پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در سال 1346 که مرحوم میرزا علی فلسفی امام جماعت وقت مسجد لرزاده در نزدیکی میدان خراسان تهران وقتی شب‌ها برای اقامه نماز جماعت به مسجد می‌رفت، هر شب تعدادی متکدی در اطراف مسجد می‌دید که این منظره برایش ناخوشایند بود، بنابراین تصمیم می‌گیرد با کمک تعدادی از افراد نمازگزار نیکوکار و بازاری مشکل این افراد را به طور کلی با دادن تسهیلات قرض‌الحسنه حل و آنها را مشغول کار کند. از طرفی برای رهایی قشر متدین از سیستم ربوی بانکی آن روزگار تصمیم به تشکیل صندوق قرض‌الحسنه با سرمایه 14 تومان به نام چهارده معصوم(ع) گرفتند و گفتند، حتی اگر نمازگزاران برای اقامه نماز مغرب و عشا به مسجد می‌آیند، مقدار اندکی که پول دارند به صندوق بسپارند و بعد از نماز بگیرند، باز هم برکت قرض الحسنه در صندوق می‌ماند و اگر مشکل یک نفر هم حل شود، کافی است. چه بسا برخی نمازگزاران به پول داده شده نیاز نداشته باشند و پس نگیرند و پول در صندوق بماند و مشکل فرد دیگر مسلمان را حل کند.
فکر تشکیل نخستین قرض‌الحسنه ایران حدود سال 47 با کمک افرادی چون مرحوم فلسفی، مرحوم سیدتقی خاموشی، مرحوم عطایی و دیگران از مسجد لرزاده شکل گرفت و اولین صندوق به نام صندوق ذخیره جاوید تاسیس شد و امروز هم همان صندوق با تاریخ تاسیس 1348 در همان محل مسجد لرزاده هنوز به خدمات دهی به مردم ادامه می‌دهد. در حال حاضر حدود 6000 صندوق قرض‌الحسنه در کشور وجود دارد که فقط حدود 1200 صندوق زیر نظر سازمان اقتصاد اسلامی فعالیت می‌کند. بانک مرکزی هم برای گذران امور صندوق‌های قرض‌الحسنه قانونی دارد که صندوقها می‌توانند تا 4 درصد کارمزد (مزد کار خدمات اداری) دریافت کرده و حق ندارند حتی یک ریال سود دریافت کنند.
در این رابطه در حاشیه مراسم بزرگداشت مرد تقوا و تدبیر با حجت‌الاسلام سید مهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و فرزند ارشد مرحوم سید تقی خاموشی از بنیانگذاران صندوق‌های قرض‌الحسنه در ایران و یکی از بانیان صندوق قرض‌الحسنه ذخیره جاوید در مسجد لرزاده گفت‌وگویی انجام شده است.
.
مرحوم سیدتقی خاموشی از بنیانگذاران صندوق‌های قرض‌الحسنه در ایران بوده با توجه به اینکه 34 سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد، نهاد قرض‌الحسنه چگونه شده و در چه وضعی است؟
پدر مرحوم من حاج سیدتقی خاموشی انسان بسیار مخلصی بود، رفتارش برای من در زندگی خصوصی و اجتماعی یک درس همیشگی بود، ایشان می‌فرمودند ما می‌توانیم به احیای فرمان خدا اقدام کنیم ،حتی اگر یک آیه قرآن را عمل کنیم. ایشان برای اینکه در زمان طاغوت ربا از جامعه اسلامی برچیده شود در اواخر دهه 1340 در مسجد لرزاده میدان خراسان همراه برخی معتمدان اصناف و بازار به همراه امام جماعت آن مسجد صندوق ذخیره جاوید را درست کردند. حتی سخنرانی ایشان در آن شب یادم است به این آیات قرآن تمسک کردند که کسی که ربا می‌خورد، مانند آن است که با خدا می‌جنگد. (فان لم تفعلوا فاذنوا بحرب من الله و رسوله- آیه 279 بقره) و بر عکس قرض‌الحسنه قرض به خداست بنابراین باید پول‌های کوچک را روی هم جمع کنیم و صندوق‌هایی درست کنیم که بتواند قرض‌الحسنه را در جامعه نهادینه کند.
این نیت خیر نما و رشد پیدا کرد و امروز صدها صندوق قرض‌الحسنه درست شده و به رفع مشکلات کوچک و بزرگ مردم می‌پردازد، این صندوقها منشاء خیلی خیرات بود، این صندوقها در زمان رژیم شاهنشاهی حتی به خانواده مبارزان و کسانی که در مقابل رژیم قیام کرده به تنگ دستی افتاده بودند، کمک می‌کردند، حتی پدر بزرگوار بنده را چند بار دستگیر کردند و یکی از موارد اتهامی ایشان این بود که به خانواده کسانی که مبارز بودند، کمک می‌کرد، ایشان در ابتدای انقلاب اسلامی پیشنهاد تاسیس «البنک اللاربوی بانک بدون ربا» دادند، ولی دولت موقت آن زمان فکر می‌کرد، این پیشنهاد تعطیلی بانک‌ها منجر می‌شود، لذا جلوی این کار ایستاد خوشبختانه در طول زمان شورای نگهبان (قانون) بانکداری بدون ربا را همراه عقود بانکداری اسلامی تصویب کرد، ولی صندوق‌های قرض‌الحسنه به جهت اینکه متن کارشان قرض‌الحسنه است، باقی ماندند پول‌های مردم که در این صندوق جمع شده بود، همان رفتار ادامه پیدا کرده و هم اکنون قانون هم به قرض‌الحسنه‌ها توجه می‌کند. از نظام بانکداری هم تقاضا می‌کنیم که صندوق‌های قرض‌الحسنه کمک کنند، چون این صندوقها مشکلاتی از جامعه را مرتفع می‌کنند که اگر نباشند این مشکلات به چشم می‌آیند. این صندوقها هم باید خودشان را از آفات دور کنند، اگر در کارشان نقص وجود دارد، مرتفع کنند تا مسیر هموار شود.
.
ظاهرا سرمایه اولیه صندوق قرض‌الحسنه جاوید در مسجدلرزاده به اسم 14 معصوم(ع)، 14 تومان بوده است؟
دقیق در ذهنم نیست، بله مرحوم فلسفی که مرجع تقلید در مشهد بودند و ایشان اخوی مرحوم محمدتقی فلسفی خطیب بودند، ظاهرا با 14 تومان پول متدینان آن صندوق را تشکیل دادند. آقای فلسفی منشاء تشکیل نخستین صندوق قرض‌الحسنه بودند، اولین صندوق ذخیره جاوید بود، بعد صندوق اندوخته جاوید، پس‌انداز جاوید و همین طور صندوق‌های قرض‌الحسنه توسعه پیدا کردند.
.
شما خودتان به عنوان فرزند آقای خاموشی چقدر در قرض‌الحسنه کار می‌کنید؟
بله برخی صندوق‌های قرض‌الحسنه بنده را عضو کرده‌اند و ما هم یک کارهایی می‌کنیم.
.
سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان یک نهاد اسلامی در جهت رشد و نمو این نهاد اسلامی قرض‌الحسنه آیا کمک می‌کند؟
این کار مربوط به نظام پولی واعتباری است.
.
آیا جا ندارد که سازمان تبلیغات نهاد اسلامی قرض‌الحسنه را ترغیب و ترویج کند؟
بله جای این بحث خالی است، باید به آن (تبلیغ قرض‌الحسنه از طریق تبلیغات) بپردازیم، حق با جنابعالی است، سازمان تبلیغات باید نهادهای اقتصاد اسلامی را تبلیغ و ترویج کند، انشاءالله باید اقدام کنیم.
منبع: فارس
