راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

مبنا و معیار سنجش رتبه اعتباری افراد در بانک‌ها چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

رتبه اعتباری و اعتبارسنجی در شرایطی که متغیر‌های اقتصادی دائما در حال تغییر است چه معنا و مفهومی دارد؟ راستی اصلا رتبه اعتباری‌ام چند است و در چه گروهی از مشتریان بانکی طبقه بندی می‌شوم؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها و چند پرسش دیگر به دیدار محمد جلیلی مدیر عامل شرکت مشاوره رتبه‌بندی اعتباری ایران در خیابان مطهری رفتم. زمانی که جلیلی اعلام کرد رتبه اعتباری شما B+ است و از نظر سیستم اعتبارسنجی شما مشتری قابل اطمینانی هستید و رفتار بازپرداختتان در حد بالاتر از متوسط قرار دارد خوشحال شدم که تمام خوش حسابی‌هایم در سیستم بانکی بالاخره در جایی به حساب آمده است.

.

اهمیت اعتبارسنجی در شرایط فعلی اقتصادی

در گفت و گویی کوتاه با جلیلی پرسش اصلی‌ام بحث اعتبارسنجی در شرایط فعلی اقتصادی است؛ در زمانی که شاخص قیمت‌ها و معادلات اقتصادی دائما در حال نوسان است و شرایط بعضا برای مشتریان بانکی غیر قابل کنترل و پیش بینی است؛ در این شرایط اعتبار سنجی چه مفهومی دارد؟

پاسخ او به بحث دقت اعتبار سنجی باز می‌گردد و تاکید می‌کند در چنین شرایطی اهمیت اعتبار سنجی دو چندان است. اعتبار سنجی به جهت بازگشت مجدد منابع به سیستم بانکی و صرف این منابع، مفید به حال اقتصاد کشور است. صرف نظر از اعتبار سنجی، در شرایط فعلی منطقی به نظر نمی‌رسد چرا که بانک‌ها نیز بر حسب وظیفه ذاتی ملکف به پرداخت تسهیلات هستند. پرواضح است در این شرایط باید دقت اعتبار سنجی را افزایش داد و مواردی را که در ید اختیار مشتریان نیست و باعث آسیب به اهلیت اعتباری ایشان شده از سایر عوامل تشخیص داد.

.

برای تعیین اعتبار در دوره زمانی 5 ساله بررسی می‌شود

از جلیلی می‌پرسم یعنی شما شرایطی را که ناشی از قانون‌گذاری‌های مقطعی و نوسانات اقتصادی است و منجر به آسیب رتبه‌ اعتباری مشتری شده در اعتبار سنجی در نظر نمی‌گیرید که می‌گوید: خیر اینها در محاسبات لحاظ نمی‌شود. گزارش‌گیری برای تعیین اعتبار در دوره زمانی 5 ساله بررسی می‌شود و مشتری‌ای که در یک دوره پنج ساله خوش حساب باشد و در مراودات با سیستم بانکی دارای بد حسابی‌های کم‌تری باشد دارای اهلیت اعتباری بیشتری است. به طور مثال سیستم فردی را که چندی وام بانکی از سیستم بانکی دریافت کرده، دارای چند ضمانت نامه و چند گشایش اعتبار است و تنها در یک مورد نتوانسته با تعهد خود عمل کند، بد حساب نمی‌داند. بنابراین افزایش دقت در کنار بررسی رفتارهای در دوره ی زمانی 5 ساله می‌تواند منجر به دریافت گزارشات قابل اعتمادی شود. مسلما در شرایطی که از ثبات بیشتری از در اقتصاد برخوردار بودیم مقطع زمانی 5 ساله به دوره‌های 2 ساله و یا کم تر تقلیل می‌یافت.

.

سامانه‌ای برای دریافت گزارشات وجود ندارد

آیا با راه‌اندازی سامانه اعتبار سنجی مطالبات معوق کاهش یافت؟ بازخورد سنجی در این زمینه صورت گرفته است ؟

پاسخ به این پرسش کمی مشکل است چراکه سامانه‌ای برای دریافت گزارشات در این زمینه وجود ندارد و بازخورد منسجم که مبتنی بر روشی خاص باشد، وجود ندارد. هم اکنون شناسه 200 هزار شرکت حقوقی و 18.5 میلیون ایرانی در این سامانه نگهداری می‌شود و 50 سازمان عضو هستند. این‌ها در فرصتی 2 ساله پدید آمده و مسلما با افزایش عمر این سامانه شاهد دست آوردهای بهتری در این زمینه خواهیم‌بود.

.

منطق بانکداری خرد در ایران بسیار پیشرفته است

در ادامه از مدیر عامل شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران می‌پرسم که در کشورهای فاقد سیستم اعتبارسنجی کم‌تر از 25 درصد افراد به منابع مالی دست‌رسی دارند، اکنون که سامانه در ایران راه‌اندازی شده است این شاخص در کشور چه وضعیتی دارد؟

براساس آمارهای بانک جهانی در 4 سال گذشته 36 درصد افراد بالغ از سیستم بانکی تسهیلات دریافت کرده‌اند. ذکر این نکته ضروری است که 36 درصد مذکور بدون ثبت آمار صندوق‌های قرض‌الحسنه هستند و تصور دارم که با ثبت آمار ارائه تسهیلات صندوق‌های مذکور این نسبت به بیش از 60 درصد خواهد رسید. در کشورهای توسعه‌یافته 63 درصد افراد بالغ به تسهیلات بانکی دسترسی دارند و ملاحظه می‌شود که منطق بانکداری خرد در ایران بسیار پیشرفته است و این نکته ارتباط محکمی با سیستم اعتبار سنجی ندارد.

منبع: خبرآنلاین

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.