهای اولیه صعود بازار دچار مشکلاتی شده بود.
درستش این بود که قبل از آمدن این همه میهمان، تمامی زیرساختهایمان را نوسازی میکردیم که گنجایش این حجم از معامله را داشته باشد، اما صادقانه بگویم ما آرزویمان این بود، ولی آنقدر آرزو را دور میدیدیم که تنها در حد آرزو برایمان مانده بود. ما به یکباره میزبان جمعیتی شدیم که همواره میخواستند بورس را به جنبههای سرمایهگذارانه زندگیشان اضافه کنند، اما غافلگیرمان کردند. غافلگیر شدیم، چون آنقدر ذهنیت تصمیمگیران و سیاستگذاران با بازار سرمایه بیگانه بود که سالها برای تبیین ادبیات موضوع، مسیری را ترسیم کرده بودیم، اما به یکباره ورق برگشت.
شاید بتوان گفت نقطه اصیل و کلیدی آینده بازار سرمایه و نخستین گامهایی که باید در سال 1400 برداریم، نوسازی فناوری است. حالا که زمزمههای مثبتی از مذاکرات برجامی میشنویم، نگاهی به بهینهسازی هسته معاملات و پلتفرمهای نظارتی جدیتر از همیشه باید دنبال شود. هرچند تیم مهندسان فنی شرکت مدیریت فناوری بورس تا توانسته هسته معاملات را سر پا نگه داشته و خیلی سریع مشکلات آن را برطرف کرد، اما همچنان باید تمهیدات ویژهای اندیشید تا این ماشین کهنهکار بازار سرمایه ایران برای روزهای پرترید آینده استوارتر شود.
این نکته برای شرکتهای ارائهدهنده خدمات برخط (oms) و کارگزاریها نیز ضروری است. آنها خط مقدم سرویسدهی به سرمایهگذاران بورسی هستند و ارتقای خدمات آنها یکی از نیازمندیهای اساسی پیش روی بازار سرمایه است. شاید بگویید حالا که حجم معاملات خیلی کمتر شده، اما اتفاقاً همین زمان بهترین فرصت برای بهینهسازی و رفع باگهاست. این بار دیگر نمیتوانیم بگوییم غافلگیر شدهایم. این بار باید رسم میزبانی را بهخوبی به جا بیاوریم.
بازار به اندازه کافی ریزشها و صعودهای خودش را دارد و هیجانات ناشی از این فرازوفرودها دیگر جایی برای تحمل مشکلات هسته معاملات، باگ درگاههای معاملات آنلاین کارگزاریها، پایینبودن ظرفیت سرورها، هنگکردنها و قطعی اتصالات باقی نمیگذارد؛ آن هم در بازاری که برای حرفهایهایش لحظهها هم ارزشمند و قابل تحلیل است.
نگاه به فینتکها و اکوسیستم نوآوری
فینتکها هم در سال گذشته با گرمشدن تنور بازار سرمایه، شاخکهایشان به این سمت تیز شد. نوآوری زمانبر است و به زندگی در اکوسیستمی نیاز دارد که قصد دارید در آن نوآوری کنید. بازار سرمایه آنقدر تخصصی و سخت است که زمان این زندگیکردن را ـ تا به چموخمهایش آشنا شوید ـ طولانیتر میکند، اما به شما کسبوکاری را یاد میدهد که جهانی و در کشورمان روبهرشد است.
فناوریهایی که بتوانند آنالیزهای لحظهای از صورتهای مالی ارائهشده شرکتها بدهند یا حتی استفاده از هوش مصنوعی برای کمک به انجام تحلیلهای تکنیکال و فاندامنتال آنقدر جای کار دارد که از هر جا شروع شود هم دیر است.
تغییر در رویههای سنتی حسابرسی و حسابداری، مجامع آنلاین، تقویت بسترهای احراز هویت الکترونیکی، استفاده از ظرفیتهای بلاکچین، بسترهای فناورانه تأمین مالی جمعی و حتی نیمنگاهی به سامانههای معاملاتی و اپلیکیشنها، میتواند موضوعات جذابی برای استارتآپهایی باشد که به ارائه راهحل علاقهمند هستند. جامعه بازار سرمایه بزرگ شده و بزرگشدن هر کسبوکاری علاوه بر دغدغههایی که بهدنبال دارد، برای فکرهای خلاقی که مسیرهای نرفته را جستوجو میکنند، سراسر فرصت است.